Zarma

Shona

Proverbs

6

1 Ay izo, da ni na ni gorokasin yadda sambu, Da ni jin ka kamba kar yaw se,
1Mwanakomana wangu, kana uchinge wakazviitira wokwako rubatso, Wazvisunga nokuda komutorwa noruoko rwako,
2 Ni me sanno na ni zorti, Ni me sanno na ni di nooya.
2Wazviteya namashoko omuromo wako, Wabatwa namashoko omuromo wako,
3 Sohõ ay izo, kala ni ma woone te ka ni boŋ kaa kambe, Za kaŋ a ciya ni jin ka furo ni gorokasin kambe ra: Koy ka ni boŋ kaynandi ka ŋwaaray ni gorokasino gaa.
3Zvino ita kudai, mwanakomana wangu, uzvirwire, Zvawabatwa noruoko rwowokwako, Enda, undozvininipisa, ukumbire zvikuru kunowokwako.
4 Ma si ni moy no jirbi, Ni mo-kuurey mo, i ma si dusungu.
4Usatendera meso ako hope, Kana mafungiro ameso ako kutsumwaira;
5 Hala ni ma yana nda ni boŋ jina, Danga jeeri kaŋ fun kolikoy kambe ra, Danga curo kaŋ fun nga hirriko kambe ra.
5Uzvirwire semhara paruoko rwomuvhimi, Seshiri paruoko rwomuteyi.
6 Ma koy nkondo do, nin hawfuno. Ma laakal d'a teerey ka te laakal.
6Enda kumujuru, iwe simbe; Cherekedza nzira dzawo ugova wakachenjera!
7 Nga wo, a sinda jine boro wala jine funa wala bonkooni.
7Kunyange iwo usina mutongi, Kana mutariri kana mubati,
8 Kulu nda yaadin, a ga nga ŋwaaro soola kaydiya ra, A ga nga ŋwaaro margu-margu heemar waate.
8Unogadzira zvokudya zvawo muzhizha, Nokuunganidza zvokudya zvawo mukukohwa.
9 Kala waati fo no ni go ga jirbi, nin hawfuno? Waati fo no ni ga tun ni jirbo gaa?
9Iwe simbe, uchavata pasi kusvikira rinhiko? Uchamuka rinhiko pahope dzako?
10 A cindi jirbi kayna, a cindi dusungu kayna, Da kambe koli kayna ka kani jina --
10Kumbovata zvishomanene, kumbotsumwaira zvishomanene, Kumbofungatira maoko zvishomanene, ndizorore;
11 Yaadin gaa no ni talkatara ga kaa ni gaa danga zay cine, Ni jaŋa mo danga sooje cine.
11Saizvozvo urombo hwako huchasvika segororo, Nokushaiwa kwako somunhu wakashonga nhumbi dzokurwa.
12 Boro yaamo, ilaalo no, A ga dira nda me-ka-say.
12Munhu asina maturo, munhu anoita zvakaipa, Ndiye anofamba nomuromo une nhema;
13 A ga nga moy kar, a ga salaŋ nda nga cey, A ga cabeyaŋ te nda nga kambayzey.
13Anobwaira nameso ake, anotendekera netsoka dzake, Anodudzira nemimwe yake;
14 Garkasay go a bina ra. A ga laala ceeci han kulu, a ga kormoto say-say.
14Ane zvisakarurama pamoyo pake, Anosifungira vamwe zvakaipa, Anokusha kupesana.
15 Woodin se a masiibey ga kaŋ a boŋ baaru si, I g'a ceeri nda waasi -- woodin mo safari si.
15Saka njodzi yake ichamuwira kamwe-kamwe; Achavhuniwa pakarepo, kusina chingamubatsira.
16 Hari iddu go no kaŋ Rabbi ga konna, Oho, hala iyye zaati kaŋ a bina g'i fanta:
16Zvinhu zvitanhatu zviriko zvinovengwa naJehovha; Zvirokwazvo, tingati kune zvinomwe, zvinomunyangadza, zvinoti:
17 Mo boŋbeeraykoy, da deene tangarikom, Da kambey kaŋ yaŋ ga boro kaŋ sinda taali wi,
17Meso ounozvikudza, rurimi runoreva nhema, Maoko anodurura ropa risina mhaka;
18 Da bine kaŋ ga hari laalo miila, Da cey kaŋ ga zuru nda waasi ka koy hasaraw teeyaŋ do,
