¹Then come unto Jesus do they from Jerusalem — scribes and Pharisees — saying,

¹Nú komu til Jesú farísear og fræðimenn frá Jerúsalem og sögðu:

²`Wherefore do thy disciples transgress the tradition of the elders? for they do not wash their hands when they may eat bread.`

²,,Hvers vegna brjóta lærisveinar þínir erfikenning forfeðranna? Þeir taka ekki handlaugar, áður en þeir neyta matar.``

³And he answering said to them, `Wherefore also do ye transgress the command of God because of your tradition?

³Hann svaraði þeim: ,,Hvers vegna brjótið þér sjálfir boðorð Guðs sakir erfikenningar yðar?

⁴for God did command, saying, Honour thy father and mother; and, He who is speaking evil of father or mother — let him die the death;

⁴Guð hefur sagt: ,Heiðra föður þinn og móður,` og: ,Hver sem formælir föður eða móður, skal dauða deyja.`

⁵but ye say, Whoever may say to father or mother, An offering [is] whatever thou mayest be profited by me; —

⁵En þér segið: Hver sem segir við föður sinn eða móður: ,Það sem þér hefði getað orðið til styrktar frá mér, er musterisfé,`

⁶and he may not honour his father or his mother, and ye did set aside the command of God because of your tradition.

⁶hann á ekki að heiðra föður sinn [eða móður]. Þér ógildið orð Guðs með erfikenning yðar.

⁷`Hypocrites, well did Isaiah prophesy of you, saying,

⁷Hræsnarar, sannspár var Jesaja um yður, er hann segir:

⁸This people doth draw nigh to Me with their mouth, and with the lips it doth honour Me, but their heart is far off from Me;

⁸Lýður þessi heiðrar mig með vörunum, en hjarta þeirra er langt frá mér.

⁹and in vain do they worship Me, teaching teachings — commands of men.`

⁹Til einskis dýrka þeir mig, er þeir kenna þá lærdóma, sem eru mannasetningar einar.``

¹⁰And having called near the multitude, he said to them, `Hear and understand:

¹⁰Og hann kallaði til sín mannfjöldann og sagði: ,,Heyrið og skiljið.

¹¹not that which is coming into the mouth doth defile the man, but that which is coming forth from the mouth, this defileth the man.`

¹¹Ekki saurgar það manninn, sem inn fer í munninn, hitt saurgar manninn, sem út fer af munni.``

¹²Then his disciples having come near, said to him, `Hast thou known that the Pharisees, having heard the word, were stumbled?`

¹²Þá komu lærisveinar hans og sögðu við hann: ,,Veistu, að farísearnir hneyksluðust, þegar þeir heyrðu orð þín?``

¹³And he answering said, `Every plant that my heavenly Father did not plant shall be rooted up;

¹³Hann svaraði: ,,Sérhver jurt, sem faðir minn himneskur hefur eigi gróðursett, mun upprætt verða.

¹⁴let them alone, guides they are — blind of blind; and if blind may guide blind, both into a ditch shall fall.`

¹⁴Látið þá eiga sig! Þeir eru blindir, leiðtogar blindra. Ef blindur leiðir blindan, falla báðir í gryfju.``

¹⁵And Peter answering said to him, `Explain to us this simile.`

¹⁵Þá sagði Pétur við hann: ,,Skýrðu fyrir oss líkinguna.``

¹⁶And Jesus said, `Are ye also yet without understanding?

¹⁶Hann svaraði: ,,Eruð þér líka skilningslausir ennþá?

¹⁷do ye not understand that all that is going into the mouth doth pass into the belly, and into the drain is cast forth?

¹⁷Skiljið þér ekki, að allt sem inn kemur í munninn, fer í magann og lendir síðan í safnþrónni?

¹⁸but the things coming forth from the mouth from the heart do come forth, and these defile the man;

¹⁸En það sem út fer af munni, kemur frá hjartanu. Og slíkt saurgar manninn.

¹⁹for out of the heart come forth evil thoughts, murders, adulteries, whoredoms, thefts, false witnessings, evil speakings:

¹⁹Því að frá hjartanu koma illar hugsanir, manndráp, hórdómur, saurlifnaður, þjófnaður, ljúgvitni, lastmælgi.

²⁰these are the things defiling the man; but to eat with unwashen hands doth not defile the man.`

²⁰Þetta er það, sem saurgar manninn. En að eta með óþvegnum höndum saurgar engan mann.``

²¹And Jesus having come forth thence, withdrew to the parts of Tyre and Sidon,

²¹Þaðan hélt Jesús til byggða Týrusar og Sídonar.

