1Kafaddii khiyaano ah Rabbigu aad buu u karhaa, Laakiinse dhagaxii miisaanka oo xaq ah wuu ku farxaa.
1
خداوند از ترازوی نادرست نفرت دارد. امّا از وزنهٔ درست خشنود میگردد.
2Markuu kibir yimaado, waxaa timaada ceeb; Laakiinse xigmaddu waxay la jirtaa kuwa is-hoosaysiiya.
2
مردم متکبّر خیلی زود شرمنده خواهند شد، امّا مردم حکیم فروتن هستند.
3Kuwa qumman waxaa kaxayn doonta daacadnimadooda, Laakiinse khaayinnada qalloocnaantoodu waa baabbi'in doontaa iyaga.
3
صداقت مردم درستکار آنها را هدایت میکند، ولی شخص خیانتکار به وسیلهٔ ناراستی خود هلاک میشود.
4Maalinta cadhada maal faa'iido ma leh, Laakiinse xaqnimada ayaa dhimasho kaa samatabbixisa.
4
ثروت در هنگام مرگ هیچ فایدهای برای تو ندارد، ولی درستکاری موجب رستگاری تو خواهد شد.
5Ninkii kaamil ah xaqnimadiisu jidkiisay toosisaa, Laakiinse kan sharka lahu wuxuu ku kufi doonaa sharkiisa.
5
درستکاری، زندگی شخص درستکار را آسانتر میسازد، امّا شخص شریر از شرارت خود هلاک میشود.
6Kuwa qumman xaqnimadoodaa samatabbixin doonta, Laakiinse khaayinnada waxaa qabsan doona damacooda xun.
6
درستکاری، مردم امین را نجات میدهد، ولی خیانتکار در طمع خود گرفتار میشود.
7Nin shar lahu markuu dhinto, wuxuu filanayay way baabbi'i doontaa, Oo xumaanfalayaasha rajadooduna way baabba'daa.
7
وقتیکه شخص شریر میمیرد، امیدها و آرزوهایش هم با او میمیرند. اعتماد به ثروت نتیجهای نخواهد داشت.
8Kii xaq ah waxaa laga samatabbixiyaa dhibaato, Oo meeshiisana waxaa yimaada kii shar leh.
8
مردم درستکار از مشکلات آزاد میشوند و مردم شریر به جای آنها گرفتار میگردند.
9Labawejiilahu afkiisuu deriskiisa ku halligaa, Laakiinse kan xaqa ahu aqoon buu ku samatabbixi doonaa.
9
سخنان مردم بیخدا موجب هلاکت تو میگردد، ولی دانش مردم عاقل میتواند تو را نجات دهد.
10Kuwa xaqa ahu markay barwaaqoobaan, magaaladu way rayraysaa, Laakiin kuwa sharka lahu markay halligmaan farax baa lagu dhawaaqaa.
10
وقتی مردم درستکار موفّق میشوند، تمام مردم شهر شادمان میگردند و وقتیکه شریران میمیرند، مردم از خوشحالی فریاد میزنند.
11Kuwa qumman ducadooda magaaladu sare bay ugu kacdaa, Laakiinse kuwa sharka leh afkoodu magaaladuu dumiyaa.
11
دعای خیر مردم درستکار، سبب رونق شهر میشود، ولی سخنان شریران موجب نابودی شهر میگردد.
12Kii deriskiisa quudhsadaa waa caqli daranyahay, Laakiinse ninkii garaadka lahu wuu iska aamusaa.
12
کوچک کردن دیگران، کار احمقانهای است. کسیکه داناست، ساکت میماند.
13Kii sida mid xan badan u warwareegaa wuxuu daaha ka qaadaa waxyaalo qarsoon, Laakiinse kii ruuxiisu aamin yahay xaalkuu qariyaa.
13
سخنچین نمیتواند رازی را پیش خود نگه دارد، ولی میتوانی به کسیکه امین است، اعتماد کنی.
14Markaanay talo jirin, dadku waa dhacaa, Laakiinse taliyayaasha badnaantoodu waxay leedahay nabadgelyo.
14
ملّت بدون رهبر سقوط میکند، ولی زیادی مشاوران موجب امنیّت است.
15Kii qof qalaad dammiintaa, xumaan buu ka helaa, Laakiinse kii dammiinashada necebu ammaan buu u fadhiyaa.
15
ضمانت وام شخص غریب پشیمانی میآورد. بهتر است خودت را در چنین کارهایی گرفتار نکنی.
16Naag nimcaysan sharaf bay haysataa, Oo niman xoog lahuna maal bay haystaan.
16
زن شریف محترم شمرده میشود، امّا زن بیعفّت باعث شرمساری است.
مردمان تنبل هرگز پول نخواهند داشت، امّا مردمان پرتلاش ثروتمند خواهند شد.
17Ninkii naxariis badanu naftiisuu wanaag u sameeyaa, Laakiinse kii aan naxariis lahaynu jidhkiisuu dhibaa.
