¹The words of Agur the son of Jakeh, the oracle: the man says to Ithiel, to Ithiel and Ucal:

¹سخنان و پیغام آگور، پسر یاقَه. وحی آن مرد به ایتیئیل یعنی به ایتیئیل و اُوکال.

²“Surely I am the most ignorant man, and don’t have a man’s understanding.

²من از هر آدم نادانتر هستم و شعور یک انسان را ندارم.

³I have not learned wisdom, neither do I have the knowledge of the Holy One.

³من هرگز حکمت را نیاموخته ام و دربارۀ خدا چیزی نمی دانم.

⁴Who has ascended up into heaven, and descended? Who has gathered the wind in his fists? Who has bound the waters in his garment? Who has established all the ends of the earth? What is his name, and what is his son’s name, if you know?

⁴آن کیست که به آسمان صعود کرد و بر زمین فرود آمد؟ آن کیست که باد را در مشت خود جمع کرد و آبها را در جامۀ خود پیچید؟ آن کیست که حدود زمین را تعیین کرد؟ نام او چیست و پسرش چه نام دارد؟ اگر می دانی بگو.

⁵“Every word of God is flawless. He is a shield to those who take refuge in him.

⁵خدا به وعدۀ خود وفا می کند. او مانند سپر از کسانی که بر او توکل دارند، حمایت می نماید.

⁶Don’t you add to his words, lest he reprove you, and you be found a liar.

⁶به کلام او چیزی میفزا، مبادا ترا تنبیه کند و دروغگو شوی.

⁷“Two things I have asked of you; don’t deny me before I die:

⁷ای خدا، پیش از اینکه بمیرم، دو چیز از تو می خواهم:

⁸Remove far from me falsehood and lies. Give me neither poverty nor riches. Feed me with the food that is needful for me;

⁸زبان مرا از دروغ گفتن بازدار و مرا نه فقیر ساز و نه ثروتمند، بلکه خوراک مرا مطابق احتیاجم به من بده.

⁹lest I be full, deny you, and say, ‘Who is Yahweh?’ or lest I be poor, and steal, and so dishonor the name of my God.

⁹زیرا اگر ثروتمند شوم ممکن است ترا انکار کنم و بگویم: «خداوند کیست؟» و اگر نادار شوم، شاید دزدی کنم و نام ترا بیحرمت سازم.

¹⁰“Don’t slander a servant to his master, lest he curse you, and you be held guilty.

¹⁰هیچ وقت از کسی پیش آمرش بدگوئی نکن، مبادا ترا لعنت کند و مجرم شوی.

¹¹There is a generation that curses their father, and doesn’t bless their mother.

¹¹کسانی هستند که پدر و مادر خود را نفرین می کنند.

¹²There is a generation that is pure in their own eyes, yet are not washed from their filthiness.

¹²اشخاصی هستند که خود را پاک می دانند، در حالیکه آلوده به گناه می باشند.

¹³There is a generation, oh how lofty are their eyes! Their eyelids are lifted up.

¹³بسا کسانی هستند که از چشمان شان کبر و غرور می بارد.

¹⁴There is a generation whose teeth are like swords, and their jaws like knives, to devour the poor from the earth, and the needy from among men.

¹⁴گروهی هستند که دندانهای خود را تیز می کنند تا بجان مردم فقیر و محتاج افتاده آن ها را ببلعند.

¹⁵“The leach has two daughters: ‘Give, give.’ “There are three things that are never satisfied; four that don’t say, ‘Enough:’

¹⁵سه چیز است که مانند «جُوک» بده بده می گوید ولی سیر نمی شود، بلکه چهار چیز که نمی گوید کافی است:

¹⁶ Sheol Sheol is the place of the dead. , the barren womb; the earth that is not satisfied with water; and the fire that doesn’t say, ‘Enough.’

¹⁶دنیای مردگان، رَحِم نازا، زمین خشک و بی آب و آتش شعله ور.

¹⁷“The eye that mocks at his father, and scorns obedience to his mother: the ravens of the valley shall pick it out, the young eagles shall eat it.

¹⁷کسی که پدر خود را مسخره و مادر خود را تحقیر کند، زاغها چشمانش را از کاسه بیرون می کنند و لاشخورها بدنش را می خورند.

¹⁸“There are three things which are too amazing for me, four which I don’t understand:

¹⁸سه چیز است که برای من بسیار عجیب است، بلکه چهار چیز که من آن ها را نمی فهمم:

¹⁹The way of an eagle in the air; the way of a serpent on a rock; the way of a ship in the midst of the sea; and the way of a man with a maiden.

¹⁹پرواز عقاب در آسمان، خزیدن مار بر صخره، عبور کشتی از بحر، بوجود آمدن عشق بین زن و مرد.

²⁰“So is the way of an adulterous woman: she eats and wipes her mouth, and says, ‘I have done nothing wrong.’

²⁰زن بدکار زنا می کند و با بی شرمی می گوید: «گناهی نکرده ام.»

²¹“For three things the earth tremble, and under four, it can’t bear up:

²¹به سبب سه چیز زمین تکان می خورد و چهار چیز است که تاب تحمل آن ها را ندارد:

²²For a servant when he is king; a fool when he is filled with food;

²²غلامی که به سلطنت می رسد، احمقی که سیر و توانگر شود،

²³for an unloved woman when she is married; and a handmaid who is heir to her mistress.

²³زن بداخلاقی که شوهر کرده باشد و کنیزی که جای خانم خانه را می گیرد.

²⁴“There are four things which are little on the earth, but they are exceedingly wise:

²⁴در زمین چهار چیز جسماً کوچک هستند، اما شعورِ بسیار دارند:

²⁵the ants are not a strong people, yet they provide their food in the summer.

²⁵مورچه ها باوجودیکه ضعیف هستند، اما در تابستان برای زمستان خوراک ذخیره می کنند؛

²⁶The conies are but a feeble folk, yet make they their houses in the rocks.

²⁶موشهای صحرائی با آنکه ناتوانند، اما در بین صخره ها برای خود لانه می سازند؛

²⁷The locusts have no king, yet they advance in ranks.

²⁷ملخها هر چند رهبری ندارند، ولی در دسته های منظم حرکت می کنند؛

²⁸You can catch a lizard with your hands, yet it is in kings’ palaces.

²⁸و چلپاسه ها که می توان آن ها را در دست گرفت، اما در قصرهای پادشاهان هم راه دارند.

²⁹“There are three things which are stately in their march, four which are stately in going:

²⁹سه چیز است که خوش خرام است، بلکه چهار چیز است که خوش قدم می باشد:

³⁰The lion, which is mightiest among animals, and doesn’t turn away for any;

³⁰شیر که پادشاه حیوانات است و از هیچ چیزی نمی ترسد،

³¹the greyhound, the male goat also; and the king against whom there is no rising up.

³¹طاؤس، بز نر، و پادشاهی که سپاهیانش همراه او هستند.

³²“If you have done foolishly in lifting up yourself, or if you have thought evil, put your hand over your mouth.

³²اگر از روی حماقت مغرور شده و نقشه های پلید کشیده ای، از این کارهایت دست بکش.از جک زدن شیر مسکه به دست می آید، از ضربه زدن به بینی خون جاری می شود و از برانگیختن خشم نزاع برپا می گردد.

³³For as the churning of milk brings forth butter, and the wringing of the nose brings forth blood; so the forcing of wrath brings forth strife.”

³³از جک زدن شیر مسکه به دست می آید، از ضربه زدن به بینی خون جاری می شود و از برانگیختن خشم نزاع برپا می گردد.