1当认识投靠至圣者
1 Agur, Yake izo sanney, jawaabi no: Bora ne: «Ay n'ay boŋ fargandi, ya Irikoy. Ay n'ay boŋ fargandi, ay ban mo.
2“我比众人更愚顽，也没有聪明。
2 Zama ay bisa boro kulu alman alhaali, Ay sinda boro dumi fahamay.
3我没有学习智慧，也不晓得有关至圣者的知识。
3 Ay mana laakal dondon, Ay sinda hananyaŋ bayray mo.
4谁升上天，又降下来呢？谁收聚风在掌中呢？谁包水在衣服里呢？谁立定地的四极呢？他的名字叫什么？他儿子的名字叫什么？你知道吗？
4 May no ka kaaru beena ra yongo ka ye ka zumbu koyne? May no ka haw kaŋ ga faaru margu-margu nga kambe faata ra? May no ka hari haw nga kwaayo ra? May no ka ndunnya kulu meyey tabbatandi? Mate a maa, mate a izo mo maa, da ni ga bay?
5 神所说的话句句都是炼净的，投靠他的，他就作他们的盾牌。
5 Irikoy sanni kulu neesante no, Nga wo koray no borey kaŋ ga de a gaa se.
6他的话语，你不可增添；恐怕他责备你，你就表明是说谎的。
6 Ma si tonton a sanney gaa, Zama a ma si deeni ni gaa, I ma ni gar mo tangarikom no.
7我有两件事求你，在我死去以前，求你答应我。
7 Hari hinka no ay ceeci ni gaa, Ma si wangu nd'ey ay se, hala ay ga bu.
8求你使虚假和谎言远离我；不要使我贫穷，也不要使我富裕，只要给我需用的食物。
8 Ma me sanni yaamo nda tangari sanni moorandi ay. Ma s'ay no talkataray wala arzaka duure. M'ay ŋwaayandi nda ŋwaari kaŋ ga saba nd'ay laamo.
9免得我吃饱了，就不认你，说：‘耶和华是谁？’又恐怕我贫穷，就偷窃，污渎了我 神的名。
9 Ay ma si kungu ka ni kakaw ka ne: ‹May no ga ti Rabbi?› Ay ma si talka mo, hala ay ma zay k'ay Irikoyo maa sara.
10观察世事领悟教训“不要向主人诽谤他的仆人，恐怕他咒诅你，你就判为有罪。
10 Ma si bannya mimanda a windikoyo se, Zama a ma si ni laali, I ma ni lasaabu taali-teeri mo.
11有一种人咒诅父亲，又不给母亲祝福。
11 Izeyaŋ go no kaŋ i zamana ra i ga ngey baabo laali, I si ngey nyaŋo sifa mo.
12有一种人自以为清洁，却没有洗去自己的污秽。
12 Izeyaŋ go no kaŋ ga hanan ngey boŋ diyaŋ gaa, Kulu nda yaadin i mana nyumay ngey kazaamatara gaa.
13有一种人眼目多么高傲，他们的眼睛，长在顶上。
13 Izeyaŋ go no kaŋ i mo gaa boŋbeera sinda misa! I moy mo, beene no i go.
14有一种人牙如剑，齿如刀，要吞灭地上的困苦人和世人中的贫穷人。
14 Izeyaŋ go no kaŋ hinjey ga hima takubayaŋ. I workondey mo danga zaamayaŋ cine no, Zama i ga talkey ŋwa i ma ban ndunnya ra, Laamikoyey mo ma ban borey ra.
