¹ وقتی صبح شد، سران كاهنان و مشایخ قوم در جلسه‌ای تصمیم گرفتند كه چگونه عیسی را به قتل برسانند.

¹And when it was morning all the chief priests and the elders of the people took counsel against Jesus so that they might put him to death.

² پس از آن او را دست بسته برده به پیلاطس، فرماندار رومی، تحویل دادند.

²And having bound him they led him away, and delivered him up to Pontius Pilate, the governor.

³ وقتی یهودای خائن دید كه عیسی محكوم شده است، از كار خود پشیمان شد و سی سکّهٔ نقره را به سران كاهنان و مشایخ باز گردانید

³Then Judas, who delivered him up, seeing that he had been condemned, filled with remorse, returned the thirty pieces of silver to the chief priests and the elders,

⁴ و گفت: «من گناه کرده‌ام كه به یک مرد بی‌گناه خیانت كرده، باعث مرگ او شده‌ام.» امّا آنها گفتند: «دیگر به ما مربوط نیست، خودت می‌دانی!»

⁴saying, I have sinned [in] having delivered up guiltless blood. But they said, What is that to us? see *thou* [to that].

⁵ پس او پولها را در معبد بزرگ روی زمین پرت كرد و بیرون رفته خود را با طناب خفه نمود.

⁵And having cast down the pieces of silver in the temple, he left the place, and went away and hanged himself.

⁶ سران كاهنان پول را برداشته گفتند: «نمی‌شود این پول را به بیت‌المال معبد بزرگ ریخت، زیرا خونبهاست.»

⁶And the chief priests took the pieces of silver and said, It is not lawful to cast them into the Corban, since it is [the] price of blood.

⁷ بنابراین پس از مشورت، با آن پول مزرعهٔ کوزه‌گر را خریدند تا برای خارجی‌های مقیم اورشلیم گورستانی داشته باشند.

⁷And having taken counsel, they bought with them the field of the potter for a burying-ground for strangers.

⁸ به این دلیل آن زمین تا به امروز، «مزرعهٔ خون» خوانده می‌شود.

⁸Wherefore that field has been called Blood-field unto this day.

⁹ به این وسیله پیشگویی ارمیای نبی تحقّق یافت كه می‌گوید: «آنها آن سی سکّهٔ نقره، یعنی قیمتی را كه قوم اسرائیل برای او تعیین كرده بود، گرفتند

⁹Then was fulfilled that which was spoken through Jeremias the prophet, saying, And I took the thirty pieces of silver, the price of him that was set a price on, whom [they who were] of the sons of Israel had set a price on,

¹⁰ و با آن مزرعهٔ کوزه‌گر را خریدند. چنانکه خداوند به من فرموده است.»

¹⁰and they gave them for the field of the potter, according as [the] Lord commanded me.

¹¹ در این هنگام عیسی را به حضور فرماندار آوردند. فرماندار از او پرسید: «آیا تو پادشاه یهودیان هستی؟» عیسی فرمود: «همان است كه می‌گویی.»

¹¹But Jesus stood before the governor. And the governor questioned him, saying, Art *thou* the King of the Jews? And Jesus said to him, Thou sayest.

¹² ولی عیسی به اتّهاماتی كه سران كاهنان و مشایخ به او وارد می‌‌نمودند جوابی نمی‌داد.

¹²And when he was accused of the chief priests and the elders, he answered nothing.

¹³ آنگاه پیلاطس به او گفت: «آیا این شهادتهایی را كه علیه تو می‌دهند نمی‌شنوی؟»

¹³Then says Pilate to him, Hearest thou not how many things they witness against thee?

¹⁴ امّا او حتّی یک كلمه هم جواب نداد. به طوری که فرماندار بسیار تعجّب كرد.

¹⁴And he answered him not so much as one word, so that the governor wondered exceedingly.

¹⁵ در زمان عید، رسم فرماندار این بود كه یک زندانی را به میل مردم آزاد می‌ساخت.

¹⁵Now at [the] feast the governor was accustomed to release one prisoner to the crowd, whom they would.

¹⁶ در آن زمان شخص بسیار معروفی به نام باراباس در زندان بود.

¹⁶And they had then a notable prisoner, named Barabbas.

¹⁷ وقتی مردم اجتماع كردند، پیلاطس به آنان گفت: «می‌خواهید کدام‌یک از این دو نفر را برایتان آزاد كنم، باراباس یا عیسی معروف به مسیح را؟»

¹⁷They therefore being gathered together, Pilate said to them, Whom will ye that I release to you, Barabbas, or Jesus who is called Christ?

