1После сего пошел Иисус на ту сторону моря Галилейского, в окрестности Тивериады.
1Poste Jesuo foriris trans la maron de Galileo, tio estas de Tiberias.
2За Ним последовало множество народа, потому что видели чудеса, которые Он творил над больными.
2Kaj granda homamaso lin sekvis, cxar ili vidis la signojn, kiujn li faris por la malsanuloj.
3Иисус взошел на гору и там сидел сучениками Своими.
3Kaj Jesuo supreniris sur la monton, kaj tie li sidis kun siaj discxiploj.
4Приближалась же Пасха, праздник Иудейский.
4Kaj la Pasko, la festo de la Judoj, estis proksima.
5Иисус, возведя очи и увидев, что множество народа идет к Нему, говорит Филиппу: где нам купить хлебов, чтобы их накормить?
5Jesuo do, levinte siajn okulojn, kaj ekvidinte, ke granda homamaso venas al li, diris al Filipo:De kie ni acxetu panojn, por ke cxi tiuj mangxu?
6Говорил же это, испытывая его; ибо Сам знал, что хотел сделать.
6Tion li diris, por provi lin; cxar li mem sciis, kion li faros.
7Филипп отвечал Ему: им на двести динариев не довольно будет хлеба, чтобы каждому из нихдосталось хотя понемногу.
7Filipo respondis al li:Panoj por ducent denaroj ne suficxus por ili, por ke cxiu iometon ricevu.
8Один из учеников Его, Андрей, брат Симона Петра, говорит Ему:
8Unu el liaj discxiploj, Andreo, frato de Simon Petro, diris al li:
9здесь есть у одного мальчика пять хлебов ячменных идве рыбки; но что это для такого множества?
9CXi tie estas knabo, kiu havas kvin hordeajn panojn kaj du malgrandajn fisxojn; sed kio estas tio por tiom da homoj?
10Иисус сказал: велите им возлечь. Было же на том месте много травы. Итак возлегло людей числом около пяти тысяч.
10Jesuo diris:Sidigu la homojn. Kaj estis tie multe da herbo. La viroj do sidigxis, nombre cxirkaux kvin mil.
11Иисус, взяв хлебы и воздав благодарение, роздал ученикам, а ученики возлежавшим, также и рыбы, сколько кто хотел.
11Kaj Jesuo prenis la panojn, kaj doninte dankon, disdonis al la sidigxintoj; kaj tiel same el la fisxoj tiom, kiom oni deziris.
12И когда насытились, то сказал ученикам Своим: соберите оставшиеся куски, чтобы ничего не пропало.
12Kaj kiam ili satigxis, li diris al siaj discxiploj:Kolektu la postrestantajn fragmentojn, por ke nenio perdigxu.
13И собрали, и наполнили двенадцать коробов кусками от пяти ячменных хлебов, оставшимися у тех, которые ели.
13Ili do kolektis ilin, kaj plenigis dek du korbojn per la fragmentoj de la kvin hordeaj panoj, kiuj postrestis al la mangxintoj.
14Тогда люди, видевшие чудо, сотворенное Иисусом, сказали: это истинно Тот Пророк, Которому должнопридти в мир.
14Kiam do la homoj vidis la signon, kiun Jesuo faris, ili diris:CXi tiu estas vere la profeto, kiu devis veni en la mondon.
15Иисус же, узнав, что хотят придти, нечаянно взять его и сделать царем, опять удалился на гору один.
15Tial Jesuo, eksciante, ke oni celas veni kaj kapti lin, por fari lin regxo, denove fortiris sin sola al la monto.
16Когда же настал вечер, то ученики Его сошли к морю
16Kaj kiam vesperigxis, liaj discxiploj malsupreniris al la maro;
17и, войдя в лодку, отправились на ту сторону моря, в Капернаум. Становилось темно, а Иисус не приходил к ним.
17kaj ensxipigxinte, ili veturis trans la maron al Kapernaum. Kaj jam estis mallume, kaj Jesuo ankoraux ne venis al ili.
18Дул сильный ветер, и море волновалось.
18Kaj la maro malserenigxis de forta vento, kiu blovis.
19Проплыв около двадцати пяти или тридцати стадий, они увидели Иисуса, идущего по морю и приближающегося клодке, и испугались.
