1I de samme dager, da det atter var meget folk, og de ikke hadde noget å ete, kalte han sine disipler til sig og sa til dem:
1Um þessar mundir bar enn svo við, að mikill mannfjöldi var saman kominn og hafði ekkert til matar. Jesús kallar þá til sín lærisveinana og segir við þá:
2Jeg ynkes inderlig over folket; for de har alt vært hos mig i tre dager, og de har ikke noget å ete;
2,,Ég kenni í brjósti um mannfjöldann. Þeir hafa nú hjá mér verið þrjá daga og hafa ekkert til matar.
3og lar jeg dem fare fastende hjem, vil de vansmekte på veien; nogen av dem er jo kommet langveisfra.
3Láti ég þá fara fastandi heim til sín, örmagnast þeir á leiðinni, en sumir þeirra eru langt að.``
4Og hans disipler svarte ham: Hvorfra kan nogen få brød nok til å mette disse her i ørkenen?
4Þá svöruðu lærisveinarnir: ,,Hvar er hægt að fá brauð til að metta þetta fólk hér í óbyggðum?``
5Og han spurte dem: Hvor mange brød har I? De sa: Syv.
5Hann spurði þá: ,,Hve mörg brauð hafið þér?`` Þeir sögðu: ,,Sjö.``
6Da bød han folket sette sig ned på jorden, og han tok de syv brød, takket og brøt dem og gav dem til sine disipler, forat de skulde dele dem ut; og de delte ut til folket.
6Þá bauð hann fólkinu að setjast á jörðina, tók brauðin sjö, gjörði þakkir og braut þau og gaf lærisveinum sínum, að þeir bæru þau fram. En þeir báru þau fram fyrir fólkið.
7Og de hadde nogen få småfisker, og han velsignet dem og bød at også de skulde deles ut.
7Þeir höfðu og fáeina smáfiska. Hann þakkaði Guði og bauð, að einnig þeir skyldu fram bornir.
8Og de åt og blev mette; og de tok op det som blev tilovers av stykkene, syv kurver.
8Menn neyttu og urðu mettir. Síðan tóku þeir saman leifarnar, sjö körfur.
9Men de var omkring fire tusen. Og han lot dem fare.
9En þeir voru um fjórar þúsundir. Síðan lét hann þá fara.
10Og straks gikk han ut i båten med sine disipler, og kom til landet ved Dalmanuta.
10Og hann sté þegar í bátinn með lærisveinum sínum og kom í Dalmanútabyggðir.
11Og fariseerne kom der ut og begynte å tviste med ham, idet de krevde et tegn fra himmelen av ham for å friste ham.
11Þangað komu farísear og tóku að þrátta við hann, þeir vildu freista hans og kröfðu hann um tákn af himni.
12Og han sukket i sin ånd og sa: Hvorfor krever denne slekt tegn? Sannelig sier jeg eder: Ikke skal det gis denne slekt noget tegn.
12Hann andvarpaði þungan innra með sér og mælti: ,,Hví heimtar þessi kynslóð tákn? Sannlega segi ég yður: Tákn verður alls ekki gefið þessari kynslóð.``
13Og han forlot dem og gikk atter i båten, og fór over til hin side.
13Hann skildi síðan við þá, sté aftur í bátinn og fór yfir um.
14Og de hadde glemt å ta brød med, og hadde ikke mere enn et eneste brød med sig i båten.
14Þeir höfðu gleymt að taka brauð, höfðu ekki nema eitt brauð með sér í bátnum.
15Og han bød dem: Se eder for, ta eder i vare for fariseernes surdeig og for Herodes' surdeig!
15Jesús áminnti þá og sagði: ,,Gætið yðar, varist súrdeig farísea og súrdeig Heródesar.``
16Og de talte sig imellem: Det er fordi vi ikke har brød med.
16En þeir ræddu sín á milli, að þeir hefðu ekki brauð.
17Og da han merket det, sa han til dem: Hvorfor taler I med hverandre om at I ikke har brød med? Skjønner og forstår I ennu ikke? Er eders hjerte forherdet?
17Hann varð þess vís og segir við þá: ,,Hvað eruð þér að tala um, að þér hafið ekki brauð? Skynjið þér ekki enn né skiljið? Eru hjörtu yðar forhert?
18Har I øine og ser ikke, har I ører og hører ikke? Kommer I ikke i hu
18Þér hafið augu, sjáið þér ekki? Þér hafið eyru, heyrið þér ekki? Eða munið þér ekki?
19da jeg brøt de fem brød til de fem tusen, hvor mange kurver fulle av stykker I da tok op? De sa til ham: Tolv.
19Þegar ég braut brauðin fimm handa fimm þúsundum, hve margar körfur fullar af brauðbitum tókuð þér saman?`` Þeir svara honum: ,,Tólf.``
20Og da jeg brøt de syv til de fire tusen, hvor mange kurver fulle av stykker tok I da op? De sa: Syv.
20,,Eða brauðin sjö handa fjórum þúsundunum, hve margar körfur fullar af brauðbitum tókuð þér þá saman?`` Þeir svara: ,,Sjö.``
21Og han sa til dem: Hvorledes går det da til at I ennu ikke forstår?
