1Hast thou known the time of The bearing of the wild goats of the rock? The bringing forth of hinds thou dost mark!
1 "A wyddost ti amser llydnu y geifr gwylltion? A fuost ti'n gwylio'r ewigod yn esgor,
2Thou dost number the months they fulfil? And thou hast known the time of their bringing forth!
2 yn cyfrif y misoedd a gyflawnant ac yn gwybod amser eu llydnu?
3They bow down, Their young ones they bring forth safely, Their pangs they cast forth.
3 Y maent yn crymu i eni eu llydnod, ac yn bwrw eu brych.
4Safe are their young ones, They grow up in the field, they have gone out, And have not returned to them.
4 Y mae eu llydnod yn cryfhau ac yn prifio yn y maes, yn mynd ymaith, ac ni dd�nt yn �l.
5Who hath sent forth the wild ass free? Yea, the bands of the wild ass who opened?
5 "Pwy sy'n rhoi ei ryddid i'r asyn gwyllt, ac yn datod rhwymau'r asyn cyflym
6Whose house I have made the wilderness, And his dwellings the barren land,
6 y rhoddais yr anialdir yn gynefin iddo, a thir diffaith yn lle iddo fyw?
7He doth laugh at the multitude of a city, The cries of an exactor he heareth not.
7 Y mae'n gas ganddo su373?n y dref; y mae'n fyddar i floeddiadau gyrrwr.
8The range of mountains [is] his pasture, And after every green thing he seeketh.
8 Crwydra'r mynyddoedd am borfa, a chwilia am bob blewyn glas.
9Is a Reem willing to serve thee? Doth he lodge by thy crib?
9 "A yw'r ych gwyllt yn fodlon bod yn dy wasanaeth, a threulio'r nos wrth dy breseb?
10Dost thou bind a Reem in a furrow [with] his thick band? Doth he harrow valleys after thee?
10 A wyt yn gallu ei rwymo i gerdded yn y rhych, neu a fydd iddo lyfnu'r dolydd ar dy �l?
11Dost thou trust in him because great [is] his power? And dost thou leave unto him thy labour?
11 A wyt ti'n dibynnu arno am ei fod yn gryf? A adewi dy lafur iddo?
12Dost thou trust in him That he doth bring back thy seed? And [to] thy threshing-floor doth gather [it]?
12 A ymddiriedi ynddo i ddod �'th rawn yn �l, a'i gasglu i'th lawr dyrnu?
13The wing of the rattling ones exulteth, Whether the pinion of the ostrich or hawk.
13 "Ysgwyd yn brysur a wna adenydd yr estrys, ond heb fedru hedfan fel adenydd y garan;
14For she leaveth on the earth her eggs, And on the dust she doth warm them,
14 y mae'n gadael ei hwyau ar y ddaear, i ddeor yn y pridd,
15And she forgetteth that a foot may press it, And a beast of the field tread it down.
15 gan anghofio y gellir eu sathru dan draed, neu y gall anifail gwyllt eu mathru.
16Her young ones it hath hardened without her, In vain [is] her labour without fear.
16 Y mae'n esgeulus o'i chywion, ac yn eu trin fel pe na baent yn perthyn iddi, heb ofni y gallai ei llafur fod yn ofer.
17For God hath caused her to forget wisdom, And He hath not given a portion To her in understanding:
17 Oherwydd gadawodd Duw hi heb ddoethineb, ac nid oes ganddi ronyn o ddeall.
18At the time on high she lifteth herself up, She laugheth at the horse and at his rider.
18 Ond pan gyfyd a rhedeg, gall chwerthin am ben march a'i farchog.
19Dost thou give to the horse might? Dost thou clothe his neck [with] a mane?
19 "Ai ti sy'n rhoi nerth i'r march, ac yn gwisgo'i war � mwng?
20Dost thou cause him to rush as a locust? The majesty of his snorting [is] terrible.
20 Ai ti sy'n gwneud iddo ruglo fel locust, a gweryru nes creu dychryn?
21They dig in a valley, and he rejoiceth in power, He goeth forth to meet the armour.
21 Cura'r llawr �'i droed, ac ymffrostia yn ei nerth pan � allan i wynebu'r frwydr.
22He laugheth at fear, and is not affrighted, And he turneth not back from the face of the sword.
22 Y mae'n ddi-hid ac yn ddi-fraw; ni thry'n �l rhag y cleddyf.
23Against him rattle doth quiver, The flame of a spear, and a halbert.
23 O'i gwmpas y mae clep y cawell saethau, fflach y cleddyf a'r waywffon.
24With trembling and rage he swalloweth the ground, And remaineth not stedfast Because of the sound of a trumpet.
24 Yn aflonydd a chynhyrfus y mae'n difa'r ddaear; ni all aros yn llonydd pan glyw sain utgorn.
25Among the trumpets he saith, Aha, And from afar he doth smell battle, Roaring of princes and shouting.
25 Pan glyw'r utgorn, dywed, 'Aha !' Fe synhwyra frwydr o bell, trwst y capteiniaid a'u bloedd.
26By thine understanding flieth a hawk? Spreadeth he his wings to the south?
26 "Ai dy ddeall di sy'n gwneud i'r hebog hedfan a lledu ei adenydd tua'r De?
27At thy command goeth an eagle up high? Or lifteth he up his nest?
27 Ai d'orchymyn di a wna i'r eryr hedfan a gosod ei nyth yn uchel?
28A rock he doth inhabit, Yea, he lodgeth on the tooth of a rock, and fortress.
28 Fe drig ar y graig, ac aros yno yng nghilfach y graig a'i diogelwch.
29From thence he hath sought food, To a far off place his eyes look attentively,
29 Oddi yno y chwilia am fwyd, gan edrych i'r pellter.
30And his brood gulph up blood, And where the pierced [are] — there [is] he!
30 Y mae ei gywion yn llowcio gwaed; a phle bynnag y ceir ysgerbwd, y mae ef yno."