¹拉撒路死了有一個患病的人，名叫拉撒路，住在伯大尼，就是馬利亞和她姊姊馬大的村莊。

¹مردی به نام ایلعازَر، از اهالی بیت عنیا یعنی دهکده مریم و خواهرش مرتا، مریض بود.

²這馬利亞就是後來用香膏抹主，並且用頭髮把主的腳擦乾的那人；患病的拉撒路是她的兄弟。

²مریم همان بود که به پاهای خداوند عطر ریخت و آن ها را با مو های خود خشک کرد و اکنون برادرش ایلعازَر بیمار بود.

³姊妹二人派人到耶穌那裡去，說：“主啊，你所愛的人病了。”

³پس خواهرانش برای عیسی پیغام فرستادند که: «ای خداوند، آن کسی که تو او را دوست داری بیمار است.»

⁴耶穌聽見，就說：“這病不至於死，而是為了　神的榮耀，使　神的兒子因此得到榮耀。”

⁴وقتی عیسی این را شنید گفت: «این بیماری به مرگ او منجر نخواهد شد بلکه وسیله ای برای جلال خداست تا پسر خدا نیز از این راه جلال یابد.»

⁵耶穌向來愛馬大和她的妹妹馬利亞，以及拉撒路。

⁵عیسی مرتا و خواهر او و ایلعازَر را دوست می داشت.

⁶他聽說拉撒路病了，仍然在原來的地方住了兩天，

⁶پس وقتی از بیماری ایلعازَر باخبر شد دو روز دیگر در جایی که بود توقف کرد

⁷然後對門徒說：“我們再到猶太去吧。”

⁷و سپس به شاگردان گفت: «بیایید باز هم به یهودیه برویم.»

⁸門徒對他說：“拉比，近來猶太人要拿石頭打你，你還到那裡去嗎？”

⁸شاگردان به او گفتند: «ای استاد، هنوز از آن وقت که یهودیان می خواستند تو را سنگسار کنند چیزی نگذشته است. آیا باز هم می خواهی به آنجا بروی؟»

⁹耶穌說：“白晝不是有十二小時嗎？人若在白晝行走，就不會跌倒，因為他看見這世上的光；

⁹عیسی جواب داد: «آیا یک روز دوازده ساعت نیست؟ کسی که در روز راه می رود لغزش نمی خورد زیرا نور این جهان را می بیند.

¹⁰人若在夜間行走，就會跌倒，因為他沒有光。”

¹⁰اما اگر کسی در شب راه برود می لغزد زیرا در او هیچ نوری وجود ندارد.»

¹¹耶穌說完了這些話，跟著又對他們說：“我們的朋友拉撒路睡了，我要去喚醒他。”

¹¹عیسی این را گفت و افزود: «دوست ما ایلعازَر خوابیده است اما من می روم تا او را بیدار کنم.»

¹²門徒說：“主啊，如果他睡了，就會好過來的。”

¹²شاگردان گفتند: «ای خداوند، اگر او خواب باشد حتماً خوب خواهد شد.»

¹³其實耶穌是指著拉撒路的死說的，門徒卻以為他是指正常的睡眠說的。

¹³عیسی از مرگ او سخن می گفت اما آن ها تصور کردند مقصد او خواب معمولی است.

¹⁴於是，耶穌公開地告訴他們：“拉撒路死了。

¹⁴آنگاه عیسی بطور واضح به آن ها گفت: «ایلعازَر مرده است.

¹⁵我為你們歡喜，因為我不在那裡，是要使你們相信。現在我們到他那裡去吧。”

¹⁵به خاطر شما خوشحالم که آنجا نبوده ام چون حالا می توانید ایمان بیاورید. بیایید پیش او برویم.»

¹⁶那稱為“雙生子”的多馬，對其他的門徒說：“我們也去跟他一同死吧！”

¹⁶توما که او را دو گانگی می گفتند به دیگر شاگردان گفت: «بیایید ما هم برویم تا با او بمیریم.»

¹⁷耶穌是復活是生命耶穌到了，知道拉撒路在墳墓裡已經四天了。

¹⁷وقتی عیسی به آنجا رسید معلوم شد که چهار روز است او را دفن کرده اند.

¹⁸伯大尼靠近耶路撒冷，相距約有三公里。

¹⁸بیت عنیا کمتر از نیم فرسنگ از اورشلیم فاصله داشت

¹⁹有許多猶太人來到馬大和馬利亞那裡，為了拉撒路的死來安慰她們。

¹⁹و بسیاری از یهودیان نزد مرتا و مریم آمده بودند تا به خاطر مرگ برادر شان آن ها را تسلی دهند.

²⁰馬大聽見耶穌來了，就去迎接他，馬利亞卻仍然坐在家裡。

²⁰مرتا همینکه شنید عیسی در راه است برای استقبال او بیرون رفت ولی مریم در خانه ماند.

²¹馬大對耶穌說：“主啊，如果你早在這裡，我的兄弟就不會死了！

²¹مرتا به عیسی گفت: «خداوندا، اگر تو اینجا می بودی برادرم نمی مُرد.

