1Og det skjedde i de dager at det utgikk et bud fra keiser Augustus at all verden skulde innskrives i manntall.
1En það bar til um þessar mundir, að boð kom frá Ágústus keisara, að skrásetja skyldi alla heimsbyggðina.
2Dette var den første innskrivning, i den tid Kvirinius var landshøvding i Syria.
2Þetta var fyrsta skrásetningin og var gjörð þá er Kýreníus var landstjóri á Sýrlandi.
3Og alle gikk for å la sig innskrive, hver til sin by.
3Fóru þá allir til að láta skrásetja sig, hver til sinnar borgar.
4Men også Josef drog op fra Galilea, fra byen Nasaret, til Judea, til Davids stad, som heter Betlehem, fordi han var av Davids hus og ætt,
4Þá fór og Jósef úr Galíleu frá borginni Nasaret upp til Júdeu, til borgar Davíðs, sem heitir Betlehem, en hann var af ætt og kyni Davíðs,
5for å la sig innskrive sammen med Maria, sin trolovede, som var fruktsommelig.
5að láta skrásetja sig ásamt Maríu heitkonu sinni, sem var þunguð.
6Men det skjedde mens de var der, da kom tiden da hun skulde føde.
6En meðan þau voru þar, kom sá tími, er hún skyldi verða léttari.
7Og hun fødte sin sønn, den førstefødte, og svøpte ham og la ham i en krybbe, fordi det ikke var rum for dem i herberget.
7Fæddi hún þá son sinn frumgetinn, vafði hann reifum og lagði hann í jötu, af því að eigi var rúm handa þeim í gistihúsi.
8Og det var nogen hyrder der på stedet, som var ute på marken og holdt nattevakt over sin hjord.
8En í sömu byggð voru hirðar úti í haga og gættu um nóttina hjarðar sinnar.
9Og se, en Herrens engel stod for dem, og Herrens herlighet lyste om dem, og de blev meget forferdet.
9Og engill Drottins stóð hjá þeim, og dýrð Drottins ljómaði kringum þá. Þeir urðu mjög hræddir,
10Og engelen sa til dem: Forferdes ikke! for se, jeg forkynner eder en stor glede, som skal vederfares alt folket!
10en engillinn sagði við þá: ,,Verið óhræddir, því sjá, ég boða yður mikinn fögnuð, sem veitast mun öllum lýðnum:
11Eder er idag en frelser født, som er Kristus, Herren, i Davids stad.
11Yður er í dag frelsari fæddur, sem er Kristur Drottinn, í borg Davíðs.
12Og dette skal I ha til tegn: I skal finne et barn svøpt, liggende i en krybbe.
12Og hafið þetta til marks: Þér munuð finna ungbarn reifað og lagt í jötu.``
13Og straks var det hos engelen en himmelsk hærskare, som lovet Gud og sa:
13Og í sömu svipan var með englinum fjöldi himneskra hersveita, sem lofuðu Guð og sögðu:
14Ære være Gud i det høieste, og fred på jorden, i mennesker hans velbehag!
14Dýrð sé Guði í upphæðum, og friður á jörðu með mönnum, sem hann hefur velþóknun á.
15Og det skjedde da englene var faret fra dem op til himmelen, da sa hyrdene til hverandre: La oss nu gå like til Betlehem og se dette som har hendt, og som Herren har kunngjort oss!
15Þegar englarnir voru farnir frá þeim til himins, sögðu hirðarnir sín á milli: ,,Förum beint til Betlehem að sjá það, sem gjörst hefur og Drottinn hefur kunngjört oss.``
16Og de skyndte sig og kom og fant både Maria og Josef, og barnet som lå i krybben;
16Og þeir fóru með skyndi og fundu Maríu og Jósef og ungbarnið, sem lá í jötu.
17og da de hadde sett det, fortalte de dem det ord som var sagt dem om dette barn.
17Þegar þeir sáu það, skýrðu þeir frá því, er þeim hafði verið sagt um barn þetta.
18Og alle som hørte det, undret sig over det som blev dem sagt av hyrdene;
18Og allir, sem heyrðu, undruðust það, er hirðarnir sögðu þeim.
