¹Hindi ba umiiyak ang karunungan, at inilalabas ng unawa ang kaniyang tinig?

¹Doesn’t wisdom cry out? Doesn’t understanding raise her voice?

²Sa taluktok ng mga mataas na dako sa tabi ng daan, sa mga salubungang landas, siya'y tumatayo;

²On the top of high places by the way, where the paths meet, she stands.

³Sa tabi ng mga pintuang-bayan sa pasukan ng bayan, sa pasukan sa mga pintuan siya'y humihiyaw ng malakas:

³Beside the gates, at the entry of the city, at the entry doors, she cries aloud:

⁴Sa inyo, Oh mga lalake, ako'y tumatawag; at ang aking tinig ay sa mga anak ng mga tao.

⁴“To you men, I call! I send my voice to the sons of mankind.

⁵Oh kayong mga musmos, magsiunawa kayo ng katalinuhan; at, kayong mga mangmang, makaunawa kayo sa puso.

⁵You simple, understand prudence. You fools, be of an understanding heart.

⁶Kayo'y mangakinig, sapagka't magsasalita ako ng mga marilag na bagay; at ang buka ng aking mga labi ay magiging mga matuwid na bagay,

⁶Hear, for I will speak excellent things. The opening of my lips is for right things.

⁷Sapagka't ang aking bibig ay sasambit ng katotohanan; at kasamaan ay karumaldumal sa aking mga labi.

⁷For my mouth speaks truth. Wickedness is an abomination to my lips.

⁸Lahat ng mga salita ng aking bibig ay sa katuwiran; walang bagay na liko o suwail sa kanila.

⁸All the words of my mouth are in righteousness. There is nothing crooked or perverse in them.

⁹Pawang malilinaw sa kaniya na nakakaunawa, at matuwid sa kanila na nangakakasumpong ng kaalaman.

⁹They are all plain to him who understands, right to those who find knowledge.

¹⁰Tanggapin mo ang aking turo at huwag pilak; at ang kaalaman na higit kay sa dalisay na ginto.

¹⁰Receive my instruction rather than silver; knowledge rather than choice gold.

¹¹Sapagka't ang karunungan ay maigi kay sa mga rubi; at lahat ng mga bagay na mananasa ay hindi maitutulad sa kaniya.

¹¹For wisdom is better than rubies. All the things that may be desired can’t be compared to it.

¹²Akong karunungan ay tumatahan sa kabaitan, at aking nasusumpungan ang kaalaman at gunita.

¹²“I, wisdom, have made prudence my dwelling. Find out knowledge and discretion.

¹³Ang pagkatakot sa Panginoon ay ipagtanim ang kasamaan; Kapalaluan, at kahambugan at masamang lakad, at ang masamang bibig ay aking ipinagtatanim.

¹³The fear of Yahweh is to hate evil. I hate pride, arrogance, the evil way, and the perverse mouth.

¹⁴Payo ay akin at magaling na kaalaman: ako'y kaunawaan; ako'y may kapangyarihan,

¹⁴Counsel and sound knowledge are mine. I have understanding and power.

¹⁵Sa pamamagitan ko ay naghahari ang mga hari, at nagpapasiya ng kaganapan ang mga pangulo.

¹⁵By me kings reign, and princes decree justice.

¹⁶Sa pamamagitan ko ay nagpupuno ang mga pangulo, at ang mga mahal na tao, sa makatuwid baga'y lahat ng mga hukom sa lupa.

¹⁶By me princes rule; nobles, and all the righteous rulers of the earth.

¹⁷Aking iniibig sila na nagsisiibig sa akin; at yaong nagsisihanap na masikap sa akin ay masusumpungan ako.

¹⁷I love those who love me. Those who seek me diligently will find me.

¹⁸Mga kayamanan at karangalan ay nasa akin; Oo, lumalaging mga kayamanan at katuwiran.

¹⁸With me are riches, honor, enduring wealth, and prosperity.