15水蛭有两个女儿，常说：‘给我！给我！’不知足的东西有三样，连总不说‘够了’的共有四样，
15 Ndollim gonda nga ize way hinka, I maayey ga ti: ‹W'ay no!› da ‹W'ay no!› Hari hinza go no kaŋ yaŋ si kungu abada, Oho, hala mo itaaci kaŋ yaŋ si ne: ‹A wasa.›
16就是阴间、不能生育的妇人、水源不足之地和总不说‘够了’的火。
16 Alaahara da waygunu gunde, Da laabu kaŋ si kungu nda hari, Da danji. I si ne: ‹A wasa.›
17嘲笑父亲，藐视年老母亲的，他的眼必被谷中的乌鸦啄出来，给雏鹰所吃。
17 Mo kaŋ na nga baaba hahaara, A donda nga nyaŋo ganayaŋ mo, Gooro ra gaarey g'a dagu-dagu, Zeeban izey mo g'a ŋwa.
18我测不透的奇事有三样，连我不知道的，共有四样：
18 Hari hinza go no kaŋ n'ay dambarandi, Hala i bisa ay gaabi, Oho, hala mo itaaci kaŋ ay mana i bay. Ngey neeya:
19就是鹰在空中飞翔之道，蛇在磐石上爬行之道，船在海中航行之道，男与女交合之道。
19 Zeeban deesiyaŋ beene batama ra, Da gondi diraw tondi boŋ, Da hi diraw teeku bindi ra, Da arwasu teerey wandiyo do.
20淫妇的行径是这样的：她吃了，把嘴一抹，就说：‘我没有作错事。’
20 Wayboro kaŋ ga zina, a teerey neeya: A ga ŋwa, a ma nga me tuusu, a ma ne: ‹Ay mana goy laalo kulu te!›
21使地震动的事有三样，连地也担当不起的，共有四样：
21 Hari hinza sabbay se no ndunnya ga jijiri, Hala itaaci se zaati, kaŋ yaŋ a si hin ka suuru nd'ey:
22就是奴仆作王，愚顽人吃得饱，
22 Da bannya te bonkooni, Da saamo kungu nda ŋwaari,
23被人厌恶的女子出嫁，婢女接替主母的地位。
23 Da wayboro kaŋ i dond'a hiiji, Da koŋŋa na nga fu-koyo tubu.
24地上有四样小东西，非常聪明：
24 Hari taaci go no kaŋ yaŋ ga kayna ndunnya boŋ, Amma i gonda laakal gumo:
25蚂蚁是微小的昆虫，却能在夏天预备粮食。
25 Nkondo izey manti gaabikooniyaŋ no, Kulu nda yaadin i ga ngey ŋwaaro soola kaydiya ra.
26石獾并不是强壮的动物，却能在岩石中做窟。
26 Tondi-boŋ-hansey ya jama no kaŋ sinda gaabi, Amma i ga ngey windey te tondey ra.
27蝗虫没有君王，却能成群列队出发。
27 Do-izey sinda bonkooni, Amma i ga dira sata-sata.
28壁虎虽可以用手捕捉，却住在王宫中。
28 Citta ga di nda nga kambe izey, A go mo koyey faadey ra.
29步伐威武的东西有三样，连行走威武的，共有四样：
29 Hari hinza go no kaŋ yaŋ ga zankam ngey dirawey ra, Oho, hala itaaci zaati, Kaŋ yaŋ ga zankam ngey dirawey ra:
30就是在百兽中最威猛的狮子，它面对任何野兽，也不会退缩；
30 Muusu beeri kaŋ gonda gaabi ka bisa ganji hamey kulu, A si kamba boro kulu se.
31还有高视阔步的（“高视阔步的”原文作“束着腰的”，意义隐晦；现参古译本改译。）雄鸡和公山羊，以及率领军兵的君王。
31 Da wongu bari gu mo, da hincin jindi, Da bonkooni da nga wongu marga mo.
32如果你行事愚昧，自高自大，或是心怀恶计，就要用手掩口。
32 Da ni na saamotaray te ka ni boŋ beerandi, Wala da ni na hari laalo fongu, Kala ma ni kambe dake ni meyo gaa.
33搅动牛乳必生出乳酪，紧压鼻子必压出血来，激起怒气必产生纷争。”
33 Zama wa karyaŋ ga kande ji, Niine musayyaŋ mo ga kande kuri, Yaadin mo no futay kankamandiyaŋ ga kande yanje.»