19men Maria gjemte alle disse ord og grundet på dem i sitt hjerte.
19En María geymdi allt þetta í hjarta sér og hugleiddi það.
20Og hyrdene vendte tilbake, og priste og lovet Gud for alt det de hadde hørt og sett, således som det var blitt sagt dem.
20Og hirðarnir sneru aftur og vegsömuðu Guð og lofuðu hann fyrir það, sem þeir höfðu heyrt og séð, en allt var það eins og þeim hafði verið sagt.
21Og da åtte dager var til ende, og han skulde omskjæres, blev han kalt Jesus, det navn som engelen hadde nevnt før han blev undfanget i mors liv.
21Þegar átta dagar voru liðnir, skyldi umskera hann, og var hann látinn heita Jesús, eins og engillinn nefndi hann, áður en hann var getinn í móðurlífi.
22Og da deres renselses-dager efter Mose lov var til ende, førte de ham op til Jerusalem for å stille ham frem for Herren -
22En er hreinsunardagar þeirra voru úti eftir lögmáli Móse, fóru þau með hann upp til Jerúsalem til að færa hann Drottni, _
23som det er skrevet i Herrens lov: Alt mannkjønn som åpner mors liv, skal kalles hellig for Herren -
23en svo er ritað í lögmáli Drottins: ,,Allt karlkyns, er fyrst fæðist af móðurlífi, skal helgað Drottni,`` _
24og for å gi offer, efter det som er sagt i Herrens lov, et par turtelduer eller to due-unger.
24og til að færa fórn eins og segir í lögmáli Drottins, ,,tvær turtildúfur eða tvær ungar dúfur.``
25Og se, det var en mann i Jerusalem ved navn Simeon, og denne mann var rettferdig og gudfryktig og ventet på Israels trøst; og den Hellige Ånd var over ham,
25Þá var í Jerúsalem maður, er Símeon hét. Hann var réttlátur og guðrækinn og vænti huggunar Ísraels, og yfir honum var heilagur andi.
26og det var åpenbaret ham av den Hellige Ånd at han ikke skulde se døden før han hadde sett Herrens salvede.
26Honum hafði heilagur andi vitrað, að hann skyldi ekki dauðann sjá, fyrr en hann hefði séð Krist Drottins.
27Han kom, drevet av Ånden, inn i templet, og da foreldrene førte barnet Jesus inn for å gjøre med ham som skikk var efter loven,
27Hann kom að tillaðan andans í helgidóminn. Og er foreldrarnir færðu þangað sveininn Jesú til að fara með hann eftir venju lögmálsins,
28da tok han ham på sine armer og lovet Gud og sa:
28tók Símeon hann í fangið, lofaði Guð og sagði:
29Herre! nu lar du din tjener fare herfra i fred, efter ditt ord;
29,,Nú lætur þú, Drottinn, þjón þinn í friði fara, eins og þú hefur heitið mér,
30for mine øine har sett din frelse,
30því að augu mín hafa séð hjálpræði þitt,
31som du har beredt for alle folks åsyn,
31sem þú hefur fyrirbúið í augsýn allra lýða,
32et lys til åpenbarelse for hedningene, og en herlighet for ditt folk Israel.
32ljós til opinberunar heiðingjum og til vegsemdar lýð þínum Ísrael.``
33Og hans far og hans mor undret sig over det som blev talt om ham.
33Faðir hans og móðir undruðust það, er sagt var um hann.
34Og Simeon velsignet dem, og sa til hans mor Maria: Se, denne er satt til fall og opreisning for mange i Israel, og til et tegn som blir motsagt;
34En Símeon blessaði þau og sagði við Maríu móður hans: ,,Þessi sveinn er settur til falls og til viðreisnar mörgum í Ísrael og til tákns, sem móti verður mælt,
35men også din sjel skal et sverd gjennemstinge, forat mange hjerters tanker skal bli åpenbaret.
35og sjálf munt þú sverði níst í sálu þinni. Þannig munu hugsanir margra hjartna verða augljósar.``
36Og der var en profetinne, Anna, Fanuels datter, av Asers stamme; hun var kommet langt ut i årene, hadde levd med sin mann i syv år efter sin jomfrustand,
36Og þar var Anna spákona Fanúelsdóttir af ætt Assers, kona háöldruð. Hafði hún lifað sjö ár með manni sínum frá því hún var mær
37og nu for sig selv som enke inntil en alder av fire og åtti år; hun vek aldri fra templet, men tjente Gud med faste og bønn natt og dag.