19Kiam do ili remis proksimume dudek kvin gxis tridek stadiojn, ili ekvidis Jesuon iranta sur la akvo, kaj proksimigxanta al la sxipo; kaj ili timis.
20Но Он сказал им: это Я; не бойтесь.
20Sed li diris al ili:GXi estas mi; ne timu.
21Они хотели принять Его в лодку; и тотчас лодка пристала к берегу, куда плыли.
21Tiam ili volonte ricevis lin en la sxipon, kaj tuj la sxipo albordigxis tien, kien ili veturis.
22На другой день народ, стоявший по ту сторону моря, видел, что там, кроме одной лодки, в которую вошли ученики Его, иной не было, и что Иисус не входил в лодку с учениками Своими, а отплыли одни ученики Его.
22La sekvantan tagon, kiam la homamaso, kiu restis trans la maro, vidis, ke nenia sxipeto estas tie krom unu, kaj ke Jesuo ne eniris kun la discxiploj en la sxipon, sed la discxiploj solaj veturis
23Между тем пришли из Тивериады другие лодки близко ктому месту, где ели хлеб по благословении Господнем.
23(venis tamen sxipetoj el Tiberias proksime al la loko, kie oni mangxis la panon, post kiam la Sinjoro donis dankon) -
24Итак, когда народ увидел, что тут нет Иисуса, ни учеников Его, то вошли в лодки и приплыли в Капернаум, ища Иисуса.
24kiam do la homamaso vidis, ke Jesuo ne estas tie, nek liaj discxiploj, ili ankaux eniris la sxipetojn kaj veturis al Kapernaum, sercxante Jesuon.
25И, найдя Его на той стороне моря, сказали Ему: Равви! когда Ты сюда пришел?
25Kaj trovinte lin trans la maro, ili diris al li:Rabeno, kiam vi venis cxi tien?
26Иисус сказал им в ответ: истинно, истинно говорю вам: вы ищете Меня не потому, что видели чудеса, но потому, что ели хлеб и насытились.
26Jesuo respondis al ili kaj diris:Vere, vere, mi diras al vi:Vi min sercxas, ne cxar vi vidis signojn, sed cxar vi mangxis el la panoj kaj satigxis.
27Старайтесь не о пище тленной, но о пище, пребывающей в жизнь вечную, которую даст вам Сын Человеческий, ибо на Нем положил печать Свою Отец, Бог.
27Laboru ne por la pereema nutrajxo, sed por la nutrajxo, kiu restas gxis eterna vivo, kiun la Filo de homo donos al vi; cxar lin Dio, la Patro, sigelis.
28Итак сказали Ему: что нам делать, чтобы творить дела Божии?
28Ili do diris al li:Kiel ni agu, por ke ni faru la farojn de Dio?
29Иисус сказал им в ответ: вот дело Божие, чтобы вы веровали в Того, Кого Он послал.
29Jesuo respondis kaj diris al ili:Jen la faro de Dio:kredi al tiu, kiun Li sendis.
30На это сказали Ему: какое же Ты дашь знамение, чтобы мы увидели и поверили Тебе? что Ты делаешь?
30Ili do diris al li:Kian signon vi montras, por ke ni vidu kaj kredu al vi? kion vi faras?
31Отцы наши ели манну в пустыне, как написано: хлеб с неба дал им есть.
31Niaj patroj mangxis la manaon en la dezerto, kiel estas skribite:Li donis al ili cxielan panon por mangxi.
32Иисус же сказал им: истинно, истинно говорю вам: не Моисей дал вам хлеб с неба, а Отец Мой дает вам истинный хлеб с небес.
32Jesuo do diris al ili:Vere, vere, mi diras al vi:Ne Moseo donis al vi tiun cxielan panon; sed mia Patro donas al vi la veran cxielan panon.
33Ибо хлеб Божий есть тот, который сходит с небес и дает жизнь миру.
33CXar la pano de Dio estas tiu, kiu malsupreniras de la cxielo kaj donas vivon al la mondo.
34На это сказали Ему: Господи! подавай нам всегда такой хлеб.
34Ili do diris al li:Sinjoro, cxiam donu al ni tiun panon.
35Иисус же сказал им: Я есмь хлеб жизни; приходящий ко Мне не будет алкать, и верующий в Меня не будет жаждать никогда.
