¹ آدم خود‌خواه با دیگران معاشرت نمی‌کند و با عقاید درست آنها مخالفت می‌ورزد.

¹Wer sich absondert, pflegt seine Liebhaberei und wehrt sich gegen alles, was heilsam ist.

² شخص احمق برای حکمت ارزش قایل نیست و فقط دوست دارد که خود را دانا نشان بدهد.

²Einem Toren ist es nicht ums Lernen zu tun, sondern um kundzumachen, was er weiß.

³ گناه، ننگ و رسوایی به بار می‌آورد.

³Wo der Gottlose hinkommt, da stellt sich auch Verachtung ein und mit der Schande die Schmach.

⁴ سخنان شخص دانا مانند دریا، عمیق است و مانند چشمه، گوارا.

⁴Die Worte eines Mannes sind tiefe Wasser, ein sprudelnder Bach, eine Quelle der Weisheit.

⁵ طرفداری از شخص مجرمی که حقّ بی‌گناهی را پایمال می‌کند، کار درستی نیست.

⁵Es ist nicht gut, wenn man die Person des Gottlosen ansieht und den Gerechten im Gericht unterdrückt.

⁶ حرفهای آدم احمق او را به مشاجره و کتک خوردن می‌کشاند.

⁶Die Reden des Toren stiften Streit, und er schimpft, bis er Schläge kriegt.

⁷ سخنان شخص احمق مانند دامی است که او را به هلاکت می‌کشاند.

⁷Des Toren Mund wird ihm zum Verderben, und seine Lippen sind der Fallstrick seiner Seele.

⁸ حرفهای آدم سخن‌چین، مانند لقمه‌های لذیذی است که با لذّت فروبرده می‌شود.

⁸Die Worte des Verleumders sind wie Leckerbissen; man verschlingt sie mit großem Appetit.

⁹ کسی‌که در کار خود تنبلی می‌کند، مانند یک خرابکار است.

⁹Wer nachlässig ist in seinem Geschäft, der ist ein Bruder des Zerstörers.

¹⁰ نام خداوند قلعه‌ای است مستحکم که شخص درستکار به آن پناه می‌برد و در امان می‌ماند.

¹⁰Der Name des HERRN ist ein festes Schloß; der Gerechte läuft dahin und wird beschirmt.

¹¹ امّا پناهگاه ثروتمندان، ثروتشان است که گمان می‌کنند آنها را محافظت خواهد کرد.

¹¹Das Gut des Reichen ist seine feste Burg und wie eine hohe Mauer in seiner Einbildung.

¹² تکبّر به سقوط منجر می‌شود و فروتنی به سرفرازی.

¹²Vor dem Zusammenbruch erhebt sich des Menschen Herz; aber der Ehre geht Demut voraus.

¹³ چقدر زشت و احمقانه است اگر انسان پیش از گوش دادن به سخنی، به آن جواب بدهد.

¹³Wer antwortet, bevor er gehört hat, dem ist es Torheit und Schande.

¹⁴ اگر انسان روحیهٔ قوی داشته باشد، بیماری را تحمّل می‌کند، امّا روحیهٔ شکسته را چه کسی می‌تواند تحمّل کند؟

¹⁴Ein männlicher Mut erträgt sein Leiden; wer aber kann einen niedergeschlagenen Geist aufrichten?

¹⁵ اشخاص دانا همیشه مشتاق و آمادهٔ یاد گیری هستند.

¹⁵Ein verständiges Herz erwirbt Kenntnisse, und das Ohr der Weisen lauscht dem Wissen.

¹⁶ هدیه دادن، راه را برای انسان باز می‌کند و او را به حضور اشخاص مهم می‌رساند.

¹⁶Das Geschenk macht dem Menschen Raum und geleitet ihn vor die Großen.

¹⁷ کسی‌که اول در دادگاه صحبت می‌کند، دلایلش درست به نظر می‌آید، امّا این تا زمانی است که طرف مقابل هنوز دلایل خود را نگفته باشد.

¹⁷Wer sich in seinem Prozeß zuerst verteidigen darf, hat Recht; dann kommt der andere und forscht ihn aus.

¹⁸ قرعه‌کشی، به دعوا خاتمه می‌دهد و مشاجرهٔ بین حریفان زورمند را خاموش می‌سازد.

¹⁸Das Los schlichtet den Hader und entscheidet zwischen den Starken.

¹⁹ به دست آوردن دلِ خویشاوندی که رنجیده، سخت‌تر است از تصرّف یک شهر مستحکم. مشاجرهٔ خویشاوندان دیوار جدایی بین آنها ایجاد می‌کند.

¹⁹Ein Bruder, mit dem man sich entzweit hat, ist schwerer zu gewinnen als eine Burg, und Zwistigkeiten sind wie der Riegel an einem Schloß.

²⁰ انسان نتیجهٔ حرفهایی را که می‌زند، خواهد دید.

²⁰An der Frucht seines Mundes sättigt sich der Mensch, am Ertrag seiner Lippen ißt er sich satt.

²¹ حرف زبانت می‌تواند حیات تو را حفظ کند یا آن را برباد دهد، بنابراین نتیجهٔ حرفهای خود را خواهی دید.

²¹Tod und Leben steht in der Zunge Gewalt; wer sie liebt, ißt ihre Frucht.

²² وقتی مردی همسری پیدا می‌کند، نعمتی را به دست می‌آورد. آن زن برای او برکتی است از جانب خداوند.

²²Wer eine Frau gefunden, der hat etwas Gutes gefunden und Gunst von dem HERRN erlangt.

²³ درخواست فقرا با التماس توأم است و جواب ثروتمندان با خشونت. بسیاری از دوستی‌ها پایدار نمی‌مانند، امّا دوستانی هم هستند که از برادر نزدیکترند.

²³Der Arme redet bittend; aber der Reiche antwortet grob.

²⁴ بسیاری از دوستی‌ها پایدار نمی‌مانند، امّا دوستانی هم هستند که از برادر نزدیکترند.

²⁴Wer viele Gefährten hat, gefährdet sich selbst; aber es gibt einen Freund, der anhänglicher ist als ein Bruder.