Zarma

Esperanto

Proverbs

8

1 Laakal mana ce no? Fahamay mana nga jinda tunandi bo?
1CXu ne vokas la sagxo? Kaj cxu la prudento ne auxdigas sian vocxon?
2 Batamey ra da fondey bindo ra da fondey kubayyaŋ do a go ga kay.
2GXi staras sur la pinto de altajxoj, Apud la vojo, cxe la vojkrucxigxoj.
3 Da meyey gaa, nangey kaŋ borey ga furo kwaara ra, Da furoyaŋ meyey do, a go ga jinde sambu ka ne:
3Apud la pordegoj, cxe la eniro en la urbon, CXe la eniro tra la pordoj, gxi kantas:
4 «Ya araŋ alborey, araŋ no ay go ga ce. Ay jinda mo go ga koy Adam-izey do haray.
4Al vi, ho viroj, mi vokas; Kaj mia vocxo sin turnas al la homoj:
5 Araŋ kaŋ sinda carmay, wa faham da laakal. Araŋ mo, saamey, wa goro nda bine kaŋ ga faham.
5Komprenu, naivuloj, la prudenton, Kaj sensprituloj prenu en la koron.
6 Wa hanga jeeri ay se, Zama ay ga muraaduyaŋ kaŋ gonda beeray salaŋ. Ay meyo feeriyaŋ ya hari kaŋ ga saba no.
6Auxskultu, cxar mi parolos gravajxon, Kaj gxustajxo eliros el mia busxo.
7 Zama ay meyo ga cimi ci, Laala mo fanta hari no ay deena se.
7CXar mia lango parolos veron, Kaj malpiajxon abomenas miaj lipoj.
8 Ay me sanney kulu, adilitaray ra no i go, Haŋ kaŋ ga siiri si no i ra, wala haŋ kaŋ si saba.
8Justaj estas cxiuj paroloj de mia busxo; Ili ne enhavas falson kaj malicon.
9 Taray kwaaray no i go boro kaŋ ga faham se, I ga saba mo borey kaŋ ga du bayray se.
9CXiuj ili estas gxustaj por tiu, kiu ilin komprenas, Kaj justaj por tiuj, kiuj akiris scion.
10 M'ay dondonandiyaŋey ta, manti nzarfu. Ma bayray ta ka bisa wura suubanante.
10Prenu mian instruon, kaj ne argxenton; Kaj la scion sxatu pli, ol plej puran oron.
11 Zama laakal boori nda tondi hiir'ize caadante yaŋ. Hay kulu kaŋ boro ga ba si kar a gaa.
11CXar sagxo estas pli bona ol multekostaj sxtonoj; Kaj nenio, kion oni povas deziri, povas esti egala al gxi.
12 Ay, Laakal, ay na haggoyyaŋ ciya ay nangoray. Ay du bayray da laakal kaŋ ga haggoy.
12Mi, sagxo, logxas kun la prudento, Kaj mi trovas prudentajn konsilojn.
13 Rabbi humburkumay ga ti boro ma konna ilaalo. Boŋbeeray da fooma nda fondo laalo da me-ka-say, ay ga konn'ey.
13Timo antaux la Eternulo malamas malbonon, Fieron, malhumilon, kaj malbonan vojon; Malsinceran busxon mi malamas.
14 Saaware ya ay wane no, da laakal hanno. Ay ya fahamay no, ay gonda hina.
14De mi venas konsilo kaj bonarangxo; Mi estas prudento; al mi apartenas forto.
15 Ay do no bonkooney ga may, Mayraykoyey mo ga ciiti dumbu.
15Per mi regxas la regxoj, Kaj la estroj donas legxojn de justeco.
16 Ay do no jine borey ga may, Ngey nda laabukoy kayney mo, Kaŋ yaŋ ga ti laabo cimi-ciiti-teekoy kulu.
16Per mi regas la princoj Kaj la potenculoj kaj cxiuj jugxantoj sur la tero.
17 Ay ga ba ay baakoy, Borey kaŋ yaŋ g'ay ceeci nda himma mo ga du ay.
17Mi amas miajn amantojn; Kaj miaj sercxantoj min trovos.
18 Duure nda beeray go ay banda, Oho, da arzaka kaŋ ga duumi da adilitaray mo.
18Ricxo kaj gloro estas cxe mi, Dauxra havo kaj justo.
19 Ay nafa ga bisa wura, Oho, a bisa wura hansante. Ay riiba mo bisa nzarfu suubanante.