¹⁸ زیرا او می‌دانست كه یهودیان از روی حسد عیسی را به او تسلیم کرده‌اند.

¹⁸For he knew that they had delivered him up through envy.

¹⁹ هنگامی‌که پیلاطس در دیوانخانه نشسته بود، همسرش پیغامی به این شرح برای او فرستاد: «با آن مرد بی‌گناه كاری نداشته باش، من دیشب به‌خاطر او در خوابهایی كه دیدم، بسیار ناراحت بودم.»

¹⁹But, as he was sitting on the judgment-seat, his wife sent to him, saying, Have thou nothing to do with that righteous [man]; for I have suffered to-day many things in a dream because of him.

²⁰ ضمناً سران كاهنان و مشایخ، جمعیّت را تشویق نمودند كه از پیلاطس بخواهند كه باراباس را آزاد سازد و عیسی را اعدام كند.

²⁰But the chief priests and the elders persuaded the crowds that they should beg for Barabbas, and destroy Jesus.

²¹ پس وقتی فرماندار از آنها پرسید: «کدام‌یک از این دو نفر را می‌خواهید برایتان آزاد سازم؟» آنها گفتند: «باراباس را.»

²¹And the governor answering said to them, Which of the two will ye that I release unto you? And they said, Barabbas.

²² پیلاطس پرسید: «پس با عیسی معروف به مسیح چه كنم؟» و آنان یک صدا گفتند: «مصلوبش كن.»

²²Pilate says to them, What then shall I do with Jesus, who is called Christ? They all say, Let him be crucified.

²³ پیلاطس سؤال كرده گفت: «چرا؟ چه گناهی كرده است؟» امّا آنان با فریادی بلندتر گفتند: «مصلوبش كن.»

²³And the governor said, What evil then has he done? But they cried more than ever, saying, Let him be crucified.

²⁴ وقتی پیلاطس دید كه دیگر فایده‌ای ندارد و ممكن است شورشی ایجاد شود، آب خواست و پیش چشم مردم دستهای خود را شست و گفت: «من از خون این مرد بری هستم! شما مسئولید!»

²⁴And Pilate, seeing that it availed nothing, but that rather a tumult was arising, having taken water, washed his hands before the crowd, saying, I am guiltless of the blood of this righteous one: see *ye* [to it].

²⁵ مردم یک صدا فریاد كردند: «خون این مرد به گردن ما و فرزندان ما باشد!»

²⁵And all the people answering said, His blood [be] on us and on our children.

²⁶ پس از آن باراباس را برای آنان آزاد كرد و دستور داد عیسی را تازیانه بزنند و بسپارند تا مصلوب گردد.

²⁶Then he released to them Barabbas; but Jesus, having scourged [him], he delivered up that he might be crucified.

²⁷ سربازان پیلاطس عیسی را به حیاط كاخ فرماندار بردند و تمام سربازان به دور او جمع شدند.

²⁷Then the soldiers of the governor, having taken Jesus with [them] to the praetorium, gathered against him the whole band,

²⁸ اول لباس عیسی را در آوردند و ردای ارغوانی رنگی به او پوشانیدند

²⁸and having taken off his garment, put on him a scarlet cloak;

²⁹ و تاجی از خار بافته بر سرش نهادند و چوبی به دست او دادند و در برابر او زانو زده به طعنه می‌گفتند: «درود بر پادشاه یهود.»

²⁹and having woven a crown out of thorns, they put it on his head, and a reed in his right hand; and, bowing the knee before him, they mocked him, saying, Hail, King of the Jews!

³⁰ آنها آب دهان بر او انداخته و با چوبی كه در دستش بود بر سرش می‌زدند.

³⁰And having spit upon him, they took the reed and beat [him] on his head.

³¹ سر انجام از مسخره كردن او دست برداشتند و آن ردا را در آورده لباس خودش را به او پوشانیدند. آنگاه او را بردند تا مصلوب كنند.

³¹And when they had mocked him, they took the cloak off him, and put his own clothes on him, and led him away to crucify.

³² در سر راه با مردی قیروانی به نام شمعون روبه‌رو شدند و او را مجبور كردند كه صلیب عیسی را حمل كند.

³²And as they went forth they found a man of Cyrene, Simon by name; him they compelled to go [with them] that he might bear his cross.

