¹MEJOR es el pobre que camina en su sencillez, Que el de perversos labios y fatuo.

¹بهتر است انسان فقیر باشد و با صداقت زندگی کند، از اینکه یک دروغگوی احمق باشد.

²El alma sin ciencia no es buena; Y el presuroso de pies peca.

²داشتن دل و جرأت بدون حکمت بی فایده است و عجله باعث اشتباه می شود.

³La insensatez del hombre tuerce su camino; Y contra Jehová se aira su corazón.

³انسان با حماقتِ خود زندگی خود را تباه می کند و بعد گناه را به گردن خداوند می اندازد.

⁴Las riquezas allegan muchos amigos: Mas el pobre, de su amigo es apartado.

⁴شخص ثروتمند دوستان بسیار پیدا می کند، اما دوستان آدم فقیر از او جدا می شوند.

⁵El testigo falso no quedará sin castigo; Y el que habla mentiras no escapará.

⁵شاهد دروغگو بی جزا نمی ماند و کسی که به دروغ سخن گوید، جان سالم بدر نخواهد برد.

⁶Muchos rogarán al príncipe: Mas cada uno es amigo del hombre que da.

⁶مردم خوش دارند که پیش بزرگان شیرین زبانی کنند و با کسانی دوست شوند که سخاوت و بخشش می کنند.

⁷Todos los hermanos del pobre le aborrecen: ­Cuánto más sus amigos se alejarán de él! Buscará la palabra y no la hallará.

⁷وقتی انسان فقیر شود، حتی خویشاوندانش او را ترک می کنند، چه رسد به دوستانش، و کوشش او برای بازیافتن آن ها بجائی نمی رسد.

⁸El que posee entendimiento, ama su alma: El que guarda la inteligencia, hallará el bien.

⁸هر که در تلاش حکمت است، جان خود را دوست دارد و هر کسی که برای حکمت ارزش قایل شود، سعادتمند خواهد شد.

⁹El testigo falso no quedará sin castigo; Y el que habla mentiras, perecerá.

⁹شاهد دروغگو بی سزا نمی ماند و کسی که همیشه دروغ می گوید، هلاک خواهد شد.

¹⁰No conviene al necio el deleite: ­Cuánto menos al siervo ser señor de los príncipes!

¹⁰شایسته نیست که شخص احمق در ناز و نعمت بسر ببرد و یا یک غلام بر امیران حکومت کند.

¹¹La cordura del hombre detiene su furor; Y su honra es disimular la ofensa.

¹¹کسی که خشم خود را فرو می نشاند، عاقل است و آنکه از گناهان دیگران چشم می پوشد، سرفراز خواهد شد.

¹²Como el bramido del cachorro de león es la ira del rey; Y su favor como el rocío sobre la hierba.

¹²غضب پادشاه مانند غرش شیر است، اما خوشنودی او مثل شبنمی است که بر سبزه می بارد.

¹³Dolor es para su padre el hijo necio; Y gotera continua las contiendas de la mujer.

¹³فرزند نادان بلای جان پدر خود است و غرغرهای زن بهانه گیر مثل قطرات آبی است که دایم در حال چکیدن می باشد.

¹⁴La casa y las riquezas herencia son de los padres: Mas de Jehová la mujer prudente.

¹⁴خانه و ثروت از اجداد به ارث می رسد، اما زن عاقل هدیۀ خداوند است.

¹⁵La pereza hace caer en sueño; Y el alma negligente hambreará.

¹⁵کسی که تنبل است و زیاد می خوابد، گرسنه می ماند.

¹⁶El que guarda el mandamiento, guarda su alma: Mas el que menospreciare sus caminos, morirá.

¹⁶از احکام خدا پیروی کن تا زنده بمانی، زیرا هر کسی که آن ها را ناچیز شمارد، خواهد مُرد.

¹⁷A Jehová empresta el que da al pobre, Y él le dará su paga.

¹⁷وقتی به یک فقیر کمک می کنی، مثل این است که به خداوند قرض می دهی و خداوند است که قرض ترا ادا می کند.

¹⁸Castiga á tu hijo en tanto que hay esperanza; Mas no se excite tu alma para destruirlo.

¹⁸فرزند خود را تا که دیر نشده تربیه کن؛ اگر غفلت نمائی، زندگی او را تباه خواهی کرد.

¹⁹El de grande ira llevará la pena: Y si usa de violencias, añadirá nuevos males.

¹⁹اگر کسی تندخوئی کند، بگذار که عاقبتش را ببیند، زیرا در غیر آن او به تندخوئی خود ادامه خواهد داد.

²⁰Escucha el consejo, y recibe la corrección, Para que seas sabio en tu vejez.

²⁰اگر به پند و نصیحت گوش دهی، تا آخر عمر از حکمت برخوردار خواهی بود.

²¹Muchos pensamientos hay en el corazón del hombre; Mas el consejo de Jehová permanecerá.

²¹انسان نقشه های زیادی در سر می پروراند، اما نقشه هائی که مطابق با خواست خدا باشد، اجراء خواهند شد.

²²Contentamiento es á los hombres hacer misericordia: Pero mejor es el pobre que el mentiroso.

²²مهر و وفا زینت انسان است. بهتر است که انسان فقیر باشد نه دروغگو.

²³El temor de Jehová es para vida; Y con él vivirá el hombre, lleno de reposo; No será visitado de mal.

²³خدا ترسی به انسان حیات می بخشد و او را کامیاب ساخته از هر بلائی محفوظ می دارد.

²⁴El perezoso esconde su mano en el seno: Aun á su boca no la llevará.

²⁴آدم تنبل دست خود را بسوی بشقاب دراز می کند، اما از فرط تنبلی لقمه را به دهان خود نمی گذارد.

²⁵Hiere al escarnecedor, y el simple se hará avisado; Y corrigiendo al entendido, entenderá ciencia.

²⁵شخص مسخره کننده را سرزنش کن تا مایۀ عبرت جاهلان شود. اشتباهات شخص فهمیده را به او نشان بده تا فهمیده تر گردد.

²⁶El que roba á su padre y ahuyenta á su madre, Hijo es avergonzador y deshonrador.

²⁶هر کسی که با پدر خود رفتار بد می کند و مادر خود را از خانه بیرون می راند، ننگ و رسوائی بار می آورد.

²⁷Cesa, hijo mío, de oir la enseñanza Que induce á divagar de las razones de sabiduría.

²⁷فرزندم، اگر از تعلیم دست بکشی، به معرفت نمی رسی.

²⁸El testigo perverso se burlará del juicio; Y la boca de los impíos encubrirá la iniquidad.

²⁸شاهد پست و فرومایه عدالت را ببازی می گیرد و از گناه کردن لذت می برد.مردم مسخره کننده و اشخاص احمق مجازات خواهند شد.

²⁹Aparejados están juicios para los escarnecedores, Y azotes para los cuerpos de los insensatos.

²⁹مردم مسخره کننده و اشخاص احمق مجازات خواهند شد.