¹Anak ko, kung ikaw ay naging mananagot sa iyong kapuwa, kung iyong ikinamay ang iyong kamay sa di kilala,

¹My son! if thou hast been surety for thy friend, Hast stricken for a stranger thy hand,

²Ikaw ay nasilo ng mga salita ng iyong bibig, ikaw ay nahuli ng mga salita ng iyong bibig.

²Hast been snared with sayings of thy mouth, Hast been captured with sayings of thy mouth,

³Gawin mo ito ngayon, anak ko, at lumigtas ka, yamang ikaw ay nahulog sa kamay ng iyong kapuwa: yumaon ka, magpakababa ka, at mangayupapa ka sa iyong kapuwa.

³Do this now, my son, and be delivered, For thou hast come into the hand of thy friend. Go, trample on thyself, and strengthen thy friend,

⁴Huwag mong bigyan ng tulog ang iyong mga mata. O magpaidlip man sa iyong mga talukap-mata.

⁴Give not sleep to thine eyes, And slumber to thine eyelids,

⁵Lumigtas ka na parang usa sa kamay ng mangangaso, at parang ibon sa kamay ng mamimitag.

⁵Be delivered as a roe from the hand, And as a bird from the hand of a fowler.

⁶Pumaroon ka sa langgam, ikaw na tamad; masdan mo ang kaniyang mga lakad at magpakapantas ka:

⁶Go unto the ant, O slothful one, See her ways and be wise;

⁷Na bagaman walang pangulo, tagapamahala, o pinuno,

⁷Which hath not captain, overseer, and ruler,

⁸Naghahanda ng kaniyang pagkain sa taginit, at pinipisan ang kaniyang pagkain sa pagaani.

⁸She doth prepare in summer her bread, She hath gathered in harvest her food.

⁹Hanggang kailan matutulog ka, Oh tamad? Kailan ka babangon sa iyong pagkakatulog?

⁹Till when, O slothful one, dost thou lie? When dost thou arise from thy sleep?

¹⁰Kaunti pang pagkakatulog, kaunti pang pagkaidlip, kaunti pang paghahalukipkip ng mga kamay upang matulog:

¹⁰A little sleep, a little slumber, A little clasping of the hands to rest,

¹¹Sa gayo'y ang iyong karalitaan ay darating na parang magnanakaw, at ang iyong kasalatan na parang lalaking may sandata.

¹¹And thy poverty hath come as a traveller, And thy want as an armed man.

¹²Taong walang kabuluhan, taong masama, ay siya na lumalakad na may masamang bibig;

¹²A man of worthlessness, a man of iniquity, Walking [with] perverseness of mouth,

¹³Na kumikindat ng kaniyang mga mata, na nagsasalita ng kaniyang mga paa, na nagsasalita ng kaniyang mga daliri;

¹³Winking with his eyes, speaking with his feet, Directing with his fingers,

¹⁴Pagdaraya ay nasa kaniyang puso, siya'y laging kumakatha ng kasamaan; siya'y naghahasik ng pagtatalo.

¹⁴Frowardness [is] in his heart, devising evil at all times, Contentions he sendeth forth.

¹⁵Kaya't darating na bigla ang kaniyang kasakunaan; sa kabiglaanan ay mababasag siya, at walang kagamutan.

¹⁵Therefore suddenly cometh his calamity, Instantly he is broken — and no healing.

¹⁶May anim na bagay na ipinagtatanim ng Panginoon; Oo, pito na mga kasuklamsuklam sa kaniya:

¹⁶These six hath Jehovah hated, Yea, seven [are] abominations to His soul.

¹⁷Mga palalong mata, sinungaling na dila, at mga kamay na nagbububo ng walang salang dugo;

¹⁷Eyes high — tongues false — And hands shedding innocent blood —

¹⁸Puso na kumakatha ng mga masamang akala, mga paa na matulin sa pagtakbo sa kasamaan;

¹⁸A heart devising thoughts of vanity — Feet hasting to run to evil —

¹⁹Sinungaling na saksi na nagsasalita ng kabulaanan, at ang naghahasik ng pagtatalo sa gitna ng magkakapatid.