²²and lo, a woman, a Canaanitess, from those borders having come forth, did call to him, saying, `Deal kindly with me, Sir — Son of David; my daughter is miserably demonized.`

²²Þá kom kona nokkur kanversk úr þeim héruðum og kallaði: ,,Miskunna þú mér, herra, sonur Davíðs! Dóttir mín er mjög kvalin af illum anda.``

²³And he did not answer her a word; and his disciples having come to him, were asking him, saying — `Let her away, because she crieth after us;`

²³En hann svaraði henni engu orði. Lærisveinar hans komu þá og báðu hann: ,,Láttu hana fara, hún eltir oss með hrópum.``

²⁴and he answering said, `I was not sent except to the lost sheep of the house of Israel.`

²⁴Hann mælti: ,,Ég er ekki sendur nema til týndra sauða af Ísraelsætt.``

²⁵And having come, she was bowing to him, saying, `Sir, help me;`

²⁵Konan kom, laut honum og sagði: ,,Herra, hjálpa þú mér!``

²⁶and he answering said, `It is not good to take the children`s bread, and to cast to the little dogs.`

²⁶Hann svaraði: ,,Ekki sæmir að taka brauð barnanna og kasta því fyrir hundana.``

²⁷And she said, `Yes, sir, for even the little dogs do eat of the crumbs that are falling from their lords` table;`

²⁷Hún sagði: ,,Satt er það, herra, þó eta hundarnir mola þá, sem falla af borðum húsbænda þeirra.``

²⁸then answering, Jesus said to her, `O woman, great [is] thy faith, let it be to thee as thou wilt;` and her daughter was healed from that hour.

²⁸Þá mælti Jesús við hana: ,,Kona, mikil er trú þín. Verði þér sem þú vilt.`` Og dóttir hennar varð heil frá þeirri stundu.

²⁹And Jesus having passed thence, came nigh unto the sea of Galilee, and having gone up to the mountain, he was sitting there,

²⁹Þaðan fór Jesús og kom að Galíleuvatni. Og hann gekk upp á fjall og settist þar.

³⁰and there came to him great multitudes, having with them lame, blind, dumb, maimed, and many others, and they did cast them at the feet of Jesus, and he healed them,

³⁰Menn komu til hans hópum saman og höfðu með sér halta menn og blinda, fatlaða, mállausa og marga aðra og lögðu þá fyrir fætur hans, og hann læknaði þá.

³¹so that the multitudes did wonder, seeing dumb ones speaking, maimed whole, lame walking, and blind seeing; and they glorified the God of Israel.

³¹Fólkið undraðist, þegar það sá mállausa mæla, fatlaða heila, halta ganga og blinda sjá. Og þeir lofuðu Guð Ísraels.

³²And Jesus having called near his disciples, said, `I have compassion upon the multitude, because now three days they continue with me, and they have not what they may eat; and to let them away fasting I will not, lest they faint in the way.`

³²Jesús kallaði til sín lærisveina sína og sagði: ,,Ég kenni í brjósti um mannfjöldann. Þeir hafa nú hjá mér verið þrjá daga og hafa ekkert til matar. Ég vil ekki láta þá fara fastandi frá mér, þeir gætu örmagnast á leiðinni.``

³³And his disciples say to him, `Whence to us, in a wilderness, so many loaves, as to fill so great a multitude?`

³³Lærisveinarnir sögðu: ,,Hvar fáum vér nóg brauð til að metta allt þetta fólk hér í óbyggðum?``

³⁴And Jesus saith to them, `How many loaves have ye?` and they said, `Seven, and a few little fishes.`

³⁴Jesús spyr: ,,Hve mörg brauð hafið þér?`` Þeir svara: ,,Sjö, og fáeina smáfiska.``

³⁵And he commanded the multitudes to sit down upon the ground,

³⁵Þá bauð hann fólkinu að setjast á jörðina,

³⁶and having taken the seven loaves and the fishes, having given thanks, he did break, and gave to his disciples, and the disciples to the multitude.

³⁶tók brauðin sjö og fiskana, gjörði þakkir og braut þau og gaf lærisveinunum, en lærisveinarnir fólkinu.

³⁷And they did all eat, and were filled, and they took up what was over of the broken pieces seven baskets full,

³⁷Allir neyttu og urðu mettir. Síðan tóku þeir saman leifarnar, sjö körfur fullar.

³⁸and those eating were four thousand men, apart from women and children.

³⁸En þeir, sem neytt höfðu, voru fjórar þúsundir karlmanna auk kvenna og barna.Síðan lét hann fólkið fara, sté í bátinn og kom í Magadanbyggðir.

³⁹And having let away the multitudes, he went into the boat, and did come to the borders of Magdala.

³⁹Síðan lét hann fólkið fara, sté í bátinn og kom í Magadanbyggðir.