¹Since many have undertaken to set in order a narrative concerning those matters which have been fulfilled among us,

¹ تقدیم به عالیجناب تئوفیلوس: تا به حال نویسندگان بسیاری به نوشتن شرح وقایعی كه در بین ما رخ داده است، اقدام کرده‌اند

²even as those who from the beginning were eyewitnesses and servants of the word delivered them to us,

² و آنچه را كه به وسیلهٔ شاهدان عینی اوّلیه و اعلام کنندگان آن پیام به ما رسیده است به قلم آورده‌اند.

³it seemed good to me also, having traced the course of all things accurately from the first, to write to you in order, most excellent Theophilus;

³ من نیز به نوبهٔ خود، به عنوان کسی‌که جریان كامل این وقایع را جزء به جزء مطالعه و بررسی كرده است، صلاح دیدم كه این پیشامدها را به ترتیب تاریخ وقوع برای تو بنویسم

⁴that you might know the certainty concerning the things in which you were instructed.

⁴ تا به حقیقت همهٔ مطالبی كه از آن اطّلاع یافته‌ای، پی ببری.

⁵There was in the days of Herod, the king of Judea, a certain priest named Zacharias, of the priestly division of Abijah. He had a wife of the daughters of Aaron, and her name was Elizabeth.

⁵ در زمان سلطنت هیرودیس، پادشاه یهودیه، كاهنی به نام زكریا از افراد گروه ابیا، زندگی می‌کرد. همسر او نیز از خاندان هارون بود و الیزابت نام داشت.

⁶They were both righteous before God, walking blamelessly in all the commandments and ordinances of the Lord.

⁶ این دو نفر در نظر خدا درستكار بودند و بدون کوتاهی، كلّیهٔ احكام و دستورات خداوند را رعایت می‌کردند.

⁷But they had no child, because Elizabeth was barren, and they both were well advanced in years.

⁷ امّا فرزندی نداشتند زیرا الیزابت نازا بود و هر دو سالخورده بودند.

⁸Now it happened, while he executed the priest’s office before God in the order of his division,

⁸ چون نوبت خدمت روزانه در معبد بزرگ به گروه زكریا رسید، او به عنوان كاهن مشغول انجام وظایف خود شد.

⁹according to the custom of the priest’s office, his lot was to enter into the temple of the Lord and burn incense.

⁹ ‌طبق رسوم كاهنان قرعه به نام او درآمد كه به داخل جایگاه مقدّس در معبد بزرگ وارد شود و بُخور بسوزاند.

¹⁰The whole multitude of the people were praying outside at the hour of incense.

¹⁰ در وقت سوزاندن بُخور، تمام جماعت در بیرون ایستاده و دست به دعا برداشته بودند.

¹¹An angel of the Lord appeared to him, standing on the right side of the altar of incense.

¹¹ در آنجا فرشتهٔ خداوند به او ظاهر شد و در سمت راست آتشدان بُخور ایستاد.

¹²Zacharias was troubled when he saw him, and fear fell upon him.

¹² زكریا از دیدن این منظره تكانی خورد و ترسید.

¹³But the angel said to him, “Don’t be afraid, Zacharias, because your request has been heard, and your wife, Elizabeth, will bear you a son, and you shall call his name John.

¹³ امّا فرشته به او گفت: «ای زكریا نترس. دعاهای تو مستجاب شده و همسرت الیزابت برای تو پسری خواهد زایید و او را یحیی خواهی نامید.

¹⁴You will have joy and gladness; and many will rejoice at his birth.

¹⁴ شادی و سرور نصیب تو خواهد بود و بسیاری از تولّد او شادمان خواهند شد.

¹⁵For he will be great in the sight of the Lord, and he will drink no wine nor strong drink. He will be filled with the Holy Spirit, even from his mother’s womb.

¹⁵ زیرا او در نظر خداوند بزرگ خواهد بود و هرگز به شراب و باده لب نخواهد زد. از همان ابتدای تولّد از روح‌القدس پُر خواهد بود

¹⁶He will turn many of the children of Israel to the Lord, their God.

¹⁶ و بسیاری از بنی‌اسرائیل را به سوی خداوند، خدای آنان باز خواهد گردانید.

¹⁷He will go before him in the spirit and power of Elijah, ‘to turn the hearts of the fathers to the children,’ and the disobedient to the wisdom of the just; to prepare a people prepared for the Lord.”

¹⁷ با روح و قدرت الیاس مانند پیشاهنگی در حضور خداوند قدم خواهد زد تا پدران و فرزندان را آشتی دهد و سركشان را به راه نیكان آورد و مردمانی مستعد برای خداوند آماده سازد.»

¹⁸Zacharias said to the angel, “How can I be sure of this? For I am an old man, and my wife is well advanced in years.”