35Jesuo diris al ili:Mi estas la pano de vivo; kiu venas al mi, tiu neniam malsatos, kaj kiu kredas al mi, tiu neniam soifos.
36Но Я сказал вам, что вы и видели Меня, и не веруете.
36Sed mi diris al vi, ke vi min vidis, kaj tamen vi ne kredas.
37Все, что дает Мне Отец, ко Мне придет; и приходящего ко Мне не изгоню вон,
37CXio, kion la Patro donas al mi, venos al mi; kaj tiun, kiu venas al mi, mi ja ne eljxetos.
38ибо Я сошел с небес не для того, чтобы творить волю Мою, но волю пославшего МеняОтца.
38CXar mi malsupreniris de la cxielo, por plenumi ne mian volon, sed la volon de Tiu, kiu min sendis.
39Воля же пославшего Меня Отца есть та, чтобы из того, что Он Мне дал, ничего не погубить, но все то воскресить в последний день.
39Kaj estas la volo de Tiu, kiu min sendis, ke el cxio, kion Li donis al mi, mi ne perdu ion, sed relevu gxin en la lasta tago.
40Воля Пославшего Меня есть та, чтобы всякий, видящий Сына и верующий в Него, имел жизнь вечную; и Я воскрешу его в последний день.
40CXar estas la volo de mia Patro, ke cxiu, kiu vidas la Filon kaj kredas al li, havu eternan vivon; kaj mi levos tiun en la lasta tago.
41Возроптали на Него Иудеи за то, что Он сказал: Я есмь хлеб, сшедший с небес.
41La Judoj do murmuris pri li, cxar li diris:Mi estas la pano, kiu malsupreniris de la cxielo.
42И говорили: не Иисус ли это, сын Иосифов, Которого отца и Мать мы знаем? Как же говорит Он: я сшел с небес?
42Kaj ili diris:CXu cxi tiu ne estas Jesuo, filo de Jozef, kies patron kaj patrinon ni konas? kiel do li diras:Mi malsupreniris de la cxielo?
43Иисус сказал им в ответ: не ропщите между собою.
43Jesuo respondis kaj diris al ili:Ne murmuru inter vi.
44Никто не может придти ко Мне, если не привлечет его Отец, пославший Меня; и Я воскрешу его в последний день.
44Neniu povas veni al mi, se la Patro, kiu min sendis, ne tiros lin; kaj mi levos tiun en la lasta tago.
45У пророков написано: и будут все научены Богом. Всякий, слышавший от Отца и научившийся, приходит ко Мне.
45Estas skribite en la profetoj:Kaj cxiuj estos instruitaj de Dio. CXiu do, kiu auxdis de la Patro kaj lernis, venas al mi.
46Это не то, чтобы кто видел Отца, кромеТого, Кто есть от Бога; Он видел Отца.
46Neniu vidis la Patron, krom tiu, kiu estas de Dio; li vidis la Patron.
47Истинно, истинно говорю вам: верующий в Меня имеет жизнь вечную.
47Vere, vere, mi diras al vi:Kiu kredas, tiu havas vivon eternan.
48Я есмь хлеб жизни.
48Mi estas la pano de vivo.
49Отцы ваши ели манну в пустыне и умерли;
49Viaj patroj mangxis la manaon en la dezerto, kaj mortis.
50хлеб же, сходящий с небес, таков, что ядущий его не умрет.
50Jen la pano, kiu malsupreniris de la cxielo, por ke oni mangxu el gxi kaj ne mortu.
51Я хлеб живый, сшедший с небес; ядущий хлеб сей будет жить вовек; хлеб же, который Я дам, есть Плоть Моя, которую Я отдам за жизнь мира.
51Mi estas la viva pano, kiu malsupreniris de la cxielo; se iu mangxos el cxi tiu pano, tiu vivos eterne; kaj la pano, kiun mi donos, estas mia karno, por la vivo de la mondo.
52Тогда Иудеи стали спорить между собою,говоря: как Он может дать нам естьПлоть Свою?
52La Judoj do disputis inter si, dirante:Kiel cxi tiu povas doni al ni sian karnon por mangxi?
53Иисус же сказал им: истинно, истинно говорю вам: если не будете есть Плоти Сына Человеческого и пить Крови Его, то не будете иметь в себе жизни.
