¹Neuze an holl dud-se, o vezañ savet, a zegasas anezhañ da Bilat.

¹And the whole multitude of them, rising up, led him to Pilate.

²Hag en em lakajont d'e damall, o lavarout: Ni hon eus kavet an den-mañ o tromplañ ar bobl hag o tifenn paeañ ar gwir da Gezar, o lavarout eo ar C'hrist, ar roue.

²And they began to accuse him, saying, We have found this [man] perverting our nation, and forbidding to give tribute to Caesar, saying that he himself is Christ, a king.

³Pilat a reas outañ ar goulenn-mañ: Bez' out-te roue ar Yuzevien? Jezuz a respontas dezhañ: Te en lavar.

³And Pilate demanded of him saying, Art *thou* the king of the Jews? And he answering him said, Thou sayest.

⁴Pilat a lavaras d'ar veleien vras ha d'ar bobl: Ne gavan netra da damall en den-mañ.

⁴And Pilate said to the chief priests and the crowds, I find no guilt in this man.

⁵Met int a zalc'he, o lavarout: Sevel a ra ar bobl, o kelenn dre holl Judea, o vezañ en graet adalek Galilea, betek amañ.

⁵But they insisted, saying, He stirs up the people, teaching throughout all Judaea, beginning from Galilee even on to here.

⁶Pa glevas Pilat komz eus Galilea, e c'houlennas hag e oa Galileat an den-se.

⁶But Pilate, having heard Galilee [named], demanded if the man were a Galilaean;

⁷Hag o vezañ gouezet e oa eus dalc'h Herodez, e kasas anezhañ da Herodez, hag a oa e Jeruzalem en deizioù-se.

⁷and having learned that he was of Herod's jurisdiction, remitted him to Herod, who himself also was at Jerusalem in those days.

⁸Herodez, pa welas Jezuz, a voe laouen, rak pell e oa en devoa c'hoant d'e welout, abalamour m'en devoa klevet lavarout kalz a draoù diwar e benn, hag e c'hortoze e welout oc'h ober ur mirakl bennak.

⁸And when Herod saw Jesus he greatly rejoiced, for he had been a long while desirous of seeing him, because of hearing many things concerning him, and he hoped to see some sign done by him;

⁹Ober a reas eta meur a c'houlenn outañ; met Jezuz ne respontas netra dezhañ.

⁹and he questioned him in many words, but *he* answered him nothing.

¹⁰Ar veleien vras hag ar skribed a oa eno, hag a damalle anezhañ gwashañ ma c'hellent.

¹⁰And the chief priests and the scribes stood and accused him violently.

¹¹Met Herodez, gant tud e ward, a zisprizas anezhañ; hag evit ober goap anezhañ, e lakaas gwiskañ dezhañ ur sae splann, hag e tistroas anezhañ da Bilat.

¹¹And Herod with his troops having set him at nought and mocked him, having put a splendid robe upon him, sent him back to Pilate.

¹²En deiz-se, Herodez ha Pilat a zeuas da vezañ mignoned; rak a-raok e oant enebourien.

¹²And Pilate and Herod became friends with one another the same day, for they had been at enmity before between themselves.

¹³Neuze Pilat, o vezañ dastumet ar veleien vras, mistri ar vro, hag ar bobl, a lavaras dezho:

¹³And Pilate, having called together the chief priests and the rulers and the people,

¹⁴Degaset hoc'h eus din an den-se evel m'en dije savet ar bobl, ha goude bezañ graet goulennoù outañ dirazoc'h, ne'm eus ket e gavet kiriek da hini ebet eus an torfedoù a damallit dezhañ,

¹⁴said to them, Ye have brought to me this man as turning away the people [to rebellion], and behold, I, having examined him before you, have found nothing criminal in this man as to the things of which ye accuse him;

¹⁵nag Herodez kennebeut, rak ho kaset em eus d'e gavout; ha setu n'en deus graet netra a vefe din a varv.

¹⁵nor Herod either, for I remitted you to him, and behold, nothing worthy of death is done by him.

¹⁶O vezañ eta graet e gastizañ, e laoskin anezhañ.

¹⁶Having chastised him therefore, I will release him.

¹⁷[Ret e oa dezhañ leuskel unan dezho e deiz ar gouel.]

¹⁷( Now he was obliged to release one for them at the feast.)

¹⁸Neuze e krijont holl a-unan: Laka hemañ d'ar marv, ha laosk deomp Barabbaz.

¹⁸But they cried out in a mass saying, Away with this [man] and release Barabbas to us;

¹⁹Hemañ a oa bet lakaet er prizon evit un dispac'h c'hoarvezet e kêr, hag ur muntr.

¹⁹who was one who, for a certain tumult which had taken place in the city, and [for] murder, had been cast into prison.

