1A był niektóry chory Łazarz z Betanii, z miasteczka Maryi i Marty, siostry jej.
1拉撒路死了有一個患病的人，名叫拉撒路，住在伯大尼，就是馬利亞和她姊姊馬大的村莊。
2(A to była ona Maryja, która pomazała Pana maścią, i ucierała nogi jego włosami swojemi, której brat Łazarz chorował.)
2這馬利亞就是後來用香膏抹主，並且用頭髮把主的腳擦乾的那人；患病的拉撒路是她的兄弟。
3Posłały tedy siostry do niego, mówiąc: Panie! oto ten, którego miłujesz, choruje.
3姊妹二人派人到耶穌那裡去，說：“主啊，你所愛的人病了。”
4A usłyszawszy to Jezus, rzekł: Ta choroba nie jest na śmierć, ale dla chwały Bożej, aby był uwielbiony Syn Boży przez nią.
4耶穌聽見，就說：“這病不至於死，而是為了 神的榮耀，使 神的兒子因此得到榮耀。”
5A Jezus umiłował Martę i siostrę jej, i Łazarza.
5耶穌向來愛馬大和她的妹妹馬利亞，以及拉撒路。
6A gdy usłyszał, iż choruje, tedy został przez dwa dni na onemże miejscu, gdzie był.
6他聽說拉撒路病了，仍然在原來的地方住了兩天，
7Lecz potem rzekł do uczniów swoich: Idźmy zasię do Judzkiej ziemi.
7然後對門徒說：“我們再到猶太去吧。”
8Rzekli mu uczniowie: Mistrzu! teraz szukali Żydowie, jakoby cię ukamionowali, a zasię tam idziesz?
8門徒對他說：“拉比，近來猶太人要拿石頭打你，你還到那裡去嗎？”
9Odpowiedział Jezus: Azaż nie dwanaście jest godzin dnia? Jeźli kto chodzi we dnie, nie obrazi się; bo widzi światłość tego świata.
9耶穌說：“白晝不是有十二小時嗎？人若在白晝行走，就不會跌倒，因為他看見這世上的光；
10A jeźli kto chodzi w nocy, obrazi się; bo w nim światła nie masz.
10人若在夜間行走，就會跌倒，因為他沒有光。”
11To powiedziawszy, potem rzekł do nich: Łazarz, przyjaciel nasz, śpi; ale idę, abym go ze snu obudził.
11耶穌說完了這些話，跟著又對他們說：“我們的朋友拉撒路睡了，我要去喚醒他。”
12Tedy rzekli uczniowie jego: Panie! jeźliże śpi, będzie zdrów.
12門徒說：“主啊，如果他睡了，就會好過來的。”
13Ale Jezus mówił o śmierci jego; lecz oni mniemali, iż o zaśnięciu snem mówił.
13其實耶穌是指著拉撒路的死說的，門徒卻以為他是指正常的睡眠說的。
14Tedy im rzekł Jezus jawnie: Łazarz umarł.
14於是，耶穌公開地告訴他們：“拉撒路死了。
15I raduję się dla was, (abyście wierzyli), żem tam nie był; ale pójdziemy do niego.
15我為你們歡喜，因為我不在那裡，是要使你們相信。現在我們到他那裡去吧。”
16Rzekł zatem Tomasz, którego zwano Dydymus, spółuczniom: Pójdźmy i my, abyśmy z nim pomarli.
16那稱為“雙生子”的多馬，對其他的門徒說：“我們也去跟他一同死吧！”
17Przyszedłszy tedy Jezus, znalazł go już cztery dni w grobie leżącego.
17耶穌是復活是生命耶穌到了，知道拉撒路在墳墓裡已經四天了。
18(A była Betania blisko Jeruzalemu, jakoby na piętnaście stajan.)
18伯大尼靠近耶路撒冷，相距約有三公里。
19A przyszło było wiele Żydów do Marty i Maryi, aby je cieszyli po bracie ich.
19有許多猶太人來到馬大和馬利亞那裡，為了拉撒路的死來安慰她們。
20Marta tedy, gdy usłyszała, że Jezus idzie, bieżała przeciwko niemu; ale Maryja w domu siedziała.
20馬大聽見耶穌來了，就去迎接他，馬利亞卻仍然坐在家裡。
21I rzekła Marta do Jezusa: Panie! byś tu był, nie umarłby był brat mój.