²²就是現在，我也知道無論你向　神求甚麼，　神必賜給你。”

²²با وجود این می دانم که حالا هم هرچه از خدا بخواهی به تو عطا خواهد کرد.»

²³耶穌對她說：“你的兄弟必會復活。”

²³عیسی گفت: «برادرت باز زنده خواهد شد.»

²⁴馬大說：“我知道在末日復活的時候，他必會復活。”

²⁴مرتا گفت: «می دانم که او در روز قیامت زنده خواهد شد.»

²⁵耶穌說：“我就是復活和生命；信我的人，雖然死了，也要活著。

²⁵عیسی گفت: «من قیامت و زندگی هستم. کسی که به من ایمان بیاورد حتی اگر بمیرد، زندگی خواهد داشت

²⁶所有活著又信我的人，必定永遠不死，你信這話嗎？”

²⁶و کسی که زنده باشد و به من ایمان بیاورد هرگز نخواهد مرد. آیا این را باور می کنی؟»

²⁷她說：“主啊，我信；我已經信了，你是基督，是　神的兒子，是那要到世上來的。”

²⁷مرتا گفت: «بلی، خداوندا، من ایمان دارم که تو مسیح و پسر خدا هستی که می باید به دنیا بیاید.»

²⁸耶穌使拉撒路復活馬大說了這些話，就回去暗暗地叫她妹妹馬利亞，說：“老師來了，他叫你。”

²⁸پس از اینکه این را گفت رفت و خواهر خود مریم را صدا کرد و به طور پنهانی به او گفت: «استاد آمده است و تو را می خواهد.»

²⁹馬利亞一聽見，就急忙起來，到耶穌那裡去。

²⁹وقتی مریم این را شنید فوراً برخاست و به طرف عیسی رفت.

³⁰那時，耶穌還沒有進入村子，仍然在馬大迎接他的地方。

³⁰عیسی هنوز به دهکده نرسیده بود بلکه در همان جایی بود که مرتا به دیدن او رفت.

³¹那些在房子和馬利亞在一起安慰她的猶太人，見她匆忙地起來出去，就跟著她，以為她要到墳墓那裡去哭。

³¹یهودیانی که برای تسلی دادن به مریم در خانه بودند وقتی دیدند که او با عجله برخاسته و از خانه بیرون می رود به دنبال او رفتند و با خود می گفتند که او می خواهد به سر قبر برود تا در آنجا گریه کند.

³²馬利亞來到耶穌那裡，一看見他，就俯伏在他腳前，說：“主啊，如果你早在這裡，我的兄弟就不會死了！”

³²همین که مریم به جایی که عیسی بود آمد و او را دید، به پاهای او افتاده گفت: «خداوندا، اگر در این جا می بودی برادرم نمی مُرد.»

³³耶穌看見她在哭，和她一同來的猶太人也在哭，就心裡激動，難過起來，

³³عیسی وقتی او و یهودیانی را که همراه او بودند گریان دید از دل آهی کشید و سخت متأثر شد

³⁴說：“你們把他安放在哪裡？”他們說：“主啊，請來看。”

³⁴و پرسید: «او را کجا گذاشته اید؟» جواب دادند: «خداوندا، بیا و ببین.»

³⁵耶穌哭了。

³⁵عیسی گریست.

³⁶於是猶太人說：“你看，他多麼愛這個人！”

³⁶یهودیان گفتند: «ببینید چقدر او را دوست داشت؟»

³⁷他們中間有人說：“他既然開了瞎子的眼睛，難道不能使這個人不死嗎？”

³⁷اما بعضی گفتند: «آیا این مرد که چشمان کور را باز کرد نمی توانست کاری بکند که جلوی مرگ ایلعازَر را بگیرد؟»

³⁸耶穌又再心裡激動，來到墳墓前面。那墳墓是一個洞穴，洞口有塊石頭堵住。

³⁸پس عیسی در حالی که از دل آه می کشید به سر قبر آمد. قبر غاری بود که سنگی پیش روی آن گذاشته بودند.

³⁹耶穌說：“把這塊石頭挪開！”死者的姊姊馬大對他說：“主啊，已經四天了，他必定臭了。”

³⁹عیسی گفت: «سنگ را بردارید.» مرتا خواهر ایلعازَر گفت: «خداوندا، حالا چهار روز از مرگ او می گذرد و بو گرفته است.»

⁴⁰耶穌說：“我不是對你說過‘如果你信，就必定看見　神的榮耀’嗎？”

⁴⁰عیسی به او گفت: «آیا به تو نگفتم که اگر ایمان داشته باشی جلال خدا را خواهی دید؟»

⁴¹於是他們把石頭挪開。耶穌舉目向天，說：“父啊，我感謝你，因為你垂聽了我，

⁴¹پس سنگ را از پیش روی قبر برداشتند. آنگاه عیسی به آسمان نگاه کرد و گفت: «ای پدر، تو را شکر می کنم که سخن مرا شنیده ای.

