1I rzekli do niego mężowie z Efraim: Przeczżeś to nam uczynił, iżeś nas nie wezwał, gdyś szedł walczyć przeciwko Madyjanitom? i swarzyli się z nim srodze.
1基甸婉言平息以法莲人之怒
2A on rzekł: Cóżem ja takiego uczynił, jako wy? izali nie lepsze jest poślednie zbieranie wina Efraimowe, niż pierwsze zbieranie Abieserowe?
2基甸对他们说:“我所行的怎能比得上你们呢?在以法莲拾取剩下的葡萄,不是比在亚比以谢收摘的葡萄更好吗?
3W rękę waszą podał Bóg książęta Madyjaóskie, Oreba i Zeba; i cóżem mógł takiego uczynić, jako wy? Tedy się uśmierzył duch ich przeciw niemu, gdy mówił te słowa.
3 神已经把米甸人的两个首领:俄立和西伊伯,交在你们的手里了;我所行的怎能与你们相比呢?”基甸说了这话,他们的怒气就平息了。
4A gdy przyszedł Giedeon do Jordanu, przeprawił się przezeó sam, i trzy sta mężów, którzy z nim byli spracowani w pogoni.
4基甸乘胜追赶米甸王基甸来到约旦河,就过了河;他和与他在一起的三百人虽然都很疲乏,仍然追赶敌人。
5I rzekł do mieszczan w Sokot: Dajcie proszę po bochenku chleba ludowi, który idzie za mną, bo są spracowani, a ja będę gonił Zebeę i Salmana, króle Madyjaóskie.
5基甸对疏割人说:“求你们把几个饼给跟随我的人吃,因为他们疲乏了,我还要继续追赶米甸人和两个王西巴和撒慕拿。”
6Ale mu rzekli przedniejsi z Sokot: Izali już moc Zeby i Salmana jest w rękach twoich, żebyśmy dać mieli wojsku twemu chleba?
6疏割人的首领回答:“西巴和撒慕拿现在不是已经在你的手里吗?我们应该把饼送给你的军队吃吗?”
7Którym rzekł Giedeon: Więc kiedy poda Pan Zebeę i Salmana w rękę moję, tedy będę młócił ciała wasze cierniem z tej puszczy i ostem.
7基甸说:“好吧,耶和华把西巴和撒慕拿交在我手里的时候,我就必用野地的荆棘鞭打你们的身体。”
8Szedł zasię stamtąd do Fanuel, i mówił także do nich; ale mu odpowiedzieli mężowie z Fanuel, jako odpowiedzieli mężowie w Sokot.
8基甸从那里上到毗努伊勒,也向他们说了同样的话;毗努伊勒人回答他也像疏割人回答的一样。
9Tedy też powiedział mężom z Fanuel, mówiąc: Gdy się wrócę w pokoju, rozwalę tę wieżę.
9他亦对毗努伊勒人说:“我平平安安回来的时候,我必拆毁这座望楼。”
10Ale Zebee i Salmana byli w Karkor, i wojska ich z nimi około piętnastu tysięcy, wszyscy, którzy byli pozostali ze wszystkiego wojska z ludzi od wschodu słoóca; a pobitych było sto i dwadzieścia tysięcy mężów walecznych.
10那时,西巴和撒慕拿正在加各,与他们在一起的军队约有一万五千人,就是东方人全营剩下的,因为有十二万持刀的已经倒下了。
11Tedy ciągnął Giedeon drogą tych, co mieszkali w namiociech, od wschodu słoóca Nobe i Jegbaa, i uderzył na obóz, (a obóz się był ubezpieczył,)
11基甸就从挪巴和约比哈东面,顺着住帐棚的人的路上去;在敌军以为安全而不戒备的时候,击败了敌军。
12A uciekli Zebee i Salmana, i gonił je, i pojmał onych dwóch królów Madyjaóskich, Zebeę i Salmana, i wszystko wojsko ich strwożył.
12西巴和撒慕拿逃跑;基甸追赶他们,捉住了米甸人的两个王西巴和撒慕拿,使全军都惊惶。
13Potem się wrócił Giedeon, syn Joasów, z bitwy, niż weszło słoóce;
13约阿施的儿子基甸从战场沿着希列斯的山坡回来,
14A pojmawszy młodzieóca z mężów Sokot, wypytał go, który spisał mu przedniejszych w Sokot i starszych jego, siedemdziesiąt i siedem mężów.
14捉住了疏割人中的一个青年人,查问他;他就把疏割的首领和长老的名字写给他,共七十七人。
15A przyszedłszy do mężów Sokot, rzekł: Otóż Zebeę i Salmana, którymiście mi urągali, mówiąc: Izali moc Zeby i Salmana jest w rękach twoich, abyśmy mieli dać mężom twoim spracowanym chleba?
15基甸到了疏割人那里,就说:“你看,西巴和撒慕拿,你们为了他们曾经讥笑我说:‘西巴和撒慕拿现在不是在你的手里吗?我们应该把饼送给你那些疲乏的人吃吗?’”
16Przetoż wziąwszy starsze miasta onego, i ciernia z onej pustyni i ostu, dał na nich przykład innym mężom Sokot.
16于是拿住那城的长老,又拿起野地的荆棘,用荆棘把疏割人教训了一顿;
17Wieżę też Fanuel rozwalił, i pobił męże miasta.
17又拆毁了毗努伊勒的望楼,杀死了那城里的人。
18Rzekł potem do Zeby i do Salmana: Co zacz byli mężowie oni, któreście pobili w Tabor? A oni odpowiedzieli: Takowi byli jakoś ty; każdy z nich na wejrzeniu był, jako syn królewski.