²⁰Pilat, o kaout c'hoant da leuskel Jezuz, a gomzas outo a-nevez.

²⁰Pilate therefore, desirous to release Jesus, again addressed [them].

²¹Met int a grias: Ouzh ar groaz! Ouzh ar groaz!

²¹But they cried out in reply saying, Crucify, crucify him.

²²Eñ a lavaras dezho evit an trede gwech: Met peseurt droug en deus graet? Ne'm eus kavet ennañ netra hag a vefe din a varv. E gastizañ a rin hag e laoskin anezhañ.

²²And he said the third time to them, What evil then has this [man] done? I have found no cause of death in him: I will chastise him therefore and release him.

²³Met int a gendalc'he, o c'houlenn gant kriadegoù bras ma vije staget ouzh ar groaz; hag o c'hriadennoù ha re ar veleien vras a greske.

²³But they were urgent with loud voices, begging that he might be crucified. And their voices [and those of the chief priests] prevailed.

²⁴Neuze Pilat a varnas ober evel ma felle dezho.

²⁴And Pilate adjudged that what they begged should take place.

²⁵Leuskel a reas dezho an hini a oa bet lakaet er prizon evit un dispac'h hag evit ur muntr, hag a oa an hini a c'houlennent; hag e lezas Jezuz d'o bolontez.

²⁵And he released him who, for tumult and murder, had been cast into prison, whom they begged for, and Jesus he delivered up to their will.

²⁶Hag evel ma kasent anezhañ, e kemerjont un den anvet Simon a Siren, a zistroe eus ar parkeier, hag e lakajont anezhañ da zougen ar groaz, war lerc'h Jezuz.

²⁶And as they led him away, they laid hold on a certain Simon, a Cyrenian, coming from the field, and put the cross upon him to bear it behind Jesus.

²⁷Ur vandenn vras a bobl hag a wragez en heulie, hag en em c'hlac'hare hag a hirvoude diwar e benn.

²⁷And a great multitude of the people, and of women who wailed and lamented him, followed him.

²⁸Jezuz, o tistreiñ etrezek enno, a lavaras dezho: Merc'hed Jeruzalem, na ouelit ket diwar va fenn, met gouelit warnoc'h hoc'h-unan ha war ho pugale,

²⁸And Jesus turning round to them said, Daughters of Jerusalem, do not weep over me, but weep over yourselves and over your children;

²⁹rak deizioù a zeuio ma vo lavaret: Eürus ar merc'hed difrouezh, ar c'hofoù n'o deus ket ganet, hag an divronn n'o deus ket maget!

²⁹for behold, days are coming in which they will say, Blessed [are] the barren, and wombs that have not borne, and breasts that have not given suck.

³⁰Neuze en em lakaint da lavarout d'ar menezioù: Kouezhit warnomp! ha d'ar grec'hiennoù: Goloit ac'hanomp!

³⁰Then shall they begin to say to the mountains, Fall upon us; and to the hills, Cover us:

³¹Rak ma reer an traoù-mañ d'ar c'hoad glas, petra a vo graet d'ar c'hoad sec'h?

³¹for if these things are done in the green tree, what shall take place in the dry?

³²Hag e kased ivez daou dorfedour, evit o lakaat da vervel gantañ.

³²Now two others also, malefactors, were led with him to be put to death.

³³Pa voent deuet el lec'h anvet Klopenn, e stagjont anezhañ ouzh ar groaz eno, hag an dorfedourien ivez, unan a-zehou hag egile a-gleiz.

³³And when they came to the place which is called Skull, there they crucified him, and the malefactors, one on the right hand, the other on the left.

³⁴Jezuz a lavare: Tad, pardon dezho, rak n'ouzont ket ar pezh a reont. Neuze e lodennjont e zilhad, ouzh o zeurel d'ar sord.

³⁴And Jesus said, Father, forgive them, for they know not what they do. And, parting out his garments, they cast lots.

³⁵Ar bobl en em zalc'he eno, hag a selle. Mistri ar vro hag ar bobl a rae goap anezhañ, o lavarout: Saveteet en deus ar re all, ra en em saveteo e-unan, mar deo ar C'hrist, an hini dibabet gant Doue!

³⁵And the people stood beholding, and the rulers also [with them] sneered, saying, He has saved others; let him save himself if this is the Christ, the chosen one of God.

³⁶Ar soudarded ivez, o tostaat evit kinnig gwinegr dezhañ, a rae goap outañ,

³⁶And the soldiers also made game of him, coming up offering him vinegar,

³⁷o lavarout: Mar dout roue ar Yuzevien, en em savete da-unan.

³⁷and saying, If *thou* be the king of the Jews, save thyself.

³⁸Ha bez' e oa a-us d'e benn ar skrid-mañ, [e gresianeg, e latin hag en hebraeg]: HEMAÑ EO ROUE AR YUZEVIEN.

