1Terbiye edilmeyi seven bilgiyi de sever,Azarlanmaktan nefret eden budaladır.
1 Boro kaŋ ga ba goojiyaŋ ya bayray baako no, Amma boro kaŋ wangu kaseetiyaŋ, alman daa no a se.
2İyi kişi RABbin lütfuna erer,Ama düzenbazı RAB mahkûm eder.
2 Boro hanno ga du gaakuri Rabbi do, Amma a ga dabari-laalo-koy zeeri.
3Kötülük kişiyi güvenliğe kavuşturmaz,Ama doğruların kökü kazılamaz.
3 I si boro sinji laala boŋ bo, Amma i si adilante tiksa hibandi.
4Erdemli kadın kocasının tacıdır,Edepsiz kadınsa kocasını yer bitirir.
4 Wayboro bine-hanante-koy ya darza fuula no nga kurnye se, Amma haawi teeko wo ga hima biri ra fumbi.
5Doğruların tasarıları adil,Kötülerin öğütleri aldatıcıdır.
5 Adilantey fonguyaŋey ya cimikoyyaŋ no, Amma boro laaley saawarey ga ti gulinci.
6Kötülerin sözleri ölüm tuzağıdır,Doğruların konuşmasıysa onları kurtarır.
6 Boro laaley sanney ya gumandi no boro wiyaŋ se, Amma adilantey me g'i faaba.
7Kötüler yıkılıp yok olur,Doğru kişinin evi ayakta kalır.
7 I ga boro laaley bare ka gum hala i ma si no, Amma adilantey dumo ga sinji.
8Kişi sağduyusu oranında övülür,Çarpık düşünceliyse küçümsenir.
8 Boro ga du sifayaŋ nga laakal goyo boŋ, Amma i ga donda boro kaŋ laakal ga siiri.
9Köle sahibi olup aşağılananBüyüklük taslayıp ekmeğe muhtaç olandan yeğdir.
9 Boro kaŋ i man'a ye hay fo hanno no, Day a gonda bannya, A bisa boro kaŋ ga nga boŋ beerandi, A sinda baa ŋwaari mo.
10Doğru kişi hayvanıyla ilgilenir,Ama kötünün sevecenliği bile zalimcedir.
10 Adilante ga laakal nda nga almano fundi, Amma boro laalo suujo ya bine-biibay no.
11Toprağını işleyenin ekmeği bol olur,Hayal peşinde koşansa sağduyudan yoksundur.
11 Boro kaŋ na nga fari far ga kungu nda ŋwaari, Amma boro kaŋ na boro yaamey gana, a koy sinda boŋ.
12Kötü kişi kötülerin ganimetini ister,Ama doğru kişilerin kökü ürün verir.
12 Boro laalo ga yalla nda laala hirrimi ham, Amma adilante tiksa ga nafa no.
13Kötü kişinin günahlı sözleri kendisi için tuzaktır,Ama doğru kişi sıkıntıyı atlatır.
13 Me sanni yaamo ra hirrimi go no boro laalo se, Amma adilante ga taabi yana.
14İnsan ağzının ürünüyle iyiliğe doyar,Elinin emeğine göre de karşılığını alır.
14 Boro ga kungu nda gomni nga me nafayaŋo do, I ga boro bana mo nda nga kambe goyey.
15Ahmağın yolu kendi gözünde doğrudur,Bilge kişiyse öğüde kulak verir.
15 Saamo diyaŋo gaa, nga fonda ga saba no, Amma laakalkooni ga hangan saaware se.
16Ahmak sinirlendiğini hemen belli eder,Ama ihtiyatlı olan aşağılanmaya aldırmaz.
16 Saamo futa ga bangay sahãadin, Amma laakalkooni ga haawi daabu.
17Dürüst tanık doğruyu söyler,Yalancı tanıksa hile solur.
17 Boro kaŋ na cimi ci, adilitaray no a ga bangandi, Amma tangari seedakoy, kala gulinci.
18Düşünmeden söylenen sözler kılıç gibi keser,Bilgelerin diliyse şifa verir.
18 Boro go no kaŋ ga salaŋ nda cahãyaŋ danga takuba gooruyaŋ cine, Amma laakalkooni deene ya baani no.
19Gerçek sözler sonsuza dek kalıcıdır,Oysa yalanın ömrü bir anlıktır.
19 Me kaŋ ga cimi ci ga tabbat hal abada, Amma deena kaŋ ga tangari te ga ban fap! folloŋ.
20Kötülük tasarlayanın yüreği hileci,Barışı öğütleyenin yüreğiyse sevinçlidir.
20 Gulinci go no borey kaŋ yaŋ ga ilaalo sijiri biney ra se, Amma bina farhã go no baani saawarekoy se.
21Doğru kişiye hiç zarar gelmez,Kötünün başıysa beladan kurtulmaz.
21 Masiiba si no kaŋ ga du adilantey, Amma boro laalo ga to da doori.
22RAB yalancı dudaklardan iğrenir,Ama gerçeğe uyanlardan hoşnut kalır.
22 Me kaŋ ga taari ya fanta hari no Rabbi se, Amma bora kaŋ ga goy da cimi ya a farhã hari no.
23İhtiyatlı kişi bilgisini kendine saklar,Oysa akılsızın yüreği ahmaklığını ilan eder.
23 Laakalkooni ga nga bayra tugu, Amma saamey biney ga saamotaray fe.
24Çalışkanların eli egemenlik sürer,Tembellikse köleliğe götürür.
24 Kookarantey kambey ga te mayray, Amma i ga tilas goy dake hawfuney boŋ.
25Kaygılı yürek insanı çökertir,Ama güzel söz sevindirir.
25 Boro bine ra fitina ga naŋ a ma sumbal, Amma gomni sanni ga bina kaanandi.
26Doğru kişi arkadaşına da yol gösterir,Kötünün tuttuğu yolsa kendini saptırır.
26 Adilante ga ti jina candiko nga gorokasin se, Amma boro laaley fondey g'i darandi.
27Tembel kişi işini bitirmez,Oysa çalışkan değerli bir servet kazanır.
27 Hawfuno si nga koli ham fooru bo, Amma himmante duure ya darza hari no.
28Doğru yol yaşam kaynağıdır,Bu yol ölümsüzlüğe götürür.
28 Adilitaray fonda ra fundi go no, A fondayzey ra mo buuyaŋ si no.