¹⁹A false witness [who] doth breathe out lies — And one sending forth contentions between brethren.

²⁰Anak ko, ingatan mo ang utos ng iyong ama, at huwag mong kalimutan ang kautusan ng iyong ina:

²⁰Keep, my son, the command of thy father, And leave not the law of thy mother.

²¹Ikintal mong lagi sa iyong puso, itali mo sa iyong leeg.

²¹Bind them on thy heart continually, Tie them on thy neck.

²²Pagka ikaw ay lumalakad, papatnubay sa iyo; pagka ikaw ay natutulog, babantay sa iyo; at pagka ikaw ay gumigising, makikipagusap sa iyo.

²²In thy going up and down, it leadeth thee, In thy lying down, it watcheth over thee, And thou hast awaked — it talketh [with] thee.

²³Sapagka't ang utos ay tanglaw; at ang kautusan ay liwanag; at ang mga saway na turo ay daan ng buhay:

²³For a lamp [is] the command, And the law a light, And a way of life [are] reproofs of instruction,

²⁴Upang ingatan ka sa masamang babae, Sa tabil ng dila ng di kilala.

²⁴To preserve thee from an evil woman, From the flattery of the tongue of a strange woman.

²⁵Huwag mong pitahin ang kaniyang kagandahan sa iyong puso; at huwag ka mang hulihin niya ng kaniyang mga talukap-mata.

²⁵Desire not her beauty in thy heart, And let her not take thee with her eyelids.

²⁶Sapagka't dahil sa isang masamang babae ay walang naiiwan sa lalake kundi isang putol na tinapay: at hinuhuli ng mangangalunya ang mahalagang buhay.

²⁶For a harlot consumeth unto a cake of bread, And an adulteress the precious soul hunteth.

²⁷Makakukuha ba ng apoy ang tao sa kaniyang sinapupunan, at hindi masusunog ang kaniyang mga suot?

²⁷Doth a man take fire into his bosom, And are his garments not burnt?

²⁸O makalalakad ba ang sinoman sa mga mainit na baga, at ang kaniyang mga paa ay hindi mapapaso?

²⁸Doth a man walk on the hot coals, And are his feet not scorched?

²⁹Gayon ang sumisiping sa asawa ng kaniyang kapuwa; sinomang humipo ay hindi maaaring di parusahan.

²⁹So [is] he who hath gone in unto the wife of his neighbour, None who doth touch her is innocent.

³⁰Hindi hinahamak ng mga tao ang magnanakaw kung siya'y nagnanakaw, upang busugin siya pagka siya'y gutom:

³⁰They do not despise the thief, When he stealeth to fill his soul when he is hungry,

³¹Nguni't kung siya'y masumpungan, isasauli niyang makapito; kaniyang ibibigay ang lahat na laman ng kaniyang bahay.

³¹And being found he repayeth sevenfold, All the substance of his house he giveth.

³²Siyang nagkakamit ng pangangalunya sa isang babae ay walang bait: ang gumagawa niyaon ay nagpapahamak sa kaniyang sariling kaluluwa.

³²He who committeth adultery [with] a woman lacketh heart, He is destroying his soul who doth it.

³³Mga sugat at kasiraang puri ang tatamuhin niya; at ang kaniyang kapintasan ay hindi mapapawi.

³³A stroke and shame he doth find, And his reproach is not wiped away,

³⁴Sapagka't ang paninibugho ay pagiinit ng tao; at hindi siya magpapatawad sa kaarawan ng panghihiganti.

³⁴For jealousy [is] the fury of a man, And he doth not spare in a day of vengeance.

³⁵Hindi niya pakukundanganan ang anomang tubos; ni magpapahinga man siyang tuwa, bagaman ikaw ay magbigay ng maraming suhol.

³⁵He accepteth not the appearance of any atonement, Yea, he doth not consent, Though thou dost multiply bribes!