1Ku alla kii edbinta jecelu aqoon buu jecel yahay, Laakiinse kii canaanta necebu waa doqon.
1
اگر اشتباهات شخص عاقل را به او بگویی، خوشحال میشود؛ امّا احمق از انتقاد نفرت دارد.
2Rabbigu ninka wanaagsan raalli buu ka ahaan doonaa. Laakiinse khaayinka wuu xukumi doonaa.
2
خداوند از مردم خیرخواه خشنود است، امّا کسانی را که نقشههای شیطانی میکشند، محکوم میکند.
3Ninna shar kuma dhismi doono, Laakiinse kuwa xaqa ah xididkooda weligiis lama dhaqaajin doono.
3
انسان از بدی به جایی نمیرسد، امّا مردم درستکار ثابت و استوار خواهند بود.
4Naagtii toolmoonu waxay ninkeeda u tahay taaj, Laakiinse tii ceebalay ahu waa sida qudhun isaga lafaha kaga jira.
4
زن پاکدامن مایهٔ سرافرازی و شادی شوهرش میباشد. امّا زنی که موجب شرمندگی شوهرش میشود، مانند سرطان استخوان است.
5Kuwa xaqa ah fikirradoodu waa qumman yihiin, Laakiinse kuwa sharka leh taladoodu waa khiyaano.
5
راستگویان، با انصاف با تو برخورد میکنند، امّا نیّت شریران این است که تو را گول بزنند.
6Kuwa sharka leh erayadoodu waa gabbasho ay u gabbadaan si ay dhiig u daadiyaan, Laakiinse kuwa qumman afkooda ayaa samatabbixin doona.
6
سخنان شخص شریر کشنده است، امّا سخنان شخص نیکو تهدید شدگان را رهایی میبخشد.
7Kuwa sharka leh waa la afgembiyaa, oo mar dambena lama arki doono, Laakiinse kuwa xaqa ah gurigoodu waa sii taagnaan doonaa.
7
مردم شریر هلاک میشوند و نسل آنها باقی نمیماند، ولی نسل مردم نیک پایدار خواهند بود.
8Nin waxaa loogu bogi doonaa sida xigmaddiisu tahay, Laakiinse kii qalbigiisu qalloocan yahay waa la quudhsan doonaa.
8
شخص عاقل مورد احترام همه است، امّا مردم احمق خوار میشوند.
9Kii la fudaydsado oo midiidin lahu Waa ka wanaagsan yahay kii isweyneeya oo cunto u baahan.
9
اگر انسان یک شخص معمولی باشد و به اندازهٔ احتیاجش داشته باشد، بهتر از این است که خود را آدم بزرگی نشان بدهد ولی نان شب نداشته باشد.
10Nin xaq ahu waa u tudhaa neefkiisa, Laakiinse kuwa sharka leh naxdintoodu waa naxariisla'aan oo keliya.
10
شخص نیکو برای جان حیوانات خود هم فکر میکند، امّا مردم شریر به آنها ظلم میکنند.
11Kii dhulkiisa beertaa cunto badan buu ka dhergi doonaa, Laakiinse kii waxmatarayaal raacaa waa garaad daranyahay.
11
زارع پرکار آذوقه فراوان خواهد داشت، امّا کسیکه وقت خود را بیهوده تلف میکند، احمق است.
12Kan sharka lahu wuxuu damcaa dabinka xumaanfalayaasha, Laakiinse xididka kuwa xaqa ahu midhuu dhalaa.
12
تنها چیزی که مردم شریر میخواهند، این است که کارهای ظالمانه انجام دهند، امّا کارهای مردم نیک نتایج خوبی خواهد داشت.
13Kan sharka leh waxaa u dabin ah xadgudubka bushimihiisa, Laakiinse kan xaqa ahu dhibaatada wuu ka bixi doonaa.
13
مردم شریر به وسیلهٔ حرفهای خود گرفتار میشوند، امّا شخص عادل از گرفتاری نجات پیدا میکند.
14Nin wuxuu wanaag kaga dhergi doonaa midhaha afkiisa, Oo nin walbana waxa gacmihiisu sameeyaan ayaa loo abaalgudi doonaa.
