1Сердце царя – в руке Господа, как потоки вод: куда захочет, Оннаправляет его.
1Ang kasingkasing sa hari anaa sa kamot ni Jehova maingon sa mga baha sa tubig: Siya nagapaliso niini sa bisan diin nga siya magabuot.
2Всякий путь человека прям в глазах его; но Господь взвешивает сердца.
2Ang tagsatagsa ka dalan sa usa ka tawo matarung sa iyang kaugalingong mga mata; Apan si Jehova magatimbang sa mga kasingkasing.
3Соблюдение правды и правосудия более угодно Господу, нежели жертва.
3Ang pagbuhat sa pagkamatarung ug justicia Labi pang dawaton ni Jehova kay sa halad.
4Гордость очей и надменность сердца, отличающие нечестивых, – грех.
4Ang usa ka tinan-awan nga mapahitas-on, ug ang usa ka palabilabihong kasingkasing, Bisan ang lamparahan sa dautan, sala man.
5Помышления прилежного стремятся к изобилию, а всякий торопливый терпит лишение.
5Ang mga hunahuna sa makugihon nagapadulong ngadto sa pagkadagaya; Apan ang tagsatagsa ka madalidalion nagadali lamang sa kawalad-on.
6Приобретение сокровища лживым языком – мимолетное дуновение ищущих смерти.
6Ang pagbaton ug mga bahandi pinaagi sa usa ka bakakong dila Maoy usa ka gabon nga ginapalid ngadto ug nganhi niadtong nagapangita sa kamatayon.
7Насилие нечестивых обрушится на них, потому что они отреклись соблюдать правду.
7Ang pagpanlupig sa dautan magasilhig kanila, Tungod kay sila nagadumili sa pagbuhat ug justicia.
8Превратен путь человека развращенного; а кто чист, того действие прямо.
8Ang dalan niadtong natugob sa kasal-anan baliko gayud kaayo; Apan alang niadtong mga ulay, ang iyang buhat matarung.
9Лучше жить в углу на кровле, нежели со сварливою женою в пространном доме.
9Maayo pa ang pagpuyo diha sa pamag-angan sa atop sa balay, Kay sa pakigkauban sa usa ka makig-awayong babaye sa usa ka halapad nga balay.
10Душа нечестивого желает зла: не найдет милости в глазах его и друг его.
10Ang kalag sa dautan nagatinguha sa dautan: Ang iyang isigkatawo dili makakaplag ug kalooy diha sa iyang mga mata.
11Когда наказывается кощунник, простой делается мудрым; и когда вразумляется мудрый, то он приобретает знание.
11Kong ang mayubiton pagasilotan, ang walay-pagtagad mahimong manggialamon; Ug kong ang manggialamon pahamatngonon siya makadawat ug kahibalo.
12Праведник наблюдает за домом нечестивого: как повергаются нечестивые в несчастие.
12Ang tawong matarung nagatulotimbang sa balay sa dautan, Unsaon sa pagkaunlod sa dautan ngadto sa ilang kapildihan.
13Кто затыкает ухо свое от вопля бедного, тот и сам будет вопить, – и не будет услышан.
13Bisan kinsa nga magasampong sa iyang mga idgulungog sa pagtu-aw sa kabus, Siya usab magatu-aw ra, apan dili pagapatalinghugan.
14Подарок тайный тушит гнев, и дар в пазуху – сильную ярость.
14Ang usa ka gasa sa tago magapapoypoy sa kasuko; Ug ang usa ka hatag diha sa sabakan, sa hilabihan nga kasuko.
15Соблюдение правосудия – радость для праведника и страх для делающих зло.
15Maoy kalipay sa matarung ang pagbuhat ug justicia; Apan maoy usa ka pagkalaglag sa mga mamumuhat sa kasal-anan.
16Человек, сбившийся с пути разума, водворится в собрании мертвецов.
16Ang tawo nga nagasaagsaag gikan sa dalan sa pagsabut Magapahulay sa katilingban sa mga minatay.
17Кто любит веселье, обеднеет; а кто любит вино и тук, не разбогатеет.
17Siya nga mahigugmaon sa kalingawan mahimong kabus nga tawo: Siya nga mahigugmaon sa vino ug lana dili maadunahan.
18Выкупом будет за праведного нечестивый и за прямодушного – лукавый.
18Ang dautan maoy usa ka lukat alang sa matarung; Ug ang maluibon modangat nga ilis sa matul-id
19Лучше жить в земле пустынной, нежели с женою сварливою и сердитою.
19Maayo pang magpuyo sa usa ka yuta nga kamingawan, Kay sa pakig-ipon sa usa ka makig-awayon ug masuk-anon nga babaye.
20Вожделенное сокровище и тук – в доме мудрого; а глупый человекрасточает их.
20Adunay bililhon nga bahandi ug lana diha sa puloy-anan sa manggialamon; Apan ang usa ka tawong buang magalamoy niana.
21Соблюдающий правду и милость найдет жизнь, правду и славу.
21Kadtong magasunod sa pagkamatarung ug sa kalolot Makakaplag sa kinabuhi, pagkamatarung, ug kadungganan.
22Мудрый входит в город сильных и ниспровергает крепость, на которуюони надеялись.
22Ang usa ka manggialamon nga tawo makakatkat sa usa ka ciudad sa gamhanan, Ug makapukan sa kusog nga gisaligan niana.
23Кто хранит уста свои и язык свой, тот хранит от бед душу свою.
23Bisan kinsa nga magabantay sa iyang baba ug sa iyang dila, Magabantay sa iyang kalag gikan sa mga kasamok.
24Надменный злодей – кощунник имя ему – действует в пылу гордости.
24Ang tawong palabi-labihon ug garboso, mayubiton ang iyang ngalan; Siya magabuhat nga nagapakaaron-ingnon sa iyang pagkamapahitas-on.
25Алчба ленивца убьет его, потому что руки его отказываются работать;
25Ang tinguha sa tapulan nagapatay kaniya; Kay ang iyang mga kamot nagadumili sa pagbuhat.
26всякий день он сильно алчет, а праведник дает и не жалеет.
26Adunay maibug sa pagkahakog gayud sa tibook adlaw; Apan ang matarung nagahatag ug wala magatungina.
27Жертва нечестивых – мерзость, особенно когда с лукавством приносят ее.
27Ang halad sa tawong dautan maoy usa ka dulumtanan; Daw unsa ka labaw pa gayud, kong iyang dad-on kini uban sa dautan nga hunahuna!
28Лжесвидетель погибнет; а человек, который говорит, что знает, будет говорить всегда.
28Ang usa ka bakakon nga saksi mahanaw; Apan ang tawo nga nagapamati nagapadayon sa iyang gipamulong.
29Человек нечестивый дерзок лицом своим, а праведный держит прямо путь свой.
29Ang usa ka tawong dautan magapagahi sa iyang nawong; Apan mahitungod sa matul-id siya magalig-on sa iyang mga dalan.
30Нет мудрости, и нет разума, и нет совета вопреки Господу.
30Walay kaalam ni pagsabut Ni tambag batok kang Jehova.
31Коня приготовляют на день битвы, но победа – от Господа.
31Ang kabayo giandam batok sa adlaw sa gubat; Apan ang pagdaug iya kang Jehova.