1Biri im, mos harro mësimet e mia dhe zemra jote le të ruajë urdhërimet e mia,
1 Ay izo, ma si dinya ay dondonandiyaŋey, Amma ma naŋ ni bina m'ay lordey gana.
2sepse do të të shtohen ditë të gjata, vite jete dhe paqeje.
2 Zama i ga jirbiyaŋ da jiiriyaŋ da bine baani tonton ni fundo gaa.
3Mirësia dhe e vërteta mos të lënçin kurrë; lidhi rreth qafës, shkruaji mbi tabelën e zemrës sate;
3 Suuji nda cimi ma si ni furu, Ni m'i sarku ni jinda gaa k'i hantum ni bina walhã boŋ.
4do të gjesh kështu hir dhe arsye në sytë e Perëndisë dhe të njerëzve.
4 Yaadin gaa no ni ga du gaakuri da fahamay hanno Irikoy da borey mo jine.
5Ki besim tek Zoti me gjithë zemër dhe mos u mbështet në gjykimin tënd;
5 Ma de Rabbi gaa nda ni bina kulu, Ma si jeeri ni boŋ fahamay gaa.
6pranoje në të gjitha rrugët e tua, dhe ai do të drejtojë shtigjet e tua.
6 Ni muraadey kulu ra ni m'a seeda, Nga mo ga ni fondey sasabandi.
7Mos e mbaj veten të ditur në sytë e tu, ki frikë nga Zoti dhe hiq dorë nga e keqja;
7 Ma si ni boŋ guna sanda ni ya laakalkooni no, Ma humburu Rabbi ka fay da laala.
8kjo do të jetë shërim për nervat e tua dhe freskim për kockat e tua.
8 Woodin ga ciya baani ni fuuma gaa, Ni biriyey ra mo, londi taji no.
9Ndero Zotin me pasurinë tënde dhe me prodhimet e para të çdo të ardhure që ke;
9 Ma Rabbi beerandi nda ni arzaka, Da ni boŋ-jina kulu.
10hambarët e tu të grurit do të jenë plot e përplot dhe vozat e tua do të gufojnë me musht.
10 Yaadin gaa no ni barmey ga to da albarka. Ni kankamyaŋ nangey mo ga to da reyzin* hari taji hal a ma mun.
11Biri im, mos e përçmo ndëshkimin e Zotit dhe mos urre qortimin e tij,
11 Ay izo, ma si donda Rabbi goojiyaŋo, Ma si wangu mo nd'a kaseetiyaŋo.
12sepse Zoti qorton atë që do, si një baba djalin që atij i pëlqen.
12 Zama boro kaŋ Rabbi ga ba no a ga kaseeti, Danga mate kaŋ baaba ga te nga izo kaŋ a ga maa a kaani se.
13Lum ai njeri që ka gjetur diturinë dhe njeriu që ka përftuar arsyen.
13 Bine-kaani-koy no, boro kaŋ ga du laakal, Da boro kaŋ ga to fahamay gaa mo.
14Sepse fitimi i tij është më i mirë se fitimi i argjendit dhe fryti i tij vlen më tepër se ari i kulluar.
14 Zama a duure bisa nzarfu duure booriyaŋ, A riiba mo bisa wura hanno.
15Ajo është më e çmuar se perlat dhe mbarë gjërat më të këndshme nuk mund të barazohen me të.
15 A nafa ga bisa tondi hiir'ize caadante yaŋ. Hay kulu kaŋ ni ga bini sinda haŋ kaŋ i ga kar a gaa.
16Gjatësia e jetës është në të djathtë të saj, pasuria dhe lavdia në të majtë të saj.
16 Aloomar kuuku go a kambe ŋwaari gaa, A kamba wow gaa mo arzaka nda beeray.
17Rrugët e saj janë rrugë të kënaqshme dhe në të tërë shtigjet e saj mbretëron paqja.
17 A fondey ya kaani fondoyaŋ no, A laawaley kulu mo baani no.
18Ajo është një dru i jetës për ata që e kapin dhe lum ata që mbahen fort atje.
