1Sezvo vazhinji vakaedza kuronga rondedzero yezvinhu zvakatendeka zvizere pakati pedu,
1HABIENDO muchos tentado á poner en orden la historia de las cosas que entre nosotros han sido ciertísimas,
2sezvavakapa kwatiri ivo avo kubva pakutanga vakazvionera, uye vari varanda veshoko,
2Como nos lo enseñaron los que desde el principio lo vieron por sus ojos, y fueron ministros de la palabra;
3zvakaonekwa zvakanaka kwandiriwo, ndanyatsoongorora zvinhu zvose kubva pakutanga, kuti ndikunyorerei nekutevedzanisa, imwi Teofiro makakurumbira,
3Me ha parecido también á mí, después de haber entendido todas las cosas desde el principio con diligencia, escribírtelas por orden, oh muy buen Teófilo,
4kuti muzive chokwadi chezvinhu zvamakadzidziswa.
4Para que conozcas la verdad de las cosas en las cuales has sido enseñado.
5Kwaivapo nemazuva aHerodhe mambo weJudhiya umwe mupristi wainzi Zakaria, weboka raAbhiya; nemukadzi wake waibva kuvanasikana vaAroni, nezita rake riri Erizabheti.
5HUBO en los días de Herodes, rey de Judea, un sacerdote llamado Zacarías, de la suerte de Abías; y su mujer, de las hijas de Aarón, llamada Elisabet.
6Uye vari vaviri vakange vakarurama pamberi paMwari, vachifamba nemurairo wose nezviga zvaIshe, vasina chavangapomerwa.
6Y eran ambos justos delante de Dios, andando sin reprensión en todos los mandamientos y estatutos del Señor.
7Uye vakange vasina mwana, nekuti Erizabheti wakange ari mhanje, uye vakange vaenda pamakore vari vaviri.
7Y no tenían hijo, porque Elisabet era estéril, y ambos eran avanzados en días.
8Zvino zvakaitika kuti wakati achiita ushumiri hweupristi pamberi paMwari, pachidanho cheboka rake,
8Y aconteció que ejerciendo Zacarías el sacerdocio delante de Dios por el orden de su vez,
9maererano netsika yeushumiri hweupristi, wakabatwa nemujenya kuti apise zvipfungaidzo zvinonhuwira apinda mutembere yaIshe.
9Conforme á la costumbre del sacerdocio, salió en suerte á poner el incienso, entrando en el templo del Señor.
10Zvino chaunga chose chavanhu chakange chichinyengetera kunze nenguva yezvipfungaidzo zvinonhuhwira.
10Y toda la multitud del pueblo estaba fuera orando á la hora del incienso.
11Zvino kwakaonekwa kwaari mutumwa waIshe, amire kurutivi rwerudyi rwearitari yezvifungaidzo zvinonhuhwira.
11Y se le apareció el ángel del Señor puesto en pie á la derecha del altar del incienso.
12Zvino Zakaria wakati achimuona akavhiringidzika, kutya kukamuwira.
12Y se turbó Zacarías viéndo le, y cayó temor sobre él.
13Asi mutumwa wakati kwaari: Usatya Zakaria; nekuti munyengetero wako wanzwikwa, nemukadzi wako Erizabheti uchakuberekera mwanakomana, ugotumidza zita rake Johwani.
13Mas el ángel le dijo: Zacarías, no temas; porque tu oración ha sido oída, y tu mujer Elisabet te parirá un hijo, y llamarás su nombre Juan.
14Uye uchava nemufaro nekupembera, nevazhinji vachafarira kuberekwa kwake.
14Y tendrás gozo y alegría, y muchos se gozarán de su nacimiento.
15Nekuti uchava mukuru pamberi paIshe, haangatongomwi waini kana zvinodhaka; uye uchazadzwa neMweya Mutsvene kunyange kubva padumbu ramai vake.
15Porque será grande delante de Dios, y no beberá vino ni sidra; y será lleno del Espíritu Santo, aun desde el seno de su madre.
16Nevazhinji vevana vaIsraeri uchatendeusira kuna Ishe Mwari wavo;
16Y á muchos de los hijos de Israel convertirá al Señor Dios de ellos.
17uye iye uchafamba pamberi pake mumweya nesimba raEria, kutendeusira moyo yemadzibaba kuvana, nevasingateereri kuuchenjeri hwevakarurama, kugadzirira Ishe vanhu vakagadzirwa.
17Porque él irá delante de él con el espíritu y virtud de Elías, para convertir los corazones de los padres á los hijos, y los rebeldes á la prudencia de los justos, para aparejar al Señor un pueblo apercibido.
18Zakaria akati kumutumwa: Izvozvi ndichazviziva nei? Nekuti ini ndava mukweguru, nemukadzi wangu waenda pamazuva ake.