³³ وقتی به محلی به نام جلجتا یعنی جمجمه رسیدند،

³³And having come to a place called Golgotha, which means Place of a skull,

³⁴ شراب آمیخته به داروی بیهوش كننده به او دادند، امّا وقتی آن را چشید نخواست بنوشد.

³⁴they gave to him to drink vinegar mingled with gall; and having tasted [it], he would not drink.

³⁵ آنها او را به صلیب میخكوب كردند. آنگاه لباسهایش را به قید قرعه میان خود تقسیم نمودند

³⁵And having crucified him, they parted his clothes amongst [themselves], casting lots.

³⁶ و برای پاسداری در آنجا نشستند.

³⁶And sitting down, they kept guard over him there.

³⁷ جرم او را بر لوحی به این شرح نوشتند: «این است عیسی، پادشاه یهود» و بر بالای سرش نصب كردند.

³⁷And they set up over his head his accusation written: This is Jesus, the King of the Jews.

³⁸ دو راهزن را نیز با او مصلوب كردند، یکی در سمت راست و دیگری در سمت چپ او.

³⁸Then are crucified with him two robbers, one on the right hand and one on the left.

³⁹ کسانی‌که از آنجا می‌گذشتند سرهای خود را می‌جنبانیدند و با دشنام به او می‌گفتند:

³⁹But the passers-by reviled him, shaking their heads

⁴⁰ «تو كه می‌خواستی معبد بزرگ را خراب کنی و آن را در سه روز از نو بسازی، اگر واقعاً پسر خدا هستی از صلیب پایین بیا و خودت را نجات بده.»

⁴⁰and saying, Thou that destroyest the temple and buildest it in three days, save thyself. If thou art Son of God, descend from the cross.

⁴¹ همچنین سران كاهنان و علما و مشایخ یهود او را مسخره كرده، می‌گفتند:

⁴¹[And] in like manner the chief priests also, mocking, with the scribes and elders, said,

⁴² «او دیگران را نجات می‌داد، امّا نمی‌تواند خودش را نجات دهد. اگر پادشاه اسرائیل است، حالا از صلیب پایین بیاید و ما به او ایمان خواهیم آورد.

⁴²He saved others, himself he cannot save. He is King of Israel: let him descend now from the cross, and we will believe on him.

⁴³ او به خدا توکّل داشت و می‌گفت كه فرزند خداست، پس اگر خدا را دوست داشته باشد او را آزاد می‌سازد.»

⁴³He trusted upon God; let him save him now if he will [have] him. For he said, I am Son of God.

⁴⁴ حتّی راهزنانی هم كه با او مصلوب شده بودند، همین‌طور به او توهین می‌کردند.

⁴⁴And the robbers also who had been crucified with him cast the same reproaches on him.

⁴⁵ از ظهر تا ساعت سه بعد از ظهر تاریكی تمام زمین را فراگرفت.

⁴⁵Now from [the] sixth hour there was darkness over the whole land until [the] ninth hour;

⁴⁶ نزدیک ساعت سه عیسی با صدای بلند فریاد كرد: «ایلی، ایلی، لما سبقتنی؟» یعنی «خدای من، خدای من، چرا مرا ترک كردی؟»

⁴⁶but about the ninth hour Jesus cried out with a loud voice, saying, Eli, Eli, lama sabachthani? that is, My God, my God, why hast thou forsaken me?

⁴⁷ بعضی از کسانی‌که آنجا ایستاده بودند این را شنیده گفتند: «الیاس را می‌خواند.»

⁴⁷And some of those who stood there, when they heard [it], said, This [man] calls for Elias.

⁴⁸ یکی از آنان فوراً دوید و اسفنجی را آورده، در شراب تُرشیده فرو برد و بر نوک چوبی قرار داده، جلوی دهان عیسی برد.

⁴⁸And immediately one of them running and getting a sponge, having filled [it] with vinegar and fixed [it] on a reed, gave him to drink.

⁴⁹ امّا دیگران گفتند: «بگذارید ببینیم آیا الیاس می‌آید او را نجات دهد یا نه!»

⁴⁹But the rest said, Let be; let us see if Elias comes to save him.

⁵⁰ عیسی بار دیگر فریاد بلندی كشید و جان سپرد.

⁵⁰And Jesus, having again cried with a loud voice, gave up the ghost.

