¹Neuze Jezuz, o komz d'ar bobl ha d'e ziskibien, a lavaras:

¹Then Jesus spoke to the crowds and to his disciples,

²Ar skribed hag ar farizianed a zo azezet war gador Moizez.

²saying, The scribes and the Pharisees have set themselves down in Moses' seat:

³Grit eta ha mirit kement a lavaront deoc'h; met na rit ket hervez o oberoù. Rak e lavaront, met ne reont ket.

³all things therefore, whatever they may tell you, do and keep. But do not after their works, for they say and do not,

⁴Eren a reont bec'hioù pounner ha diaes da zougen, ha o lakaont war divskoaz an dud, met ne fell ket dezho stekiñ outo gant o biz.

⁴but bind burdens heavy and hard to bear, and lay them on the shoulders of men, but will not move them with their finger.

⁵O holl oberoù a reont evit bezañ gwelet gant an dud. Evel-se eo, o deus fulakterioù ledan ha pempilhoù hir ouzh o dilhad;

⁵And all their works they do to be seen of men: for they make broad their phylacteries and enlarge the borders [of their garments],

⁶karout a reont ar plasoù kentañ er festoù, hag ar c'hadorioù kentañ er sinagogennoù;

⁶and love the chief place in feasts and the first seats in the synagogues,

⁷karout a reont bezañ saludet er marc'hallac'hoù, ha bezañ galvet gant an dud: Mestr, Mestr.

⁷and salutations in the market-places, and to be called of men, Rabbi, Rabbi.

⁸Met c'hwi, na rit ket ho kervel mestr, rak unan hepken eo ho Mestr, [ar C'hrist,] ha c'hwi holl a zo breudeur.

⁸But *ye*, be not ye called Rabbi; for one is your instructor, and all *ye* are brethren.

⁹Na c'halvit den war an douar ho tad, rak unan hepken eo ho Tad, an hini a zo en neñvoù.

⁹And call not [any one] your father upon the earth; for one is your Father, he who is in the heavens.

¹⁰Na rit ket ho kervel renerien, rak unan hepken eo ho Rener, ar C'hrist

¹⁰Neither be called instructors, for one is your instructor, the Christ.

¹¹An hini brasañ en ho touez a vo ho servijer.

¹¹But the greatest of you shall be your servant.

¹²Rak piv bennak en em uhela a vo izelaet, ha piv bennak en em izela a vo uhelaet.

¹²And whoever shall exalt himself shall be humbled, and whoever shall humble himself shall be exalted.

¹³Gwalleur deoc'h, skribed ha farizianed, pilpouzed! Abalamour ma serrit rouantelezh an neñvoù ouzh an dud, n'oc'h ket hoc'h-unan aet e-barzh, hag hoc'h eus c'hoazh harzet da vont e-barzh ar re a garje bezañ aet.

¹³But woe unto you, scribes and Pharisees, hypocrites, for ye shut up the kingdom of the heavens before men; for *ye* do not enter, nor do ye suffer those that are entering to go in.

¹⁴Gwalleur deoc'h, skribed ha farizianed, pilpouzed! Abalamour ma dismantrit tiez an intañvezed, hag e rit evit ar gweled pedennoù hir; abalamour da-se, e viot barnet garvoc'h.

¹⁵Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites, for ye compass the sea and the dry [land] to make one proselyte, and when he is become [such], ye make him twofold more [the] son of hell than yourselves.

¹⁵Gwalleur deoc'h, skribed ha farizianed, pilpouzed! Rak redek a rit dre ar mor hag an douar evit ober ur prozelit, ha, pa hoc'h eus e c'hounezet, e rit anezhañ ur mab-ifern div wech gwashoc'h egedoc'h.

¹⁶Woe to you, blind guides, who say, Whosoever shall swear by the temple, it is nothing; but whosoever shall swear by the gold of the temple, he is a debtor.

¹⁶Gwalleur deoc'h, renerien dall! Lavarout a rit: Mar tou unan bennak dre an templ, se n'eo netra; met mar tou unan bennak dre aour an templ, hennezh a dle derc'hel e gomz.

¹⁷Fools and blind, for which is greater, the gold, or the temple which sanctifies the gold?

¹⁷Tud diskiant ha dall! Pehini eo ar brasañ, an aour, pe an templ a santela an aour-se?

¹⁸And, Whosoever shall swear by the altar, it is nothing; but whosoever shall swear by the gift that is upon it is a debtor.

¹⁸Lavarout a rit c'hoazh: Mar tou unan bennak dre an aoter, se n'eo netra; met mar tou unan bennak dre ar prof a zo war an aoter, hennezh a dle derc'hel e gomz.

¹⁹[Fools and] blind ones, for which is greater, the gift, or the altar which sanctifies the gift?

¹⁹Tud dall! Pehini eo ar brasañ, ar prof, pe an aoter a santela ar prof-se?

²⁰He therefore that swears by the altar swears by it and by all things that are upon it.

²⁰An neb a dou dre an aoter, a dou dre an aoter ha dre gement a zo warni;

²¹And he that swears by the temple swears by it and by him that dwells in it.

²¹an neb a dou dre an templ, a dou dre an templ ha dre an Hini a chom ennañ;

²²And he that swears by heaven swears by the throne of God and by him that sits upon it.

