1LA mujer sabia edifica su casa: Mas la necia con sus manos la derriba.
1Naag kastoo caqli lahu gurigeeday dhistaa, Laakiinse nacasaddu gacmaheeday ku dumisaa.
2El que camina en su rectitud teme á Jehová: Mas el pervertido en sus caminos lo menosprecia.
2Kii qummanaantiisa ku socda ayaa Rabbiga ka cabsada, Laakiinse kii jidkiisa ku qalloocan wuu quudhsadaa isaga.
3En la boca del necio está la vara de la soberbia: Mas los labios de los sabios los guardarán.
3Afka nacasyada waxaa ka soo biqla kibir; Laakiinse kuwa caqliga leh bushimahooda ayaa iyaga dhawri doona.
4Sin bueyes el granero está limpio: Mas por la fuerza del buey hay abundancia de pan.
4Meeshii aan dibi joogin qabaalkii ay wax ka cuni jireen waa baabbah; Laakiinse kordhinta badanu waxay ku timaadaa xoogga dibiga.
5El testigo verdadero no mentirá: Mas el testigo falso hablará mentiras.
5Markhaatigii aamin ahu been ma sheego, Laakiinse markhaatigii been ahu been buu ku hadlaa.
6Busca el escarnecedor la sabiduría, y no la halla: Mas la sabiduría al hombre entendido es fácil.
6Kii wax quudhsadaa xigmad buu doondoonaa, mana helo, Laakiinse aqoontu waa u fudud dahay kii waxgarasho leh.
7Vete de delante del hombre necio, Porque en él no advertirás labios de ciencia.
7Nacaska hortiisa ka fogow, Waayo, bushimihiisa aqoon ka heli maysid.
8La ciencia del cuerdo es entender su camino: Mas la indiscreción de los necios es engaño.
8Ninkii miyir leh xigmaddiisu waa inuu jidkiisa gartaa, Laakiinse nacasyada nacasnimadoodu waa khiyaano.
9Los necios se mofan del pecado: Mas entre los rectos hay favor.
9Nacasyadu dembigay ku majaajiloodaan, Laakiinse kuwa qumman waxaa ku dhex jirta raallinimo.
10El corazón conoce la amargura de su alma; Y extraño no se entrometerá en su alegría.
10Qalbigu qadhaadhnimadiisuu yaqaan, Oo shisheeyena farxaddiisa lama qaybsado.
11La casa de los impíos será asolada: Mas florecerá la tienda de los rectos.
11Guriga kuwa sharka leh waa la afgembiyi doonaa, Laakiinse taambuugga kuwa qummanu waa barwaaqoobi doonaa.
12Hay camino que al hombre parece derecho; Empero su fin son caminos de muerte.
12Waxaa jirta waddo dadka la hagaagsan, Laakiinse dhammaadkeedu waa waddooyinka dhimashada.
13Aun en la risa tendrá dolor el corazón; Y el término de la alegría es congoja.
13Qalbigu xataa qosol waa ku murugoodaa, Oo farxad dhammaadkeeduna waa caloolxumo.
14De sus caminos será harto el apartado de razón: Y el hombre de bien estará contento del suyo.
14Kii xaqnimada qalbigiisa dib ugaga noqdaa jidkiisuu ka dhergi doonaa, Oo ninkii wanaagsanuna wuxuu ka dhergi doonaa naftiisa.
15El simple cree á toda palabra: Mas el avisado entiende sus pasos.
15Kii garaaddaranu eray kasta wuu rumaystaa, Laakiinse kii miyir lahu socodkiisa aad buu u fiiriyaa.
16El sabio teme, y se aparta del mal: Mas el necio se arrebata, y confía.
16Ninkii caqli lahu waa cabsadaa, oo sharka wuu ka noqdaa; Laakiinse nacasku waa ciishoodaa, wuuna isku kalsoon yahay.
17El que presto se enoja, hará locura: Y el hombre malicioso será aborrecido.
17Kii degdeg u cadhoodaa nacasnimuu wax ku sameeyaa, Oo ninkii sharnimo hindisana waa la neceb yahay.
18Los simples heredarán necedad: Mas los cuerdos se coronarán de sabiduría.
18Garaadlaawayaashu nacasnimay dhaxlaan, Laakiinse kuwii miyir leh waxaa madaxa loo saaraa taaj aqoon ah.
