1RAB hileli teraziden iğrenir,Hilesiz tartıdansa hoşnut kalır.
1 Gulinci neesiji ya fanta hari no Rabbi se, Amma cimi neesiji wo, a farhã hari no.
2Küstahlığın ardından utanç gelir,Ama bilgelik alçakgönüllülerdedir.
2 Da boŋbeeray kaa, haawi mo ga gana ka kaa, Amma boŋ-baanay-koyey do laakal go no.
3Erdemlinin dürüstlüğü ona yol gösterir,Hainin yalancılığıysa yıkıma götürür.
3 Adilantey booriyaŋo g'i boy, Amma amaana ŋwaakoy hattayaŋo ga i halaci.
4Gazap günü servet işe yaramaz,Oysa doğruluk ölümden kurtarır.
4 Arzaka si hay kulu hinfa futay zaari hane, Amma adilitaray ga boro faaba buuyaŋ gaa.
5Dürüst insanın doğruluğu onun yolunu düzler,Kötü kişiyse kötülüğü yüzünden yıkılıp düşer.
5 Boro kaŋ sinda taali adilitara g'a fonda hanse, Amma boro laalo ga kaŋ nga bumbo laalayaŋo do.
6Erdemlinin doğruluğu onu kurtarır,Ama haini kendi hırsı ele verir.
6 Adilantey adilitara g'i faaba, Amma i ga amaana ŋwaakoy di ngey biniya ra.
7Kötü kişi öldüğünde umutları yok olur,Güvendiği güç de biter.
7 Da boro laalo bu, a beeja ga halaci. Haŋ kaŋ boro yaamey beeje mo ga halaci.
8Doğru kişi sıkıntıdan kurtulur,Onun yerine sıkıntıyı kötü kişi çeker.
8 I ga adilante soolam k'a kaa taabi ra, Ka boro laalo yeti a gurbo ra.
9Tanrısız kişi başkalarını ağzıyla yıkıma götürür,Oysa doğrular bilgi sayesinde kurtulur.
9 Me no Irikoy wanga ga nga gorokasin halaci nd'a, Amma bayray do no adilante ga du faaba.
10Doğruların başarısına kent bayram eder,Kötülerin ölümüne sevinç çığlıkları atılır.
10 Waati kaŋ adilante ga te albarka, kwaara ga farhã. Waati kaŋ boro laaley ga halaci no, borey ga cilili.
11Dürüstlerin kutsamasıyla kent gelişir,Ama kötülerin ağzı kenti yerle bir eder.
11 Adilante albarka ga kwaara beerandi, Amma boro laalo meyo g'a zeeri.
12Başkasını küçük gören sağduyudan yoksundur,Akıllı kişiyse dilini tutar.
12 Boro kaŋ donda nga gorokasin, a sinda laakal, Amma boro kaŋ gonda fahamay ga nga dangayyaŋ te.
13Dedikoducu sır saklayamaz,Oysa güvenilir insan sırdaş olur.
13 Boro kaŋ ga bar-bare nda mimanda, Gundu no a ga kaa taray, Amma boro kaŋ gonda naanay nga biya ra ga hari tugu.
14Yol göstereni olmayan ulus düşer,Danışmanı bol olan zafere gider.
14 Naŋ kaŋ laakal saaware si no, talkey ga kaŋ, Amma saawarekoy jama ra, zaama teeyaŋ go no.
15Yabancıya kefil olan mutlaka zarar görür,Kefaletten kaçınan güvenlik içinde yaşar.
15 Boro kaŋ na yaw yadda sambu ga maa a doori gumo, Amma boro kaŋ wongu k'a yadda sambu fulanzam.
16Sevecen kadın onurfç,Zorbalarsa yalnızca servet kazanır. geçiyor: ‹‹Ama doğruluktan nefret eden kadın onursuzluk tahtıdır. Tembeller servetten yoksun olur.››
16 Wayboro gomnikoy ga du beeray. Toonyekoyey mo ga du arzaka.
17İyilikseverin yararı kendinedir,Gaddarsa kendi başına bela getirir.
