1拉撒路死了
1A był niektóry chory Łazarz z Betanii, z miasteczka Maryi i Marty, siostry jej.
2这马利亚就是后来用香膏抹主，并且用头发把主的脚擦干的那人；患病的拉撒路是她的兄弟。
2(A to była ona Maryja, która pomazała Pana maścią, i ucierała nogi jego włosami swojemi, której brat Łazarz chorował.)
3姊妹二人派人到耶稣那里去，说：“主啊，你所爱的人病了。”
3Posłały tedy siostry do niego, mówiąc: Panie! oto ten, którego miłujesz, choruje.
4耶稣听见，就说：“这病不至于死，而是为了 神的荣耀，使 神的儿子因此得到荣耀。”
4A usłyszawszy to Jezus, rzekł: Ta choroba nie jest na śmierć, ale dla chwały Bożej, aby był uwielbiony Syn Boży przez nią.
5耶稣向来爱马大和她的妹妹马利亚，以及拉撒路。
5A Jezus umiłował Martę i siostrę jej, i Łazarza.
6他听说拉撒路病了，仍然在原来的地方住了两天，
6A gdy usłyszał, iż choruje, tedy został przez dwa dni na onemże miejscu, gdzie był.
7然后对门徒说：“我们再到犹太去吧。”
7Lecz potem rzekł do uczniów swoich: Idźmy zasię do Judzkiej ziemi.
8门徒对他说：“拉比，近来犹太人要拿石头打你，你还到那里去吗？”
8Rzekli mu uczniowie: Mistrzu! teraz szukali Żydowie, jakoby cię ukamionowali, a zasię tam idziesz?
9耶稣说：“白昼不是有十二小时吗？人若在白昼行走，就不会跌倒，因为他看见这世上的光；
9Odpowiedział Jezus: Azaż nie dwanaście jest godzin dnia? Jeźli kto chodzi we dnie, nie obrazi się; bo widzi światłość tego świata.
10人若在夜间行走，就会跌倒，因为他没有光。”
10A jeźli kto chodzi w nocy, obrazi się; bo w nim światła nie masz.
11耶稣说完了这些话，跟着又对他们说：“我们的朋友拉撒路睡了，我要去唤醒他。”
11To powiedziawszy, potem rzekł do nich: Łazarz, przyjaciel nasz, śpi; ale idę, abym go ze snu obudził.
12门徒说：“主啊，如果他睡了，就会好过来的。”
12Tedy rzekli uczniowie jego: Panie! jeźliże śpi, będzie zdrów.
13其实耶稣是指着拉撒路的死说的，门徒却以为他是指正常的睡眠说的。
13Ale Jezus mówił o śmierci jego; lecz oni mniemali, iż o zaśnięciu snem mówił.
14于是，耶稣公开地告诉他们：“拉撒路死了。
14Tedy im rzekł Jezus jawnie: Łazarz umarł.
15我为你们欢喜，因为我不在那里，是要使你们相信。现在我们到他那里去吧。”
15I raduję się dla was, (abyście wierzyli), żem tam nie był; ale pójdziemy do niego.
16那称为“双生子”的多马，对其他的门徒说：“我们也去跟他一同死吧！”
16Rzekł zatem Tomasz, którego zwano Dydymus, spółuczniom: Pójdźmy i my, abyśmy z nim pomarli.
17耶稣是复活是生命耶稣到了，知道拉撒路在坟墓里已经四天了。
17Przyszedłszy tedy Jezus, znalazł go już cztery dni w grobie leżącego.
18伯大尼靠近耶路撒冷，相距约有三公里。
18(A była Betania blisko Jeruzalemu, jakoby na piętnaście stajan.)
19有许多犹太人来到马大和马利亚那里，为了拉撒路的死来安慰她们。
19A przyszło było wiele Żydów do Marty i Maryi, aby je cieszyli po bracie ich.
20马大听见耶稣来了，就去迎接他，马利亚却仍然坐在家里。
20Marta tedy, gdy usłyszała, że Jezus idzie, bieżała przeciwko niemu; ale Maryja w domu siedziała.
21马大对耶稣说：“主啊，如果你早在这里，我的兄弟就不会死了！
21I rzekła Marta do Jezusa: Panie! byś tu był, nie umarłby był brat mój.