²²hag an neb a dou dre an neñv, a dou dre dron Doue ha dre an Hini a zo azezet warnañ.

²³Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites, for ye pay tithes of mint and anise and cummin, and ye have left aside the weightier matters of the law, judgment and mercy and faith: these ye ought to have done and not have left those aside.

²³Gwalleur deoc'h, skribed ha farizianed, pilpouzed! Abalamour ma paeit an deog war ar vent, war an aned, ha war ar c'houmin, hag e lezit a-gostez ar pezh a zo ar muiañ talvoudek el lezenn, ar reizhder, an drugarez hag al lealded. Ar re-se a oa an traoù a dleec'h d'ober, hep koulskoude dilezel ar re all.

²⁴Blind guides, who strain out the gnat, but drink down the camel.

²⁴Renerien dall! Silañ a rit ar fubuenn, hag e lonkit ar c'hañval.

²⁵Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites, for ye make clean the outside of the cup and of the dish, but within they are full of rapine and intemperance.

²⁵Gwalleur deoc'h, skribed ha farizianed, pilpouzed! Abalamour ma naetait diavaez an hanaf hag ar plad, met en diabarzh oc'h leun a laeroñsi hag a zireizhder.

²⁶Blind Pharisee, make clean first the inside of the cup and of the dish, that their outside also may become clean.

²⁶Farizian dall! Naeta da gentañ an diabarzh eus an hanaf hag eus ar plad, evit ma teuio ivez an diavaez da vezañ naet.

²⁷Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites, for ye are like whited sepulchres, which appear beautiful outwardly, but within are full of dead men's bones and all uncleanness.

²⁷Gwalleur deoc'h, skribed ha farizianed, pilpouzed! Abalamour ma'z oc'h heñvel ouzh bezioù gwennet, en em ziskouez kaer en diavaez, hag a zo leun a eskern tud varv hag a bep dic'hlanded en diabarzh.

²⁸Thus also *ye*, outwardly ye appear righteous to men, but within are full of hypocrisy and lawlessness.

²⁸Evel-se c'hwi ivez, en diavaez, en em ziskouez reizh d'an dud, met en diabarzh, oc'h leun a bilpouzerezh hag a zireizhder.

²⁹Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites, for ye build the sepulchres of the prophets and adorn the tombs of the just,

²⁹Gwalleur deoc'h, skribed ha farizianed, pilpouzed! Abalamour ma savit bezioù d'ar brofeded ha ma vravait bezioù an dud reizh,

³⁰and ye say, If we had been in the days of our fathers we would not have been partakers with them in the blood of the prophets.

³⁰en ur lavarout: Mar vijemp bet en amzer hon tadoù, ne vijemp ket en em unanet ganto da skuilh gwad ar brofeded.

³¹So that ye bear witness of yourselves that ye are sons of those who slew the prophets:

³¹Testiñ a rit evel-se, a-enep deoc'h hoc'h-unan, penaos oc'h mibien ar re o deus lazhet ar brofeded.

³²and *ye*, fill ye up the measure of your fathers.

³²Leuniañ a rit eta muzul ho tadoù.

³³Serpents, offspring of vipers, how should ye escape the judgment of hell?

³³Naered, lignez a naered-gwiber, penaos e tec'hot diouzh kastiz ar gehenn?

³⁴Therefore, behold, *I* send unto you prophets, and wise men, and scribes; and [some] of them ye will kill and crucify, and [some] of them ye will scourge in your synagogues, and will persecute from city to city;

³⁴Setu perak e kasan deoc'h profeded, tud fur ha skribed; lazhañ hag stagañ ouzh ar groaz a reot darn, skourjezañ a reot darn all en ho sinagogennoù, hag argas a reot anezho eus an eil kêr d'eben,

³⁵so that all righteous blood shed upon the earth should come upon *you*, from the blood of righteous Abel to the blood of Zacharias son of Barachias, whom ye slew between the temple and the altar.

³⁵evit ma kouezho warnoc'h an holl wad reizh a zo bet skuilhet war an douar, adalek gwad Abel, an hini reizh, betek gwad Zakaria, mab Barakia, hoc'h eus lazhet etre an templ hag an aoter.

³⁶Verily I say unto you, All these things shall come upon this generation.

³⁶Me a lavar deoc'h e gwirionez, kement-se holl a gouezho war ar rummad-mañ.

³⁷Jerusalem, Jerusalem, [the city] that kills the prophets and stones those that are sent unto her, how often would I have gathered thy children as a hen gathers her chickens under her wings, and ye would not!

³⁷Jeruzalem, Jeruzalem, te hag a lazh ar brofeded, hag a veinata ar re a zo kaset dit, pet gwech em eus c'hoantaet dastum da vugale, evel ma tastum ar yar he foñsined dindan he divaskell, ha n'eo ket bet fellet deoc'h!

³⁸Behold, your house is left unto you desolate;

³⁸Setu, ho ti a ya da chom hep den,

³⁹for I say unto you, Ye shall in no wise see me henceforth until ye say, Blessed [be] he that comes in the name of [the] Lord.

³⁹rak me a lavar deoc'h, ne'm gwelot mui pelloc'h, betek ma lavarot: Ra vo benniget an hini a zeu en anv an Aotrou.