¹⁹Ang bunga ko ay maigi kay sa ginto, oo, kay sa dalisay na ginto; at ang pakinabang sa akin kay sa piling pilak.

¹⁹My fruit is better than gold, yes, than fine gold; my yield than choice silver.

²⁰Ako'y lumalakad sa daan ng katuwiran, sa gitna ng mga landas ng kahatulan:

²⁰I walk in the way of righteousness, in the midst of the paths of justice;

²¹Upang aking papagmanahin ng pag-aari yaong nagsisiibig sa akin, at upang aking mapuno ang kanilang ingatang-yaman.

²¹That I may give wealth to those who love me. I fill their treasuries.

²²Inari ako ng Panginoon sa pasimula ng kaniyang lakad, bago pinasimulan ang kaniyang mga gawa ng una.

²²“Yahweh possessed me in the beginning of his work, before his deeds of old.

²³Ako'y nalagay mula noong araw mula ng walang pasimula, bago nalikha ang lupa.

²³I was set up from everlasting, from the beginning, before the earth existed.

²⁴Ako'y nailabas ng wala pang mga kalaliman; nang wala pang mga bukal na sagana ng tubig.

²⁴When there were no depths, I was brought forth, when there were no springs abounding with water.

²⁵Bago ang mga bundok ay nalagay, bago ang mga burol ay ako'y nailabas:

²⁵Before the mountains were settled in place, before the hills, I was brought forth;

²⁶Samantalang hindi pa niya nililikha ang lupa, ni ang mga parang man, ni ang pasimula man ng alabok ng sanglibutan.

²⁶while as yet he had not made the earth, nor the fields, nor the beginning of the dust of the world.

²⁷Nang kaniyang itatag ang langit nandoon ako: nang siya'y maglagay ng balantok sa balat ng kalaliman:

²⁷When he established the heavens, I was there; when he set a circle on the surface of the deep,

²⁸Nang kaniyang pagtibayin ang langit sa itaas: nang maging matibay ang mga bukal ng kalaliman:

²⁸when he established the clouds above, when the springs of the deep became strong,

²⁹Nang bigyan niya ang dagat ng kaniyang hangganan, upang huwag salangsangin ng tubig ang kaniyang utos: nang kaniyang iayos ang mga patibayan ng lupa:

²⁹when he gave to the sea its boundary, that the waters should not violate his commandment, when he marked out the foundations of the earth;

³⁰Nasa siping nga niya ako na gaya ng matalinong manggagawa: at ako ang kaniyang ligaya sa araw-araw, na nagagalak na lagi sa harap niya;

³⁰then I was the craftsman by his side. I was a delight day by day, always rejoicing before him,

³¹Na nagagalak sa kaniyang tinatahanang lupa; at ang aking kaaliwan ay sa mga anak ng mga tao.

³¹Rejoicing in his whole world. My delight was with the sons of men.

³²Ngayon nga, mga anak ko, dinggin ninyo ako: sapagka't mapalad ang nangagiingat ng aking mga daan.

³²“Now therefore, my sons, listen to me, for blessed are those who keep my ways.

³³Mangakinig kayo ng turo, at kayo'y magpakapantas, at huwag ninyong tanggihan.

³³Hear instruction, and be wise. Don’t refuse it.

³⁴Mapalad ang tao na nakikinig sa akin, na nagbabantay araw-araw sa aking mga pintuang-bayan, na naghihintay sa mga haligi ng aking mga pintuan.

³⁴Blessed is the man who hears me, watching daily at my gates, waiting at my door posts.

³⁵Sapagka't sinomang nakakasumpong sa akin, ay nakakasumpong ng buhay. At magtatamo ng lingap ng Panginoon.

³⁵For whoever finds me, finds life, and will obtain favor from Yahweh.

³⁶Nguni't siyang nagkakasala laban sa akin ay nagliligaw ng kaniyang sariling kaluluwa; silang lahat na nangagtatanim sa akin ay nagsisiibig ng kamatayan.

³⁶But he who sins against me wrongs his own soul. All those who hate me love death.”