37og síðan verið ekkja fram á áttatíu og fjögra ára aldur. Hún vék eigi úr helgidóminum, en þjónaði Guði nótt og dag með föstum og bænahaldi.
38Og hun trådte til i samme stund og priste Gud, og hun talte om ham til alle dem som ventet på forløsning for Jerusalem.
38Hún kom að á sömu stundu og lofaði Guð. Og hún talaði um barnið við alla, sem væntu lausnar Jerúsalem.
39Og da de hadde fullført alt efter Herrens lov, vendte de tilbake til Galilea, til sin by Nasaret.
39Og er þau höfðu lokið öllu eftir lögmáli Drottins, sneru þau aftur til Galíleu, til borgar sinnar Nasaret.
40Men barnet vokste og blev sterkt og fullt av visdom, og Guds velbehag var over ham.
40En sveinninn óx og styrktist, fylltur visku, og náð Guðs var yfir honum.
41Og hans foreldre drog hvert år til Jerusalem til påskefesten.
41Foreldrar hans ferðuðust ár hvert til Jerúsalem á páskahátíðinni.
42Og da han var tolv år gammel, drog de der op, som det var skikk på høitiden;
42Og þegar hann var tólf ára gamall, fóru þau upp þangað eins og siður var á hátíðinni.
43og da de hadde vært der de dager til ende, og de vendte hjem igjen, blev barnet Jesus tilbake i Jerusalem, og hans foreldre visste ikke om det.
43Þau voru þar út hátíðisdagana. En þegar þau sneru heimleiðis, varð sveinninn Jesús eftir í Jerúsalem, og vissu foreldrar hans það eigi.
44Men da de trodde at han var i reisefølget, kom de en dags reise frem, og lette efter ham blandt slektninger og kjenninger;
44Þau hugðu, að hann væri með samferðafólkinu, og fóru eina dagleið og leituðu hans meðal frænda og kunningja.
45og da de ikke fant ham, vendte de tilbake til Jerusalem og lette efter ham.
45En þau fundu hann ekki og sneru þá aftur til Jerúsalem og leituðu hans.
46Og det skjedde tre dager derefter, da fant de ham i templet; der satt han midt iblandt lærerne og hørte på dem og spurte dem,
46Eftir þrjá daga fundu þau hann í helgidóminum. Þar sat hann mitt á meðal lærifeðranna, hlýddi á þá og spurði þá.
47og alle som hørte ham, var ute av sig selv av forundring over hans forstand og svar.
47En alla, sem heyrðu til hans, furðaði stórum á skilningi hans og andsvörum.
48Og da de så ham, blev de forferdet, og hans mor sa til ham: Barn! hvorfor gjorde du oss dette? Se, din far og jeg har lett efter dig med smerte.
48Og er þau sáu hann þar, brá þeim mjög, og móðir hans sagði við hann: ,,Barn, hví gjörðir þú okkur þetta? Við faðir þinn höfum leitað þín harmþrungin.``
49Og han sa til dem: Hvorfor lette I efter mig? Visste I ikke at jeg må være i min Faders hus?
49Og hann sagði við þau: ,,Hvers vegna voruð þið að leita að mér? Vissuð þið ekki, að mér ber að vera í húsi föður míns?``
50Men de forstod ikke det ord han talte til dem.
50En þau skildu ekki það er hann talaði við þau.
51Og han gikk ned med dem og kom til Nasaret og var dem lydig. Og hans mor gjemte alle disse ord i sitt hjerte.
51Og hann fór heim með þeim og kom til Nasaret og var þeim hlýðinn. En móðir hans geymdi allt þetta í hjarta sér.Og Jesús þroskaðist að visku og vexti, og náð hjá Guði og mönnum.
52Og Jesus gikk frem i visdom og alder og yndest hos Gud og mennesker.
52Og Jesús þroskaðist að visku og vexti, og náð hjá Guði og mönnum.