17 Suujikoy goono ga gomni te nga fundo se, Amma bine-bi-koy, nga gaahamo no a ga taabandi.
18Kötü kişinin kazancı aldatıcıdır,Doğruluk ekenin ödülüyse güvenlidir.
18 Boro laalo ga gulinci alhakku ŋwa, Amma bora kaŋ na adilitaray duma wo, A banando ga tabbat.
19Yürekten doğru olan yaşama kavuşur,Kötülüğün ardından giden ölümünü hazırlar.
19 Boro kaŋ suuru adilitaray ra ga to fundi gaa. Laala ganako mo, nga boŋ buuyaŋ no a goono ga gana.
20RAB sapık yürekliden iğrenir,Dürüst yaşayandan hoşnut kalır.
20 Bine ra hattayankoyey ya fanta hariyaŋ no Rabbi se, Amma borey kaŋ yaŋ ga ti cimi teekoy ngey fondey ra, A kaani maayaŋ hariyaŋ no.
21Bilin ki, kötü kişi cezasız kalmaz,Doğruların soyuysa kurtulur.
21 Baa i ga kambe daŋ care kambe ra, Boro laalo si jaŋ ka du nga alhakko, Amma adilante dumo ga du faaba.
22Sağduyudan yoksun kadının güzelliği,Domuzun burnundaki altın halkaya benzer.
22 Danga wura korbay gursuna* niine gaa, Yaadin no wayboro sogo kaŋ sinda fayanka.
23Doğruların isteği hep iyilikle sonuçlanır,Kötülerin umutlarıysa gazapla.
23 Adilante beeja ga ti booriyaŋ hinne no, Amma boro laalo beeja ya futay no.
24Eliaçık olan daha çok kazanır,Hak yiyenin sonuysa yoksulluktur.
24 Boro kaŋ ga say-say go no, a ga tonton mo ka koy jina. Boro kaŋ ga wangu nda haŋ kaŋ ga hagu go no mo, Amma a si kande hay kulu kala talkataray.
25Cömert olan bolluğa erecek,Başkasına su verene su verilecek.
25 Boro kaŋ ga gomni te ga te maani. Hari nooko mo, nga bumbo i g'a no hari.
26Halk buğday istifleyeni lanetler,Ama buğday satanı kutsar.
26 Boro kaŋ na ntaasu ganji, talkey g'a laali, Amma albarka ga goro boro kaŋ n'a neera boŋ.
27İyiliği amaç edinen beğeni kazanır,Kötülüğü amaç edinense kötülüğe uğrar.
27 Nga kaŋ na booriyaŋ ceeci nda kookari, Gaakuri no a goono ga ceeci, Amma boro kaŋ ga hasaraw ceeci, Hasaraw no ga kaa a gaa.
28Zenginliğine güvenen tepetaklak gidecek,Oysa doğrular dalındaki yaprak gibi gelişecek.
28 Boro kaŋ jeeri nga duura gaa ga kaŋ, Amma adilante ga zaada danga kobto tayo.
29Ailesine sıkıntı çektirenin mirası yeldir,Ahmaklar da bilgelerin kulu olur.
29 Boro kaŋ ga nga bumbo windo taabandi, Haw faaruyaŋ no a ga tubu. Saamo mo ga ciya bannya bine-laakalkooni-koy se.
30Doğru kişinin işleri yaşam ağacının meyvesine benzer,Bilge kişi insanları kazanır.
30 Adilante albarka ya fundi tuuri no. Boro kaŋ ga borey fundey daŋ faaba fonda ra ya laakalkooni no.
31Bu dünyada doğru kişi bile cezalandırılırsa,Kötülerle günahlıların cezalandırılacağı kesindir.
31 A go, i ga adilante bana za ndunnya ra, Sanku fa binde boro laaley da zunubikooney!