⁵¹ در آن لحظه پردهٔ اندرون مقدّس معبد بزرگ از بالا تا به پایین دو پاره شد و چنان زمین لرزه‌ای شد كه تخته سنگها شكافته

⁵¹And lo, the veil of the temple was rent in two from the top to the bottom, and the earth was shaken, and the rocks were rent,

⁵² و قبرها باز شدند و بسیاری از مقدّسین كه خفته بودند برخاستند

⁵²and the tombs were opened; and many bodies of the saints fallen asleep arose,

⁵³ و از قبرهای خود بیرون آمده، بعد از رستاخیز عیسی به شهر مقدّس وارد شدند و بسیاری از مردم آنان را دیدند.

⁵³and going out of the tombs after his arising, entered into the holy city and appeared unto many.

⁵⁴ وقتی افسر رومی و افراد او كه به پاسداری از عیسی مشغول بودند، زمین لرزه و همهٔ ماجرا را دیدند بسیار ترسیدند و گفتند: «بدون شک این مرد پسر خدا بود.»

⁵⁴But the centurion, and they who were with him on guard over Jesus, seeing the earthquake and the things that took place, feared greatly, saying, Truly this [man] was Son of God.

⁵⁵ عدّه‌ای از زنها كه عیسی را خدمت می‌کردند و به دنبال او از جلیل آمده بودند در آنجا حضور داشتند و از دور ناظر جریان بودند.

⁵⁵And there were there many women beholding from afar off, who had followed Jesus from Galilee ministering to him,

⁵⁶ در میان آنان مریم مجدلیه، مریم مادر یعقوب و یوسف و مادر پسران زِبدی دیده می‌شدند.

⁵⁶among whom was Mary of Magdala, and Mary the mother of James and Joses, and the mother of the sons of Zebedee.

⁵⁷ در وقت غروب مردی ثروتمند به نام یوسف كه اهل رامه و یکی از پیروان عیسی بود رسید.

⁵⁷Now when even was come there came a rich man of Arimathaea, his name Joseph, who also himself was a disciple to Jesus.

⁵⁸ او به حضور پیلاطس رفت و تقاضا نمود جسد عیسی به او داده شود. پیلاطس دستور داد كه آن را به او بدهند.

⁵⁸*He*, going to Pilate, begged the body of Jesus. Then Pilate commanded the body to be given up.

⁵⁹ یوسف جسد را برده در پارچهٔ كتانی تازه پیچید

⁵⁹And Joseph having got the body, wrapped it in a clean linen cloth,

⁶⁰ و در قبر خود كه تازه از سنگ تراشیده بود، قرار داد و آنگاه سنگ بزرگی در جلوی آن غلطانیده رفت.

⁶⁰and laid it in his new tomb which he had hewn in the rock; and having rolled a great stone to the door of the tomb, went away.

⁶¹ مریم مجدلیه و آن مریم دیگر نیز در آنجا مقابل قبر نشسته بودند.

⁶¹But Mary of Magdala was there, and the other Mary, sitting opposite the sepulchre.

⁶² روز بعد، یعنی صبح روز سبت، سران كاهنان و فریسیان به طور دسته جمعی پیش پیلاطس رفته

⁶²Now on the morrow, which is after the preparation, the chief priests and the Pharisees came together to Pilate,

⁶³ گفتند: «عالیجناب، ما به‌یاد داریم كه آن گمراه كننده وقتی زنده بود گفت كه من پس از سه روز از نو زنده خواهم شد.

⁶³saying, Sir, we have called to mind that that deceiver said when he was still alive, After three days I arise.

⁶⁴ پس دستور بفرما تا روز سوم، قبر تحت نظر باشد، وگرنه امكان دارد شاگردان او بیایند و جسد او را بدزدند و آنگاه به مردم بگویند كه او پس از مرگ زنده شده است و به این ترتیب در آخر كار مردم را بیشتر از اول فریب دهند.»

⁶⁴Command therefore that the sepulchre be secured until the third day, lest his disciples should come and steal him away, and say to the people, He is risen from the dead; and the last error shall be worse than the first.

⁶⁵ پیلاطس گفت: «شما می‌توانید نگهبانانی در آنجا بگمارید. بروید و تا آنجا كه ممكن است از آن محافظت كنید.» پس آنها رفته قبر را مُهر و مُوم كرده، پاسدارانی در آنجا گماردند تا از قبر نگهبانی كنند.

⁶⁵And Pilate said to them, Ye have a watch: go, secure it as well as ye know how.

⁶⁶ پس آنها رفته قبر را مُهر و مُوم كرده، پاسدارانی در آنجا گماردند تا از قبر نگهبانی كنند.

⁶⁶And they went and secured the sepulchre, having sealed the stone, with the watch [besides].