1Zvino paivapo paAndiyokiya mukereke vamwe vaporofita nevadzidzisi, Bhanabhasi naSimioniwo wainzi Nigeri, naRukio muKurini, naManaeni wakange arerwa pamwe naHerodhe umwe wevatungamiriri vana, naSauro.
1巴拿巴和扫罗奉差遣
2Vakati vachishumira kuna Ishe nekutsanya, Mweya Mutsvene ukati: Nditsaurirei Banabhasi pamwe naSauro pabasa randakavadanira.
2他们事奉主，并且禁食的时候，圣灵说：“要为我把巴拿巴和扫罗分别出来，去作我呼召他们作的工。”
3Ipapo vatsanya nekunyengetera nekuisa maoko pamusoro pavo, vakavaendesa.
3于是他们禁食祷告，为两人按手，就派他们去了。
4Naizvozvo zvirokwazvo ivo vakati vatumwa neMweya Mutsvene, vakaburukira Serukia, vakabvapowo vakaenda kuSaipuresi nechikepe.
4第一次宣教旅程他们既然奉圣灵差遣，就下到西流基，从那里坐船往塞浦路斯。
5Zvino vasvika paSarami, vakaparidza shoko raMwari mumasinagoge evaJudha; uye vakange vanaJohwaniwo mubatsiri.
5他们到了撒拉米，就在犹太人的各会堂里宣讲 神的道，还有约翰作他们的助手。
6Zvino vakati vagura nemuchiwi kusvikira paPafosi, vakawana imwe n'anga, muporofita wenhema, muJudha, zita rake rainzi Bhari-Jesu.
6他们走遍全岛，到了帕弗，遇见一个犹太人，名叫巴．耶稣，是个术士，又是个假先知。
7Wainge ane mutungamiriri Sejiyo Pauro, murume wakachenjera. Iye wakadanira kwaari Bhanabhasi naSauro akatsvaka kunzwa shoko raMwari.
7他常常和省长士求．保罗在一起；省长是个聪明人，他请了巴拿巴和扫罗来，要听听 神的道。
8Asi Erimasi n'anga, nekuti ndiro zita rake kana zvichishandurwa, akavapikisa, achitsvaka kutsausa mutungamiriri parutendo.
8但术士以吕马（以吕马就是“术士”的意思）与使徒作对，要使省长转离真道。
9Asi Sauro, ndiye Paurowo, azadzwa neMweya Mutsvene, uye amutarisisa,
9扫罗，也就是保罗，却被圣灵充满，定睛看着他，
10wakati: Iwe uzere nekubiridzira kose nekunyengera kose, mwanakomana wadhiabhorosi, muvengi wekururama kose, haugumi here kutsausa nzira dzakarurama dzaIshe?
10说：“你这充满各样诡诈和各样奸恶的人，魔鬼的儿子，公义的仇敌！你歪曲了主的正路，还不停止吗？
11Uye ikozvino tarira, ruoko rwaIshe rwuri pamusoro pako, uye uchava bofu, usingaoni zuva kwenguva. Pakarepo mhute nerima zvakamuwira, akatenderera achitsvaka vangamutungamirira neruoko.
11你看，现在主的手临到你，你要瞎了眼睛，暂时看不见阳光。”他就立刻被雾和黑暗笼罩着，周围找人牵他的手，给他领路。
12Panguva iyo mutungamiriri wakati aona zvakaitika akatenda, achishamiswa nedzidziso yaIshe.
12那时，省长看见了所发生的事，就信了，因为他惊奇主的教训。
13Zvino Pauro nevaiva naye vakabva Pafosi nechikepe vakasvika paPega muPamufiriya. Asi Johwani wakabva kwavari akadzokera kuJerusarema.
13在彼西底的安提阿保罗和同伴从帕弗开船，来到旁非利亚的别加，约翰却离开他们，回耶路撒冷去了。
14Asi ivo vakati vagura vachibva paPega, vakasvika kuAndiyokiya muPisidhiya; vakapinda musinagoge nezuva resabata, vakagara pasi.
14他们从别加往前走，到了彼西底的安提阿，在安息日进了会堂，就坐下来。
15Zvino shure kwekuverengwa kwemurairo nevaporofita, vakuru vesinagoge vakatumira kwavari, vachiti: Varume hama, kana kune shoko mukati menyu rekuridziro kuvanhu, taurai.
15宣读了律法和先知书以后，会堂的理事们派人到他们那里来，说：“弟兄们，如果有什么劝勉众人的话，请说吧！”
16Zvino Pauro wakasimuka, ndokuninira neruoko, akati: Varume vaIsraeri, nemwi munotya Mwari, teererai.
16保罗就站起来，作了一个手势，说：“以色列人和敬畏 神的人，请听！
17Mwari wevanhu urwu rwaIsraeri wakasarudza madzibaba edu, akakudza vanhu vachiri vatorwa munyika yeEgipita, uye neruoko rwakakwirira akavabudisa mairi.
