1The proverbs of Solomon, the son of David, king of Israel:
1Fjalët e urta të Salomonit, birit të Davidit, mbret i Izraelit,
2to know wisdom and instruction; to discern the words of understanding;
2për të njohur diturinë dhe për të mësuar gjykimet e mënçura;
3to receive instruction in wise dealing, in righteousness, justice, and equity;
3për të ditur si të veprosh me urti, me drejtësi, me gjykim dhe ndershmëri,
4to give prudence to the simple, knowledge and discretion to the young man:
4për t'u dhënë shkathtësi njerëzve të thjeshtë, njohje dhe reflektim të riut.
5that the wise man may hear, and increase in learning; that the man of understanding may attain to sound counsel:
5I urti do të dëgjojë dhe do të rritë diturinë e tij; njeriu i zgjuar do të përfitojë këshilla të urta,
6to understand a proverb, and parables, the words and riddles of the wise.
6për të kuptuar një sentencë dhe një enigmë, fjalët e të urtëve dhe thëniet e tyre të errëta.
7The fear of Yahweh “Yahweh” is God’s proper Name, sometimes rendered “LORD” (all caps) in other translations. is the beginning of knowledge; but the foolish despise wisdom and instruction.
7Frika e Zotit është fillimi i njohjes; por njerëzit e pamend përçmojnë diturinë dhe arsimin.
8My son, listen to your father’s instruction, and don’t forsake your mother’s teaching:
8Dëgjo, o biri im, mësimet e atit tënd dhe mos i lër pas dore mësimet e nënes sate,
9for they will be a garland to grace your head, and chains around your neck.
9sepse janë një nur që zbukuron kokën tënde dhe një stoli në qafën tënde.
10My son, if sinners entice you, don’t consent.
10Biri im, në qoftë se mëkatarët duan të të mashtrojnë, mos prano,
11If they say, “Come with us, Let’s lay in wait for blood; let’s lurk secretly for the innocent without cause;
11në qoftë se thonë: "Eja me ne; kemi ngritur një pritë për të derdhur gjak; i ngritëm gracka të pafajmit pa ndonjë shkak;
12let’s swallow them up alive like Sheol Sheol is the place of the dead. , and whole, like those who go down into the pit.
12le t'i kapërdimë të gjallë, ashtu si Sheoli, tërësisht si ata që zbresin në gropë;
13We’ll find all valuable wealth. We’ll fill our houses with spoil.
13ne do të gjejmë lloj-lloj pasurish të çmueshme, do t'i mbushim shtëpitë tona me plaçka;
14You shall cast your lot among us. We’ll all have one purse.”
14ti do ta hedhësh në short pjesën tënde me ne, dhe të gjithë ne do të kemi një qese të vetme";
15My son, don’t walk in the way with them. Keep your foot from their path,
15biri im, mos shko me ta në po atë rrugë, ndale hapin nga shtegu i tyre,
16for their feet run to evil. They hurry to shed blood.
16sepse këmbët e tyre turren drejt së keqes dhe ata nxitojnë të derdhin gjak.
17For in vain is the net spread in the sight of any bird:
17Shtrihet më kot rrjeta përpara çdo lloji zogjsh;
18but these lay wait for their own blood. They lurk secretly for their own lives.
18por këta kurdisin prita kundër gjakut të vet dhe ngrenë kurthe kundër vetë jetës së tyre.
19So are the ways of everyone who is greedy for gain. It takes away the life of its owners.
19Të tilla janë rrugët e çdo njeriu të etur për pasuri; ajo ia heq jetën atyre që e kanë.
20Wisdom calls aloud in the street. She utters her voice in the public squares.
20Dituria bërtet nëpër rrugë, zëri i saj dëgjohet nëpër sheshe;
21She calls at the head of noisy places. At the entrance of the city gates, she utters her words:
21ajo thërret në vendet ku ka turma dhe ligjëron në hyrje të portave të qytetit;
22“How long, you simple ones, will you love simplicity? How long will mockers delight themselves in mockery, and fools hate knowledge?
22"Deri kur, o njerëz të thjeshtë, do t'ju pëlqejë thjeshtësia dhe tallësit do të kënaqen duke u tallur dhe budallenjtë do të urrejnë dijen?
23Turn at my reproof. Behold, I will pour out my spirit on you. I will make known my words to you.
23Ejani në vete nga qortimi im; ja, unë do të derdh mbi ju Frymën time dhe do t'ju bëj të njohura fjalët e mia.
24Because I have called, and you have refused; I have stretched out my hand, and no one has paid attention;
24Sepse unë thirra dhe ju nuk keni dashur, shtriva dorën time dhe askush prej jush nuk i kushtoi vëmendje,
25but you have ignored all my counsel, and wanted none of my reproof;
25përkundrazi hodhët poshtë të gjitha këshillat e mia dhe nuk pranuat ndreqjen time,
26I also will laugh at your disaster. I will mock when calamity overtakes you;
26edhe unë do të qesh me fatkeqësinë tuaj, do të tallem kur të vijë ajo që ju druani,
27when calamity overtakes you like a storm, when your disaster comes on like a whirlwind; when distress and anguish come on you.
27kur ajo që druani të vijë si një furtunë, dhe fatkeqësia juaj të vijë si një stuhi, kur t'ju mbulojnë fatkeqësia dhe ankthi.
28Then will they call on me, but I will not answer. They will seek me diligently, but they will not find me;
28Atëherë ata do të më thërrasin mua, por unë nuk do të përgjigjem; do të më kërkojnë me kujdes, por nuk do të më gjejnë.
29because they hated knowledge, and didn’t choose the fear of Yahweh.
29Sepse kanë urryer dijen dhe nuk kanë zgjedhur frikën e Zotit,
30They wanted none of my counsel. They despised all my reproof.
30nuk kanë dashur të pranojnë këshillën time dhe kanë përbuzur të gjitha qortimet e mia.
31Therefore they will eat of the fruit of their own way, and be filled with their own schemes.
31Prandaj do të hanë frytin e sjelljes së tyre dhe do të ngopen me këshillat e tyre.
32For the backsliding of the simple will kill them. The careless ease of fools will destroy them.
32Sepse përdalja e njerëzve të thjeshtë i vret dhe qetësia e rreme e budallenjve i zhduk;
33But whoever listens to me will dwell securely, and will be at ease, without fear of harm.”
33por ai që më dëgjon do të banojë një vend të sigurt, do të jetë me të vërtetë i qetë, pa frikë nga çfarëdo e keqe".