1 Benn bés Yeesu taxaw ca tefesu dexu Senesaret. Mbooloo ma wër ko, di buuxante ngir déglu kàddug Yàlla.
1呼召四个门徒（太4:18-22；可1:16-20；约1:40-42）
2 Noonu mu gis ñaari gaal yu teer ca tefes ga, nappkat ya ca wàcce, di raxas seeni mbaal.
2他看见两只船停在湖边，渔夫离开船洗网去了。
3 Mu dugg ci genn gaal, fekk muy gu Simoŋ, mu ne ko, mu joow ba sore tuuti. Noonu Yeesu toog ca gaal ga, di jàngal mbooloo ma.
3他上了西门的那一只船，请他撑开，离岸不远，就坐下，从船上教导众人。
4 Bi mu jàngalee ba noppi, mu ne Simoŋ: «Joowal gaal gi, ba fa ndox ma gën a xóote, ngeen sànni fa seeni mbaal ngir napp.»
4讲完了，就对西门说：“把船开到水深的地方，下网打鱼！”
5 Simoŋ tontu ko ne: «Kilifa gi, coono lanu fanaane biig te jàppunu dara. Waaye nag dinaa ko sànni ci sa ndigal.»
5西门说：“主啊，我们整夜劳苦，毫无所得，不过，我愿照你的话下网。”
6 Naka lañu sànni mbaal yi, jàpp jën yu bare, ba mbaal yay tàmbalee xëtt.
6他们下了网，就圈住很多鱼，网几乎裂开，
7 Noonu ñu daldi liyaar seen àndandoo, yi nekk ca geneen gaal ga, ngir ñu ñëw dimbali leen. Ñooñu agsi, ñu feesal ñaari gaal yi, ba ñuy bëgg a suux.
7就招呼另外那只船上的同伴来帮助，他们就来把两只船装满，甚至船要下沉。
8 Naka la Simoŋ Piyeer gis loolu, daldi sukk ci kanamu Yeesu ne ko: «Sore ma Boroom bi, ndaxte nitu bàkkaar laa!»
8西门．彼得看见这种情景，就俯伏在耶稣膝前，说：“主啊，离开我，因为我是个罪人。”
9 Wax na loolu nag, ndax jën yu bare ya ñu mbaaloon daf koo jaaxal, moom ak ña mu àndaloon
9他和跟他在一起的人，因这网所打的鱼，都十分惊骇。
10 ak ña mu bokkaloon liggéey ba, maanaam ñaari doomi Sebede yi di Saag ak Yowaana. Yeesu ne Simoŋ: «Bul ragal dara; gannaawsi tey, ay nit ngay mbaal jëme ci man.»
10西门的伙伴，西庇太的儿子雅各、约翰也是这样。耶稣对西门说：“不要怕！从今以后，你要作得人的渔夫了。”
11 Noonu ñu teer ca tefes ga, bàyyi lépp, di topp ci moom.
11他们把两只船拢了岸，撇下一切，跟从了耶稣。
12 Ni Yeesu nekke woon ci ab dëkk, am fa ku gaana ba daj. Bi mu gisee Yeesu, mu daldi dëpp jëwam ci suuf, ñaan ko: «Sang bi, soo ko bëggee, man nga maa wéral.»
12治好痲风病人（太8:2-4；可1:40-45）有一次，耶稣在一个城里，突然有一个满身痲风的人看见他，就把脸伏在地上，求他说：“主啊！如果你肯，必能使我洁净。”
13 Yeesu tàllal loxoom, laal ko naan: «Bëgg naa ko, wéral.» Ca saa sa ngaanaam daldi deñ.
13耶稣伸手摸他，说：“我肯，你洁净了吧！”痲风立刻离开了他。
14 Yeesu sant ko ne: «Bu ko wax kenn, waaye demal won sa bopp saraxalekat bi, te nga jébbal Yàlla sarax si yoonu Musaa santaane, ngir ñu xam ne wér nga, te mu nekk seede ci ñoom.»
14耶稣嘱咐他不可告诉任何人，“你只要去给祭司检查，并且照着摩西所规定的，为你得洁净献祭，好向大家作证。”
15 Noonu turu Yeesu di gën a siiw. Mbooloo mu bare di ñëw ci moom, ngir déglu ko te mu faj seeni jàngoro.
15但他的名声却越发传扬出去，成群的人来聚集，要听道，并且要使他们的疾病痊愈。
16 Waaye Yeesu moom di beddeeku ci bérab yu wéet ya, di ñaan.
16耶稣却退到旷野去祷告。
17 Am na bés Yeesu doon jàngale. Amoon na ca mbooloo, ma teewoon, ñu bokkoon ca Farisen ya ak ay xutbakat yu jóge ca dëkk yépp, ya ca Galile ak ya ca Yude ak Yerusalem. Yeesu àndoon na ak dooley Boroom bi, ba muy faj ay jarag.
17治好瘫子（太9:2-8；可2:3-12）有一天，耶稣正在教导人，法利赛人和律法教师也坐在那里，他们是从加利利和犹太各乡村，并耶路撒冷来的；主的能力与他同在，叫他能医病。
18 Noonu ay nit ñëw, jàppoo basaŋ, ga ñu tëral nit ku yaram wépp làggi. Ñu di ko wut a dugal ca kër ga, ngir indi ko ca Yeesu.
18有人用床抬着一个瘫子，想送进去，放在耶稣跟前。
19 Waaye gisuñu fu ñu koy awale ndax mbooloo ma. Ñu daldi yéeg ca kaw kër ga nag, xeddi tiwiil ya, yoor waa ja ak basaŋ ga, wàcce ko ca kanamu Yeesu ca biir mbooloo ma.