18 A ga hima fundi tuuri borey kaŋ yaŋ n'a di se, Boro kaŋ go g'a gaay mo ya bine-kaani-koy no.
19Me diturinë Zoti krijoi tokën dhe me zgjuarësinë i bëri të qëndrueshëm qiejtë.
19 Laakal boŋ no Rabbi na ndunnya sinji, Fahamay boŋ mo no a na beene tabbatandi.
20Me diturinë e tij u hapën humnerat dhe retë japin vesë.
20 A bayray boŋ mo no guusuyaŋey ceeri-ceeri, Beene mo na harandaŋ zumandi.
21Biri im, këto gjëra mos u largofshin kurrë nga sytë e tu. Mbaje diturinë dhe të menduarit.
21 Ay izo, ma laakal kaŋ ga boori nda fayanka mo haggoy, Ma si naŋ i ma fun ni jine.
22Ato do të jenë jetë për shpirtin tënd dhe një zbukurim në qafën tënde.
22 Yaadin gaa no i ga goro fundi ni biya se, Taalam no koyne ni jinda gaa.
23Atëherë do të ecësh i sigurt në rrugën tënde dhe këmba jote nuk do të pengohet.
23 Waato din gaa no ni jina-koyyaŋ ga gana baani samay, Ni ca si kati mo.
24Kur do të biesh për të fjetur, nuk do të kesh frikë; po, do të biesh dhe gjumi yt do të jetë i ëmbël.
24 Waati kaŋ ni ga kani, ni si humburu, Haciika ni ga ni kaniyaŋ te, Ni jirbo mo ga kaan.
25Nuk do të druash llahtarën e papritur, as shkatërrimin e të pabesëve kur do të ndodhë,
25 Ma si humburu gumo nda humburkumay hari kaŋ ga ni jirsi, Wala nda boro laaley hasaraw kaŋ ga kaa ni gaa.
26sepse Zoti do të jetë pranë teje dhe do të pengojë që këmba jote të kapet në ndonjë lak.
26 Zama Rabbi ga ciya ni se deyaŋ hari, A ga ni ca haggoy hala i ma s'a di.
27Mos i refuzo të mirën atij që i takon, kur e ke në dorë ta bësh.
27 Ma si gomni ganji borey kaŋ yaŋ ga hima nd'a se, D'a go ni kamba dabari ra.
28Mos i thuaj të afërmit tënd: "Shko dhe kthehu; do të të jap nesër", kur e ke me vete gjënë e nevojshme.
28 Ma si ne ni gorokasin se: «Koy ka kaa suba, ay g'a no ni se,» A go mo, haro go ni kambe ra.
29Mos kurdis asnjë të keqe kundër të afërmit tënd, ndërsa ai banon me besim bashkë me ty.
29 Ma si dabari laalo miila ni gorokasin boŋ, Za kaŋ a goono ga goro baani samay ni jarga.
30Mos bëj padi kundër askujt pa shkak; po të jetë se nuk të ka bërë asnjë të keqe.
30 Ma si yanje da boro fo daliili kulu si, D'a mana hasaraw te ni se.
31Mos ki zili njeriun e dhunshëm dhe mos zgjidh asnjë nga rrugët e tij,
31 Ma si canse nda toonyante, Ma si baa afo suuban a muraadey ra.
32sepse Zoti e neverit njeriun e çoroditur, por këshilla e tij është për njerëzit e ndershëm.
32 Zama siiriyankoy ya fanta hari no Rabbi se, Amma a gundo go adilante* banda.
33Mallkimi i Zotit është në shtëpinë e të pabesit, por ai bekon banesën e të drejtëve.
33 Rabbi laaliyaŋo go boro laaley windey ra, Amma a ga adilantey nangorayey albarkandi.
34Me siguri ai tallet me tallësit, por i fal të përvuajturit.
34 Haciika a ga donda donda-caray-koy, Amma a ga gomni no lalabukoy se.
35Njerëzit e urtë do të trashëgojnë lavdinë, por poshtërsia do të jetë trashëgimia e atyre që nuk kanë mend.
35 Laakalkoy ga darza tubu, Amma saamey ga haawi beerandi.