1PALABRAS del Predicador, hijo de David, rey en Jerusalem.
1Aßan aßin râtin jun li cuînk naxnau âtinac chi us. Li cuînk aßan, aßan li ralal laj David, li quicuan chokß rey aran Jerusalén.
2Vanidad de vanidades, dijo el Predicador; vanidad de vanidades, todo vanidad.
2Aßin li quixye chirix li cßaßru cuan saß ruchichßochß: Chixjunil li cßaßak re ru cuan saß ruchichßochß, mâcßaß na-oc cuiß. Chixjunil li cßaßru nakacßoxla xbânunquil, mâcßaß rajbal.
3¿Qué provecho tiene el hombre de todo su trabajo con que se afana debajo del sol?
3¿Cßaßru tixra li cuînk nak tixcamsi rib chi trabajic rajlal cutan?
4Generación va, y generación viene: mas la tierra siempre permanece.
4Cuan li toj yôqueb chi yoßlâc ut cuan yôqueb chi câmc. Abanan li ruchichßochß incßaß najala.
5Y sale el sol, y pónese el sol, y con deseo vuelve á su lugar donde torna á nacer.
5Rajlal ekßela na-el li sakße ut rajlal ecuu na-oc cuißchic re nak naru tâêlk cuißchic cuulaj. Junelic joßcan naxbânu.
6El viento tira hacia el mediodía, y rodea al norte; va girando de continuo, y á sus giros torna el viento de nuevo.
6Joßcan ajcuiß li ikß. Nanumeß saß li sur ut nanumeß ajcuiß saß li norte. Li bar ac xnumeß cuiß, nanumeß cuißchic. Ut joßcan rajlal naxbânu.
7Los ríos todos van á la mar, y la mar no se hinche; al lugar de donde los ríos vinieron, allí tornan para correr de nuevo.
7Ut eb li nimaß nequeßbêc rok ut nequeßxic saß li palau. Abanan li palau incßaß nanujac xbaneb. Li bar nequeßnumeß cuiß rajlal, aran cuißchic nequeßnumeß li haß.
8Todas las cosas andan en trabajo mas que el hombre pueda decir: ni los ojos viendo se hartan de ver, ni los oídos se hinchen de oir.
8Nocolub riqßuin chixjunil li cßaßak re ru aßin, ut mâ ani nequeßru xyebal chanru nak nequeßtitzß xban. Usta nabal nequeßrabi ut usta nabal nequeßril, abanan incßaß nequeßcßojla xchßôleb.
9¿Qué es lo que fué? Lo mismo que será. ¿Qué es lo que ha sido hecho? Lo mismo que se hará: y nada hay nuevo debajo del sol.
9¿Ma cuan ta biß cßaßak re ru toj acß saß ruchichßochß anakcuan? Mâcßaß. Chixjunil li cßaßru cuan anakcuan, ac cuan ajcuiß chak junxil. Mâcßaß cßaßru toj xyîbaman anakcuan xban nak ac yîbanbil chak junxil.
10¿Hay algo de que se pueda decir: He aquí esto es nuevo? Ya fué en los siglos que nos han precedido.
10¿Ma cuan ta biß junak naru tixye, “Aßin toj acß?” Incßaß naru naxye chi joßcan xban nak chixjunil li cßaßru cuan anakcuan, ac cuan ajcuiß chak junxil chiku lâo.
11No hay memoria de lo que precedió, ni tampoco de lo que sucederá habrá memoria en los que serán después.
11Chixjunil li cßaßak re ru ac xnumeß, ac xsach saß xchßôleb. Joßcan ajcuiß chixjunil li cßaßru talajchâlk mokon, tâsachk ajcuiß saß xchßôleb.
12Yo el Predicador fuí rey sobre Israel en Jerusalem.
12Lâin li ninnau âtinac chi châbil. Lâin quincuan chokß xreyeb laj Israel aran Jerusalén.
13Y dí mi corazón á inquirir y buscar con sabiduría sobre todo lo que se hace debajo del cielo: este penoso trabajo dió Dios á los hijos de los hombres, en que se ocupen.
13Xban nak cuan innaßleb lâin, quinqßue inchßôl chixtzolbal ut chixsiqßuinquil xyâlal chixjunil li cßaßru nacßulman saß ruchichßochß. Kßaxal cau li îk quixqßue li Dios saß xbêneb li cuînk re teßxbânu.
14Yo miré todas las obras que se hacen debajo del sol; y he aquí, todo ello es vanidad y aflicción de espíritu.
14Riqßuin aßin quinqßue retal nak chixjunil li na-uxman saß ruchichßochß, mâcßaß na-oc cuiß. Junes rahil chßôlej naxqßue.
15Lo torcido no se puede enderezar; y lo falto no puede contarse.
15Chanchan junak li cßaßru yocos rix incßaß naru xtîcobresinquil rix. Malaj ut joß junak li cßaßak re ru incßaß tzßakal re ru incßaß naru xqßuebal saß ajl.
16Hablé yo con mi corazón, diciendo: He aquí hállome yo engrandecido, y he crecido en sabiduría sobre todos los que fueron antes de mí en Jerusalem; y mi corazón ha percibido muchedumbre de sabiduría y ciencia.
16Lâin quinye saß inchßôl nak kßaxal nim incuanquil ut kßaxal cuan innaßleb chiruheb li queßcuan chokß rey aran Jerusalén xbên cua chicuu lâin. Ut quinqßue inchßôl chixtaubal nabal chic innaßleb.
17Y dí mi corazón á conocer la sabiduría, y también á entender las locuras y los desvaríos: conocí que aun esto era aflicción de espíritu.
17Quinkßaxtesi cuib chixtaubal nabal chic li naßleb li châbil. Ut quinqßue ajcuiß inchßôl chixtaubal li naßleb li incßaß us li mâcßaß na-oc cuiß. Abanan quinqßue retal nak chixjunil aßan mâcßaß na-oc cuiß. Junes rahil chßôlej naxqßue.Li ani naxsicß nabal lix naßleb nacuan nabal lix chßaßajquilal, xban nak li ani cuan nabal xnaßleb, nabal ajcuiß li raylal naxcßul.
18Porque en la mucha sabiduría hay mucha molestia; y quien añade ciencia, añade dolor.
18Li ani naxsicß nabal lix naßleb nacuan nabal lix chßaßajquilal, xban nak li ani cuan nabal xnaßleb, nabal ajcuiß li raylal naxcßul.