17
اگر مهربان باشی خود را عزیز میکنی و اگر ستمگر باشی به خودت صدمه میزنی.
18Kan sharka lahu wuxuu shaqaystaa mushahaaro khiyaano miidhan ah, Laakiinse kii xaqnimada beeraa wuxuu heli doonaa abaalgud la hubo.
18
مردم شریر چیز با ارزشی به دست نمیآورند ولی اگر درستکار باشی حتماً پاداش آن را خواهی گرفت.
19Xaqnimadu waxay u kacdaa xagga nolosha, Sidaas oo kalena kii sharka raacaa wuxuu u raacaa dhimashadiisa.
19
کسیکه تصمیم بگیرد درستکار باشد، رستگار خواهد شد، ولی کسیکه از شرارت پیروی کند، نابود خواهد گردید.
20Kuwa qalbigoodu qalloocan yahay Rabbigu aad buu u karhaa; Laakiinse kuwa jidkooda ku qumman wuu ku farxaa.
20
خداوند از اشخاص کجرو نفرت دارد، امّا نیکوکاران را دوست میدارد.
21Waxaan aad idiinku xaqiijinayaa inaan kan sharka lahu taqsiirla'aan doonayn. Laakiinse farcanka kuwa xaqa ah waa la samatabbixin doonaa.
21
مطمئن باش که مردم شریر مجازات میشوند، ولی درستکاران نجات خواهند یافت.
22Naag qurux badan oo aan digtoonaan lahaynu Waa sida dahab gafuurka doofaarka ku jira.
22
زیبایی زن نادان، مثل حلقهٔ طلا در پوزهٔ خوک است.
23Kuwa xaqa ah waxay doonayaan wanaag keliya, Laakiinse kuwa sharka ah filashadoodu waa cadho.
23
آرزوی مردم نیک همیشه خیر است، امّا نتیجهٔ آرزوی شریران خشم و غضب خداست.
24Waxaa jira mid wax firdhiya, oo haddana sii korodhsada; Oo waxaa jira mid ceshada wax ka sii badan in ku habboon, oo haddana sii caydhooba.
24
برخی از مردم، پول خود را سخاوتمندانه خرج میکنند ولی دارایی آنها بیشتر میشود. برخی خیلی خسیس هستند و هر روز فقیرتر میشوند.
25Qofkii deeqsi ah baa la barwaaqaysiin doonaa, Oo kii wax waraabiyana, isna waa la waraabin doonaa.
25
سخاوتمند باش تا کامیاب شوی. کسیکه دیگران را سیراب میکند، خودش هم سیراب میشود.
26Kii hadhuudh ceshada, dadka ayaa habaari doona, Laakiinse kii iibiya, duco ayaa ku dhici doonta.
26
مردم کسی را که غلّه خود را انبار میکند تا گرانتر بفروشد، لعنت میکنند. امّا برای کسیکه آن را میفروشد، دعای خیر میکنند.
27Kii wanaag aad u doonaa wuxuu doonayaa raallinimo, Laakiinse kii xumaan doona, way u iman doontaa.
27
اگر نیّت تو خیر است، مردم به تو احترام میگذارند. ولی اگر دنبال شر میگردی، خودت به آن دچار میشوی.
28Kii maalkiisa isku halleeyaa wuu dhici doonaa, Laakiinse kii xaq ahu wuxuu u barwaaqoobi doonaa sida caleen cagaar ah.
28
کسانیکه بر ثروت خود توکّل دارند، مانند برگهای پاییزی سقوط میکنند، امّا مردمان درستکار، مانند برگهای بهاری سبز و خرّم خواهند بود.
29Kii gurigiisa dhibaa dabayshu dhaxli doonaa, Oo nacaskuna wuxuu midiidin u ahaan doonaa kan qalbigiisu caqliga leeyahay.
29
کسیکه اهل خانهٔ خود را ناراحت کند، عاقبت به جایی نمیرسد. مردم نادان همیشه غلام مردم حکیم خواهند بود.
30Kan xaqa ah midhihiisu waa geed nololeed, Oo kii nafo soo hanuuniyaana caqli buu leeyahay.Bal eega, kan xaqa ahu abaalkiisuu dhulka ku heli doonaa, Haddaba immisa abaalgud oo ka sii badan bay heli doonaan kan sharka leh iyo dembiluhu.
30
نیکویی حیات میبخشد، امّا شرارت آن را دور میکند.
مردم نیک در این دنیا به نتیجهٔ کارهای خود خواهند رسید، پس اطمینان داشته باشید که مردم شریر و گناهکار مجازات خواهند شد.
31Bal eega, kan xaqa ahu abaalkiisuu dhulka ku heli doonaa, Haddaba immisa abaalgud oo ka sii badan bay heli doonaan kan sharka leh iyo dembiluhu.
31
مردم نیک در این دنیا به نتیجهٔ کارهای خود خواهند رسید، پس اطمینان داشته باشید که مردم شریر و گناهکار مجازات خواهند شد.