³⁸And there was also an inscription [written] over him in Greek, and Roman, and Hebrew letters: This is the King of the Jews.

³⁹Unan eus an dorfedourien a oa kroazstaget a zismegañse ivez anezhañ, o lavarout: Mar dout ar C'hrist, en em savete da-unan, ha ni ivez.

³⁹Now one of the malefactors who had been hanged spoke insultingly to him, saying, Art not thou the Christ? save thyself and us.

⁴⁰Met egile, o krozal dezhañ, a lavaras: Ne zoujez ket eta Doue, rak barnet out d'an hevelep poan?

⁴⁰But the other answering rebuked him, saying, Dost *thou* too not fear God, thou that art under the same judgment?

⁴¹Evidomp-ni, ez eo gant reizhder, rak e resevomp hervez hon torfedoù, met hemañ n'en deus graet droug ebet.

⁴¹and *we* indeed justly, for we receive the just recompense of what we have done; but this [man] has done nothing amiss.

⁴²Hag e lavare da Jezuz: Aotrou, az pez soñj ac'hanon, pa zeui ez rouantelezh.

⁴²And he said to Jesus, Remember me, [Lord,] when thou comest in thy kingdom.

⁴³Jezuz a lavaras dezhañ: Me en lavar dit e gwirionez, hiziv e vi ganin er baradoz.

⁴³And Jesus said to him, Verily I say to thee, To-day shalt thou be with me in paradise.

⁴⁴Bez' e oa war-dro ar c'hwec'hvet eur, hag e voe teñvalijenn war an douar holl, betek an navet eur.

⁴⁴And it was about [the] sixth hour, and there came darkness over the whole land until [the] ninth hour.

⁴⁵An heol a deñvalaas, ha gouel an templ a rogas dre e greiz.

⁴⁵And the sun was darkened, and the veil of the temple rent in the midst.

⁴⁶Ha Jezuz en ur grial a vouezh uhel, a lavaras: Va Zad, lakaat a ran va spered etre da zaouarn! O vezañ lavaret kement-se, e varvas.

⁴⁶And Jesus, having cried with a loud voice, said, Father, into thy hands I commit my spirit. And having said this, he expired.

⁴⁷Ar c'hantener, o welout ar pezh a oa c'hoarvezet, a roas gloar da Zoue, o lavarout: A dra sur, an den-mañ a oa reizh.

⁴⁷Now the centurion, seeing what took place, glorified God, saying, In very deed this man was just.

⁴⁸An holl bobl hag a oa en em zastumet eno, o welout kement-se, a yeas kuit en ur skeiñ war boull o c'halon.

⁴⁸And all the crowds who had come together to that sight, having seen the things that took place, returned, beating [their] breasts.

⁴⁹An holl re a anaveze anezhañ, hag ar gwragez o devoa e heuliet adalek Galilea, en em zalc'he a-bell, hag a selle ouzh an traoù-se.

⁴⁹And all those who knew him stood afar off, the women also who had followed him from Galilee, beholding these things.

⁵⁰Un den anvet Jozef, ur c'huzulier-meur, un den mat ha reizh,

⁵⁰And behold, a man named Joseph, who was a councillor, a good man and a just

⁵¹un den n'en devoa ket roet e ali d'o diviz na d'o oberoù, o tont eus Arimatea, kêr eus ar Yuzevien, a c'hortoze ivez rouantelezh Doue;

⁵¹(this [man] had not assented to their counsel and deed), of Arimathaea, a city of the Jews, who also waited, [himself also,] for the kingdom of God

⁵²o vezañ deuet da gavout Pilat, e c'houlennas outañ korf Jezuz.

⁵²-- he having gone to Pilate begged the body of Jesus;

⁵³O vezañ e ziskennet eus ar groaz, en goloas gant ul lienenn, hag e lakaas anezhañ en ur bez toullet er roc'h, e-lec'h ne oa bet c'hoazh lakaet den.

⁵³and having taken it down, wrapped it in fine linen and placed him in a tomb hewn in the rock, where no one had ever been laid.

⁵⁴Bez' e oa deiz ar c'hempennadur, hag ar sabad a zeue.

⁵⁴And it was preparation day, and [the] sabbath twilight was coming on.

⁵⁵Ar gwragez deuet eus Galilea gant Jezuz, o vezañ heuliet Jozef, a welas ar bez ha penaos e oa lakaet korf Jezuz e-barzh.

⁵⁵And women, who had come along with him out of Galilee, having followed, saw the sepulchre and how his body was placed.

⁵⁶Hag o vezañ distroet, ec'h aozjont louzoù a c'hwez-vat ha frondoù, hag e tiskuizhjont deiz ar sabad, hervez al lezenn.

⁵⁶And having returned they prepared aromatic spices and ointments, and remained quiet on the sabbath, according to the commandment.