¹NO tengas envidia de los hombres malos, Ni desees estar con ellos:

¹به اشخاص بدکار حسادت نورز و آرزوی دوستی آن ها را نداشته باش،

²Porque su corazón piensa en robar, E iniquidad hablan sus labios.

²زیرا تمام فکر و ذکر آن ها این است که به مردم ظلم کنند، و هر وقتیکه دهان می گشایند مردم را می رنجانند.

³Con sabiduría se edificará la casa, Y con prudencia se afirmará;

³خانه بر بنای حکمت و دانش آباد می گردد،

⁴Y con ciencia se henchirán las cámaras De todo bien preciado y agradable.

⁴اطاق هایش با دانائی از اسباب نفیس و گرانقیمت پُر می شوند.

⁵El hombre sabio es fuerte; Y de pujante vigor el hombre docto.

⁵شخص دانا و فهمیده از قدرت زیاد برخوردار است و همیشه به قدرت خود می افزاید.

⁶Porque con ingenio harás la guerra: Y la salud está en la multitud de consejeros.

⁶پیروزی در جنگ مربوط به تدابیر خوب و مشورت زیاد است.

⁷Alta está para el insensato la sabiduría: En la puerta no abrirá él su boca.

⁷شخص احمق نمی تواند به حکمت دست یابد. وقتی موضوع مهمی مورد بحث قرار می گیرد، او حرفی برای گفتن ندارد.

⁸Al que piensa mal hacer Le llamarán hombre de malos pensamientos.

⁸کسی که دایم نقشه های پلید در سر می پروراند، عاقبت رسوا می شود.

⁹El pensamiento del necio es pecado: Y abominación á los hombres el escarnecedor.

⁹نقشه های آدم احمق گناه آلود اند و کسی که دیگران را مسخره می کند، مورد نفرت همۀ مردم می باشد.

¹⁰Si fueres flojo en el día de trabajo, Tu fuerza será reducida.

¹⁰اگر سختی های زندگی را تحمل کرده نتوانی، شخص ضعیفی هستی.

¹¹Si dejares de librar los que son tomados para la muerte, Y los que son llevados al degolladero;

¹¹از نجات دادن کسی که به ناحق محکوم شده است، کوتاهی نکن.

¹²Si dijeres: Ciertamente no lo supimos; ¿No lo entenderá el que pesa los corazones? El que mira por tu alma, él lo conocerá, Y dará al hombre según sus obras.

¹²نگو که از ماجرا بیخبر بوده ای، زیرا خدائی که جان ترا در دست دارد و از دل تو آگاه است، می داند که تو از همه چیز باخبر بوده ای. او هر کسی را مطابق اعمالش جزا می دهد.

¹³Come, hijo mío, de la miel, porque es buena, Y del panal dulce á tu paladar:

¹³فرزندم، همانطوری که خوردن عسل کام ترا شیرین می کند، کسب حکمت نیز برای جان تو شیرین خواهد بود. کسی که حکمت می آموزد آیندۀ خوبی در انتظارش می باشد و امیدهای او برباد نمی رود.

¹⁴Tal será el conocimiento de la sabiduría á tu alma: Si la hallares tendrá recompensa, Y al fin tu esperanza no será cortada.

¹⁴مانند بدکاران نباش که منتظر هستند تا خانهٔ مردم درستکار را غارت و ویران کنند،

¹⁵Oh impío, no aceches la tienda del justo, No saquees su cámara;

¹⁵زیرا شخص راستکار حتی اگر هفت بار هم بیفتد، باز بر می خیزد، ولی اشخاص بدکار گرفتار بلا شده سرنگون می گردند.

¹⁶Porque siete veces cae el justo, y se torna á levantar; Mas los impíos caerán en el mal.