18基甸问西巴和撒慕拿:“你们在他泊山上所杀的人,是什么模样的人?”他们回答:“他们像你一样,每一个都像王子的模样。”
19I rzekł: Braciać to moi, synowie matki mojej byli; żywie Pan, byście je byli żywo zachowali, nie pobiłbym was.
19基甸说:“他们是我的兄弟,是我母亲的儿子;我指着永活的耶和华起誓,如果你们从前让他们存活,我现在就不杀你们了。”
20I rzekł do Jetra, pierworodnego swego: Wstaó, a pobij je. Ale nie dobył młodzieóczyk miecza swego, przeto iż się bał; bo jeszcze był pacholęciem.
20于是对他的长子益帖说:“起来,把他们杀了吧。”但是那孩子不敢拔刀,只是害怕,因为他还是个孩子。
21Tedy rzekli Zebee i Salmana: Wstaó ty, a rzuć się na nas; bo jaki mąż, taka siła jego. A tak wstawszy Giedeon, zabił Zebeę i Salmana, i pobrał klejnoty, które były na szyjach wielbłądów ich.
21西巴和撒慕拿说:“你亲自起来杀我们吧;因为人怎样,他的力量也怎样。”于是基甸起来,把西巴和撒慕拿杀了,拿了他们骆驼颈项上的月牙圈。
22I rzekli Izraelczycy do Giedeona: Panuj nad nami, i ty, i syn twój, i syn syna twego; boś nas wybawił z ręki Madyjaóczyków.
22基甸推辞不统治以色列人以色列人对基甸说:“你既然拯救我们脱离了米甸人的手,求你和你的子孙统治我们。”
23Na to odpowiedział im Giedeon: Nie będę ja panował nad wami, ani będzie panował syn mój nad wami; Pan panować będzie nad wami.
23基甸回答他们:“我不统治你们,我的子孙也不统治你们,唯有耶和华统治你们。”
24Nadto rzekł do nich Giedeon: Będę was prosił o jednę rzecz, aby mi każdy z was dał nausznicę z łupu swego; (bo nausznice złote mieli, będąc Ismaelczykami.)
24基甸又对他们说:“我有一个要求:请把你们各人夺得的耳环给我。”原来敌人都戴金耳环,因为他们是以实玛利人。
25I rzekli: Radzić damy; i rozpostarłszy szatę rzucali na nię każdy nausznicę z łupów swoich.
25他们回答:“我们愿意给你。”于是铺开一件外衣,各人把夺得的耳环丢在上面。
26I była waga nausznic onych złotych, które sobie uprosił, tysiąc i siedemset syklów złota, oprócz klejnotów i zawieszenia i szat szarłatowych, które były na królach Madyjaóskich, i oprócz łaócuchów, które były na szyjach wielbłądów ich.
26基甸所要的金耳环,共重约二十公斤金子,此外还有米甸王身上的月牙圈、耳坠和紫红色的衣服,另外还有骆驼颈项上的链子。
27I sprawił z tego Giedeon Efod, a położył go w mieście swem w Efra; i scudzołożył się tam wszystek Izrael, chodząc za nim, a było to Giedeonowi i domowi jego sidłem.
27基甸用这些金子做了一个以弗得,安置在他的城俄弗拉;后来以色列众人都在那里随从以弗得行了邪淫,因此这就成了基甸和他全家的网罗。
28A tak byli poniżeni Madyjaóczycy przed synami Izraelskimi, i nie podnieśli więcej głowy swojej; i była w pokoju ziemia przez czterdzieści lat za dni Giedeona.
28基甸逝世这样,米甸人在以色列人面前就被制伏了,不能再抬起头来;基甸在世的日子,国中太平了四十年。
29Wrócił się tedy Jerobaal, syn Joasów, i mieszkał w domu swoim.
29约阿施的儿子耶路.巴力回去,住在自己家里。
30A miał Giedeon siedmdziesiąt synów, którzy poszli z biódr jego; albowiem miał wiele żon.
30基甸有七十个儿子,都是他亲生的,因为他有很多妻子。
31Miał też założnicę, która była z Sychem, a ta mu urodziła syna, i dała mu imię Abimelech.
31他在示剑的妾,也给他生了一个儿子,他给他起名叫亚比米勒。
32Umarł potem Giedeon, syn Joasów, w starości dobrej, a pogrzebion jest w grobie Joasa, ojca swego w Efra, które jest ojca Esrowego.
32约阿施的儿子基甸寿数满足而死,埋葬在亚比以谢族的俄弗拉,在他父亲约阿施的坟墓里。
33A gdy umarł Giedeon, odwrócili się synowie Izraelscy, i scudzołożyli się, idąc za Baalem, i postawili sobie Baalberyt za boga.
33基甸死了以后,以色列人又转去随从众巴力,行邪淫,并且以巴力.比利土作他们的神。
34I nie pamiętali synowie Izraelscy na Pana, Boga swego, który je wyrwał z rąk wszystkich nieprzyjaciół ich okolicznych;
34以色列人忘记了耶和华他们的 神,就是曾经拯救他们脱离四围仇敌之手的那位;
35I nie uczynili miłosierdzia z domem Jerobaala Giedeona według wszystkich dobrodziejstw, które on był uczynił Izraelowi.
35也没有照着基甸向以色列人所施的一切恩惠,恩待耶路.巴力,就是基甸的家。