18Y dijo Zacarías al ángel: ¿En qué conoceré esto? porque yo soy viejo, y mi mujer avanzada en días.
19Mutumwa achipindura akati kwaari: Ini ndini Gabhirieri, unomira pamberi paMwari; ndatumwa kuti nditaure kwauri, ndikuparidzire mashoko awa akanaka.
19Y respondiendo el ángel le dijo: Yo soy Gabriel, que estoy delante de Dios; y soy enviado á hablarte, y á darte estas buenas nuevas.
20Zvino tarira, uchava chimumumu, usingagoni kutaura, kusvikira zuva rinoitika zvinhu izvi, nekuti hauna kutenda mashoko angu, achazadziswa nenguva yawo.
20Y he aquí estarás mudo y no podrás hablar, hasta el día que esto sea hecho, por cuanto no creíste á mis palabras, las cuales se cumplirán á su tiempo.
21Vanhu vakange vakamirira Zakaria, vakashamisika nekunonoka kwake mutembere.
21Y el pueblo estaba esperando á Zacarías, y se maravillaban de que él se detuviese en el templo.
22Zvino wakati abuda, akakonewa kutaura kwavari; vakaziva kuti wakange aona dzengerere mutembere; iye akavaninira nemaoko, akaramba ari chimumu.
22Y saliendo, no les podía hablar: y entendieron que había visto visión en el templo: y él les hablaba por señas, y quedó mudo.
23Zvino zvakaitika kuti mazuva okushumira kwake akati achangopera, akaenda kumba kwake.
23Y fué, que cumplidos los días de su oficio, se vino á su casa.
24Zvino shure kwemazuva iwayo, mukadzi wake Erizabheti akatora mimba, akazvivanza mwedzi mishanu, achiti:
24Y después de aquellos días concibió su mujer Elisabet, y se encubrió por cinco meses, diciendo:
25IShe wandiitira saizvozvi nemazuva aakanditarira, kuti abvise ruzvidzo rwangu pakati pevanhu.
25Porque el Señor me ha hecho así en los días en que miró para quitar mi afrenta entre los hombres.
26Zvino nemwedzi wechitanhatu mutumwa Gabrieri wakatumwa naMwari kuguta reGarirea rinonzi Nazareta,
26Y al sexto mes, el ángel Gabriel fué enviado de Dios á una ciudad de Galilea, llamada Nazaret,
27kumhandara, yakange yatsidza kuwanikwa nemurume ainzi Josefa, weimba yaDhavhidhi; zita remhandara riri Maria.
27A una virgen desposada con un varón que se llamaba José, de la casa de David: y el nombre de la virgen era María.
28Mutumwa akapinda kwaari akati: Hekanhi, iwe une nyasha! Ishe unewe, wakaropafadzwa iwe pakati pavakadzi.
28Y entrando el ángel á donde estaba, dijo, Salve, muy favorecida! el Señor es contigo: bendita tú entre las mujeres.
29Iye wakati achimuona akavhiringidzwa neshoko rake, akafunganya kuti uku kukwazisa rudzii kwakadai.
29Mas ella, cuando le vió, se turbó de sus palabras, y pensaba qué salutación fuese ésta.
30Zvino mutumwa akati kwaari: Usatya Maria; nekuti wawana nyasha kuna Mwari.
30Entonces el ángel le dijo: María, no temas, porque has hallado gracia cerca de Dios.
31Zvino tarira, uchava nemimba, ugozvara mwanakomana, uchatumidza zita rake kuti Jesu.
31Y he aquí, concebirás en tu seno, y parirás un hijo, y llamarás su nombre JESUS.
32Iye uchava mukuru, uchanzi Mwanakomana weWekumusoro-soro; Ishe Mwari uchapa kwaari chigaro cheushe chababa vake Dhavhidhi.
32Este será grande, y será llamado Hijo del Altísimo: y le dará el Señor Dios el trono de David su padre:
33Uchatonga pamusoro peimba yaJakobho kusvikira narinhi, neushe hwake hahwungavi nemugumo.
33Y reinará en la casa de Jacob por siempre; y de su reino no habrá fin.
34Maria ndokuti kumutumwa: Izvi zvingava sei, nekuti handizivi murume?
34Entonces María dijo al ángel: ¿Cómo será esto? porque no conozco varón.
35Mutumwa akapindura akati kwaari: Mweya Mutsvene uchauya pamusoro pako, nesimba reWokumusoro-soro richakudzikatira; naizvozvo icho chitsvene chichaberekwa newe chichanzi Mwanakomana waMwari.
35Y respondiendo el ángel le dijo: El Espíritu Santo vendrá sobre ti, y la virtud del Altísimo te hará sombra; por lo cual también lo Santo que nacerá, será llamado Hijo de Dios.