21Og hann sagði við þá: ,,Skiljið þér ekki enn?``
22Og de kom til Betsaida. Og de førte en blind til ham og bad ham røre ved ham.
22Þeir koma nú til Betsaídu. Þar færa menn til Jesú blindan mann og biðja, að hann snerti hann.
23Og han tok den blinde ved hånden og førte ham utenfor byen, og han spyttet i hans øine og la sine hender på ham, og spurte ham om han så noget.
23Hann tók í hönd hins blinda, leiddi hann út úr þorpinu, skyrpti í augu hans, lagði hendur yfir hann og spurði: ,,Sér þú nokkuð?``
24Og han så op og sa: Jeg kan se mennesker; for jeg ser folk gå omkring likesom trær.
24Hann leit upp og mælti: ,,Ég sé menn, ég greini þá líkt og tré, þeir ganga.``
25Så la han atter sine hender på hans øine, og han så klart, og han blev helbredet og kunde se alt tydelig på frastand.
25Þá lagði hann aftur hendur yfir augu hans, og nú sá hann skýrt, varð albata og heilskyggn á allt.
26Og han sendte ham hjem til hans hus og sa: Du skal ikke gå inn i byen eller si det til nogen i byen.
26Jesús sendi hann síðan heim til sín og sagði: ,,Inn í þorpið máttu ekki fara.``
27Og Jesus og hans disipler gikk ut til byene omkring Cesarea Filippi; og på veien spurte han sine disipler og sa til dem: Hvem sier folk at jeg er?
27Jesús fór nú ásamt lærisveinum sínum til þorpanna hjá Sesareu Filippí. Á leiðinni spurði hann lærisveina sína: ,,Hvern segja menn mig vera?``
28De svarte ham: Nogen sier døperen Johannes, og andre Elias, andre igjen en av profetene.
28Þeir svöruðu honum: ,,Jóhannes skírara, aðrir Elía og aðrir einn af spámönnunum.``
29Og han spurte dem: Men I, hvem sier I at jeg er? Peter svarte og sa til ham: Du er Messias.
29Og hann spurði þá: ,,En þér, hvern segið þér mig vera?`` Pétur svaraði honum: ,,Þú ert Kristur.``
30Og han bød dem strengt at de ikke skulde si dette om ham til nogen.
30Og hann lagði ríkt á við þá að segja engum frá sér.
31Og han begynte å lære dem at Menneskesønnen skulde lide meget og forkastes av de eldste og yppersteprestene og de skriftlærde og ihjelslåes og opstå tre dager efter.
31Þá tók hann að kenna þeim: ,,Mannssonurinn á margt að líða, honum mun útskúfað verða af öldungum, æðstu prestum og fræðimönnum, hann mun líflátinn, en upp rísa eftir þrjá daga.``
32Og han talte rent ut om det. Da tok Peter ham til side og begynte å irettesette ham.
32Þetta sagði hann berum orðum. En Pétur tók hann á einmæli og fór að átelja hann.
33Men han vendte sig om og så på sine disipler og irettesatte Peter og sa: Vik bak mig, Satan! for du har ikke sans for det som hører Gud til, men bare for det som hører menneskene til.
33Jesús sneri sér við, leit til lærisveina sinna, ávítaði Pétur og sagði: ,,Vík frá mér, Satan, eigi hugsar þú um það, sem Guðs er, heldur það, sem manna er.``
34Og han kalte folket til sig tillikemed sine disipler og sa til dem: Den som vil følge efter mig, han må fornekte sig selv og ta sitt kors op og følge mig.
34Og hann kallaði til sín mannfjöldann ásamt lærisveinum sínum og sagði við þá: ,,Hver sem vill fylgja mér, afneiti sjálfum sér, taki kross sinn og fylgi mér.
35For den som vil berge sitt liv, skal miste det; men den som mister sitt liv for min skyld og for evangeliets skyld, han skal berge det.
35Því að hver sem vill bjarga lífi sínu, mun týna því, og hver sem týnir lífi sínu vegna mín og fagnaðarerindisins, mun bjarga því.
36For hvad gagner det et menneske om han vinner den hele verden og tar skade på sin sjel?
36Hvað stoðar það manninn að eignast allan heiminn, en fyrirgjöra sálu sinni?
37For hvad kan vel et menneske gi til vederlag for sin sjel?
37Eða hvað gæti maður látið til endurgjalds fyrir sálu sína?En þann sem blygðast sín fyrir mig og mín orð hjá þessari ótrúu, syndugu kynslóð, mun Mannssonurinn blygðast sín fyrir, er hann kemur í dýrð föður síns með heilögum englum.``
38For den som skammer sig ved mig og mine ord i denne utro og syndige slekt, ham skal også Menneskesønnen skamme sig ved når han kommer i sin Faders herlighet med de hellige engler.
38En þann sem blygðast sín fyrir mig og mín orð hjá þessari ótrúu, syndugu kynslóð, mun Mannssonurinn blygðast sín fyrir, er hann kemur í dýrð föður síns með heilögum englum.``