22就是现在，我也知道无论你向 神求什么， 神必赐给你。”
22Ale i teraz wiem, że o cokolwiek byś prosił Boga, da ci to Bóg.
23耶稣对她说：“你的兄弟必会复活。”
23Rzekł jej Jezus: Wstanieć brat twój.
24马大说：“我知道在末日复活的时候，他必会复活。”
24Rzekła mu Marta: Wiem, iż wstanie przy zmartwychwstaniu w on ostateczny dzieó.
25耶稣说：“我就是复活和生命；信我的人，虽然死了，也要活着。
25I rzekł jej Jezus: Jam jest zmartwychwstanie i żywot; kto w mię wierzy, choćby też umarł, żyć będzie.
26所有活着又信我的人，必定永远不死，你信这话吗？”
26A wszelki, który żyje, a wierzy w mię, nie umrze na wieki. Wierzyszże temu?
27她说：“主啊，我信；我已经信了，你是基督，是 神的儿子，是那要到世上来的。”
27Rzekła mu: I owszem Panie! Jam uwierzyła, żeś ty jest Chrystus, Syn Boży, który miał przyjść na świat.
28耶稣使拉撒路复活马大说了这些话，就回去暗暗地叫她妹妹马利亚，说：“老师来了，他叫你。”
28A to rzekłszy szła i potajemnie zawołała Maryję, siostrę swoję, mówiąc: jest tu nauczyciel, i woła cię.
29马利亚一听见，就急忙起来，到耶稣那里去。
29Ona skoro usłyszała, wnet wstała i szła do niego.
30那时，耶稣还没有进入村子，仍然在马大迎接他的地方。
30(A Jezus jeszcze był nie przyszedł do miasteczka, ale był na temże miejscu, gdzie Marta była wyszła przeciwko niemu.)
31那些在房子和马利亚在一起安慰她的犹太人，见她匆忙地起来出去，就跟着她，以为她要到坟墓那里去哭。
31Żydowie tedy, którzy z nią byli w domu, a cieszyli ją, ujrzawszy Maryję, iż prędko wstała i wyszła, szli za nią, mówiąc: Idzie do grobu, aby tam płakała.
32马利亚来到耶稣那里，一看见他，就俯伏在他脚前，说：“主啊，如果你早在这里，我的兄弟就不会死了！”
32Ale Maryja, gdy tam przyszła, gdzie był Jezus, ujrzawszy go, przypadła do nóg jego i rzekła: Panie! byś tu był, nie umarłby był brat mój.
33耶稣看见她在哭，和她一同来的犹太人也在哭，就心里激动，难过起来，
33Jezus tedy, gdy ją ujrzał płaczącą, i Żydy, którzy byli z nią przyszli, płaczące, rozrzewnił się w duchu i zafrasował się,
34说：“你们把他安放在哪里？”他们说：“主啊，请来看。”
34I rzekł: Gdzieście go położyli? Rzekli mu: Panie! pójdź, a oglądaj.
35耶稣哭了。
35I zapłakał Jezus.
36于是犹太人说：“你看，他多么爱这个人！”
36Tedy rzekli Żydowie: Wej! jakoć go miłował.
37他们中间有人说：“他既然开了瞎子的眼睛，难道不能使这个人不死吗？”
37A niektórzy z nich mówili: Nie mógłże ten, który otworzył oczy ślepego, uczynić, żeby ten był nie umarł?
38耶稣又再心里激动，来到坟墓前面。那坟墓是一个洞穴，洞口有块石头堵住。
38Ale Jezus zasię rozrzewniwszy się sam w sobie, przyszedł do grobu; a była jaskinia, a kamieó był położony na niej.
39耶稣说：“把这块石头挪开！”死者的姊姊马大对他说：“主啊，已经四天了，他必定臭了。”
39I rzekł Jezus: Odejmijcie ten kamieó. Rzekła mu Marta, siostra onego umarłego: Panie! jużci cuchnie; bo już cztery dni w grobie.
40耶稣说：“我不是对你说过‘如果你信，就必定看见 神的荣耀’吗？”
40Powiedział jej Jezus: Azażem ci nie rzekł, iż jeźli uwierzysz, oglądasz chwałę Bożą?
