¹Let not many of you be teachers, my brothers, knowing that we will receive heavier judgment.

¹ Fy nghyfeillion, peidiwch � thyrru i fod yn athrawon, oherwydd fe wyddoch y byddwn ni'r athrawon yn cael ein barnu'n llymach.

²For in many things we all stumble. If anyone doesn’t stumble in word, the same is a perfect man, able to bridle the whole body also.

² Oherwydd y mae mynych lithriad yn hanes pawb ohonom. Os gall rhywun ymgadw rhag llithro yn ei ymadrodd, dyma un perffaith, �'r gallu ganddo i ffrwyno ei holl gorff hefyd.

³Indeed, we put bits into the horses’ mouths so that they may obey us, and we guide their whole body.

³ Yr ydym yn rhoi'r ffrwyn yng ngenau'r march i'w wneud yn ufudd inni, ac yna gallwn droi ei gorff cyfan.

⁴Behold, the ships also, though they are so big and are driven by fierce winds, are yet guided by a very small rudder, wherever the pilot desires.

⁴ A llongau yr un modd; hyd yn oed os ydynt yn llongau mawr, ac yn cael eu gyrru gan wyntoedd geirwon, gellir eu troi � llyw bychan iawn i ba gyfeiriad bynnag y mae'r peilot yn ei ddymuno.

⁵So the tongue is also a little member, and boasts great things. See how a small fire can spread to a large forest!

⁵ Felly hefyd y mae'r tafod; aelod bychan ydyw, ond y mae'n honni pethau mawr. Ystyriwch fel y mae gwreichionen fechan yn gallu rhoi coedwig fawr ar d�n.

⁶And the tongue is a fire. The world of iniquity among our members is the tongue, which defiles the whole body, and sets on fire the course of nature, and is set on fire by Gehenna. or, Hell

⁶ A th�n yw'r tafod; byd o anghyfiawnder ydyw, wedi ei osod ymhlith ein haelodau, yn halogi'r corff i gyd, ac yn rhoi holl gylch ein bodolaeth ar d�n wrth iddo ef ei hun gael ei roi ar d�n gan uffern.

⁷For every kind of animal, bird, creeping thing, and thing in the sea, is tamed, and has been tamed by mankind.

⁷ Y mae'r hil ddynol yn gallu rheoli pob math o anifeiliaid ac adar, o ymlusgiaid a physgod; yn wir, y mae wedi eu rheoli.

⁸But nobody can tame the tongue. It is a restless evil, full of deadly poison.

⁸ Ond nid oes neb sy'n gallu rheoli'r tafod. Drwg diorffwys yw, yn llawn o wenwyn marwol.

⁹With it we bless our God and Father, and with it we curse men, who are made in the image of God.

⁹ �'r tafod yr ydym yn bendithio'r Arglwydd a'r Tad; �'r tafod hefyd yr ydym yn melltithio'r rhai a luniwyd ar ddelw Duw.

¹⁰Out of the same mouth comes forth blessing and cursing. My brothers, these things ought not to be so.

¹⁰ o'r un genau y mae bendith a melltith yn dod. Fy nghyfeillion, nid felly y mae pethau i fod.

¹¹Does a spring send out from the same opening fresh and bitter water?

¹¹ A welir du373?r peraidd a du373?r chwerw yn tarddu o lygad yr un ffynnon?

¹²Can a fig tree, my brothers, yield olives, or a vine figs? Thus no spring yields both salt water and fresh water.

¹² A yw'r pren ffigys, fy nghyfeillion, yn gallu dwyn olifiau, neu'r winwydden ffigys? Nac ydyw, ac ni ddaw du373?r peraidd o ddu373?r hallt chwaith.

¹³Who is wise and understanding among you? Let him show by his good conduct that his deeds are done in gentleness of wisdom.

¹³ Pwy sy'n ddoeth a deallus yn eich plith? Gadewch i hwnnw, trwy ei ymarweddiad da, ddangos ei weithredoedd mewn gwyleidd-dra sy'n dod o ddoethineb.

¹⁴But if you have bitter jealousy and selfish ambition in your heart, don’t boast and don’t lie against the truth.

¹⁴ Ond os ydych yn coleddu eiddigedd chwerw ac uchelgais hunanol yn eich calon, peidiwch ag ymffrostio a dweud celwydd yn erbyn y gwirionedd.

¹⁵This wisdom is not that which comes down from above, but is earthly, sensual, and demonic.

¹⁵ Nid dyma'r ddoethineb sy'n disgyn oddi uchod; peth daearol yw, peth bydol a chythreulig.

¹⁶For where jealousy and selfish ambition are, there is confusion and every evil deed.

¹⁶ Oherwydd lle bynnag y mae cenfigen ac uchelgais hunanol, yno hefyd y mae anhrefn a phob gweithred ddrwg.

¹⁷But the wisdom that is from above is first pure, then peaceful, gentle, reasonable, full of mercy and good fruits, without partiality, and without hypocrisy.

¹⁷ Ond am y ddoethineb sydd oddi uchod, y mae hon yn y lle cyntaf yn bur, ac yna'n heddychol, yn dirion, yn hawdd ymwneud � hi, yn llawn o drugaredd a'i ffrwythau daionus, yn ddiragfarn ac yn ddiragrith.

¹⁸Now the fruit of righteousness is sown in peace by those who make peace.

¹⁸ Y mae cynhaeaf cyfiawnder yn cael ei hau mewn heddwch i'r rhai sy'n gwneud heddwch.