1 Noonu Yeesu siggi, séen ay boroom alal ñuy dugal seen sarax ca ndab ya ca kër Yàlla ga.
1穷寡妇的奉献（可12:41-44）
2 Mu gis itam jenn jigéen ju jëkkëram faatu te mu ñàkk, ju fa def ñaari poseti xànjar.
2他又看见一个穷寡妇，投入两个小钱，
3 Noonu mu daldi ne: «Ci dëgg, maa ngi leen koy wax, jigéen ju ñàkk jee moo ëpp ñeneen ñépp lu mu joxe.
3就说：“我实在告诉你们，这个穷寡妇所投的，比众人投的更多。
4 Ñoom ñépp dañu sàkku ci seen barele, waaye moom dafa sàkku ci néewleem, ba joxe xaalis bi mu waroon a dunde.»
4因为这些人都是把自己剩余的投进去作奉献，这寡妇是自己不足，却把所有养生的都投进去了。”
5 Noonu ay nit doon wax ci lu jëm ca kër Yàlla ga, ak ni ñu ko rafetale ak ay doj yu jafe ak alal ju ñu jébbal Yàlla. Waaye Yeesu ne leen:
5预言圣殿被毁（太24:1-2；可13:1-2）有人在谈论圣殿，是用美丽的石头和供物装饰的。耶稣说：
6 «Li ngeen gis fii lépp, jamono dina ñëw joo xam ne dina daanu, ba doj dootul des ci kaw doj.»
6“你们看见的这些，到了日子，必没有一块石头留在另一块石头上面，每一块都要拆下来。”
7 Ñu laaj ko ne: «Kilifa gi, kañ la loolu di am? Te luy tegtal ne, looloo ngi waaj a xew?»
7这世代终结的预兆（太10:17-22，24:3-14；可13:3-13）那些人问他：“老师，什么时候会有这些事呢？这些事要发生的时候，有什么预兆呢？”
8 Yeesu tontu ne: «Moytuleen, bu leen kenn nax. Ndaxte ñu bare dinañu ñëw ci sama tur ne: “Moom laa,” walla ñu naan: “Jamono ji jegesi na.” Buleen topp ñooñu.
8他说：“你们要小心，不要被人迷惑。因为有许多人要来，假冒我的名说：‘我就是基督’，又说：‘时候近了。’你们不要跟从这些人。
9 Bu ngeen déggee ay xare ak ay réew yu jóg, wottuleen a tiit, ndaxte fàww yooyule jëkk a am. Waaye taxul mujug jamono daldi taxaw.»
9你们要听见战乱和暴动，但不要惊慌，因为这些事是必先发生的，不过结局却不会立刻就到。”
10 Noonu mu teg ca ne: «Xeet dina jóg, xeex ak weneen xeet, réew dina xeex ak meneen réew.
10过了一会儿，耶稣又对他们说：“一个民族要起来攻打另一个民族，一个国家要起来攻打另一个国家。
11 Suuf dina yengu yengu yu réy, te wopp ak xiif dina am ci bérab yu bare. Dina am it ay xew-xew yu raglu ak ay firnde yu mag yuy jóge asamaan.
11到处必有大地震、饥荒和瘟疫，天上必有又恐怖又巨大的预兆。
12 Waaye bala looloo xew, dees na leen jàpp, fitnaal leen, di leen jébbal àttekat yi ca jàngu ya, tëj leen kaso. Dees na leen yóbbu ci kanam ay buur yi ak ay boroom réew ndax sama tur.
12但在这一切以先，人必为我的名，下手拘捕、迫害你们，把你们交给会堂，下在监里，甚至押到君王和总督面前，
13 Loolu dina leen ubbil bunt, ba ngeen man maa seedeel.
13结果却成了你们见证的机会。
14 Fasleen yéenee bañ a wut lay ngir musal seen bopp.
14所以，你们应当心里镇定，用不着预先思虑怎样申辩。
15 Ndaxte man ci sama bopp maa leen di jox kàddu ak xel moo xam ne seeni noon duñu ko man a teggi, mbaa ñu di ko weddi.
15因为我必赐给你们口才、智慧，是你们所有的敌人不能抵抗，也不能驳倒的。
16 Seeni waajur sax ak seeni doomi ndey, seeni bokk ak seeni xarit, dinañu leen jébbal àttekat yi, ba ñu rey ñenn ci yéen.
16你们也会被父母、弟兄、亲戚、朋友出卖，他们又要害死你们一些人。
17 Te ñépp dinañu leen bañ ndax sama tur.
17你们要因我的名，被众人恨恶，
18 Waaye seen genn kawar sax du neen.
18然而连你们的一根头发，也必不失落。
19 Seen muñ moo leen di musal.
19你们要以坚忍的心志，赢取自己的灵魂。
20 «Bu ngeen gisee ay xarekat wër dëkku Yerusalem, xamleen ne jamono, ji ñu koy yàq, agsi na.
