1Доброе имя лучше большого богатства, и добрая слава лучше серебра и золота.
1Ang usa ka maayong ngalan labi pang maayong pilion kay sa dagkung mga bahandi, Ug ang mahigugmaong-kalooy kay sa salapi ug bulawan.
2Богатый и бедный встречаются друг с другом: того и другого создалГосподь.
2Ang adunahan ug ang kabus magakahibalag sila : Si Jehova mao ang nagbuhat kanilang tanan.
3Благоразумный видит беду, и укрывается; анеопытные идут вперед, и наказываются.
3Ang usa ka buotan nga tawo makakita sa dautan, ug magatago sa iyang kaugalingon; Apan ang walay-pagtagad molabay lamang ug magaantus tungod niini.
4За смирением следует страх Господень, богатство и слава и жизнь.
4Ang balus sa pagkamapaubsanon ug pagkahadlok kang Jehova Mao ang pagkaadunahan, ug kadungganan, ug kinabuhi.
5Терны и сети на пути коварного; кто бережет душу свою, удались от них.
5Mga tonok ug mga lit-ag maoy anaa sa dalan sa masukihon: Kadtong magabantay sa iyang kalag mahilayo gikan kanila.
6Наставь юношу при начале пути его: он не уклонится от него, когда и состарится.
6Bansaya ang bata diha sa dalan nga iyang pagalaktan, Ug bisan kong siya matigulang na siya dili mobiya gikan niana.
7Богатый господствует над бедным, и должник делается рабомзаимодавца.
7Ang adunahan magahari ibabaw sa kabus; Ug ang manghuhulam mao ang ulipon sa magapahulam.
8Сеющий неправду пожнет беду, и трости гнева его не станет.
8Kadtong magapugas ug kasal-anan nagaani ug kalisdanan; Ug ang baras sa iyang kasuko makawang.
9Милосердый будет благословляем, потому что дает бедному от хлебасвоего.
9Kadtong adunay usa ka mata nga madagayaon pagabulahanon; Kay siya nagahatag sa iyang tinapay sa kabus.
10Прогони кощунника, и удалится раздор, и прекратятся ссора и брань.
10Papahawaa ang mayubiton, ug ang pagpakigbingkil mogula; Oo, ang pagkalalis ug pagpakaulaw mohunong.
11Кто любит чистоту сердца, у того приятность на устах, тому царь – друг.
11Kadtong mahagugma sa pagkaulay sa kasingkasing, Tungod sa gracia sa iyang mga q2 ngabilang hari mahimong iyan higala.
12Очи Господа охраняют знание, а слова законопреступника Онниспровергает.
12Ang mga mata ni Jehova magapanalipod kaniya nga may kahibalo; Apan siya magawagtang sa mga pulong sa tawong mabudhion
13Ленивец говорит: „лев на улице! посреди площади убьют меня!"
13Ang tapulan nagaingon: Adunay usa ka leon sa gawas; Ako pagapatyon diha sa kadalanan.
14Глубокая пропасть – уста блудниц: на кого прогневается Господь,тот упадет туда.
14Ang baba sa mga dumuloong babaye maoy usa ka halalum nga gahong; Siya nga gidumtan ni Jehova mahulog niana.
15Глупость привязалась к сердцу юноши, но исправительная розга удалит ее от него.
15Ang mga binuang nabugkos diha sa kasingkasing sa usa ka bata; Apan ang bunal sa pagbadlong magapalabog niana sa halayo gikan kaniya.
16Кто обижает бедного, чтобы умножить свое богатство, и кто дает богатому, тот обеднеет.
16Kadtong magadaugdaug sa kabus aron sa pagdugang sa iyang ganancia , Ug kadtong magahatag sa adunahan, modangat lamang sa kawalad-on.
17Приклони ухо твое, и слушай слова мудрых, и сердце твое обрати к моему знанию;
17Ikiling ang imong igdulungog, ug pamatia ang mga pulong sa manggialamon, Ug ibutang ang imong kasingkasing sa akong kahibalo.
18потому что утешительно будет, если ты будешь хранить их в сердце твоем, и они будуттакже в устах твоих.
18Kay kini maoy butang nga makalilipay kong ikaw magatipig kanila diha kanimo, Kong sila mahiluna pagtingub diha sa imong mga ngabil.
19Чтобы упование твое было на Господа, я учу тебя и сегодня, и ты помни .
19Aron ang imong pagsalig mahaanha kang Jehova, Akong gipahibalo kanimo sila niining adlawa, bisan kanimo.
20Не писал ли я тебе трижды в советах и наставлении,
20Wala ba ako makasulat kanimo ug mga maayo uyamut nga mga butang Sa mga tambag ug kahibalo,
21чтобы научить тебя точным словам истины, дабы ты мог передавать слова истины посылающим тебя?
21Aron sa pagpahibalo kanimo sa kasayuran sa mga pulong sa kamatuoran, Aron ikaw magadala pagbalik sa mga pulong sa kamatuoran ngadto kanila nga nagasugo kanimo?
22Не будь грабителем бедного, потому что он беден, и не притесняй несчастного у ворот,
22Ayaw pagkawati ang kabus tungod kay siya kabus; Ni magadaugdaug ka sa mga sinakit diha sa ganghaan:
23потому что Господь вступится в дело их и исхитит душу у грабителей их.
23Kay si Jehova magalaban sa ilang katungod, Ug moagaw sa kinabuhi niadtong nangagaw kanila.
24Не дружись с гневливым и не сообщайся с человеком вспыльчивым,
24Ayaw pagpakighigala sa usa ka tawo nga maligut-guton; Ug sa masuk-anon nga tawo dili ka makigkuyog:
25чтобы не научиться путям его и не навлечь петли на душу твою.
25Tingali unya ikaw makakat-on sa iyang mga dalan, Ug makabaton ka sa lit-ag sa imong kalag.
26Не будь из тех, которые дают руки и поручаются за долги:
26Dili ka paisip nga usa kanila nga nagapanghampak sa kamot, Kun kanila nga maoy mga pasalig tungod sa mga utang.
27если тебе нечем заплатить, то для чего доводить себя, чтобы взяли постель твою из-под тебя?
27Kong ikaw walay kapaingnan sa pagbayad, Nganong iyang kuhaon ang imong higdaanan nga anaa sa ilalum nimo?
28Не передвигай межи давней, которую провели отцы твои.
28Ayaw pagbalhina ang karaan nga mohon sa yuta, Nga gibutang sa imong mga amahan.
29Видел ли ты человека проворного в своем деле? Он будет стоять перед царями, он не будет стоять перед простыми.
29Nakita mo ba ang usa ka tawo nga masingkamoton sa iyang patigayon? siya magatindog sa atubangan sa mga hari; Siya dili magatindog sa atubangan sa bastos nga mga tawo.