1Tedy przystąpili do Jezusa z Jeruzalemu nauczeni w Piśmie i Faryzeuszowie, mówiąc:
1不可因傳統廢棄 神的誡命(可7:1~23)有法利賽人和經學家從耶路撒冷前來,問耶穌:
2Czemu uczniowie twoi przestępują ustawę starszych? albowiem nie umywają rąk swych, gdy mają jeść chleb.
2“你的門徒為甚麼違背古人的傳統,在飯前不洗手呢?”
3A on odpowiadając, rzekł im: Czemuż i wy przestępujecie przykazanie Boże dla ustawy waszej?
3耶穌回答:“你們又為甚麼因你們的傳統,違背 神的誡命呢?
4Albowiem Bóg przykazał, mówiąc: Czcij ojca twego i matkę; i kto by złorzeczył ojcu albo matce, śmiercią niechaj umrze.
4 神說:‘當孝敬父母’,又說:‘咒罵父母的必被處死’。
5Ale wy powiadacie: Kto by rzekł ojcu albo matce: Dar, którykolwiek jest ode mnie, tobie pożyteczny będzie; a nie uczciłby ojca swego albo matki swojej, bez winy będzie.
5你們卻說:‘人若對父母說:“我應該給你們的,已經作了獻給 神的禮物”,
6I wzruszyliście przykazania Boże dla ustawy waszej.
6他就可以不孝敬父母了。’你們因為你們的傳統,就廢棄了 神的話。
7Obłudnicy! dobrze o was prorokował Izajasz, mówiąc:
7偽君子啊,以賽亞指著你們說的預言說得好:
8Lud ten przybliża się do mnie usty swemi, i wargami czci mię; ale serce ich daleko jest ode mnie.
8‘這人民用嘴唇尊敬我,心卻遠離我;
9Lecz próżno mię czczą, nauczając nauk, które są przykazania ludzkie.
9他們把人的規條當作道理去教導人,所以拜我也是徒然。’”
10A zawoławszy do siebie ludu, rzekł im: Słuchajcie, a rozumiejcie.
10耶穌叫群眾前來,對他們說:“你們要聽,也要明白。
11Nie to, co wchodzi w usta, pokala człowieka; ale co wychodzi z ust, to pokala człowieka.
11進到口裡的不能使人污穢,只有從口裡出來的,才能使人污穢。”
12Tedy przystąpiwszy uczniowie jego, rzekli mu: Wiesz, iż Faryzeuszowie, usłyszawszy tę mowę, zgorszyli się?
12門徒前來告訴他:“法利賽人聽了這話很生氣,你知道嗎?”
13A on odpowiadając rzekł: Wszelki szczep, którego nie szczepił Ojciec mój niebieski, wykorzeniony będzie.
13耶穌說:“所有不是我天父栽種的植物,都要連根拔起來。
14Zaniechajcie ich; ślepi są wodzowie ślepych, a ślepy jeźliby ślepego prowadził, obadwa w dół wpadną.
14由得他們吧!他們是瞎眼的,卻作了嚮導;如果瞎子領瞎子,二人都會跌進坑裡。”
15A odpowiadając Piotr, rzekł mu: Wyłóż nam to podobieóstwo.
15彼得說:“請你給我們解釋這個比喻吧。”
16I rzekł Jezus: Jeszczeż i wy bezrozumni jesteście?
16耶穌說:“你們還是不明白嗎?
17Jeszczeż nie rozumiecie, iż wszystko, co wchodzi w usta, w brzuch idzie, i do wychodu bywa wyrzucono?
17難道不知道一切進到口裡的,是進到肚腹,然後排泄到外面去嗎?
18Ale co z ust pochodzi, z serca wychodzi, a toć pokala człowieka.
18但從口裡出來的,是發自內心,才會使人污穢。
19Albowiem z serca wychodzą złe myśli, mężobójstwa, cudzołóstwa, wszeteczeóstwa, złodziejstwa, fałszywe świadectwa, bluźnierstwa.
19因為從心裡出來的,有惡念、兇殺、姦淫、淫亂、偷盜、假見證和毀謗。
20Toć jest, co pokala człowieka: ale jeść nieumytemi rękoma, toć nie pokala człowieka.
20這些才會使人污穢,不洗手吃飯卻不會這樣。”
21A wyszedłszy Jezus stamtąd, ustąpił w strony Tyru i Sydonu.
21迦南婦人的信心(可7:24~30)耶穌離開那裡,來到推羅、西頓境內。
22A oto niewiasta Chananejska z onych granic wyszedłszy, wołała, mówiąc do niego: Zmiłuj się nade mną Panie, synu Dawidowy! córka moja ciężko bywa od dyjabła dręczona.
