1要一心仰赖耶和华
1 Ay izo, ma si dinya ay dondonandiyaŋey, Amma ma naŋ ni bina m'ay lordey gana.
2因为它们必把长久的日子、生命的岁数和平安,加给你。
2 Zama i ga jirbiyaŋ da jiiriyaŋ da bine baani tonton ni fundo gaa.
3不可让慈爱诚实离开你,要系在你的颈项上,刻在你的心版上。
3 Suuji nda cimi ma si ni furu, Ni m'i sarku ni jinda gaa k'i hantum ni bina walhã boŋ.
4这样,你在 神和世人眼前,必蒙恩宠,得着美名(“名”原文作“明慧”)。
4 Yaadin gaa no ni ga du gaakuri da fahamay hanno Irikoy da borey mo jine.
5你要一心仰赖耶和华,不可倚靠自己的聪明;
5 Ma de Rabbi gaa nda ni bina kulu, Ma si jeeri ni boŋ fahamay gaa.
6在你一切所行的路上,都要承认他,他必使你的路径平坦正直。
6 Ni muraadey kulu ra ni m'a seeda, Nga mo ga ni fondey sasabandi.
7不可自以为有智慧,要敬畏耶和华,远离恶事。
7 Ma si ni boŋ guna sanda ni ya laakalkooni no, Ma humburu Rabbi ka fay da laala.
8这必使你的身体(“身体”原文作“脐带”)健康,使你的骨头滋润。
8 Woodin ga ciya baani ni fuuma gaa, Ni biriyey ra mo, londi taji no.
9你要把你的财物,和一切初熟的农作物,敬奉耶和华。
9 Ma Rabbi beerandi nda ni arzaka, Da ni boŋ-jina kulu.
10这样,你的仓库必充满有余,你的榨酒池也必盈溢新酒。
10 Yaadin gaa no ni barmey ga to da albarka. Ni kankamyaŋ nangey mo ga to da reyzin* hari taji hal a ma mun.
11我儿,不可轻看耶和华的管教,也不可厌恶他的责备;
11 Ay izo, ma si donda Rabbi goojiyaŋo, Ma si wangu mo nd'a kaseetiyaŋo.
12因为耶和华所爱的,他必责备,正如父亲责备他喜爱的儿子一样。
12 Zama boro kaŋ Rabbi ga ba no a ga kaseeti, Danga mate kaŋ baaba ga te nga izo kaŋ a ga maa a kaani se.
13得智慧远胜得金银得着智慧,获致聪明的人,是有福的。
13 Bine-kaani-koy no, boro kaŋ ga du laakal, Da boro kaŋ ga to fahamay gaa mo.
14因为智慧的利润胜过银子的利润,智慧的收益胜过黄金的收益。
14 Zama a duure bisa nzarfu duure booriyaŋ, A riiba mo bisa wura hanno.
15智慧比红宝石更宝贵;你一切所喜爱的,都不足与智慧比较。
15 A nafa ga bisa tondi hiir'ize caadante yaŋ. Hay kulu kaŋ ni ga bini sinda haŋ kaŋ i ga kar a gaa.
16智慧的右手有长寿,左手有财富和尊荣。
16 Aloomar kuuku go a kambe ŋwaari gaa, A kamba wow gaa mo arzaka nda beeray.
17智慧的道路尽是欢悦,智慧的路径全是平安。
17 A fondey ya kaani fondoyaŋ no, A laawaley kulu mo baani no.
18对紧握智慧的人来说,智慧是生命树,凡是紧抓智慧的,都是有福的。
18 A ga hima fundi tuuri borey kaŋ yaŋ n'a di se, Boro kaŋ go g'a gaay mo ya bine-kaani-koy no.
19耶和华以智慧奠定大地,以聪明坚立高天。
19 Laakal boŋ no Rabbi na ndunnya sinji, Fahamay boŋ mo no a na beene tabbatandi.
20因他的知识,深渊就裂开,天空也滴下甘露。
20 A bayray boŋ mo no guusuyaŋey ceeri-ceeri, Beene mo na harandaŋ zumandi.
21谨守智慧必得尊荣我儿,要谨守大智慧和明辨的态度,不可让它们离开你的眼目。
21 Ay izo, ma laakal kaŋ ga boori nda fayanka mo haggoy, Ma si naŋ i ma fun ni jine.
22这样,它们就必作你的生命,作你颈上的华饰。
22 Yaadin gaa no i ga goro fundi ni biya se, Taalam no koyne ni jinda gaa.
23你就可以安然走路,你的脚必不致绊倒。
23 Waato din gaa no ni jina-koyyaŋ ga gana baani samay, Ni ca si kati mo.
24你躺下的时候,必不会惊恐;你躺卧的时候,必睡得香甜。
24 Waati kaŋ ni ga kani, ni si humburu, Haciika ni ga ni kaniyaŋ te, Ni jirbo mo ga kaan.
25忽然而来的惊恐,你不要惧怕;恶人的毁灭临到,你也不要恐惧;
25 Ma si humburu gumo nda humburkumay hari kaŋ ga ni jirsi, Wala nda boro laaley hasaraw kaŋ ga kaa ni gaa.
26因为耶和华是你的倚靠,他必护卫你的脚不陷入网罗。
26 Zama Rabbi ga ciya ni se deyaŋ hari, A ga ni ca haggoy hala i ma s'a di.
27如果你的手有行善的力量,就不可推辞,要向那些需要帮助的人行善。
27 Ma si gomni ganji borey kaŋ yaŋ ga hima nd'a se, D'a go ni kamba dabari ra.
28你那里如果有现成的,就不可对邻舍说:“你先回去,明天再来吧,到时,我必给你!”
28 Ma si ne ni gorokasin se: «Koy ka kaa suba, ay g'a no ni se,» A go mo, haro go ni kambe ra.
29你的邻舍在你旁边安居,你不可设计害他。
29 Ma si dabari laalo miila ni gorokasin boŋ, Za kaŋ a goono ga goro baani samay ni jarga.
30如果人没有加害于你,你不可无故与他相争。
30 Ma si yanje da boro fo daliili kulu si, D'a mana hasaraw te ni se.
31不要嫉妒强暴的人,也不可选择他所行的一切道路;
31 Ma si canse nda toonyante, Ma si baa afo suuban a muraadey ra.
32因为偏离正道的人,是耶和华所厌恶的,正直人却是他所亲爱的。
32 Zama siiriyankoy ya fanta hari no Rabbi se, Amma a gundo go adilante* banda.
33耶和华咒诅恶人的家,却赐福给义人的居所。
33 Rabbi laaliyaŋo go boro laaley windey ra, Amma a ga adilantey nangorayey albarkandi.
34他讥笑那些好讥笑的人,却赐恩给谦卑的人。
34 Haciika a ga donda donda-caray-koy, Amma a ga gomni no lalabukoy se.
35智慧人必承受尊荣,愚昧人必蒙受羞辱(“必蒙受羞辱”原文作“高升成为羞辱”)。
35 Laakalkoy ga darza tubu, Amma saamey ga haawi beerandi.