14
اجرت و پاداش هرکس مربوط به حرفهایی است که میزند و کارهایی که انجام میدهد. هرچه بکاری همان را درو میکنی.
15Nacaska jidkiisu waa la qumman yahay isaga, Laakiinse kii caqli lahu taladuu maqlaa.
15
مردم احمق خیال میکنند که همهچیز را خوب میدانند، امّا مردم عاقل به نصایح دیگران توجّه میکنند.
16Nacaska xanaaqiisa haddiiba waa la gartaa, Laakiinse ninkii miyir lahu ceebtuu qariyaa.
16
احمق خشم خود را فوراً ظاهر میکند، امّا مردم عاقل بیاحترامی و توهین را نادیده میگیرند.
17Kii runta ku hadlaa wuxuu muujiyaa xaqnimada, Laakiinse markhaatiga beenta ahu wuxuu muujiyaa khiyaanada.
17
وقتیکه حقیقت را میگویید، عدالت انجام میشود؛ ولی دروغ، عدالت را زیر پا میگذارد.
18Waxaa jira mid u hadla sida seef wax mudaysa, Laakiinse kan caqliga leh carrabkiisu waa caafimaad.
18
سخنی که از روی نادانی گفته شود مثل شمشیر تیز قلب انسان را جریحهدار میکند، امّا سخنان عاقلان دل را التیام میبخشد.
19Bushintii runta sheegtaa weligeedba way sii taagnaan doontaa, Laakiinse carrabkii beenta sheegaa daqiiqad buu joogaa.
19
عمر دروغ کوتاه است، امّا راستی تا ابد استوار میماند.
20Kuwa sharka ku fikira qalbigooda khiyaanaa ku jirta, Laakiinse taliyayaasha nabaddu farxad bay leeyihiin.
20
کسانیکه افکار شیطانی دارند، دلشان پر از فریب است، امّا آنانیکه کارهای نیکو میکنند، خوشحال میشوند.
21Sharna kan xaqa ah ku dhici maayo, Laakiinse kuwa sharka leh xumaan baa ka buuxsami doonta.
21
برای مردم درستکار واقعهٔ بد رخ نمیدهد، امّا شریران همیشه در زحمت هستند.
22Bushimaha beenta sheega Rabbigu wuu karhaa. Laakiinse kuwa runta ku shaqeeya wuu ku farxaa.
22
خداوند از دروغگویان متنفّر است، امّا از مردم درستکار خشنود است.
23Ninkii miyir lahu aqoontuu qariyaa, Laakiinse qalbiga nacasyadu wuxuu naadiyaa nacasnimo.
23
شخص حکیم، دانش خود را آشکار نمیکند، امّا احمق فوراً نادانی خود را ظاهر میسازد.
24Kuwa dadaala gacantoodu wax bay xukumi doontaa, Laakiinse caajisiinta hawl baa la saari doonaa.
24
سعی و کوشش به تو قدرت و توانایی میبخشد، امّا تنبلی تو را به بردگی میاندازد.
25Ninkii caloolxumo gashaa wuu soo gotaa, Laakiinse eray wanaagsanu waa ka farxiyaa isaga.
25
نگرانی، شادی را از بین میبرد، ولی سخنان خوب دل را شاد میسازد.
26Kan xaqa ahu deriskiisuu hanuuniyaa, Laakiinse kuwa sharka leh jidkoodu wuu ambiyaa iyaga.
26
مردم درستکار، راهنمای دوستان خود هستند، امّا راه شریران گمراه کننده است.
27Ninkii caajis ahu ma dubto wuxuu soo ugaadhsaday, Laakiinse ninkii dadaala maalkiisu waa qaali.Jidka xaqnimada nolol baa taal; Oo waddadeedana dhimasho kuma jirto.
27
مردم تنبل حتّی شکار خود را هم کباب نمیکنند، امّا مردم زرنگ از هر فرصتی استفاده میکنند.
عدالت و راستی، راه زندگی و نادرستی، راه مرگ و نابودی است.
28Jidka xaqnimada nolol baa taal; Oo waddadeedana dhimasho kuma jirto.
28
عدالت و راستی، راه زندگی و نادرستی، راه مرگ و نابودی است.