¹⁸ زكریا به فرشته گفت: «چطور می‌توانم این را باور كنم؟ من پیر هستم و زنم نیز سالخورده است.»

¹⁹The angel answered him, “I am Gabriel, who stands in the presence of God. I was sent to speak to you, and to bring you this good news.

¹⁹ فرشته به او پاسخ داد: «من جبرائیل هستم كه در حضور خدا می‌ایستم و فرستاده شده‌ام تا با تو صحبت كنم و این مژده را به تو برسانم.

²⁰Behold, you will be silent and not able to speak, until the day that these things will happen, because you didn’t believe my words, which will be fulfilled in their proper time.”

²⁰ پس توجّه كن: تو تا هنگام وقوع این امور لال خواهی شد و نیروی تكلّم را از دست خواهی داد زیرا سخنان مرا كه در وقت مقرّر به حقیقت خواهد پیوست باور نكردی.»

²¹The people were waiting for Zacharias, and they marveled that he delayed in the temple.

²¹ جماعتی كه منتظر زكریا بودند از اینكه او آن‌همه در داخل جایگاه مقدّس در معبد بزرگ ماند، متعجّب گشتند.

²²When he came out, he could not speak to them, and they perceived that he had seen a vision in the temple. He continued making signs to them, and remained mute.

²² وقتی بیرون آمد و یارای سخن گفتن نداشت، آنان فهمیدند كه در داخل جایگاه مقدّس در معبد بزرگ رؤیایی دیده است و چون نمی‌توانست حرف بزند ایما و اشاره می‌کرد.

²³It happened, when the days of his service were fulfilled, he departed to his house.

²³ زكریا وقتی‌که دورهٔ خدمت كهانت خود را در معبد بزرگ به انجام رسانید به خانه بازگشت.

²⁴After these days Elizabeth, his wife, conceived, and she hid herself five months, saying,

²⁴ بعد از آن همسرش الیزابت حامله شد و مدّت پنج ماه در خلوت به سر برد و با خود می‌گفت:

²⁵“Thus has the Lord done to me in the days in which he looked at me, to take away my reproach among men.”

²⁵ «این كار را خداوند برای من كرده است و با این لطف خود، رسوایی مرا پیش مردم از میان برداشته است.»

²⁶Now in the sixth month, the angel Gabriel was sent from God to a city of Galilee, named Nazareth,

²⁶ در ماه ششم، جبرائیل فرشته از جانب خدا به شهری به نام ناصره، كه در استان جلیل واقع است

²⁷to a virgin pledged to be married to a man whose name was Joseph, of the house of David. The virgin’s name was Mary.

²⁷ به نزد دختر باکره‌ای كه در عقد مردی به نام یوسف -‌از خاندان داوود- بود، فرستاده شد. نام این دختر مریم بود.

²⁸Having come in, the angel said to her, “Rejoice, you highly favored one! The Lord is with you. Blessed are you among women!”

²⁸ فرشته وارد شد و به او گفت: «سلام، ای کسی‌که مورد لطف هستی، خداوند با توست.»

²⁹But when she saw him, she was greatly troubled at the saying, and considered what kind of salutation this might be.

²⁹ امّا مریم از آنچه فرشته گفت بسیار مضطرب شد و ندانست كه معنی این سلام چیست.

³⁰The angel said to her, “Don’t be afraid, Mary, for you have found favor with God.

³⁰ فرشته به او گفت: «ای مریم، نترس زیرا خداوند به تو لطف فرموده است.

³¹Behold, you will conceive in your womb, and bring forth a son, and will call his name ‘Jesus.’

³¹ تو آبستن خواهی شد و پسری خواهی زایید و نام او را عیسی خواهی گذارد.

³²He will be great, and will be called the Son of the Most High. The Lord God will give him the throne of his father, David,

³² او بزرگ خواهد بود و به پسر خدای متعال ملقّب خواهد شد. خداوند، خدا تخت پادشاهی جدّش داوود را به او عطا خواهد فرمود.

³³and he will reign over the house of Jacob forever. There will be no end to his Kingdom.”

³³ او تا به ابد برخاندان یعقوب فرمانروایی خواهد كرد و پادشاهی او هرگز پایانی نخواهد داشت.»

³⁴Mary said to the angel, “How can this be, seeing I am a virgin?”

³⁴ مریم به فرشته گفت: «این چگونه ممكن است؟ من باکره هستم.»

³⁵The angel answered her, “The Holy Spirit will come on you, and the power of the Most High will overshadow you. Therefore also the holy one who is born from you will be called the Son of God.

³⁵ فرشته به او پاسخ داد: «روح‌القدس بر تو خواهد آمد و قدرت خدای متعال بر تو سایه خواهد افكند و به این سبب آن نوزاد مقدّس، پسر خدا نامیده خواهد شد.

