1Ang masama ay tumatakas ng walang taong humahabol: nguni't ang matuwid ay matapang na parang leon.
1The wicked flee when no man pursueth; but the righteous are bold as a lion.
2Dahil sa pagsalangsang ng lupain ay marami ang kaniyang mga pangulo: nguni't sa naguunawa at matalino ay malalaon ang kalagayan niya.
2By the transgression of a land many are the princes thereof; but by a man of understanding [and] of knowledge, [its] stability is prolonged.
3Ang mapagkailangan na pumipighati sa dukha ay parang bugso ng ulan na hindi nagiiwan ng pagkain.
3A poor man who oppresseth the helpless is a sweeping rain which leaveth no food.
4Silang nangagpapabaya sa kautusan ay nagsisipuri sa masama: nguni't ang nangagiingat ng kautusan ay nangakikipagkaalit sa kanila.
4They that forsake the law praise the wicked; but such as keep the law contend with them.
5Ang masasamang tao ay hindi nangakakaunawa ng kahatulan: nguni't silang nagsisihanap sa Panginoon ay nangakakaunawa sa lahat ng mga bagay.
5Evil men understand not judgment; but they that seek Jehovah understand everything.
6Maigi ang dukha na lumalakad sa kaniyang pagtatapat, kay sa suwail sa kaniyang mga lakad, bagaman siya'y mayaman.
6Better is the poor that walketh in his integrity, than he that is perverse, double in ways, though he be rich.
7Sinomang nagiingat ng kautusan ay pantas na anak: nguni't siyang kasama ng mga matakaw ay nagbibigay kahihiyan sa kaniyang ama.
7Whoso observeth the law is a son that hath understanding; but he that is a companion of profligates bringeth shame to his father.
8Ang nagpapalago ng kaniyang yaman sa tubo at pakinabang, ay pumipisan sa ganang may awa sa dukha.
8He that by usury and unjust gain increaseth his substance gathereth it for him that is gracious to the poor.
9Siyang naglalayo ng kaniyang pakinig sa pakikinig ng kautusan, maging ang kaniyang dalangin ay karumaldumal.
9He that turneth away his ear from hearing the law, even his prayer is an abomination.
10Sinomang nagliligaw sa matuwid sa masamang daan, siya'y mahuhulog sa kaniyang sariling lungaw: nguni't ang sakdal ay magmamana ng mabuti.
10Whoso causeth the upright to go astray in an evil way, shall himself fall into his own pit; but the perfect shall inherit good.
11Ang mayaman ay pantas sa ganang kaniyang sarili; nguni't ang dukha na naguunawa ay sumisiyasat.
11A rich man is wise in his own eyes; but the poor that hath understanding searcheth him out.
12Pagka ang matuwid ay nagtatagumpay, may dakilang kaluwalhatian: nguni't pagka ang masama ay bumabangon, nagsisipagtago ang mga tao.
12When the righteous triumph, there is great glory; but when the wicked rise, men conceal themselves.
13Siyang nagtatakip ng kaniyang mga pagsalangsang ay hindi giginhawa: nguni't ang nagpapahayag at nagiiwan ng mga yaon ay magtatamo ng kaawaan.
13He that covereth his transgressions shall not prosper; but whoso confesseth and forsaketh [them] shall obtain mercy.
14Masaya ang tao na natatakot na lagi: nguni't siyang nagmamatigas ng kaniyang kalooban ay mahuhulog sa kahirapan.
14Happy is the man that feareth always; but he that hardeneth his heart shall fall into evil.
15Kung paano ang umuungal na leon at ang gutom na oso, gayon ang masamang pinuno sa maralitang bayan.
15A roaring lion, and a ranging bear, is a wicked ruler over a poor people.
16Ang pangulo na kulang sa paguunawa ay lubhang mamimighati rin: nguni't siyang nagtatanim sa kasakiman ay dadami ang kaniyang mga kaarawan.
16The prince void of intelligence is also a great oppressor: he that hateth covetousness shall prolong [his] days.
17Ang tao na nagpapasan ng dugo ng sinomang tao, tatakas sa lungaw; huwag siyang pigilin ng sinoman.
17A man laden with the blood of [any] person, fleeth to the pit: let no man stay him.
18Ang lumalakad ng matuwid ay maliligtas: nguni't siyang masama sa kaniyang mga lakad ay mabubuwal na bigla.
18Whoso walketh in integrity shall be saved; but he that is perverted in [his] double ways, shall fall in one [of them].
19Siyang bumubukid ng kaniyang lupain ay magkakaroon ng saganang tinapay: nguni't siyang sumusunod sa mga walang kabuluhang tao ay madudukhang mainam.
19He that tilleth his land shall be satisfied with bread; but he that followeth the worthless shall have poverty enough.
20Ang tapat na tao ay mananagana sa pagpapala: nguni't siyang nagmamadali sa pagyaman ay walang pagsalang parurusahan.
20A faithful man aboundeth with blessings; but he that maketh haste to be rich shall not be innocent.
21Magkaroon ng pagtatangi sa mga pagkatao ay hindi mabuti: ni hindi man sasalangsang ang tao dahil sa isang putol na tinapay.
21To have respect of persons is not good; but for a piece of bread will a man transgress.
22Siyang may masamang mata ay nagmamadali sa pagyaman, at hindi nakakaalam, na kasalatan ay darating sa kaniya.
22He that hath an evil eye hasteth after wealth, and knoweth not that poverty shall come upon him.
23Siyang sumasaway sa isang tao ay makakasumpong sa ibang araw ng higit na lingap kay sa doon sa kunwa'y pumupuri ng dila.
23He that rebuketh a man shall afterwards find more favour than he that flattereth with the tongue.
24Ang nagnanakaw sa kaniyang ama o sa kaniyang ina, at nagsasabi, hindi ito pagsalangsang; Yao'y kasama rin ng maninira.
24Whoso robbeth his father and his mother, and saith, It is no transgression, the same is the companion of a destroyer.
25Siyang may sakim na diwa ay humihila ng kaalitan: nguni't siyang naglalagak ng kaniyang tiwala sa Panginoon ay tataba.
25He that is puffed up in soul exciteth contention; but he that relieth upon Jehovah shall be made fat.
26Siyang tumitiwala sa kaniyang sariling puso ay mangmang: nguni't ang lumakad na may kapantasan, ay maliligtas.
26He that confideth in his own heart is a fool; but whoso walketh wisely, he shall be delivered.
27Siyang nagbibigay sa dukha ay hindi masasalat: nguni't siyang nagkukubli ng kaniyang mga mata ay magkakaroon ng maraming sumpa.
27He that giveth unto the poor shall not lack; but he that withdraweth his eyes shall have many a curse.
28Pagka ang masama ay bumabangon, nagsisipagkubli ang mga tao; nguni't pagka sila'y nangamamatay, dumadami ang matuwid.
28When the wicked rise, men hide themselves; but when they perish, the righteous increase.