21馬大對耶穌說：“主啊，如果你早在這裡，我的兄弟就不會死了！
22Ale i teraz wiem, że o cokolwiek byś prosił Boga, da ci to Bóg.
22就是現在，我也知道無論你向 神求甚麼， 神必賜給你。”
23Rzekł jej Jezus: Wstanieć brat twój.
23耶穌對她說：“你的兄弟必會復活。”
24Rzekła mu Marta: Wiem, iż wstanie przy zmartwychwstaniu w on ostateczny dzieó.
24馬大說：“我知道在末日復活的時候，他必會復活。”
25I rzekł jej Jezus: Jam jest zmartwychwstanie i żywot; kto w mię wierzy, choćby też umarł, żyć będzie.
25耶穌說：“我就是復活和生命；信我的人，雖然死了，也要活著。
26A wszelki, który żyje, a wierzy w mię, nie umrze na wieki. Wierzyszże temu?
26所有活著又信我的人，必定永遠不死，你信這話嗎？”
27Rzekła mu: I owszem Panie! Jam uwierzyła, żeś ty jest Chrystus, Syn Boży, który miał przyjść na świat.
27她說：“主啊，我信；我已經信了，你是基督，是 神的兒子，是那要到世上來的。”
28A to rzekłszy szła i potajemnie zawołała Maryję, siostrę swoję, mówiąc: jest tu nauczyciel, i woła cię.
28耶穌使拉撒路復活馬大說了這些話，就回去暗暗地叫她妹妹馬利亞，說：“老師來了，他叫你。”
29Ona skoro usłyszała, wnet wstała i szła do niego.
29馬利亞一聽見，就急忙起來，到耶穌那裡去。
30(A Jezus jeszcze był nie przyszedł do miasteczka, ale był na temże miejscu, gdzie Marta była wyszła przeciwko niemu.)
30那時，耶穌還沒有進入村子，仍然在馬大迎接他的地方。
31Żydowie tedy, którzy z nią byli w domu, a cieszyli ją, ujrzawszy Maryję, iż prędko wstała i wyszła, szli za nią, mówiąc: Idzie do grobu, aby tam płakała.
31那些在房子和馬利亞在一起安慰她的猶太人，見她匆忙地起來出去，就跟著她，以為她要到墳墓那裡去哭。
32Ale Maryja, gdy tam przyszła, gdzie był Jezus, ujrzawszy go, przypadła do nóg jego i rzekła: Panie! byś tu był, nie umarłby był brat mój.
32馬利亞來到耶穌那裡，一看見他，就俯伏在他腳前，說：“主啊，如果你早在這裡，我的兄弟就不會死了！”
33Jezus tedy, gdy ją ujrzał płaczącą, i Żydy, którzy byli z nią przyszli, płaczące, rozrzewnił się w duchu i zafrasował się,
33耶穌看見她在哭，和她一同來的猶太人也在哭，就心裡激動，難過起來，
34I rzekł: Gdzieście go położyli? Rzekli mu: Panie! pójdź, a oglądaj.
34說：“你們把他安放在哪裡？”他們說：“主啊，請來看。”
35I zapłakał Jezus.
35耶穌哭了。
36Tedy rzekli Żydowie: Wej! jakoć go miłował.
36於是猶太人說：“你看，他多麼愛這個人！”
37A niektórzy z nich mówili: Nie mógłże ten, który otworzył oczy ślepego, uczynić, żeby ten był nie umarł?
37他們中間有人說：“他既然開了瞎子的眼睛，難道不能使這個人不死嗎？”
38Ale Jezus zasię rozrzewniwszy się sam w sobie, przyszedł do grobu; a była jaskinia, a kamieó był położony na niej.
38耶穌又再心裡激動，來到墳墓前面。那墳墓是一個洞穴，洞口有塊石頭堵住。
39I rzekł Jezus: Odejmijcie ten kamieó. Rzekła mu Marta, siostra onego umarłego: Panie! jużci cuchnie; bo już cztery dni w grobie.
39耶穌說：“把這塊石頭挪開！”死者的姊姊馬大對他說：“主啊，已經四天了，他必定臭了。”
40Powiedział jej Jezus: Azażem ci nie rzekł, iż jeźli uwierzysz, oglądasz chwałę Bożą?