17以色列民的 神，拣选了我们的祖先；当他们在埃及地寄居的时候， 神抬举这民，用大能（“大能”原文作“高”）的膀臂，把他们从那地领出来；
18Uye akava nemoyo murefu nemaitiro avo nguva inene makore makumi mana murenje.
18又在旷野容忍（“容忍”有些抄本作“养育”）他们，约有四十年之久；
19Zvino wakati aparadza marudzi manomwe munyika yeKanani, akavagovera nyika yavo nemujenya.
19灭了迦南地的七族之后，就把那地分给他们为业；
20Zvino shure kweizvozvo, makore anenge mazana mana nemakumi mashanu, wakavapa vatongi kusvikira kuna Samueri muporofita.
20这一切历时约四百五十年。后来 神赐给他们士师，直到撒母耳先知为止。
21Uye kubvira ipapo vakakumbira mambo; Mwari ndokuvapa Sauro mwanakaomana waKishi, murume werudzi rwaBenjamini, kwemakore makumi mana.
21那时，他们要求立一个王， 神就把便雅悯支派中一个人，基士的儿子扫罗，赐给他们作王，共四十年之久。
22Zvino wakati amubvisa, wakavamutsira Dhavhidhi kuva mambo, waakapupurirawo akati: Ndawana Dhavhidhi waJese, murume unoenderana nemoyo wangu, uchaita chido changu chose.
22废去扫罗之后，又为他们兴起大卫作王，并且为他作证说：‘我找到耶西的儿子大卫，他是合我心意的人，必遵行我的一切旨意。’
23Pambeu yeuyu sechivimbiso, Mwari wakamutsira Israeri Muponesi Jesu;
23 神照着应许，已经从这人的后裔中，给以色列带来了一位救主，就是耶稣。
24iye asati asvika Johwani wakaparidza pakutanga rubhabhatidzo rwekutendeuka kuvanhu vose vaIsraeri.
24在他来临之前，约翰早已向以色列全民宣讲悔改的洗礼。
25Zvino Johwani wakati azadzisa rwendo rwake, akati: Munofunga kuti ndini ani? Ini handisi iye, asi tarirai, shure kwangu unouya, wandisakafanira kusunungura shangu dzetsoka dzake.
25约翰快要跑完他的路程的时候，说：‘你们以为我是谁？我不是基督。他是在我以后来的，我就是给他解脚上的鞋带也不配。’
26Varume hama, vana verudzi rwaAbhurahamu, neavo pakati penyu vanotya Mwari, shoko reruponeso urwu ratumirwa kwamuri.
26“弟兄们，亚伯拉罕的子孙，和你们中间敬畏 神的人哪，这救恩之道是传给我们的。
27Nekuti avo vanogara muJerusarema nevatungamiriri vavo havana kumuziva uyu, kana manzwi evaporofita anoverengwa zuva resabata rimwe nerimwe vakaazadzisa pakumurasha;
27住在耶路撒冷的人和他们的官长，因为不认识基督，也不明白每逢安息日所读的先知的话，就把他定了罪，正好应验了先知的话。
28uye kunyange vasina kuwana mhosva yerufu, vakakumbira kuna Pirato kuti aurawe.
28他们虽然找不出该死的罪状，还是要求彼拉多杀害他。
29Zvino vakati vapedza zvose zvakanyorwa pamusoro pake, vakamuturura pamuti, vakamuradzika muguva.
29他们把所记载一切关于他的事作成了，就把他从木头上取下来，放在坟墓里。
30Asi Mwari wakamumutsa kuvakafa;
30但 神却使他从死人中复活了。
31iye wakaonekwa mazuva mazhinji neavo vakange vakwira naye kuJerusarema vachibva Garirea, vari zvapupu zvake kuvanhu.
31有许多日子，他向那些跟他一同从加利利上耶路撒冷的人显现，现在这些人在民众面前作了他的见证人，
32Nesu tinoparidza kwamuri mashoko emufaro echivimbiso chakaitwa kumadzibaba,
32我们报好信息给你们： 神给列祖的应许，
33kuti Mwari wakazadzisa ichocho kwatiri, isu vana vavo, pakuti wakamutsazve Jesu sezvazvakanyorwawo mupisarema rechipiri kuti: Iwe uri mwanakomana wangu, nhasi ini ndakubereka.
33借着耶稣的复活，向我们这些作子孙的应验了。就如诗篇第二篇所记的：‘你是我的儿子，我今日生了你。’
34Zvino zvekuti wakamumutsa kuvakafa, asadzokerazve kukuora, wakareva sezvizvi: Ndichakupai maropafadzo matsvene anovimbika aDhavhidhi.