18moyo unofunga mano akaipa, Tsoka dzinokurumidza kuvangira zvakashata;
19 Da tangari seeda kaŋ ga tangari ci, Da boro kaŋ ga fitina daŋ nya-izey nda care game ra.
19Chapupu chinonyengera chinoreva nhema, Uye anokusha kupesana pakati pehama.
20 Ay izo, ma ni baaba lordi gaay, Ni nya lordey mo, ma s'i furu.
20Mwanakomana wangu, chengeta murayiro wababa vako; Usarasha kudzidzisa kwamai vako.
21 Ni m'i haw ni bina ra duumi, Ni m'i sarku ni jinda gaa.
21Uzvisungire nguva dzose pamoyo wako; Uzvishonge pamutsipa wako.
22 Saaya kaŋ ni goono ga dira, i ga furo ni jine. Saaya kaŋ ni goono ka kani, i ga ni hallasi. Saaya kaŋ ni mo hay mo, i ga fakaaray ni se.
22Kana uchifamba, zvichakutungamirira; Kana uchivata pasi, zvichakurinda; Kana womuka, zvichataurirana newe.
23 Zama i lordey ya fitilla no, I dondonandiyaŋey mo kaari no. Dondonandiyaŋ kaseetiyaŋ ya fundi fondo no.
23nekuti murayiro ndiwo mwenje; murau ndicho chiedza; Kuraira kokurairirwa inzira youpenyu;
24 I ga ni hallasi wayboro laalo gaa, Ka ni hallasi wayboro yaw me-kaano gaa.
24Kuti uchengetwe pamukadzi wakaipa, Pakubata kumeso korurimi rwomutorwa.
25 Ma s'a booriyaŋo bini ni bina ra, A ma si ni di da nga mo karyaŋo.
25Usachiva kunaka kwake mumoyo mako; Arege kukubata namafungiro ameso ake.
26 Waykuuru sabbay se ŋwaari kayna ga bisa boro gaabi, Wayboro zina-teeri mo ga fundi darzakoy koli.
26nekuti nokuda kwechifeve munhu angasvikira pakudya chimeduchetechechingwa; Mukadzi womumwe munhu anovhima upenyu hunokosha.
27 E! Boro ga danji daŋ ni gande ra ni bankaaray ma jaŋ ka ton, wala?
27Ko munhu ungaisa moto muchipfuva chake, nguvo dzake dzikasatsva here?
28 Wala ni ga danj'ize taamu ce taamey ma jaŋ ka kukure?
28Kana munhu angatsika mazimbe anopisa, Tsoka dzake dzikasapiswa here?
29 Yaadin no boro kaŋ ga margu nda nga gorokasin wande go. Boro kaŋ lamb'a gaa kulu si taali alhakku yana bo.
29Ndizvo zvakaita munhu anopinda kumukadzi wowokwake; Ani naani anomubata iye mukadzi haangaregwi kurohwa.
30 I si donda zay, d'a zay zama a ma nga fundo kungandi waati kaŋ a maa haray.
30Vanhu havangazvidzi mubi kana achiba Kuti agute kana achinge ane nzara.
31 Amma d'i n'a di, a g'a yeti sorro iyye. A windi arzaka kulu no a g'a bana nd'a.
31Asi kana akabatwa anofanira kudzosera zvava zvinomwe; Anofanira kuripa nefuma yose yeimba yake.
32 Boro kaŋ na zina te da wayboro sinda fahamay no. Boro kaŋ na goy woodin te, Nga bumbo fundo no a goono ga ceeci nga ma halaci.
32Anoita upombwe nomukadzi, anoshaiwa njere; Anoda kuparadza upenyu hwake ndiye anoita izvozvo.
33 Marayyaŋ nda kaynandiyaŋ no a ga di. I s'a haawi tuusu mo.
33Uchangozviwanira mavanga nokusakudzwa; Kunyadziswa kwake hakungatongopusikwi.
34 Zama canse wo boro futay no, A si fay d'a bo, banayaŋ zaaro ra.
34nekuti godo rinomutsa hasha dzomurume; Haanganzwiri tsitsi pazuva rokutsiva.
35 A baa si nda fansa kulu. A futa si kani, baa ni n'a no nooyaŋ boobo.
35Haangavi nehanya nomuripo; Haangatendi, kunyange ukamuvigira zvipo zvizhinji.