¹⁶وقتی دشمنانت دچار مصیبت می شوند، خوشحال نشو و هنگامی که می افتند خوشی نکن،

¹⁷Cuando cayere tu enemigo, no te huelgues; Y cuando tropezare, no se alegre tu corazón:

¹⁷زیرا خداوند این کار ترا می بیند و نمی پسندد و آنگاه از مجازات آن ها دست بر می دارد.

¹⁸Porque Jehová no lo mire, y le desagrade, Y aparte de sobre él su enojo.

¹⁸بخاطر مردم بدکار، تشویش نداشته باش و به آن ها حسادت نورز،

¹⁹No te entrometas con los malignos, Ni tengas envidia de los impíos;

¹⁹زیرا شخص بدکار آینده ای ندارد و چراغش خاموش می شود.

²⁰Porque para el malo no habrá buen fin, Y la candela de los impíos será apagada.

²⁰فرزندم از خداوند و پادشاه بترس و با کسانی که علیه آن ها شورش می کنند همدست نشو.

²¹Teme á Jehová, hijo mío, y al rey; No te entrometas con los veleidosos:

²¹زیرا نابودی آن ها ناگهانی است و کسی نمی داند که خداوند و پادشاه چه بلائی را بر سر آن ها می آورد.

²²Porque su quebrantamiento se levantará de repente; Y el quebrantamiento de ambos, ¿quién lo comprende?

²²مردان حکیم این سخنان را نیز گفته اند: قاضی نباید در وقت محاکمه از کسی طرفداری کند.

²³También estas cosas pertenecen á los sabios. Tener respeto á personas en el juicio no es bueno.

²³هر کسی که به مجرم بگوید: «تو بیگناه هستی»، مورد لعنت و نفرت مردم قرار می گیرد.

²⁴El que dijere al malo, Justo eres, Los pueblos lo maldecirán, y le detestarán las naciones:

²⁴اما شخصی که گناهکار را محکوم کند، سعادت و برکت نصیبش می شود.

²⁵Mas los que lo reprenden, serán agradables, Y sobre ellos vendrá bendición de bien.

²⁵جواب صادقانه مانند بوسۀ یک دوست دلچسپ است.

²⁶Besados serán los labios Del que responde palabras rectas.

²⁶اول کار و کسبی برای خود پیدا کن و بعد خانه و خانواده ات را تشکیل بده.

²⁷Apresta tu obra de afuera, Y disponla en tu heredad; Y después edificarás tu casa.

²⁷علیه همسایه ات شهادت دروغ مده و سخنان غلط در باره اش بر زبان نیاور.

²⁸No seas sin causa testigo contra tu prójimo; Y no lisonjees con tus labios.

²⁸نگو: «همان بلائی را که بر سر من آورده بر سر خودش می آورم.»

²⁹No digas: Como me hizo, así le haré; Daré el pago al hombre según su obra.

²⁹از کنار مزرعۀ آدم تنبل و تاکستان مرد احمق گذشتم.

³⁰Pasé junto á la heredad del hombre perezoso, Y junto á la viña del hombre falto de entendimiento;

³⁰در همه جا خار روئیده بود. علف های هرزه زمین را پوشانده و دیوار مزرعه فروریخته بود.

³¹Y he aquí que por toda ella habían ya crecido espinas, Ortigas habían ya cubierto su haz, Y su cerca de piedra estaba ya destruída.

³¹با دیدن این منظره به فکر فرورفتم و این درس را آموختم:

³²Y yo miré, y púse lo en mi corazón: Vi lo, y tomé consejo.

³²کسی که دست بر دست هم می گذارد و دایم می خوابد و استراحت می کند،عاقبت فقر و تنگدستی مثل راهزن مسلحی به سراغش می آید.

³³Un poco de sueño, cabeceando otro poco, Poniendo mano sobre mano otro poco para dormir;

³³عاقبت فقر و تنگدستی مثل راهزن مسلحی به سراغش می آید.

³⁴Así vendrá como caminante tu necesidad, Y tu pobreza como hombre de escudo.