1Maigi ang isang tuyong subo at may katahimikan, kay sa bahay na may laging pistahan na may kaalitan.
1Better is a dry morsel, and quietness therewith, than a house full of feasting [with] strife.
2Ang lingkod na gumagawang may kapantasan ay nagpupuno sa anak na nakahihiya, at siya'y makakabahagi sa mana ng magkakapatid.
2A wise servant shall rule over a son that causeth shame, and shall have part in the inheritance among the brethren.
3Ang dalisayan ay sa pilak, at ang hurno ay sa ginto: nguni't sinusubok ng Panginoon ang mga puso.
3The fining-pot is for silver, and the furnace for gold; but Jehovah trieth the hearts.
4Ang manggagawa ng kasamaan ay nakikinig sa masasamang labi; at ang sinungaling ay nakikinig sa masamang dila.
4The evil-doer giveth heed to iniquitous lips; the liar giveth ear to a mischievous tongue.
5Sinomang tumutuya sa dukha ay dumudusta sa Maylalang sa kaniya: at ang natutuwa sa kasakunaan ay walang pagsalang parurusahan.
5Whoso mocketh a poor [man] reproacheth his Maker; he that is glad at calamity shall not be held innocent.
6Ang mga anak ng mga anak ay putong ng mga matatandang tao; at ang kaluwalhatian ng mga anak ay ang kanilang mga magulang.
6Children's children are the crown of old men; and the glory of children are their fathers.
7Ang marilag na pananalita ay hindi nagiging mabuti sa mangmang: lalo na ang magdarayang mga labi, sa isang pangulo.
7Excellent speech becometh not a vile [man]; how much less do lying lips a noble!
8Ang suhol ay parang mahalagang bato sa mga mata ng nagtatamo: saan man pumihit ay gumiginhawa.
8A gift is a precious stone in the eyes of the possessor: whithersoever it turneth it prospereth.
9Ang nagtatakip ng pagsalangsang ay humahanap ng pagibig: nguni't ang nagdadadaldal tungkol sa anoman ay naghihiwalay ng magkakaibigang matalik.
9He that covereth transgression seeketh love; but he that bringeth a matter up again separateth very friends.
10Ang saway ay nanasok na taimtim sa isang naguunawa, kay sa isang daang hampas sa mangmang.
10A reproof entereth more deeply into him that hath understanding than a hundred stripes into a fool.
11Ang hinahanap lamang ng masamang tao ay panghihimagsik; kaya't isang mabagsik na sugo ay susuguin laban sa kaniya.
11An evil [man] seeketh only rebellion; but a cruel messenger shall be sent against him.
12Masalubong ang tao ng oso na nanakawan ng kaniyang mga anak, maigi kay sa mangmang sa kaniyang kamangmangan.
12Let a bear robbed of her whelps meet a man rather than a fool in his folly.
13Sinomang gumaganti ng kasamaan sa mabuti, kasamaan ay hindi hihiwalay sa kaniyang bahay.
13Whoso rewardeth evil for good, evil shall not depart from his house.
14Ang pasimula ng pagkakaalit ay gaya ng pagbuga ng tubig: kaya't iwan ninyo ang pagtatalo, bago maginit sa pagkakaalit.
14The beginning of contention is [as] when one letteth out water; therefore leave off strife before it become vehement.
15Siya na umaaring ganap sa masama, at siya na nagpaparusa sa matuwid, kapuwa sila kasuklamsuklam sa Panginoon.
15He that justifieth the wicked, and he that condemneth the righteous, even they both are abomination to Jehovah.
16Bakit may halaga sa kamay ng mangmang upang ibili ng karunungan, gayong wala siyang pagkaunawa?
16To what purpose is there a price in the hand of a fool to get wisdom, seeing [he] hath no sense?
17Ang kaibigan ay umiibig sa lahat ng panahon, at ang kapatid ay ipinanganak na ukol sa kasakunaan.
17The friend loveth at all times, and a brother is born for adversity.
18Ang taong walang unawa ay nakikikamay, at nagiging mananagot sa harapan ng kaniyang kapuwa.
18A senseless man striketh hands, becoming surety for his neighbour.
19Ang umiibig sa pagsalangsang ay umiibig sa pagkakaalit: ang nagtataas ng kaniyang pintuan ay humahanap ng kapahamakan.
19He loveth transgression that loveth a quarrel; he that maketh high his gate seeketh destruction.
20Siyang may magdarayang puso ay hindi nakakasumpong ng mabuti: at siyang may suwail na dila ay nahuhulog sa karalitaan.
20He that hath a perverse heart findeth no good; and he that shifteth about with his tongue falleth into evil.
21Ang nanganganak ng mangmang ay sa kaniyang kapanglawan: at ang ama ng mangmang ay walang kagalakan.
21He that begetteth a fool [doeth it] to his sorrow, and the father of a vile [man] hath no joy.
22Ang masayang puso ay mabuting kagamutan: nguni't ang bagbag na diwa ay tumutuyo ng mga buto.
22A joyful heart promoteth healing; but a broken spirit drieth up the bones.
23Ang masama ay tumatanggap ng suhol mula sa sinapupunan, upang ipahamak ang daan ng kahatulan.
23A wicked [man] taketh a gift out of the bosom, to pervert the paths of judgment.
24Karunungan ay nasa harap ng mukha ng naguunawa: nguni't ang mga mata ng mangmang ay nasa mga wakas ng lupa.
24Wisdom is before him that hath understanding; but the eyes of a fool are in the ends of the earth.
25Ang mangmang na anak ay hirap sa kaniyang ama, at kapaitan sa nanganak sa kaniya.
25A foolish son is a grief to his father, and bitterness to her that bore him.
26Parusahan naman ang matuwid ay hindi mabuti, ni saktan man ang mahal na tao dahil sa kanilang katuwiran.
26To punish a righteous [man] is not good, nor to strike nobles because of [their] uprightness.
27Siyang nagtitipid ng kaniyang mga salita ay may kaalaman: at siyang may diwang malamig ay taong naguunawa.
27He that hath knowledge spareth his words; and a man of understanding is of a cool spirit.
28Ang mangmang man, pagka siya'y tumatahimik, ay nabibilang na pantas: pagka kaniyang tinitikom ang kaniyang mga labi, ay inaari siyang mabait.
28Even a fool when he holdeth his peace is reckoned wise, [and] he that shutteth his lips, intelligent.