1当受智慧的教训
1 Laakal mana ce no? Fahamay mana nga jinda tunandi bo?
2它在路旁高处的最高点，在十字路口站着；
2 Batamey ra da fondey bindo ra da fondey kubayyaŋ do a go ga kay.
3在城门旁，在城门口，在进城门的空地上大声呼喊：
3 Da meyey gaa, nangey kaŋ borey ga furo kwaara ra, Da furoyaŋ meyey do, a go ga jinde sambu ka ne:
4“众人哪！我向你们呼唤，对世人发声。
4 «Ya araŋ alborey, araŋ no ay go ga ce. Ay jinda mo go ga koy Adam-izey do haray.
5愚蒙人哪！你们要学习精明；愚昧人哪！你们心里要明白事理。
5 Araŋ kaŋ sinda carmay, wa faham da laakal. Araŋ mo, saamey, wa goro nda bine kaŋ ga faham.
6你们听着，因为我要讲论极美的事，我要开口说正直的事；
6 Wa hanga jeeri ay se, Zama ay ga muraaduyaŋ kaŋ gonda beeray salaŋ. Ay meyo feeriyaŋ ya hari kaŋ ga saba no.
7我的口要论述真理，我的嘴唇厌恶邪恶。
7 Zama ay meyo ga cimi ci, Laala mo fanta hari no ay deena se.
8我口里的一切话都是公义的，毫无弯曲欺诈。
8 Ay me sanney kulu, adilitaray ra no i go, Haŋ kaŋ ga siiri si no i ra, wala haŋ kaŋ si saba.
9我的话对明理的人，都是对的；对得着知识的人，都是正直的。
9 Taray kwaaray no i go boro kaŋ ga faham se, I ga saba mo borey kaŋ ga du bayray se.
10你们要接受我的教训，不要银子；宁愿得着知识，胜过精金；
10 M'ay dondonandiyaŋey ta, manti nzarfu. Ma bayray ta ka bisa wura suubanante.
11因为智慧比红宝石更好，你一切所喜爱的都不能和智慧比较。
11 Zama laakal boori nda tondi hiir'ize caadante yaŋ. Hay kulu kaŋ boro ga ba si kar a gaa.
12尊荣公义出于智慧我──智慧──和精明同住，我又获得知识和谋略。
12 Ay, Laakal, ay na haggoyyaŋ ciya ay nangoray. Ay du bayray da laakal kaŋ ga haggoy.
13敬畏耶和华就是恨恶邪恶；骄傲、狂妄、邪恶的行为、乖谬的口，我都恨恶。
13 Rabbi humburkumay ga ti boro ma konna ilaalo. Boŋbeeray da fooma nda fondo laalo da me-ka-say, ay ga konn'ey.
14我有才智和大智慧，我有聪明，我有能力。
14 Saaware ya ay wane no, da laakal hanno. Ay ya fahamay no, ay gonda hina.
15君王借我掌权，统治者借我制定法纪。
15 Ay do no bonkooney ga may, Mayraykoyey mo ga ciiti dumbu.
16领袖、贵族和所有公义的审判官，都借我治国。
16 Ay do no jine borey ga may, Ngey nda laabukoy kayney mo, Kaŋ yaŋ ga ti laabo cimi-ciiti-teekoy kulu.
17爱我的，我必爱他；殷切寻找我的，必定寻见。
17 Ay ga ba ay baakoy, Borey kaŋ yaŋ g'ay ceeci nda himma mo ga du ay.
18财富和尊荣是我的，恒久的财产和公义也是我的。
18 Duure nda beeray go ay banda, Oho, da arzaka kaŋ ga duumi da adilitaray mo.
19我的果实胜过黄金，胜过精金，我的出产胜过纯银。
19 Ay nafa ga bisa wura, Oho, a bisa wura hansante. Ay riiba mo bisa nzarfu suubanante.
20我走在公义的道上，行在公正的路上，
20 Ay ga dira adilitaray fondey ra da cimi ciiti laawaley bindo ra.
21使爱我的承受财产，使他们的府库满溢。
21 Zama borey kaŋ yaŋ ga ba ay, Ay ma naŋ i ma duure tubu, Ay m'i jisiri nangey toonandi.
22创世以前已有智慧在耶和华创造的开始，在太初创造一切以先，就有了我。
22 Ay ya Rabbi wane no za a muraadey mana sintin, Za a goy sintinayey jine, doŋ waney.
23在亘古、在太初，在未有大地之前，我已经被立；
23 Za zamana kaŋ ga duumi jine, za sintina, Za ndunnya mana baa te no i n'ay sinji.
24没有深渊，没有大水的泉源以先，我已经出生。
24 Za guusuyaŋey si no i n'ay fattandi, Za hari-moy kaŋ yaŋ harey ga baa si no.
25大山未曾奠定，小山未有以先，我已经出生。
25 Za tondey mana sinji, Za tudey jine no i n'ay fattandi.
26那时，耶和华还没有造大地和田野，也没有造地上的泥土。
26 Za a mana laabo da saajey te jina, Za a mana laabu baano sintina te ndunnya ra.
27他立定诸天的时候，我在那里；他在渊面上界划地平线的时候，我在那里；
27 Alwaato kaŋ a na beeney soola, ay go no. Saaya kaŋ a na teeko moyduma windi sanda korbay cine.
28他上使穹苍坚固，下使深渊的水泉稳定；
28 Saaya kaŋ a na beene batama gaabandi, Saaya kaŋ guusuyaŋey hari-moy te gaabi.
29他为海洋定出界限，海水不能越过他的命令，他又划定大地的根基；
29 Saaya kaŋ a na teeko hirro daŋ a se, Zama haro ma si a lordo daaru, Alwaato kaŋ a na ndunnya sinjiyaŋ jeero te.
30那时，我在他身边作工匠，每天都充满喜乐，时常在他面前欢笑，
30 Saaya din ay go a do, goni no goy ra. Zaari kulu ay ya a farhã hari no, Han kulu mo ay ga farhã a jine.
31在他的大地上欢笑，和世人一同喜乐。
31 Ay ga farhã ndunnya ra kaŋ ga ti a wane, Ay kaani maayaŋo go Adam-izey do mo.
32听从智慧就为有福孩子们，现在你们要听从我；持守我道路的，是有福的。
32 Sohõ binde, ay izey, wa hanga jeeri ay se, Zama albarkante no borey kaŋ yaŋ ga haggoy d'ay fondey.
33你们要听从教训，要作智慧人，不可离弃教训。
33 Wa maa dondonandiyaŋ. Araŋ ma te laakal, araŋ ma s'a muray mo.
34听从我，天天在我门口警醒仰望，在我门框旁边守候的人，是有福的。
34 Albarkante no boro kaŋ ga maa ay se, Kaŋ zaari kulu a ga batu ay windi meyey bundey gaa.
35因为找到我的，就找到生命，他也必得着耶和华的恩惠。
35 Zama nga kaŋ ga du ay, fundi no a ga du, A ga du gaakuri Rabbi do mo.
36得罪我的，是伤害自己；凡是恨恶我的，就是喜爱死亡。”
36 Amma boro kaŋ ga zunubi te ay se, A goono ga nga fundo toonye. Boro kulu kaŋ ga konna ay, buuyaŋ no a ga ba.»