40耶穌說：“我不是對你說過‘如果你信，就必定看見 神的榮耀’嗎？”
41Odjęli tedy kamieó, gdzie był umarły położony. A Jezus podniósłszy oczy swe w górę, rzekł: Ojcze! dziękuję tobie, żeś mię wysłuchał.
41於是他們把石頭挪開。耶穌舉目向天，說：“父啊，我感謝你，因為你垂聽了我，
42A jamci wiedział, że mię zawsze wysłuchiwasz; alem to rzekł dla ludu wokoło stojącego, aby wierzyli, żeś ty mię posłał.
42我知道你常常聽我，但我說這話，是為了周圍站著的群眾，叫他們信是你差了我來。”
43A to rzekłszy, zawołał głosem wielkim: Łazarzu! wynijdź sam!
43說了這話，就大聲呼喊：“拉撒路，出來！”
44I wyszedł ten, który był umarł, mając związane ręce i nogi chustkami, a twarz jego była chustką obwiązana. Rzekł im Jezus: Rozwiążcie go, a niechaj odejdzie.
44那死了的人就出來，他的手腳都纏著布，臉上裹著巾。耶穌說：“解開他，讓他走！”
45Wiele tedy z Żydów, którzy byli przyszli do Maryi, a widzieli to, co uczynił Jezus, uwierzyło weó.
45祭司長等想殺害耶穌有許多到馬利亞那裡去的猶太人，看見了耶穌所作的事，就信了他。
46Niektórzy też z nich odeszli do Faryzeuszów i powiedzieli im, co uczynił Jezus.
46但他們中間有些人到法利賽人那裡去，把耶穌所作的事都告訴他們。
47Tedy się zebrali przedniejsi kapłani i Faryzeuszowie w radę, i mówili: Cóż uczynimy? Albowiem ten człowiek wiele cudów czyni.
47於是祭司長和法利賽人召開公議會，說：“這個人行了許多神蹟，我們怎麼辦呢？
48A jeźli go tak zaniechamy, wszyscy weó uwierzą, i przyjdą Rzymianie, a wezmą nam to miejsce nasze i lud.
48我們若讓他這樣，所有的人都會信他，羅馬人就會來，奪取我們的聖地，除滅我們的民族。”
49A jeden z nich, Kaifasz, będąc najwyższym kapłanem onego roku, rzekł im: Wy nic nie wiecie,
49他們當中有一位該亞法，是那年作大祭司的，對他們說：“你們甚麼都不知道，
50Ani myślicie, iż nam jest pożyteczno, żeby jeden człowiek umarł za lud, a żeby wszystek ten naród nie zginął.
50也不去想想，一個人代替人民死，免得整個民族滅亡，這對你們是有益的。”
51A tegoć nie mówił sam od siebie, ale będąc najwyższym kapłanem roku onego, prorokował, iż Jezus miał umrzeć za on naród;
51他說這話不是由於自己，而是因為他是那年的大祭司，所以預言耶穌要替猶太民族死；
52A nie tylko za on naród, ale żeby też syny Boże rozproszone w jedno zgromadził.
52不但替猶太民族死，也要把散居各地的 神的兒女招聚成為一體。
53Od onego tedy dnia radzili się społem, aby go zabili.
53從那天起，他們就想殺害耶穌。
54A Jezus już nie chodził jawnie między Żydami, ale stamtąd odszedł do krainy, która jest blisko puszczy, do miasta, które zowią Efraim, i tamże mieszkał z uczniami swoimi.
54因此，耶穌不再在猶太人中間公開活動，卻離開那裡，到曠野附近的地方去；到了一座名叫以法蓮的城，就和門徒住在那裡。
55A była blisko wielkanoc żydowska, a wiele ich szło do Jeruzalemu z onej krainy przed wielkanocą, aby się oczyścili.
55猶太人的逾越節快到了，有許多人在過節前從各鄉上耶路撒冷去，要在那裡潔淨自己。
56I szukali Jezusa, i mówili jedni do drugich, w kościele stojąc: Co się wam zda, że nie przyszedł na święto?
56他們到處找尋耶穌，站在聖殿裡的時候，彼此說：“你們認為怎樣？他不會來過節吧？”
57A przedniejsi kapłani i Faryzeuszowie wydali byli rozkazanie: Jeźliby się kto dowiedział, gdzie by był, żeby oznajmił, aby go pojmali.
57祭司長和法利賽人早已下了命令：如果有人知道耶穌在哪裡，就要前來報告，好去逮捕他。