Shqip

Zarma

Proverbs

4

1Dëgjoni, o bij, mësimet e një ati dhe tregoni kujdes që të mësoni të gjykoni,
1 Ay izey, wa maa baaba lordi*. Wa hangan zama araŋ ma fahamay bay.
2sepse ju jap një doktrinë të mirë; mos braktisni ligjin tim.
2 Zama dondonandiyaŋ hanno no ay g'araŋ no. Araŋ ma si fay d'ay lordey.
3Kur isha ende fëmijë pranë atit tim, njomëzak dhe i dashur në sytë e nënes sime,
3 Zama waato ay ya ize no kaŋ ga maa ay baaba se, Ize kwaaso mo ay nya se.
4ai më mësonte dhe më thoshte: "Zemra jote të kujtojë fjalët e mia; ruaji urdhërimet e mia dhe do të jetosh.
4 Ay baaba n'ay dondonandi mo. A ne ay se: «Ni bina m'ay sanney wo gaay. Ni m'ay lordey gana, ka funa.»
5Fito dituri, fito gjykim; mos i harro fjalët e gojës sime dhe mos u largo prej tyre;
5 Ma du laakal. Ma du fahamay. Ma si diny'a. Ma si fay d'ay me sanney ganayaŋ.
6mos e braktis diturinë dhe ajo do të të mbrojë; duaje, sepse ajo do të të ndihmojë.
6 Ma s'a furu, nga mo ga ni hallasi. Ni ma ba r'a, nga mo ga ni haggoy.
7Dituria është gjëja më e rëndësishme; prandaj fito diturinë. Edhe sikur të humbasësh ato që ke, fito diturinë.
7 Laakal, nga no ga bisa hay kulu, Ma du laakal binde. Oho me, A banda da ni jin ka du a, ma du fahamay.
8Përlëvdoje dhe ajo do të të lartësojë, ajo do të të japë lavdi, po qe se ti e përvehtëson.
8 M'a beerandi, a ga ni daŋ jina. A ga ni no darza waato kaŋ ni n'a ganday.
9Ajo do të të vërë mbi kokën tënde një stoli prej nuri, do të të rrethojë me një kurorë lavdie".
9 A ga te ni se gomni taalam ni boŋo gaa. A ga ni no koytaray fuula darzakoy.
10Dëgjo, biri im, pranoji fjalët e mia dhe vitet e jetës sate do të shumohen.
10 Ya ay izo, ma maa k'ay sanney ta, Ni fundo mo ga te aloomar.
11Të kam mësuar në rrugën e diturisë, të kam udhëhequr nëpër shtigjet e ndershmërisë.
11 Ay na ni dondonandi laakal fondo ra. Ay na ni daŋ sasabandiyaŋ laawaley ra.
12Kur do të ecësh, hapat e tua nuk do të pengohen; kur do të vraposh, nuk do të pengohesh.
12 Da ni ga dira, ni ce daara si kankam, Da ni ga zuru mo, ni si kati.
13Rroke mirë këtë mësim, mos e lër që të shkojë kot; ruaje, sepse ai është jeta jote.
13 Ma gaabandi dondonandiyaŋ gaa hala a ma boori, Ma s'a taŋ, m'a haggoy, zama ni fundi nooya.
14Mos hyr në shtegun e të pabesëve dhe mos ec në rrugën e njerëzve të këqij;
14 Ma si furo boro yaamey laawalo ra, Ma si dira boro laaley fonda ra.
15evitoje atë, mos kalo nëpër të; largoju prej saj dhe shko tutje.
15 Ma hibi ka fun a gaa, ma si gana noodin. Ni ma boŋ bare a gaa ka bisa.
16Sepse ata nuk mund të flenë, po të mos kenë bërë të keqen; gjumi i tyre zhduket po të jetë se nuk kanë rrëzuar dikë;
16 Zama i si jirbi kala nd'i na hasaraw te jina. I ga te mo fasiya mo, Kala nd'i naŋ boro fo ma kati jina.
17ata hanë bukën e paudhësisë dhe pinë verën e dhunës.
17 Zama laala ŋwaari no i ga ŋwa. I goono ga toonye baji haŋ.
18Por shtegu i të drejtëve është si drita e agimit, që shkëlqen gjithnjë e më mirë deri sa të bëhet ditë e plotë.
18 Amma adilante fonda ga hima mo boyaŋ cine, Kaŋ ga kaari kayna-kayna kala zaaro ma to.
19Rruga e të pabesëve është si terri; ata nuk shohin atë që do t'i rrëzojë.
19 Boro laaley fonda ga hima kubay, I si bay haŋ kaŋ gaa no i ga kati.
20Biri im, trego kujdes për fjalët e mia, dëgjo thëniet e mia;
20 Ay izo, ma hangan ay sanney se, Ma ni hanga jeeri ay deda se.
21mos u largofshin kurrë nga sytë e tu, ruaji në qendër të zemrës sate;
21 I ma si gana ni jine, Ma haggoy d'ey ni bina bindo ra.
22sepse janë jetë për ata që i gjejnë, shërim për të gjithë trupin e tyre.
22 Zama fundi no borey kaŋ ga du ey se, Baani no mo i gaahamey kulu se.
23Ruaje zemrën tënde me shumë kujdes, sepse nga ajo dalin burimet jetës.
23 Ma ni bina haggoy ka bisa hay kulu kaŋ ni ga haggoy, Zama a ra no fundi fondoyaŋ ga fun.
24Hiq dorë nga e folura me hile dhe largo prej teje buzët e çoroditura.
24 Ma me-ka-say ganandi ka kaa ni gaa. Meyey kaŋ yaŋ ga sanni yaamo ci ma moor'ey.
25Sytë e tu le të shohin drejt dhe qepallat e tua të synojnë drejt para teje.
25 Ni moy ma guna jina, Ni mo-kuurey mo ma jina guna.
26Sheshoje shtegun e këmbëve të tua, dhe të gjitha rrugët e tua qofshin të caktuara mirë.
26 Ma ni cey laawalo sasabandi, Ni fondey kulu mo ga tabbat.
27Mos u shmang as në të djathtë as në të majtë; tërhiqe këmbën tënde nga e keqja.
27 Ma si kamba kambe ŋwaari wala kambe wow haray, Ma ni ce ganandi ka fun laala do.