1 Elihu soobay ka salaŋ ka ne:
1ADEMAS respondió Eliú, y dijo:
2 «Ya araŋ alborey kaŋ yaŋ gonda laakal, Wa maa ay sanney. Ya araŋ kaŋ yaŋ gonda bayray, Wa hanga jeeri ay se,
2Oid, sabios, mis palabras; Y vosotros, doctos, estadme atentos.
3 Zama hanga ga sanni neesi sanda mate kaŋ cine me ga ŋwaari taba.
3Porque el oído prueba las palabras, Como el paladar gusta para comer.
4 Iri ma suuban iri boŋ se haŋ kaŋ ga saba, Iri game ra mo iri ma bay haŋ kaŋ ga boori.
4Escojamos para nosotros el juicio, Conozcamos entre nosotros cuál sea lo bueno;
5 Zama Ayuba ne: ‹Ay ya adilante no, Amma Irikoy n'ay cimo kom.
5Porque Job ha dicho: Yo soy justo, Y Dios me ha quitado mi derecho.
6 Ay ma taari no ay cimo boŋ, wala? Baa kaŋ ay sinda taali, ay biyo si ga yay.›
6¿He de mentir yo contra mi razón? Mi saeta es gravosa sin haber yo prevaricado.
7 Man boro kaŋ ga hima Ayuba, Kaŋ ga hahaaray haŋ sanda hari cine,
7¿Qué hombre hay como Job, Que bebe el escarnio como agua?
8 Kaŋ ga dira laala teekoy banda, Kaŋ ga bar-bare boro laaley banda?
8Y va en compañía con los que obran iniquidad, Y anda con los hombres maliciosos.
9 Zama a ne: ‹A si hay kulu hanse boro se Irikoy ma maa a kaani.›
9Porque ha dicho: De nada servirá al hombre El conformar su voluntad con Dios.
10 Woodin sabbay se no, ya araŋ fahamantey, Araŋ ma hanga jeeri ay se. A ga mooru Irikoy gaa a ma ilaalo te, Wala Hina-Kulu-Koyo ma taali te mo!
10Por tanto, varones de seso, oidme; Lejos esté de Dios la impiedad, Y del Omnipotente la iniquidad.
11 Zama a ga boro bana no a goyey boŋ, A ga naŋ mo boro kulu ma gar haŋ kaŋ ga saba nda nga daa alhaalo boŋ.
11Porque él pagará al hombre según su obra, Y él le hará hallar conforme á su camino.
12 Oho, daahir Irikoy si taali kulu te, Hina-Kulu-Koyo ya si ciiti siirandi.
12Sí, por cierto, Dios no hará injusticia, Y el Omnipotente no pervertirá el derecho.
13 May no ka ndunnya talfi a gaa? May mo no ka ndunnya kulu tiŋay dake a boŋ?
13¿Quién visitó por él la tierra? ¿Y quién puso en orden todo el mundo?
14 D'a miila nga bina ra nga ma nga Biya da nga fulanzama margu nga bumbo do,
14Si él pusiese sobre el hombre su corazón, Y recogiese así su espíritu y su aliento,
15 Kala fundikooni kulu ma halaci. Boro kulu mo, kal a ma ye ka ciya laabu.
15Toda carne perecería juntamente, Y el hombre se tornaría en polvo.
16 Amma da ni gonda fahamay, ma maa woone, Ma hanga jeeri ay sanney jinda se:
16Si pues hay en ti entendimiento, oye esto: Escucha la voz de mis palabras.
17 Boro kaŋ wongu cimi ciiti teeyaŋ ga hin ka mayray te, wala? Ni ga hinkoy adilante zeeri no?
17¿Enseñorearáse el que aborrece juicio? ¿Y condenarás tú al que es tan justo?
18 May no ga ne bonkooni se: ‹Ni ya furku no›? Wala i ma ne mayraykoyey se: ‹Araŋ ya boro laalo yaŋ no›?
18¿Hase de decir al rey: Perverso; Y á los príncipes: Impíos?
19 A si baar'a-baar'a te koy-izey se, A si arzakantey darza guna mo ka ne i bisa alfukaarey, Zama ikulu Irikoy kambe goyyaŋ no.
19¿Cuánto menos á aquel que no hace acepción de personas de príncipes, Ni el rico es de él más respetado que el pobre? Porque todos son obras de sus manos.