⁴²我知道你常常聽我，但我說這話，是為了周圍站著的群眾，叫他們信是你差了我來。”

⁴²من می دانستم که تو همیشه سخن مرا می شنوی ولی به خاطر کسانی که اینجا ایستاده اند این را گفتم تا آن ها ایمان بیاورند که تو مرا فرستاده ای.»

⁴³說了這話，就大聲呼喊：“拉撒路，出來！”

⁴³پس از این سخنان، عیسی با صدای بلند فریاد زد: «ای ایلعازَر، بیرون بیا.»

⁴⁴那死了的人就出來，他的手腳都纏著布，臉上裹著巾。耶穌說：“解開他，讓他走！”

⁴⁴آن مرده، در حالی که دست ها و پاهایش با کفن بسته شده و صورتش با دستمال پوشیده بود، بیرون آمد. عیسی به آن ها گفت: «او را باز کنید و بگذارید برود.»

⁴⁵祭司長等想殺害耶穌有許多到馬利亞那裡去的猶太人，看見了耶穌所作的事，就信了他。

⁴⁵بسیاری از یهودیانی که برای دیدن مریم آمده بودند، وقتی آنچه را عیسی انجام داد مشاهده کردند، به او ایمان آوردند.

⁴⁶但他們中間有些人到法利賽人那裡去，把耶穌所作的事都告訴他們。

⁴⁶اما بعضی از آن ها پیش فریسی ها رفتند و کارهایی را که عیسی انجام داده بود به آن ها گزارش دادند.

⁴⁷於是祭司長和法利賽人召開公議會，說：“這個人行了許多神蹟，我們怎麼辦呢？

⁴⁷فریسی ها و سران کاهنان با شورای بزرگ یهود جلسه ای تشکیل دادند و گفتند: «چه کنیم؟ این مرد معجزات زیادی می کند.

⁴⁸我們若讓他這樣，所有的人都會信他，羅馬人就會來，奪取我們的聖地，除滅我們的民族。”

⁴⁸اگر او را همینطور آزاد بگذاریم همۀ مردم به او ایمان خواهند آورد و آن وقت رومیان خواهند آمد و جا و ملت ما را خواهند گرفت.»

⁴⁹他們當中有一位該亞法，是那年作大祭司的，對他們說：“你們甚麼都不知道，

⁴⁹یکی از آن ها یعنی قیافا که در آن سال کاهن اعظم بود گفت: «شما اصلاً چیزی نمی دانید.

⁵⁰也不去想想，一個人代替人民死，免得整個民族滅亡，這對你們是有益的。”

⁵⁰متوجه نیستید که لازم است یک نفر به خاطر قوم بمیرد تا ملت ما به کلی نابود نشود.»

⁵¹他說這話不是由於自己，而是因為他是那年的大祭司，所以預言耶穌要替猶太民族死；

⁵¹او این سخن را از خود نگفت، بلکه چون در آن سال کاهن اعظم بود پیشگویی کرد که عیسی در راه قوم یهود خواهد مُرد

⁵²不但替猶太民族死，也要把散居各地的　神的兒女招聚成為一體。

⁵²و نه تنها در راه آن قوم بلکه تا فرزندان خدا را که پراگنده هستند بصورت یک بدن واحد به هم بپیوندد.

⁵³從那天起，他們就想殺害耶穌。

⁵³از آن روز به بعد آن ها نقشه قتل او را کشیدند.

⁵⁴因此，耶穌不再在猶太人中間公開活動，卻離開那裡，到曠野附近的地方去；到了一座名叫以法蓮的城，就和門徒住在那裡。

⁵⁴بعد از آن عیسی دیگر به طور آشکار در بین یهودیان رفت و آمد نمی کرد، بلکه از آنجا به ناحیه ای نزدیک بیابان به شهری به نام افرایم رفت و با شاگردان خود در آنجا ماند.

⁵⁵猶太人的逾越節快到了，有許多人在過節前從各鄉上耶路撒冷去，要在那裡潔淨自己。

⁵⁵عید فِصَح یهودیان نزدیک بود و عدۀ زیادی از آبادی های اطراف به اورشلیم آمدند تا پیش از عید خود را تطهیر نمایند.

⁵⁶他們到處找尋耶穌，站在聖殿裡的時候，彼此說：“你們認為怎樣？他不會來過節吧？”

⁵⁶آن ها در جستجوی عیسی بودند و در عبادتگاه به یکدیگر می گفتند: «او به عید نخواهد آمد. نظر شما چیست؟»اما سران کاهنان و پیروان فرقۀ فریسی امر کرده بودند که هرکه بداند عیسی کجاست اطلاع دهد تا او را دستگیر نمایند.

⁵⁷祭司長和法利賽人早已下了命令：如果有人知道耶穌在哪裡，就要前來報告，好去逮捕他。

⁵⁷اما سران کاهنان و پیروان فرقۀ فریسی امر کرده بودند که هرکه بداند عیسی کجاست اطلاع دهد تا او را دستگیر نمایند.