41于是他们把石头挪开。耶稣举目向天，说：“父啊，我感谢你，因为你垂听了我，
41Odjęli tedy kamieó, gdzie był umarły położony. A Jezus podniósłszy oczy swe w górę, rzekł: Ojcze! dziękuję tobie, żeś mię wysłuchał.
42我知道你常常听我，但我说这话，是为了周围站着的群众，叫他们信是你差了我来。”
42A jamci wiedział, że mię zawsze wysłuchiwasz; alem to rzekł dla ludu wokoło stojącego, aby wierzyli, żeś ty mię posłał.
43说了这话，就大声呼喊：“拉撒路，出来！”
43A to rzekłszy, zawołał głosem wielkim: Łazarzu! wynijdź sam!
44那死了的人就出来，他的手脚都缠着布，脸上裹着巾。耶稣说：“解开他，让他走！”
44I wyszedł ten, który był umarł, mając związane ręce i nogi chustkami, a twarz jego była chustką obwiązana. Rzekł im Jezus: Rozwiążcie go, a niechaj odejdzie.
45祭司长等想杀害耶稣有许多到马利亚那里去的犹太人，看见了耶稣所作的事，就信了他。
45Wiele tedy z Żydów, którzy byli przyszli do Maryi, a widzieli to, co uczynił Jezus, uwierzyło weó.
46但他们中间有些人到法利赛人那里去，把耶稣所作的事都告诉他们。
46Niektórzy też z nich odeszli do Faryzeuszów i powiedzieli im, co uczynił Jezus.
47于是祭司长和法利赛人召开公议会，说：“这个人行了许多神迹，我们怎么办呢？
47Tedy się zebrali przedniejsi kapłani i Faryzeuszowie w radę, i mówili: Cóż uczynimy? Albowiem ten człowiek wiele cudów czyni.
48我们若让他这样，所有的人都会信他，罗马人就会来，夺取我们的圣地，除灭我们的民族。”
48A jeźli go tak zaniechamy, wszyscy weó uwierzą, i przyjdą Rzymianie, a wezmą nam to miejsce nasze i lud.
49他们当中有一位该亚法，是那年作大祭司的，对他们说：“你们什么都不知道，
49A jeden z nich, Kaifasz, będąc najwyższym kapłanem onego roku, rzekł im: Wy nic nie wiecie,
50也不去想想，一个人代替人民死，免得整个民族灭亡，这对你们是有益的。”
50Ani myślicie, iż nam jest pożyteczno, żeby jeden człowiek umarł za lud, a żeby wszystek ten naród nie zginął.
51他说这话不是由于自己，而是因为他是那年的大祭司，所以预言耶稣要替犹太民族死；
51A tegoć nie mówił sam od siebie, ale będąc najwyższym kapłanem roku onego, prorokował, iż Jezus miał umrzeć za on naród;
52不但替犹太民族死，也要把散居各地的 神的儿女招聚成为一体。
52A nie tylko za on naród, ale żeby też syny Boże rozproszone w jedno zgromadził.
53从那天起，他们就想杀害耶稣。
53Od onego tedy dnia radzili się społem, aby go zabili.
54因此，耶稣不再在犹太人中间公开活动，却离开那里，到旷野附近的地方去；到了一座名叫以法莲的城，就和门徒住在那里。
54A Jezus już nie chodził jawnie między Żydami, ale stamtąd odszedł do krainy, która jest blisko puszczy, do miasta, które zowią Efraim, i tamże mieszkał z uczniami swoimi.
55犹太人的逾越节快到了，有许多人在过节前从各乡上耶路撒冷去，要在那里洁净自己。
55A była blisko wielkanoc żydowska, a wiele ich szło do Jeruzalemu z onej krainy przed wielkanocą, aby się oczyścili.
56他们到处找寻耶稣，站在圣殿里的时候，彼此说：“你们认为怎样？他不会来过节吧？”
56I szukali Jezusa, i mówili jedni do drugich, w kościele stojąc: Co się wam zda, że nie przyszedł na święto?
57祭司长和法利赛人早已下了命令：如果有人知道耶稣在哪里，就要前来报告，好去逮捕他。
57A przedniejsi kapłani i Faryzeuszowie wydali byli rozkazanie: Jeźliby się kto dowiedział, gdzie by był, żeby oznajmił, aby go pojmali.