聖經新譯本 (Simplified)

Zarma

Proverbs

17

1和睦共处,持守正义
1 Gaata looma fo da laakal kanay a banda bisa windi kaŋ to da batu ka margu nda care kusuuma.
2明慧的仆人,必管辖主人贻羞的儿子;又可以在众儿子中同分产业。
2 Bannya kaŋ ga goy da laakal ga du mayray ize kaŋ ga haawi goy te boŋ. A ga du nga baa tubo ra nya-izey game ra mo.
3用锅炼银,用炉炼金;唯有耶和华锻炼人心。
3 Haaguyaŋ kusu go nzarfu se, dudal mo wura se, Amma Rabbi no ga biney neesi.
4作恶的人留心听邪恶的话;说谎的人侧耳听攻击人的话。
4 Goy laalo teeko ga laakal ye me laalo gaa. Tangarikom mo ga hanga jeeri hasaraw deena se.
5嘲笑穷人的就是辱骂造他的主;幸灾乐祸的必难免受惩罚。
5 Boro kaŋ na alfukaaru hahaara, Nga Takakwa no a goono ga foy. Boro kaŋ farhã da masiiba mo si ciiti yana.
6儿孙是老人的冠冕,父亲是儿女的荣耀。
6 Haama no ga ti dottijo zeeno darza fuula, Ize fooma hari mo a baaba no.
7愚顽人说佳美的话是不相称的,何况尊贵的人说虚谎的话呢!
7 Boŋ sifayaŋ sanni mana hagu saamo me ra, Sanku fa binde deene kaŋ ga tangari te dabarikooni se.
8在馈送的人看来,贿赂有如灵符(“灵符”原文作“恩惠宝石”);无论他到哪里,都必顺利。
8 Me-daabu nooyaŋ ga hima tondi darzakoy bora kaŋ ga du a diyaŋ gaa. Naŋ kaŋ a bare kulu mo a ga te a se riiba.
9遮掩别人过犯的,得到人的喜爱;屡次提起别人过错的,离间亲密的朋友。
9 Boro kaŋ na taali daabu, baakasinay no a ga ceeci, Amma boro kaŋ ga foyray te ga coroyaŋ kaa care.
10对聪明人说一句责备的话,胜过责打愚昧人一百下。
10 Deeniyaŋ ga furo fahamante do ka bisa barzu zangu saamo do.
11悖逆的人只求恶事,必有残忍的使者奉派去对付他。
11 Boro laalo, kala murteyaŋ hinne kaŋ a ga ceeci. Woodin sabbay se no i ga diya bine-bi-koy donton a gaa.
12宁愿遇见失掉幼子的母熊,也不愿遇见正在行愚妄事的愚昧人。
12 Boro ma kubay nda ganji urs* kaŋ i n'a izey sambu bisa boro ma kubay nda saamo nga saamotara ra.
13以恶报善的,灾祸必不离开他的家。
13 Boro kaŋ ga gomni bana nda laala, Laala si fay d'a windo hal abada.
14纷争的开始,如同决堤的水;所以在争执发生以前,就要制止。
14 Kusuuma sintina go danga waati kaŋ i na hari taŋ, Woodin se ma fay da kakaw za a mana ciya yanje.
15宣判恶人为义,裁定义人有罪,二者都是耶和华所厌恶的。
15 Boro kaŋ ga taali-teeri hanandi, Da boro kaŋ ga adilante zeeri, I boro hinka kulu fanta hariyaŋ no Rabbi se.
16愚昧人既是无知,为什么手里拿着价银要买智慧呢?
16 Ifo se no saamo ga goro nda arzaka nga kambe ra laakal dayyaŋ se, Za kaŋ a sinda fahamay?
17朋友常显爱心,兄弟为患难而生。
17 Coro hanno wo, baakasinay no a ga te waati kulu, I na nya-izey hay mo taabi haŋyaŋ jirbey se.
18为邻舍击掌作保证人的,是无知的人。
18 Boro kaŋ sinda fahamay ga kamba karyaŋ te no ka ciya yadda sambuko nga gorokasin jine.
19喜爱争竞的就是喜爱过犯;把家门建高的自取灭亡。
19 Boro kaŋ ga ba kusuuma ga ba taali. Boro kaŋ na nga windi me daabirji kuukandi mo, Halaciyaŋ no a goono ga ceeci.
20心存欺诈的得不着益处;舌头搬弄是非的必陷在祸患中。
20 Boro kaŋ gonda bine kaŋ ga siiri si du hari hanno. Nga mo kaŋ gonda deene kaŋ ga mulay ga kaŋ masiiba ra.
21生下愚昧的儿子,使父亲忧愁;愚顽人的父亲毫无喜乐。
21 Boro kaŋ na saamo hay, Bine saray hari no a du nga boŋ se. Saamo baaba sinda bine kaani.
22心里喜乐就是良药;心灵忧郁使骨头枯干。
22 Bine kaŋ ga maa kaani, safari hanno no, Amma bine kaŋ sara ga biriyaŋ koogandi.
23恶人暗中(“暗中”原文作“从怀里”)接受贿赂,为要歪曲公正。
23 Boro laalo ga me-daabu ta ganda ra, Zama nga ma ciiti fondo siirandi se.
24聪明人面前有智慧,愚昧人却眼望地极。
24 Laakal go fahamante moyduma jine, Amma saamey moy go ya-haray ndunnya me.
25愚昧的儿子使父亲愁烦,使母亲痛苦。
25 Ize kaŋ si caram ya bine saray hari no nga baabo se, Forti mo no nyaŋo kaŋ n'a hay se.
26惩罚义人,已是不当;击打正直的官长,更是不妥。
26 A si boori i ma adilante jukke, Wala i ma dabarikooni kar a daa hanna sabbay se.
27有知识的约束自己的言语;聪明人心平气和。
27 Boro kaŋ na nga sanni dunguriyandi, bayray no a se. Nga mo kaŋ gonda biya yeeno ya fahamante no.
28愚妄人默不作声,也算是智慧;闭口不言,也算是聪明。
28 Baa saamo, d'a na nga me di, I g'a lasaabu sanda laakalkooni no. D'a na nga me-kuurey daabu mo, I ga di a sanda a waani.