19因为人多，没有办法进去，就上了房顶，从瓦间把瘫子和床往当中缒下去，正在耶稣跟前。
20 Bi Yeesu gisee seen ngëm, mu ne làggi ba: «Sama waay, baal nañu la say bàkkaar.»
20他看见他们的信心，就说：“朋友（“朋友”原文作“人”），你的罪赦了。”
21 Xutbakat yi ak Farisen yi di werante ci seen xel naan: «Kii mooy kan bay sosal Yàlla? Ana ku man a baale bàkkaar yi, ku dul Yàlla doŋŋ?»
21经学家和法利赛人就议论起来，说：“这人是谁，竟然说僭妄的话？除 神一位以外，谁能赦罪呢？”
22 Waaye Yeesu xam seen xalaat, tontu leen ne: «Lu tax ngeen di werante ci seen xel?
22耶稣知道他们的议论，就对他们说：“你们心里为什么议论呢？
23 Ma wax ne: “Baal nañu la say bàkkaar,” walla ma ne: “Jógal te dox,” lan moo ci gën a yomb?
23说：‘你的罪赦了’，或说：‘起来行走’，哪一样容易呢？
24 Waaye xamleen ne, Doomu nit ki am na ci àddina sañ-sañu baale bàkkaar yi.» Ci kaw loolu Yeesu ne ku làggi ba: «Maa ngi la koy sant, jógal, jël sa basaŋ te nga ñibbi.»
24然而为了要你们知道，人子在地上有赦罪的权柄，（他就对瘫子说：）我吩咐你，起来，拿起你的床，回家去吧。”
25 Nit ka jóg ca saa sa ci kanamu ñépp, jël basaŋ, ga ñu ko tëraloon, ñibbi tey màggal Yàlla.
25那人立刻当众起来，拿着他躺过的床，颂赞 神，回家去了。
26 Mbooloo mépp waaru, di màggal Yàlla. Ñu ragal tey wax naan: «Gis nanu tey ay mbir yu ëpp xel.»
26众人都惊奇，颂赞 神，并且十分惧怕，说：“我们今天看见了不平常的事。”
27 Gannaaw loolu Yeesu génn, gis ab juutikat bu tudd Lewi, mu toog ca juuti ba. Mu ne ko: «Kaay topp ci man.»
27呼召利未（太9:9-13；可2:14-17）事后，耶稣出去，看见一个税吏，名叫利未，坐在税关那里，就对他说：“来跟从我！”
28 Lewi jóg, bàyyi lépp, daldi ko topp.
28他就撇下一切，起来跟从了耶稣。
29 Noonu Lewi togglu ay ñam yu bare ci këram, ngir teral Yeesu. Juutikat yu bare ak yeneen gan ñu nga fa woon, di lekkandoo ak ñoom.
29利未在自己家里，为他大摆筵席，有许多税吏和别的人一起吃饭。
30 Farisen yi ak seeni xutbakat di xultu taalibey Yeesu yi ne leen: «Lu tax ngeen di lekkandoo ak di naanandoo ak ay juutikat ak ay boroom bàkkaar?»
30法利赛人和经学家埋怨他的门徒，说：“你们为什么跟税吏和罪人一起吃喝呢？”
31 Yeesu tontu leen ne: «Ñi wér soxlawuñu fajkat, ñi wéradi ñoo ko soxla.
31耶稣回答：“健康的人不需要医生，有病的人才需要。
32 Ñëwuma ngir woo ñi jub, waaye ngir woo bàkkaarkat yi, ñu tuub seeni bàkkaar.»
32我来不是要召义人，而是要召罪人悔改。”
33 Noonu ñu ne Yeesu: «Taalibey Yaxya yi ak yu Farisen yi dinañu faral di woor ak di ñaan ci Yàlla, waaye say taalibe ñu ngiy lekk ak di naan.»
33新旧的比喻（太9:14-17；可2:18-22）他们说：“约翰的门徒常常禁食、祈祷，法利赛人的门徒也是这样，而你的门徒却又吃又喝。”
34 Yeesu ne leen: «Ndax man ngeen a woorloo gan, yi ñëw cig céet, li feek boroom céet gaa ngi ànd ak ñoom?
34耶稣说：“新郎跟宾客在一起的时候，你们怎么可以叫宾客禁食呢？
35 Waaye bés yaa ngi ñëw, yu ñuy jële boroom céet gi ci seen biir. Bés yooyu nag, dinañu woor.»
35但日子到了，新郎要被取去，离开他们，那一天他们就要禁食了。”
36 Te it Yeesu wax leen léeb wii: «Kenn du jël mbubb mu bees, xotti ci sekkit, daaxe ko mbubb mu màggat. Lu ko moy, dina xotti mbubb mu bees mi, te sekkit, wi mu ci jële, du ànd ak mbubb mu màggat mi.
36他又对他们设个比喻说：“没有人会从新衣服撕下一块布，补在旧衣服上，如果这样，不但新衣服撕破了，而且新撕下的布，也和旧的不调和。
37 Te kenn du def biiñ bu bees ci mbuusi der yu màggat. Lu ko moy, biiñ bu bees bi day toj mbuus yi, biiñ bi tuuru, mbuus yi yàqu.
37也没有人会把新酒装在旧皮袋里；如果这样，新酒就会把皮袋胀破，不但酒漏掉，皮袋也损坏了；
38 Waaye dañoo war a def biiñ bu bees ci mbuus yu bees.
38人总是把新酒装在新皮袋里。
39 Ku naan biiñ bu màggat du bëgg bu bees bi, ndax day wax ne: “Bu màggat bi baax na.”»
39喝惯陈酒的人，就不想喝新酒，他总说陈的好。”