22有一個迦南的婦人從那地區出來,喊著說:“主啊,大衛的子孫,可憐我吧!我的女兒被鬼附得很苦。”
23A on jej nie odpowiedział i słowa. Tedy przystąpiwszy uczniowie jego, prosili go, mówiąc: Odpraw ją, boć woła za nami.
23耶穌一句話也不回答她。門徒上前求他說:“請叫她走吧,她一直跟在我們後面喊叫。”
24A on odpowiadając rzekł: Nie jestem posłany, tylko do owiec, które zginęły z domu Izraelskiego.
24耶穌回答:“我被差遣,只是到以色列家的迷羊那裡去。”
25Lecz ona przystąpiwszy, pokłoniła mu się, mówiąc: Panie, ratuj mię!
25她來跪在耶穌面前說:“主啊,求你幫助我!”
26A on odpowiadając rzekł: Niedobra jest brać chleb dziecinny, a miotać szczeniętom.
26耶穌回答:“拿兒女的餅丟給小狗吃是不好的。”
27A ona rzekła: Tak jest, Panie! a wszakże i szczenięta jedzą odrobiny, które padają z stołu panów ich.
27她說:“主啊,是的,不過小狗也吃主人桌子上掉下來的碎渣。”
28Tedy odpowiadając Jezus rzekł jej: O niewiasto! wielka jest wiara twoja; niechaj ci się stanie, jako chcesz. I uzdrowiona jest córka jej od onejże godziny.
28於是耶穌對她說:“婦人,你的信心真大,照你所想的給你成就吧!”從那時起,她的女兒就好了。
29A Jezus poszedłszy stamtąd, przyszedł nad morze Galilejskie, a wstąpiwszy na górę, siedział tam.
29治好許多病人(可7:31~37)耶穌離開那裡,來到加利利海邊,就上山坐下。
30I przyszedł do niego wielki lud, mając z sobą chrome, ślepe, nieme, ułomne i inszych wiele, i kładli je u nóg Jezusowych, i uzdrawiał je,
30有許多人來到他那裡,把瘸腿的、瞎眼的、殘廢的、啞的和許多別的病人,都帶到耶穌跟前,他就醫好他們。
31Tak iż się on lud dziwował, widząc, że niemi mówią, ułomni uzdrowieni są, chromi chodzą, a ślepi widzą; i wielbili Boga Izraelskiego.
31群眾看見啞巴說話,殘廢的復原,瘸腿的行走,瞎眼的看見,就十分驚奇,於是頌讚以色列的 神。
32Lecz Jezus zwoławszy uczniów swoich, rzekł: Żal mi tego ludu; albowiem już trzy dni przy mnie trwają, a nie mają, co by jedli, a nie chcę ich rozpuścić głodnych, by snać nie pomdleli na drodze.
32給四千人吃飽的神蹟(可8:1~10。參太14:13~21)耶穌叫門徒前來,說:“我憐憫這一群人,因為他們跟我在一起已經有三天,也沒有甚麼吃的;我不想叫他們餓著肚子回去,恐怕他們在路上暈倒。”
33Tedy mu rzekli uczniowie jego: Skądże byśmy wzięli tak wiele chleba na tej puszczy, abyśmy tak wielki lud nasycili?
33門徒對他說:“我們在這曠野地方,哪裡有足夠的食物給這許多的人吃飽呢?”
34I rzekł im Jezus: Wieleż macie chlebów? A oni rzekli: Siedm, i trochę rybek.
34耶穌問他們:“你們有多少餅?”他們說:“七個餅和幾條小魚。”
35Tedy rozkazał ludowi, aby siedli na ziemi.
35他就吩咐群眾坐在地上,
36A wziąwszy one siedm chlebów i one ryby, uczyniwszy dzięki, łamał i dał uczniom swoim, a uczniowie ludowi.
36拿起那七個餅和那些魚,祝謝了,擘開遞給門徒,門徒又分給眾人。
37I jedli wszyscy i nasyceni są, i zebrali, co zbyło ułomków, siedm koszów pełnych.
37大家都吃了,並且吃飽了。他們把剩下的零碎拾起來,裝滿了七個大籃子。
38A było tych, którzy jedli, cztery tysiące mężów, oprócz niewiast i dziatek.
38吃的人,除了婦女和孩子,共有四千。
39Tedy rozpuściwszy lud, wstąpił w łódź, i przyszedł na granice Magdalaóskie.
39耶穌解散了群眾,就上了船,來到馬加丹地區。