34至于 神使他从死人中复活，不再归于朽坏，他曾这样说：‘我必把应许大卫的、神圣可靠的恩福赐给你们。’
35Naizvozvo unoti pane imwe nzvimbo: Hamungapi Mutsvene wenyu kuti aone kuora;
35所以他在另一篇说：‘你必不容你的圣者见朽坏。’
36nekuti Dhavhidhi, ashumira zano raMwari pazera rake wakarara, uye wakaradzikwa kumadzibaba ake, ndokuona kuora;
36“大卫在他自己的世代里，遵行了 神的计划，就睡了，归回他列祖那里，见了朽坏。
37asi Mwari waakamutsa, haana kuona kuora.
37唯独 神所复活的那一位，没有见过朽坏。
38Naizvozvo ngazvizikamwe kwamuri, varume hama, kuti neuyu kangamwiro yezvivi inoparidzirwa imwi;
38所以弟兄们，你们当知道，赦罪之道是由这位耶稣传给你们的。在你们靠摩西律法不能称义的一切事上，
39uye neuyu vose vanotenda vanonzi havana mhosva pazvinhu zvose zvamakange musingagoni kushaiswa mhosva pazviri nemurairo waMozisi.
39信靠他的人就得称义了。
40Naizvozvo onai kuti zvirege kuwira pamusoro penyu zvakarehwa muvaporofita, zvinoti:
40你们要小心，免得先知书上所说的临到你们：
41Tarirai, imwi vazvidzi, uye mushamiswe, nekuparara; nekuti ini ndinobata basa pamazuva enyu, basa ramusingatozombotendi, kunyange muchirirondedzerwa nemunhu.
41‘傲慢的人哪！你们要看、要惊奇、要灭亡，因为在你们的日子，我要作一件事，就算有人告诉你们，你们总是不信。’”
42Zvino pakubuda kwevaJudha musinagoge, vahedheni vakakumbira kuti mashoko awa aparidzwe kwavari pasabata raitevera.
42保罗和巴拿巴出来的时候，众人请求他们下一个安息日再对他们讲这些话。
43Zvino vesinagoge vakati vapera, vazhinji vevaJudha nevakatendeukira kuvaJudha vainamata vakatevera Pauro naBhanabhasi; ivo vakataura kwavari, vachivakumbira kuti varambire munyasha dzaMwari.
43散会以后，许多犹太人和归信犹太教的虔诚人，跟从了保罗和巴拿巴。两人对他们谈话，勉励他们要恒久住在 神的恩典中。
44Zvino nesabata rakatevera guta rinenge rose rakaungana kuzonzwa shoko raMwari.
44下一个安息日，几乎全城的人都聚了来，要听主的道。
45Zvino vaJudha vakati vachiona zvaunga vakazadzwa negodo, vakapikisa zvinhu zvakarehwa naPauro, vachipikisa uye vachinyomba.
45犹太人看见这么多人，就满心嫉妒，反驳保罗所讲的，并且毁谤他们。
46Asi Pauro naBhanabhasi vachitaura vakashinga vakati: Zvakange zvakafanira kuti shoko raMwari ritaurirwe kwamuri pakutanga; asi zvamarininira kure, uye mazvitongera kusafanira upenyu hwusingaperi, tarirai, zvino tinotendeukira kuvahedheni.
46保罗和巴拿巴却放胆说：“ 神的道，先讲给你们听，是应该的。但因为你们弃绝这道，断定自己不配得永生，所以我们现在就转向外族人去了。
47Nekuti Ishe wakatiraira saizvozvo achiti: Ndakakugadza kuva chiedza chevahedheni, Kuti uve weruponeso kusvikira kumugumo wenyika.
47因为主曾这样吩咐我们说：‘我已立你作外族人的光，使你把救恩带到地极去。’”
48Zvino vahedheni vakati vachinzwa izvi vakafara, uye vakakudza shoko raIshe, neuwandu hwevose vakange vatarirwa upenyu husingaperi vakatenda;
48外族人听见了就欢喜，赞美主的道，凡指定得永生的都信了。
49uye shoko raIshe rikaparadzirwa kudunhu rose.
49于是主的道传遍那地。
50Asi vaJudha vakamutsa vakadzi vaishumira vaikudzwa, nevarume vakuru veguta, vakamutsira Pauro naBhanabhasi rushusho, vakavadzinga kubva kumiganhu yavo.
50但犹太人唆使虔诚尊贵的妇女和城内的显要，煽动大家迫害保罗和巴拿巴，把他们驱逐出境。
51Asi ivo vakavazuzira guruva retsoka dzavo, vakasvika Ikoniyamu.
51两人当众跺掉脚上的尘土，往以哥念去了。
52Zvino vadzidzi vakazadzwa nemufaro neMweya Mutsvene.
52门徒满有喜乐，又被圣灵充满。