20预言耶路撒冷被毁（太24:15-21；可13:14-19）“当你们看见耶路撒冷被军队围困的时候，就知道它荒凉的日子近了。
21 Kon nag ku nekk ci biir diiwaanu Yude, nanga daw ca tund ya; ku nekk ci biir dëkk bi, nanga ko génn; te ku nekk ca tool ya, bul dugg ca dëkk ba!
21那时，住在犹太的，应该逃到山上；住在城里的，要离开；住在乡下的，不要进城。
22 Ndaxte ci bés yooyu Yàlla dina fey jëf yi, te li ñu bindoon ci téereb Yàlla dina mat.
22因为这是报仇的日子，使经上的一切话都得应验。
23 Ngalla jigéen ñi ëmb ca bés yooya, ngalla it ñiy nàmpal! Ndaxte tiis wu metti dina am ci réew mi, te Yàlla dina wàcce meram ci waa réew mii.
23当那些日子，怀孕的和乳养孩子的有祸了！因为大灾难要临到这地，烈怒要临到这民。
24 Dees na leen reye ak i jaasi, jàpp leen jaam, yóbbu leen ci réewi àddina sépp. Te ñi dul Yawut dinañu nappaaje Yerusalem, ba kera jamonoy ñi dul Yawut mat.
24他们将倒在刀下，被掳到各国，耶路撒冷必被外族人践踏，直到外族人的日期满足。
25 «Ay firnde dinañu feeñ ci jant bi, ci weer wi ak ci biddiiw yi. Ci kaw suuf xeet yi dinañu tiit, jaaxle ndax riiru géej gi ak yengu-yengub duus yi.
25人子必驾云降临（太24:29-35；可13:24-31）“日月星辰将有异兆；在地上，各国也要因着海洋波涛的咆哮而困苦不安。
26 Bu boobaa nit ñiy xëm ndax tiitaange, bu ñuy xalaat musiba, yi nar a wàcc ci àddina, ndaxte dees na yengal kàttani asamaan.
26天上的万象震动，人因为等待即将临到世界的事，都吓昏了。
27 Noonu dinañu gis Doomu nit ki di ñëw ciw niir, ànd ak kàttan ak ndam lu réy.
27那时，他们要看见人子，带着能力，满有荣耀，驾着云降临。
28 Bu mbir yooyu di tàmbalee xew nag, boo yaboo ngeen siggi, téen, ndaxte seen njot jubsi na.»
28一有这些事，你们就当挺身昂首，因为你们的救赎近了。”
29 Noonu Yeesu misaal leen lii: «Xool-leen garabu figg ak yeneen garab yi.
29耶稣又给他们讲了一个比喻：“你们看看无花果树和各样的树。
30 Bu ñu gisee ñu sëq, soxlawuleen kenn wax leen ne, nawet bi jubsi na xaat.
30它们什么时候发芽，你们看见了，就知道夏天近了。
31 Noonu itam bu ngeen gisee loolu lépp xew, xamleen ne nguuru Yàlla jege na.
31同样，你们什么时候看见这些事发生，也应该知道 神的国近了。
32 «Ci dëgg maa ngi leen koy wax, niti jamono jii duñu wéy, te loolu lépp amul.
32我实在告诉你们，这一切都必定发生，然后这世代才会过去。
33 Asamaan ak suuf dinañu wéy, waaye samay wax du wéy mukk.
33天地都过去，但我的话决不会废去。
34 «Moytuleen seen nafsu diigal leen ci yàqute ak ci màndite ak ittey àddina, ba bés boobu bett leen ni mbaal.
34警醒祈求“你们应当自己小心，免得在贪食醉酒和生活的挂虑压住你们的心的时候，那日子突然临到你们，
35 Ndaxte dina dal ci ñépp ñi nekk ci kaw suuf.
35正如网罗临到全地的所有居民。
36 Yeewuleen, di sax ci ñaan, ngir ngeen man a mucc ci loolu lépp war a xew, te man a taxaw ak kóolute ci kanamu Doomu nit ki.»
36你们要时刻警醒，常常祈求，好让你们能逃避这一切要发生的事，可以站在人子面前。”
37 Yeesoo ngi daan yendoo jàngale ca kër Yàlla ga, te bu guddee mu dem ca tund wu ñuy wax tundu Oliw ya, fanaan fa.
37耶稣白天在殿里教导人，晚上就到橄榄山上去过夜。
38 Te nit ñépp dañu daan teel a xëy ca kër Yàlla ga, di ko déglu.
38群众清早起来上圣殿，到他那里要听他讲道。