53Jesuo do diris al ili:Vere, vere, mi diras al vi:Se vi ne mangxas la karnon de la Filo de homo kaj ne trinkas lian sangon, vi ne havas en vi vivon.
54Ядущий Мою Плоть и пиющий Мою Кровь имеет жизнь вечную, и Я воскрешу его в последний день.
54Kiu mangxas mian karnon kaj trinkas mian sangon, tiu havas eternan vivon; kaj mi levos tiun en la lasta tago.
55Ибо Плоть Моя истинно есть пища, и Кровь Моя истинно есть питие.
55CXar mia karno estas vera mangxajxo, kaj mia sango estas vera trinkajxo.
56Ядущий Мою Плоть и пиющий Мою Кровь пребывает во Мне, и Я в нем.
56Kiu mangxas mian karnon kaj trinkas mian sangon, tiu restas en mi, kaj mi en li.
57Как послал Меня живый Отец, и Я живу Отцем, так и ядущий Меня жить будет Мною.
57Kiel la vivanta Patro min sendis, kaj mi vivas pro la Patro, tiel, kiu min mangxas, tiu vivos pro mi.
58Сей-то есть хлеб, сшедший с небес. Не так, как отцы ваши ели манну и умерли: ядущий хлеб сей жить будет вовек.
58Jen la pano, kiu malsupreniris de la cxielo; ne kiel la patroj mangxis, kaj mortis; kiu mangxas cxi tiun panon, tiu vivos eterne.
59Сие говорил Он в синагоге, уча в Капернауме.
59Tion li diris en la sinagogo, instruante en Kapernaum.
60Многие из учеников Его, слыша то, говорили: какиестранные слова! кто может это слушать?
60Multaj do el liaj discxiploj, auxdinte tion, diris:Malfacila estas tiu parolo; kiu povas lin auxskulti?
61Но Иисус, зная Сам в Себе, что ученики Его ропщут на то, сказал им: это ли соблазняет вас?
61Sed Jesuo, sciante en si mem, ke liaj discxiploj pri tio murmuris, diris al ili:CXu tio faligas vin?
62Что ж, если увидите Сына Человеческого восходящего туда , где был прежде?
62Kio do, se vi vidos la Filon de homo supreniranta tien, kie li antauxe estis?
63Дух животворит; плоть не пользует нимало. Слова,которые говорю Я вам, суть дух и жизнь.
63La spirito estas la viviganto; la karno nenion utilas; la vortoj, kiujn mi diris al vi, estas spirito kaj estas vivo.
64Но есть из вас некоторые неверующие. Ибо Иисус от начала знал, кто суть неверующие икто предаст Его.
64Sed estas iuj el vi, kiuj ne kredas. CXar Jesuo sciis de la komenco, kiuj estas la nekredantoj, kaj kiu lin perfidos.
65И сказал: для того-то и говорил Я вам, что никто не может придти ко Мне, если то не дано будет ему от Отца Моего.
65Kaj li diris:Tial mi diris al vi, ke neniu povas veni al mi, se tio ne estas donita al li de mia Patro.
66С этого времени многие из учеников Его отошли от Негои уже не ходили с Ним.
66CXe tio multaj el liaj discxiploj iris returne kaj lin ne plu akompanis.
67Тогда Иисус сказал двенадцати: не хотите ли и вы отойти?
67Jesuo do diris al la dek du:CXu vi ankaux volas foriri?
68Симон Петр отвечал Ему: Господи! к кому нам идти? Ты имеешь глаголы вечной жизни:
68Simon Petro respondis al li:Sinjoro, al kiu ni iru? vi havas la vortojn de eterna vivo.
69и мы уверовали и познали, что Ты Христос, Сын Бога живаго.
69Kaj ni ekkredis kaj scias, ke vi estas la Sanktulo de Dio.
70Иисус отвечал им: не двенадцать ли вас избрал Я? но один из вас диавол.
70Respondis al ili Jesuo:CXu mi ne elektis vin la dek du, kaj unu el vi estas diablo?
71Это говорил Он об Иуде Симонове Искариоте, ибо сей хотел предать Его, будучи один из двенадцати.
71Li parolis pri Judas Iskariota, filo de Simon; cxar tiu, unu el la dek du, estis perfidonta lin.