36Uye tarira, Erizabheti hama yako, iyewo wava nemimba yemwanakomana pakuchembera kwake; nemwedzi uno wava wechitanhatu kuna iye wainzi mhanje.
36Y he aquí, Elisabet tu parienta, también ella ha concebido hijo en su vejez; y este es el sexto mes á ella que es llamada la estéril:
37Nekuti naMwari hakuna chinhu chisingazogoneki.
37Porque ninguna cosa es imposible para Dios.
38Maria ndokuti: Tarirai, murandakadzi waIshe; ngazvive kwandiri seshoko renyu. Mutumwa ndokubva kwaari.
38Entonces María dijo: He aquí la sierva del Señor; hágase á mí conforme á tu palabra. Y el ángel partió de ella.
39Zvino Maria akasimuka nemazuva iwayo akaenda kunyika yazvikomo nekukurumidza, kuguta raJudha;
39En aquellos días levantándose María, fué á la montaña con priesa, á una ciudad de Judá;
40akapinda mumba maZakaria, akakwazisa Erizabheti.
40Y entró en casa de Zacarías, y saludó á Elisabet.
41Zvino zvakaitika kuti Erizabheti wakati achinzwa kukwazisa kwaMaria, mwana akatamba mudumbu rake; naErizabheti akazadzwa neMweya Mutsvene,
41Y aconteció, que como oyó Elisabet la salutación de María, la criatura saltó en su vientre; y Elisabet fué llena del Espíritu Santo,
42akadanidzira nenzwi guru, akati: Wakaropafadzwa iwe pakati pavakadzi, uye chakaropafadzwa chibereko chedumbu rako!
42Y exclamó á gran voz, y dijo. Bendita tú entre las mujeres, y bendito el fruto de tu vientre.
43Ko zvandibvira nepi, kuti mai vaIshe wangu vauye kandiri?
43¿Y de dónde esto á mí, que la madre de mi Señor venga á mí?
44Nekuti tarira, inzwi rekukwazisa kwako rangoti richisvika munzeve dzangu, mwana watamba mudumbu rangu nemufaro.
44Porque he aquí, como llegó la voz de tu salutación á mis oídos, la criatura saltó de alegría en mi vientre.
45Uye wakaropafadzwa unotenda, nekuti zvakataurwa naIshe kwaari zvichazadziswa.
45Y bienaventurada la que creyó, porque se cumplirán las cosas que le fueron dichas de parte del Señor.
46Maria akati: Moyo wangu unokudza Ishe,
46Entonces María dijo: engrandece mi alma al Señor;
47nemweya wangu unofara muna Mwari Muponesi wangu;
47Y mi espíritu se alegró en Dios mi Salvador,
48nekuti wakatarira kuninipiswa kwemurandakadzi wake; nekuti tarira, kubva zvino mazera ose achati ndakaropafadzwa.
48Porque ha mirado á la bajeza de su criada; Porque he aquí, desde ahora me dirán bienaventurada todas las generaciones.
49Nekuti une masimba wakandiitira zvinhu zvikuru; nezita rake idzvene.
49Porque me ha hecho grandes cosas el Poderoso; Y santo es su nombre.
50Netsitsi dzake dziri kuna avo vanomutya kubva kumazera nemazera.
50Y su misericordia de generación á generación A los que le temen.
51Wakaita zvinesimba noruoko rwake; wakaparadzira vanozvikudza mundangariro dzemoyo yavo.
51Hizo valentía con su brazo: Esparció los soberbios del pensamiento de su corazón.
52Wakaburusa vane masimba pazvigaro zvoushe, akasimudza vakaderera.
52Quitó los poderosos de los tronos, Y levantó á los humildes.
53Vanenzara wakavagutsa nezvinhu zvakanaka, asi vafumi wakavaendesa vasina chinhu.
53A los hambrientos hinchió de bienes; Y á los ricos envió vacíos.
54Wakabatsira Israeri muranda wake kuti arangarire tsitsi,
54Recibió á Israel su siervo, Acordandose de la misericordia.
55sezvaakataura kumadzibaba edu, kuna Abhurahamu nekumbeu yake kusvikira rinhi narinhi.
55Como habló á nuestros padres A Abraham y á su simiente para siempre.
56Maria akagara naye mwedzi inenge mitatu, akadzokera kumba kwake.
56Y se quedó María con ella como tres meses: después se volvió á su casa.
57Zvino nguva yaErizabheti yekusununguka kwake yakazara; akabereka mwanakomana.
57Y á Elisabet se le cumplió el tiempo de parir, y parió un hijo.
58Zvino vavakidzani nehama dzake vakati vanzwa kuti Ishe wakange amuitira tsitsi dzake huru, vakafara naye.