20 Mo-ka-mi yaŋ folloŋ no i ga bu. Baa cin bindo ra i ga borey zinji-zinji, i ga ban mo. Hinkoyey ga gana mo, kaŋ manti nda kambe.
20En un momento morirán, y á media noche Se alborotarán los pueblos, y pasarán, Y sin mano será quitado el poderoso.
21 Zama a moy goono ga boro fondey guna, A goono ga di a ce daguyaŋ kulu mo.
21Porque sus ojos están sobre los caminos del hombre, Y ve todos sus pasos.
22 Kubay fo si no, wala biya, Kaŋ ra laala goy-teekoy ga du ka tugu.
22No hay tinieblas ni sombra de muerte Donde se encubran los que obran maldad.
23 Zama a si laami nga ma tonton ka laakal ye boro gaa, Hala nd'a ma koy Irikoy jine ciiti se.
23No carga pues él al hombre más de lo justo, Para que vaya con Dios á juicio.
24 A ga borey kaŋ yaŋ gonda hin bagu-bagu, fintalyaŋ si, Ka boro fooyaŋ daŋ i kayyaŋ nangey ra.
24El quebrantará á los fuertes sin pesquisa, Y hará estar otros en su lugar.
25 Woodin se mo a na laakal ye i goyey gaa. A g'i zeeri cin k'i tutubu.
25Por tanto él hará notorias las obras de ellos, Cuando los trastornará en la noche, y serán quebrantados.
26 A g'i kar danga boro laaley cine gomdokoy jine.
26Como á malos los herirá En lugar donde sean vistos:
27 Zama i kamba ka fay d'a ganayaŋ, I wangu ka saal a muraadey kulu,
27Por cuanto así se apartaron de él, Y no consideraron todos sus caminos;
28 Hal i naŋ talkey hẽeno ma koy ka to a do, A ma maa kayna ra waney hẽeno.
28Haciendo venir delante de él el clamor del pobre, Y que oiga el clamor de los necesitados.
29 Da nga din ga laakal kanay no, May no ga hin ka ciiti ka zeeri koyne? Wala mo d'a na nga moyduma tugu, May no ga hin ka di a? Danga, d'a n'a te kunda se, Wala boro folloŋ se -- ikulu afolloŋ no.
29Y si él diere reposo, ¿quién inquietará? Si escondiere el rostro, ¿quién lo mirará? Esto sobre una nación, y lo mismo sobre un hombre;
30 Boro kaŋ sinda Irikoy ganayaŋ mana hima ka mayray te, Zama a ma si ciya hirrimi hari talkey se.
30Haciendo que no reine el hombre hipócrita Para vejaciones del pueblo.
31 D'a-ta day, boro fo go no kaŋ doona ka ne Irikoy se: ‹Ay na goojiyaŋ haŋ, day ay si ye ka taali te?
31De seguro conviene se diga á Dios: Llevado he ya castigo, no más ofenderé:
32 Haŋ kaŋ ay mana di, ni m'ay dondonandi nd'a. D'ay jin ka goy laalo te, Ay si ye ka filla koyne.›
32Enséñame tú lo que yo no veo: Que si hice mal, no lo haré más.
33 A ga bana ni se ni miila boŋ, Za kaŋ ni wangu no, wala? Zama daahir, nin no ga suuban, manti ay no. Woodin se no, kala ni ma ci haŋ kaŋ ni bay.
33¿Ha de ser eso según tu mente? El te retribuirá, ora rehuses, Ora aceptes, y no yo: Di si no, lo que tú sabes.
34 Fahamantey ga ne ay se, Oho, laakalkooni kulu kaŋ maa ay sanno ga ne:
34Los hombres de seso dirán conmigo, Y el hombre sabio me oirá:
35 ‹Ayuba goono ga salaŋ, kaŋ manti nda bayray, A sanno mo, haŋ kaŋ sinda laakal no.›
35Que Job no habla con sabiduría, Y que sus palabras no son con entendimiento.
36 Doŋ day i ma Ayuba neesi hala bananta, Za kaŋ a go ga sanni yeti sanda boro laaley cine!
36Deseo yo que Job sea probado ampliamente, A causa de sus respuestas por los hombres inicuos.
37 Zama a zunubey boŋ no a goono ga murteyaŋ tonton, A goono ga kooma kaa mo iri game ra. A go ga sanni boobo te ka gaaba nda Irikoy.»
37Porque á su pecado añadió impiedad: Bate las manos entre nosotros, Y contra Dios multiplica sus palabras.