¹My brothers, don’t hold the faith of our Lord Jesus Christ of glory with partiality.

¹ Fy nghyfeillion, fel rhai sydd � ffydd yn ein Harglwydd Iesu Grist, Arglwydd y gogoniant, peidiwch � rhoi lle i ffafriaeth.

²For if a man with a gold ring, in fine clothing, comes into your synagogue or, meeting , and a poor man in filthy clothing also comes in;

² Bwriwch fod dyn � modrwy aur a dillad crand yn dod i'r cwrdd, a bod dyn tlawd mewn dillad carpiog yn dod hefyd.

³and you pay special attention to him who wears the fine clothing, and say, “Sit here in a good place”; and you tell the poor man, “Stand there,” or “Sit by my footstool”;

³ A bwriwch eich bod chwi'n talu sylw i'r un sy'n gwisgo dillad crand, ac yn dweud wrtho ef, "Eisteddwch yma, os gwelwch yn dda"; ond eich bod yn dweud wrth y dyn tlawd, "Saf di fan draw, neu eistedd wrth fy nhroedfainc."

⁴haven’t you shown partiality among yourselves, and become judges with evil thoughts?

⁴ Onid ydych yn anghyson eich agwedd ac yn llygredig eich barn?

⁵Listen, my beloved brothers. Didn’t God choose those who are poor in this world to be rich in faith, and heirs of the Kingdom which he promised to those who love him?

⁵ Clywch, fy nghyfeillion annwyl. Oni ddewisodd Duw y rhai sy'n dlawd yng ngolwg y byd i fod yn gyfoethog mewn ffydd ac yn etifeddion y deyrnas a addawodd ef i'r rhai sydd yn ei garu?

⁶But you have dishonored the poor man. Don’t the rich oppress you, and personally drag you before the courts?

⁶ Eto rhoesoch chwi anfri ar y dyn tlawd. Onid y cyfoethogion sydd yn eich gormesu chwi, ac onid hwy sydd yn eich llusgo i'r llysoedd?

⁷Don’t they blaspheme the honorable name by which you are called?

⁷ Onid hwy sydd yn cablu'r enw gl�n a alwyd arnoch?

⁸However, if you fulfill the royal law, according to the Scripture, “You shall love your neighbor as yourself,” Leviticus 19:18 you do well.

⁸ Wrth gwrs, os cyflawni gofynion y Gyfraith frenhinol yr ydych, yn unol �'r Ysgrythur, "C�r dy gymydog fel ti dy hun", yr ydych yn gwneud yn ardderchog.

⁹But if you show partiality, you commit sin, being convicted by the law as transgressors.

⁹ Ond os ydych yn dangos ffafriaeth, cyflawni pechod yr ydych, ac yng ngoleuni'r Gyfraith yr ydych yn droseddwyr.

¹⁰For whoever keeps the whole law, and yet stumbles in one point, he has become guilty of all.

¹⁰ Y mae pwy bynnag a gadwodd holl ofynion y Gyfraith, ond a lithrodd ar un peth, yn euog o dorri'r cwbl.

¹¹For he who said, “Do not commit adultery,” Exodus 20:14; Deuteronomy 5:18 also said, “Do not commit murder.” Exodus 10:13; Deuteronomy 5:17 Now if you do not commit adultery, but murder, you have become a transgressor of the law.

¹¹ Oherwydd y mae'r un a ddywedodd, "Na odineba", wedi dweud hefyd, "Na ladd". Os nad wyt yn godinebu, ond eto yn lladd, yr wyt yn droseddwr yn erbyn y Gyfraith.

¹²So speak, and so do, as men who are to be judged by a law of freedom.

¹² Llefarwch a gweithredwch fel rhai sydd i'w barnu dan gyfraith rhyddid.

¹³For judgment is without mercy to him who has shown no mercy. Mercy triumphs over judgment.

¹³ Didrugaredd fydd y farn honno i'r sawl na ddangosodd drugaredd. Trech trugaredd na barn.

¹⁴What good is it, my brothers, if a man says he has faith, but has no works? Can faith save him?

¹⁴ Fy nghyfeillion, pa les yw i rywun ddweud fod ganddo ffydd, ac yntau heb weithredoedd? A all y ffydd honno ei achub?

¹⁵And if a brother or sister is naked and in lack of daily food,

¹⁵ Os yw brawd neu chwaer yn garpiog ac yn brin o fara beunyddiol,

¹⁶and one of you tells them, “Go in peace, be warmed and filled”; and yet you didn’t give them the things the body needs, what good is it?

¹⁶ ac un ohonoch yn dweud wrthynt, "Ewch, a phob bendith ichwi; cadwch yn gynnes a mynnwch ddigon o fwyd", ond heb roi dim iddynt ar gyfer rheidiau'r corff, pa les ydyw?

¹⁷Even so faith, if it has no works, is dead in itself.

¹⁷ Felly hefyd y mae ffydd ar ei phen ei hun, os nad oes ganddi weithredoedd, yn farw.

¹⁸Yes, a man will say, “You have faith, and I have works.” Show me your faith without works, and I by my works will show you my faith.

¹⁸ Ond efallai y bydd rhywun yn dweud, "Ffydd sydd gennyt ti, gweithredoedd sydd gennyf fi." o'r gorau, dangos i mi dy ffydd di heb weithredoedd, ac fe ddangosaf finnau i ti fy ffydd i trwy weithredoedd.

¹⁹You believe that God is one. You do well. The demons also believe, and shudder.

¹⁹ Yr wyt ti'n credu bod Duw yn un. Da iawn! Y mae'r cythreuliaid hefyd yn credu hynny, ac yn crynu.

²⁰But do you want to know, vain man, that faith apart from works is dead?

²⁰ Y ffu373?l, a oes rhaid dy argyhoeddi mai diwerth yw ffydd heb weithredoedd?

²¹Wasn’t Abraham our father justified by works, in that he offered up Isaac his son on the altar?

²¹ Onid trwy ei weith-redoedd y cyfiawnhawyd Abraham, ein tad, pan offrymodd ef Isaac, ei fab, ar yr allor?

²²You see that faith worked with his works, and by works faith was perfected;

²² Y mae'n eglur iti mai cydweithio �'i weithredoedd yr oedd ei ffydd, ac mai trwy'r gweithredoedd y cafodd ei ffydd ei mynegi'n berffaith.

²³and the Scripture was fulfilled which says, “Abraham believed God, and it was accounted to him as righteousness”; Genesis 15:6 and he was called the friend of God.

²³ Felly cyflawnwyd yr Ysgrythur sy'n dweud, "Credodd Abraham yn Nuw, ac fe'i cyfrifwyd iddo yn gyfiawnder"; a galwyd ef yn gyfaill Duw.

²⁴You see then that by works, a man is justified, and not only by faith.

²⁴ Fe welwch felly mai trwy weithredoedd y mae rhywun yn cael ei gyfiawnhau, ac nid trwy ffydd yn unig.

²⁵In the same way, wasn’t Rahab the prostitute also justified by works, in that she received the messengers, and sent them out another way?

²⁵ Yn yr un modd hefyd, onid trwy weithredoedd y cyfiawnhawyd Rahab, y butain, pan dderbyniodd hi'r negeswyr a'u hanfon i ffwrdd ar hyd ffordd arall?

²⁶For as the body apart from the spirit is dead, even so faith apart from works is dead.

²⁶ Fel y mae'r corff heb anadl yn farw, felly hefyd y mae ffydd heb weithredoedd yn farw.