19Mia frukto estas pli bona ol oro kaj ol plej pura oro; Kaj la rikolto de mi estas pli bona ol elektita argxento.
20 Ay ga dira adilitaray fondey ra da cimi ciiti laawaley bindo ra.
20Laux la vojo de vero mi iras, Laux la vojstreko de la justo;
21 Zama borey kaŋ yaŋ ga ba ay, Ay ma naŋ i ma duure tubu, Ay m'i jisiri nangey toonandi.
21Por heredigi al miaj amantoj esencan bonon, Kaj plenigi iliajn trezorejojn.
22 Ay ya Rabbi wane no za a muraadey mana sintin, Za a goy sintinayey jine, doŋ waney.
22La Eternulo min formis en la komenco de Sia vojo, Antaux Siaj kreitajxoj, tre antikve.
23 Za zamana kaŋ ga duumi jine, za sintina, Za ndunnya mana baa te no i n'ay sinji.
23Antaux eterno mi estis firme fondita, en la komenco, Antaux la kreo de la tero.
24 Za guusuyaŋey si no i n'ay fattandi, Za hari-moy kaŋ yaŋ harey ga baa si no.
24Kiam ankoraux ne ekzistis la abismoj, mi estis jam naskita, Kiam ankoraux ne ekzistis fontoj, sxprucigantaj akvon.
25 Za tondey mana sinji, Za tudey jine no i n'ay fattandi.
25Antaux ol la montoj estis starigitaj, Antaux la altajxoj mi estis kreita;
26 Za a mana laabo da saajey te jina, Za a mana laabu baano sintina te ndunnya ra.
26Kiam la tero ankoraux ne estis farita, nek la kampoj, Nek la komencaj polveroj de la mondo.
27 Alwaato kaŋ a na beeney soola, ay go no. Saaya kaŋ a na teeko moyduma windi sanda korbay cine.
27Dum Li firmigis la cxielojn, mi jam estis tie; Dum Li desegnis limojn sur la suprajxo de la abismo,
28 Saaya kaŋ a na beene batama gaabandi, Saaya kaŋ guusuyaŋey hari-moy te gaabi.
28Dum Li fortikigis la nubojn supre, Dum Li firmigis la fontojn de la abismo,
29 Saaya kaŋ a na teeko hirro daŋ a se, Zama haro ma si a lordo daaru, Alwaato kaŋ a na ndunnya sinjiyaŋ jeero te.
29Dum Li donis Sian legxon al la maro, Por ke la akvoj ne transpasxu siajn bordojn, Kaj dum Li difinis la fundamentojn de la tero:
30 Saaya din ay go a do, goni no goy ra. Zaari kulu ay ya a farhã hari no, Han kulu mo ay ga farhã a jine.
30Tiam mi estis cxe Li kiel konstruanto; Mi estis la gxojo de cxiuj tagoj, Ludante antaux Li cxiutempe.
31 Ay ga farhã ndunnya ra kaŋ ga ti a wane, Ay kaani maayaŋo go Adam-izey do mo.
31Mi ludas sur Lia mondo-tero; Kaj mia gxojo estas inter la homidoj.
32 Sohõ binde, ay izey, wa hanga jeeri ay se, Zama albarkante no borey kaŋ yaŋ ga haggoy d'ay fondey.
32Kaj nun, infanoj, auxskultu min; Kaj felicxaj estos tiuj, kiuj iras laux miaj vojoj.
33 Wa maa dondonandiyaŋ. Araŋ ma te laakal, araŋ ma s'a muray mo.
33Auxskultu instruon kaj sagxigxu, Kaj ne forjxetu gxin.
34 Albarkante no boro kaŋ ga maa ay se, Kaŋ zaari kulu a ga batu ay windi meyey bundey gaa.
34Felicxa estas la homo, kiu min auxskultas, Kiu maldormas cxiutage cxe miaj pordoj, Kiu staras garde cxe la fostoj de miaj pordegoj.
35 Zama nga kaŋ ga du ay, fundi no a ga du, A ga du gaakuri Rabbi do mo.
35CXar kiu min trovis, tiu trovis vivon, Kaj akiros favoron de la Eternulo.
36 Amma boro kaŋ ga zunubi te ay se, A goono ga nga fundo toonye. Boro kulu kaŋ ga konna ay, buuyaŋ no a ga ba.»
36Sed kiu maltrafas min, tiu difektas sian animon; CXiuj, kiuj min malamas, amas la morton.