¹Не ревнуй злым людям и не желай быть с ними,

¹वाईट लोकांचा मत्सर करु नका. त्यांच्याबरोबर तुमचा वेळ वाया घालवू नका.

²потому что о насилии помышляет сердце их, и о злом говорят устаих.

²ते त्यांच्या मनात वाईट गोष्टी करण्याच्या योजना आखत असतात. ते फक्त त्रास देण्याच्या गोष्टी बोलत असतात.

³Мудростью устрояется дом и разумом утверждается,

³चांगली घरे शहाणपण आणि समजूतदारपणा यावर आधारलेली असतात.

⁴и с уменьем внутренности его наполняются всяким драгоценным и прекрасным имуществом.

⁴आणि सर्व मौल्यवान आणि प्रसन्न करणाऱ्या संपत्तीने खोल्या भरल्या जातात.

⁵Человек мудрый силен, и человек разумный укрепляет силу свою.

⁵शहाणपण माणसाला अधिक सामर्थ्यवान बनवते. ज्ञान माणसाला शक्ती देते.

⁶Поэтому с обдуманностью веди войну твою, и успех будет при множестве совещаний.

⁶युध्द सुरु करण्याआधी तुम्ही काळजीपूर्वक योजना आखली पाहिजे. तुम्हाला जर (युध्द) जिंकायचे असेल तर तुम्हाला अनेक चांगले मार्गदर्शक हवेत.

⁷Для глупого слишком высока мудрость; у ворот не откроет он устсвоих.

⁷मूर्ख लोकांना शहाणपण कळू शकत नाही. आणि लोक जेव्हा महत्वाच्या गोष्टींची चर्चा करतात तेव्हा मूर्ख माणूस काहीही बोलू शकत नाही.

⁸Кто замышляет сделать зло, того называют злоумышленником.

⁸जर तुम्ही नेहमी त्रास देण्याच्याच योजना आखत असाल तर लोकांना तुम्हीच त्रास देणारे आहात हे कळेल आणि ते तुमचे ऐकणार नाहीत.

⁹Помысл глупости – грех, и кощунник – мерзость для людей.

⁹मूर्ख माणूस ज्या गोष्टी करायच्या ठरवतो ते पाप असते. जो स्वत: ला इतरांपेक्षा चांगला समजतो त्याचा लोक तिरस्कार करतात.

¹⁰Если ты в день бедствия оказался слабым, то беднасила твоя.

¹⁰जर तुम्ही संकटाच्या वेळी दुर्बल असाल तर तुम्ही खरोखरच दुर्बल आहात.

¹¹Спасай взятых на смерть, и неужели откажешься от обреченных на убиение?

¹¹जर लोक एखाद्याला ठार मारण्याचे ठरवीत असतील तर तुम्ही त्याला वाचवायला हवे.

¹²Скажешь ли: „вот, мы не знали этого"? А Испытующий сердца разве не знает? Наблюдающий над душею твоею знает это, и воздаст человеку по делам его.

¹²“माझा त्याच्याशी काही संबंध नाही” असे तुम्ही म्हणू शकत नाही. परमेश्वराला सर्व माहीत असते. आणि तुम्ही काही गोष्टी का करता ते त्याला माहीत असते. परमेश्वर तुमच्यावर लक्ष ठेवतो. त्याला सर्व कळते. आणि तुम्ही ज्या गोष्टी करता त्याबद्दल परमेश्वर तुम्हाला बक्षीस देईल.

¹³Ешь, сын мой, мед, потому что он приятен, и сот, который сладок для гортани твоей:

¹³मुला, मध खा, तो चांगला असतो. मधाच्या पोळ्यामधला मध गोड असतो.

¹⁴таково и познание мудрости для души твоей. Если ты нашел ее , то есть будущность, и надежда твоя не потеряна.

¹⁴त्याचप्रमाणे शहाणपण तुमच्या आत्म्यासाठी चांगले असते. तुमच्या जवळ शहाणपण असेल तर तुमच्या जवळ आशाही असेल आणि तुमची आशा कधीही मावळणार नाही.

¹⁵Не злоумышляй, нечестивый, против жилища праведника, не опустошай места покоя его,

¹⁵चांगल्या माणसाकडून काही चोरु पाहणाऱ्या किंवा त्याचे घर बळकावू पहाणाऱ्या चोरासारखे होऊ नका.

¹⁶ибо семь раз упадет праведник, и встанет; а нечестивые впадут в погибель.

¹⁶चांगला माणूस जर सात वेळा पडला तर तो पुन्हा उभा राहतो. पण वाईट लोकांचा संकटात नेहमी पराभव होईल.

¹⁷Не радуйся, когда упадет враг твой, и да не веселится сердце твое, когда он споткнется.

¹⁷तुमचा शत्रू संकटात असतो तेव्हा आनंद मानू नका. तो पडतो तेव्हा आनंदून जाऊ नका.