³⁶Behold, Elizabeth, your relative, also has conceived a son in her old age; and this is the sixth month with her who was called barren.

³⁶ بدان كه خویشاوند تو الیزابت در سن پیری پسری در رحم دارد و آن کسی‌که نازا به حساب می‌آمد اكنون شش ماه از حاملگی او می‌گذرد.

³⁷For everything spoken by God is possible.”

³⁷ زیرا برای خدا هیچ چیز محال نیست.»

³⁸Mary said, “Behold, the handmaid of the Lord; be it to me according to your word.” The angel departed from her.

³⁸ مریم گفت: «باشد، من كنیز خداوند هستم، همان‌طور كه تو گفتی بشود.» و فرشته از پیش او رفت.

³⁹Mary arose in those days and went into the hill country with haste, into a city of Judah,

³⁹ در آن روزها مریم عازم سفر شد و باشتاب به شهری واقع در كوهستان یهودیه رفت.

⁴⁰and entered into the house of Zacharias and greeted Elizabeth.

⁴⁰ او به خانهٔ زكریا وارد شد و به الیزابت سلام كرد.

⁴¹It happened, when Elizabeth heard Mary’s greeting, that the baby leaped in her womb, and Elizabeth was filled with the Holy Spirit.

⁴¹ وقتی الیزابت سلام مریم را شنید، بچّه در رَحمش تكان خورد. الیزابت از روح‌القدس پُر شد

⁴²She called out with a loud voice, and said, “Blessed are you among women, and blessed is the fruit of your womb!

⁴² و با صدای بلند گفت: «تو در بین زنها متبارک هستی و مبارک است ثمرهٔ رحم تو.

⁴³Why am I so favored, that the mother of my Lord should come to me?

⁴³ من كیستم كه مادر خداوندم به دیدنم بیاید؟

⁴⁴For behold, when the voice of your greeting came into my ears, the baby leaped in my womb for joy!

⁴⁴ همین‌که سلام تو به گوش من رسید، بچّه از شادی در رحم من تكان خورد.

⁴⁵Blessed is she who believed, for there will be a fulfillment of the things which have been spoken to her from the Lord!”

⁴⁵ خوشا به حال آن زنی كه باور می‌کند که وعدهٔ خداوند برای او به انجام خواهد رسید.»

⁴⁶Mary said, “My soul magnifies the Lord.

⁴⁶ مریم گفت: «جان من خداوند را می‌‌ستاید

⁴⁷ و روح من در نجات‌دهندهٔ من، خدا، شادی می‌کند،

⁴⁸for he has looked at the humble state of his handmaid. For behold, from now on, all generations will call me blessed.

⁴⁸ چون او به كنیز ناچیز خود نظر لطف داشته است. از این پس همهٔ نسلها مرا خوشبخت خواهند خواند،

⁴⁹For he who is mighty has done great things for me. Holy is his name.

⁴⁹ زیرا آن قادر مطلق كارهای بزرگی برای من كرده است. نام او مقدّس است.

⁵⁰ رحمت او پشت در پشت برای كسانی است كه از او می‌ترسند.

⁵¹He has shown strength with his arm. He has scattered the proud in the imagination of their hearts.

⁵¹ دست خداوند با قدرت كار كرده است، متكبّران را با خیالات دلشان تارومار كرده

⁵²He has put down princes from their thrones. And has exalted the lowly.

⁵² و زورمندان را از تختهایشان به زیر افكنده و فروتنان را سربلند كرده است.

⁵³He has filled the hungry with good things. He has sent the rich away empty.

⁵³ گرسنگان را با چیزهای نیكو سیر نموده و ثروتمندان را تهی‌دست روانه كرده است.

⁵⁴ به‌خاطر محبّت پایدار خود، از بندهٔ خود اسرائیل حمایت كرده است،

⁵⁵As he spoke to our fathers, to Abraham and his seed forever.”

⁵⁵ همان‌طور كه به اجداد ما یعنی به ابراهیم و به فرزندان او تا به ابد وعده داد.»

⁵⁶Mary stayed with her about three months, and then returned to her house.

⁵⁶ مریم در حدود سه ماه پیش الیزابت ماند و بعد به منزل خود بازگشت.

⁵⁷Now the time that Elizabeth should give birth was fulfilled, and she brought forth a son.

⁵⁷ وقت زایمان الیزابت فرا رسید و پسری به دنیا آورد.

⁵⁸Her neighbors and her relatives heard that the Lord had magnified his mercy towards her, and they rejoiced with her.

⁵⁸ وقتی همسایگان و خویشاوندان او باخبر شدند كه خداوند چه لطف بزرگی در حق او كرده است مانند او شاد و خوشحال گشتند.