19Los malos se inclinarán delante de los buenos, Y los impíos á las puertas del justo.
19Kuwa sharka lahu kuwa wanaagsan hortooda ayay ku foororsadaan, Oo kuwa xunxunna waxay ku foororsadaan irdaha kuwa xaqa ah.
20El pobre es odioso aun á su amigo: Pero muchos son los que aman al rico.
20Miskiinka xataa deriskiisu waa neceb yahay, Laakiinse taajirku saaxiibbo badan buu leeyahay.
21Peca el que menosprecia á su prójimo: Mas el que tiene misericordia de los pobres, es bienaventurado.
21Kii deriskiisa quudhsadaa wuu dembaabaa, Laakiinse kii miskiinka u naxariistaa waa barakaysan yahay.
22¿No yerran los que piensan mal? Misericordia empero y verdad alcanzarán los que piensan bien.
22Kuwa sharka ku fikiraa sow ma qaldamaan? Laakiinse kuwa wanaagga ku fikira waxaa u ahaan doona naxariis iyo run.
23En toda labor hay fruto: Mas la palabra de los labios solamente empobrece.
23Hawl kasta faa'iidaa ku jirta, Laakiinse hadalka bushimuhu wuxuu keenaa caydhnimo keliya.
24Las riquezas de los sabios son su corona: Mas es infatuación la insensatez de los necios.
24Kuwa caqliga leh taajkoodu waa maalkooda, Laakiinse nacasyada nacasnimadoodu waa nacasnimo keliya.
25El testigo verdadero libra las almas: Mas el engañoso hablará mentiras.
25Markhaatigii run ahu nafuu samatabbixiyaa, Laakiinse kii been sheegaa waa khaayin.
26En el temor de Jehová está la fuerte confianza; Y esperanza tendrán sus hijos.
26Rabbiga ka cabsashadiisu waxay leedahay kalsoonaan xoog leh, Oo carruurtiisuna waxay lahaan doonaan meel ay magan galaan.
27El temor de Jehová es manantial de vida, Para apartarse de los lazos de la muerte.
27Rabbiga ka cabsashadiisu waa il nololeed, Si dabinnada dhimashada looga leexdo.
28En la multitud de pueblo está la gloria del rey: Y en la falta de pueblo la flaqueza del príncipe.
28Sharafta boqorku waxay ku jirtaa dadka badnaantiisa, Laakiinse baabba'a amiirku wuxuu ku jiraa dadka yaraantiisa.
29El que tarde se aira, es grande de entendimiento: Mas el corto de espíritu engrandece el desatino.
29Kii cadhada u gaabiyaa waa garasho badan yahay; Laakiinse kii degdeg u cadhoodaa nacasnimuu sarraysiiyaa.
30El corazón apacible es vida de las carnes: Mas la envidia, pudrimiento de huesos.
30Qalbigii degganu waa nolosha jidhka, Laakiinse hinaaso waa qudhunka lafaha.
31El que oprime al pobre, afrenta á su Hacedor: Mas el que tiene misericordia del pobre, lo honra.
31Kii miskiinka dulmaa wuxuu caayaa Kan sameeyey, Laakiinse kii ka baahan u naxariistaa wuu murweeyaa.
32Por su maldad será lanzado el impío: Mas el justo en su muerte tiene esperanza.
32Kii shar leh waxaa lagu afgembiyaa sharnimadiisa, Laakiinse kan xaqa ahu rajuu leeyahay markuu dhinto.
33En el corazón del cuerdo reposa la sabiduría; Y es conocida en medio de los necios.
33Xigmaddu waxay taal kii garasho leh qalbigiisa, Laakiinse wixii nacasyada uurkooda ku jiraa waa ismuujiyaa.
34La justicia engrandece la nación: Mas el pecado es afrenta de las naciones.
34Xaqnimadu quruun way sarraysiisaa, Laakiinse dembigu waa u ceeb dad kasta.Boqorka raallinimadiisa waxaa leh midiidinkii caqli ku shaqeeya, Laakiinse wuxuu u cadhoon doonaa kii ceeb sameeya.
35La benevolencia del rey es para con el ministro entendido: Mas su enojo contra el que lo avergüenza.
35Boqorka raallinimadiisa waxaa leh midiidinkii caqli ku shaqeeya, Laakiinse wuxuu u cadhoon doonaa kii ceeb sameeya.