58Y oyeron los vecinos y los parientes que Dios había hecho con ella grande misericordia, y se alegraron con ella.
59Zvino zvakaitika kuti nezuva rerusere vakauya kuzodzingisa mucheche, vakamutumidza maererano nezita rababa vake Zakaria.
59Y aconteció, que al octavo día vinieron para circuncidar al niño; y le llamaban del nombre de su padre, Zacarías.
60Asi mai vake vakapindura vakati: Kwete, asi uchanzi Johwani.
60Y respondiendo su madre, dijo: No; sino Juan será llamado.
61Vakati kwaari: Hakuna munhu kuhama dzenyu unodaidzwa nezita iro.
61Y le dijeron: ¿Por qué? nadie hay en tu parentela que se llame de este nombre.
62Vakataura nemaoko kuna baba vake, kuti vanoda kuti anzi ani.
62Y hablaron por señas á su padre, cómo le quería llamar.
63Vakakumbira chinyorero, vakanyora vachiti: NdiJohwani zita rake; vakashamisika vose.
63Y demandando la tablilla, escribió, diciendo: Juan es su nombre. Y todos se maravillaron.
64Muromo wake ukazarurwa pakarepo, nerurimi rwake rukasununguka, akataura, achirumbidza Mwari.
64Y luego fué abierta su boca y su lengua, y habló bendiciendo á Dios.
65Kutya kukawira vose vaigara vakavakomba; nemashoko iwayo ose akanzwikwa kunyika yose yezvikomo yeJudhiya.
65Y fué un temor sobre todos los vecinos de ellos; y en todas las montañas de Judea fueron divulgadas todas estas cosas.
66Zvino vose vakanzwa, vakazviisa mumoyo yavo, vachiti: Mucheche uyu uchazova ani? Uye ruoko rwaIshe rwakava naye.
66Y todos los que las oían, las conservaban en su corazón, diciendo: ¿Quién será este niño? Y la mano del Señor estaba con él.
67Zvino Zakaria baba vake vakazadzwa neMweya Mutsvene, vakaporofita, vachiti:
67Y Zacarías su padre fué lleno de Espíritu Santo, y profetizó, diciendo:
68Ngaarumbidzwe Ishe Mwari waIsraeri, nekuti wakashanyira kuvanhu vake nekuvadzikunura;
68Bendito el Señor Dios de Israel, Que ha visitado y hecho redención á su pueblo,
69akatisimudzira runyanga rworuponeso mumba maDhavhidhi muranda wake;
69Y nos alzó un cuerno de salvación En la casa de David su siervo,
70sezvaakataura nemuromo wevaporofita vake vatsvene, vakange varipo kubva pasichigare;
70Como habló por boca de sus santos profetas que fueron desde el principio:
71ruponeso pamhandu dzedu, neparuoko rwavose vanotivenga;
71Salvación de nuestros enemigos, y de mano de todos los que nos aborrecieron;
72kuitira madzibaba edu tsitsi, nekurangarira sungano yake tsvene,
72Para hacer misericordia con nuestros padres, Y acordándose de su santo pacto;
73mhiko yaakapika kuna Abhurahamu baba vedu;
73Del juramento que juró á Abraham nuestro padre, Que nos había de dar,
74kutipa, kuti tasunungurwa muruoko rwevavengi vedu, timushumire tisingatyi;
74Que sin temor librados de nuestros enemigos, Le serviríamos
75muutsvene nekururama pamberi pake mazuva ose eupenyu hwedu.
75En santidad y en justicia delante de él, todos los días nuestros.
76Newe mucheche, uchanzi muporofita weWokumusoro-soro, nekuti uchatungamira pamberi pechiso chaIshe, kugadzirira nzira dzake;
76Y tú, niño, profeta del Altísimo serás llamado; Porque irás ante la faz del Señor, para aparejar sus caminos;
77kupa ruzivo rweruponeso kuvanhu vake nekangamwiro yezvivi zvavo;
77Dando conocimiento de salud á su pueblo, Para remisión de sus pecados,
78netsitsi dzaMwari wedu, mauri mambakwedza ekudenga anotishanyira;
78Por las entrañas de misericordia de nuestro Dios, Con que nos visitó de lo alto el Oriente,
79kuvhenekera vagere murima nemumvuri worufu, nekururamisa tsoka dzedu munzira yerugare.
79Para dar luz á los que habitan en tinieblas y en sombra de muerte; Para encaminar nuestros pies por camino de paz.
80Mucheche akakura, akasimba mumweya, akava mumarenje, kusvikira zuva rekuratidzwa kwake kuna Israeri.
80Y el niño crecía, y se fortalecía en espíritu: y estuvo en los desiertos hasta el día que se mostró á Israel.