⁵⁹It happened on the eighth day, that they came to circumcise the child; and they would have called him Zacharias, after the name of the father.

⁵⁹ پس از یک هفته آمدند تا نوزاد را ختنه نمایند و در نظر داشتند نام پدرش زكریا را بر او بگذارند.

⁶⁰His mother answered, “Not so; but he will be called John.”

⁶⁰ امّا مادرش گفت: «خیر، نام او باید یحیی باشد.»

⁶¹They said to her, “There is no one among your relatives who is called by this name.”

⁶¹ آنها گفتند: «امّا در خاندان تو هیچ‌کس چنین نامی ندارد.»

⁶²They made signs to his father, what he would have him called.

⁶² و با اشاره از پدرش پرسیدند كه تصمیم او دربارهٔ نام طفل چیست.

⁶³He asked for a writing tablet, and wrote, “His name is John.” They all marveled.

⁶³ او تخته‌ای خواست و در برابر تعجّب همگی نوشت: «نام او یحیی است.»

⁶⁴His mouth was opened immediately, and his tongue freed, and he spoke, blessing God.

⁶⁴ ناگهان زبانش باز شد و به ستایش خدا پرداخت.

⁶⁵Fear came on all who lived around them, and all these sayings were talked about throughout all the hill country of Judea.

⁶⁵ تمام همسایگان ترسیدند و كلّیهٔ این اخبار در سرتاسر كوهستان یهودیه انتشار یافت.

⁶⁶All who heard them laid them up in their heart, saying, “What then will this child be?” The hand of the Lord was with him.

⁶⁶ همهٔ کسانی‌که این موضوع را می‌شنیدند دربارهٔ آن فكر می‌کردند و می‌گفتند: «این كودک چه خواهد شد؟ در واقع دست خداوند با اوست.»

⁶⁷His father, Zacharias, was filled with the Holy Spirit, and prophesied, saying,

⁶⁷ پدر او زكریا، از روح‌القدس پُر شد و چنین نبوّت كرد:

⁶⁸“Blessed be the Lord, the God of Israel, for he has visited and worked redemption for his people;

⁶⁸ «خداوند، خدای اسرائیل را سپاس باد. زیرا به یاری قوم خود آمده و آنان را رهایی داده است.

⁶⁹ از خاندان بندهٔ خود داوود، رهانندهٔ نیرومندی بر افراشته است.

⁷⁰ او از قدیم از زبان انبیای مقدّس خود وعده داد

⁷¹ كه ما را از دست دشمنانمان رهایی بخشد و از دست همهٔ کسانی‌که از ما نفرت دارند، آزاد سازد

⁷²to show mercy towards our fathers, to remember his holy covenant,

⁷² و با نیاکان ما به رحمت رفتار نماید و پیمان مقدّس خود را به‌خاطر آورد.

⁷³ برای پدر ما ابراهیم سوگند یاد كرد

⁷⁴to grant to us that we, being delivered out of the hand of our enemies, should serve him without fear,

⁷⁴ كه ما را از دست دشمنان نجات دهد و عنایت فرماید كه او را بدون ترس

⁷⁵ با پاكی و نیكی تا زنده‌ایم، عبادت نماییم.

⁷⁶And you, child, will be called a prophet of the Most High, for you will go before the face of the Lord to prepare his ways,

⁷⁶ و تو، ای فرزند، نبیِ خدای متعال نامیده خواهی شد، زیرا جلوی قدمهای خداوند خواهی رفت تا راه او را آماده سازی

⁷⁷ و به قوم او خبر دهی كه با آمرزش گناهانشان رستگار می‌شوند،

⁷⁸because of the tender mercy of our God, whereby the dawn from on high will visit us,

⁷⁸ زیرا از رحمت و دلسوزی خدای ماست كه خورشید صبحگاهی از آسمان بر ما طلوع خواهد كرد

⁷⁹to shine on those who sit in darkness and the shadow of death; to guide our feet into the way of peace.”

⁷⁹ تا بر کسانی‌که در تاریكی و در سایهٔ مرگ به سر می‌برند بتابد و قدمهای ما را به راه صلح و سلامتی هدایت فرماید.» و امّا طفل بزرگ می‌شد و در روح قوی می‌گشت و تا روزی كه علناً به قوم اسرائیل ظاهر شد در بیابان به سر می‌برد.

⁸⁰The child was growing, and becoming strong in spirit, and was in the desert until the day of his public appearance to Israel.

⁸⁰ و امّا طفل بزرگ می‌شد و در روح قوی می‌گشت و تا روزی كه علناً به قوم اسرائیل ظاهر شد در بیابان به سر می‌برد.