¹⁸Иначе, увидит Господь, и неугодно будет это в очах Его, и Он отвратит от него гнев Свой.

¹⁸जर तुम्ही तसे केलेत तर परमेश्वर ते बघेल आणि परमेश्वराला तुमच्याविषयी आनंद वाटणार नाही. नंतर परमेश्वर कदाचित् तुमच्या शत्रूला मदत करील.

¹⁹Не негодуй на злодеев и не завидуй нечестивым,

¹⁹दुष्ट लोकांना तुम्हाला तुम्हाला काळजीत पडायला लावू देऊ नका आणि दुष्टांचा मत्सर करु नका.

²⁰потому что злой не имеет будущности, – светильник нечестивых угаснет.

²⁰या दुष्ट लोकांना आशा नसते. त्यांचा प्रकाश काळोख होईल.

²¹Бойся, сын мой, Господа и царя; с мятежниками не сообщайся,

²¹मुला, परमेश्वराचा आणि राजाचा आदर कर. आणि जे लोक त्यांच्या विरुध्द आहेत त्यांच्यात सामील होऊ नकोस.

²²потому что внезапно придет погибель от них, и беду от них обоих кто предузнает?

²²का? कारण त्या प्रकारच्या माणसांचा लगेच नाश होऊ शकतो. देव आणि राजा त्यांच्या शत्रूंसाठी किती संकटे निर्माण करु शकतात हे तुम्हाला माहीत नाही.

²³Сказано также мудрыми: иметь лицеприятие на суде – нехорошо.

²³हे शहाण्या माणसाचे शब्द आहेत. न्यायाधीशाने अगदी न्यायी असले पाहिजे. एखादा माणूस त्याच्या माहितीतला आहे म्हणून त्याला त्याने पाठिंबा देऊ नये.

²⁴Кто говорит виновному: „ты прав", того будут проклинать народы, того будут ненавидеть племена;

²⁴जर न्यायाधीशाने अपराधी माणसाला ‘तू जाऊ शकतोस’ असे सांगितले तर लोक त्याच्याविरुध्द जातील. आणि राष्ट्रे त्याच्याविरुध्द वाईट गोष्टी बोलतील.

²⁵а обличающие будут любимы, и на них придет благословение.

²⁵पण जर न्यायाधीशाने अपराध्याला शासन केले तर सर्व लोक आनंदी होतील.

²⁶В уста целует, кто отвечает словами верными.

²⁶खरे उत्तर सर्वांना आनंदी करते. ते ओठावरच्या चुंबनासारखे वाटते.

²⁷Соверши дела твои вне дома, окончи их на поле твоем, и потомустрояй и дом твой.

²⁷शेतात पेरणी करण्याआधी तुमचे घर बांधू नका. धान्य पिकवण्याची तुमची तयारी आहे याची आधी खात्री करा. मग घर बांधा.

²⁸Не будь лжесвидетелем на ближнего твоего: к чему тебе обманывать устами твоими?

²⁸काही चांगले कारण असल्याशिवाय कुणाच्याही विरुध्द बोलू नका. खोटे सांगू नका.

²⁹Не говори: „как он поступил со мною, так и я поступлю с ним, воздамчеловеку по делам его".

²⁹“त्याने मला दु:ख दिले म्हणून मीही त्याला तसेच करीन. त्याने मला त्रास दिला म्हणून मी त्याला शिक्षा करीन.” असे म्हणू नका.

³⁰Проходил я мимо поля человека ленивого и мимо виноградника человека скудоумного:

³⁰मी आळशी माणसाच्या शेताजवळून जात होतो. मी शहाणा नसलेल्या माणसाच्या द्राक्षाच्या मळ्याजवळून जात होतो. त्या

³¹и вот, все это заросло терном, поверхность его покрылась крапивою, и каменная ограда его обрушилась.

³¹शेतात सगळीकडे तण माजले होते. क्षुल्लक वनस्पती तिथे वाढत होत्या. आणि शेताभोवतालची भिंत तुटली होती आणि पडायला आली होती.

³²И посмотрел я, и обратил сердце мое, и посмотрел и получил урок:

³²मी ते बघितले आणि त्याचा विचार करु लागलो. व नंतर त्या गोष्टींपासून मी धडा शिकलो.

³³„немного поспишь, немного подремлешь, немного, сложив руки, полежишь, –

³³“थोडीशी झोप, थोडी विश्रांती, हाताची घडी आणि वामकुक्षी.”

³⁴и придет, как прохожий, бедность твоя, и нужда твоя – как человек вооруженный".

³⁴या गोष्टी तुम्हाला लवकरच गरीब करतील. तुमच्याकडे काहीही नसेल चोर घर फोडून घरात आला आणि सारे काही घेऊन गेल्यासारखे ते असेल.