¹Ug kaniadto may mga manalagna ug mga magtutudlo nga didto sa Antioquia: si Bernabe, ug si Simon, nga ginganlan Niger, ug si Lucio, nga taga-Cirene, ug si Manahen, nga kasuso ni Herodes nga tetrarca, ug si Saulo.

¹Now there were in Antioch, in the assembly which was [there], prophets and teachers: Barnabas, and Simeon who was called Niger, and Lucius the Cyrenian, and Manaen, foster-brother of Herod the tetrarch, and Saul.

²Ug samtang sila nag-alagad sa Ginoo, ug nagpuasa, miingon ang Espiritu Santo: Ipinig kanako si Bernabe ug si Saulo alang sa buhat nga kanila ako nagatawag.

²And as they were ministering to the Lord and fasting, the Holy Spirit said, Separate me now Barnabas and Saul for the work to which I have called them.

³Unya, sa nakapuasa ug sa nakaampo ug sa nakapandung sila sa ilang mga kamot sa ibabaw kanila, gipalakaw sila.

³Then, having fasted and prayed, and having laid [their] hands on them, they let [them] go.

⁴Busa, sanglit gisugo sila sa Espiritu Santo, milugsong sa Seleucia; ug gikan didto misakay sila padulong sa Cipro.

⁴They therefore, having been sent forth by the Holy Spirit, went down to Seleucia, and thence sailed away to Cyprus.

⁵Ug sa nakadangat sila sa Salamina, gimantala nila ang pulong sa Dios sa mga sinagoga sa mga Judio. Ug uban usab kanila si Juan ingon nga ilang katabang.

⁵And being in Salamis, they announced the word of God in the synagogues of the Jews. And they had John also as [their] attendant.

⁶Ug sa nalatas na nila ang tibook nga pulo hangtud sa Papho, hingkaplagan nila ang usa ka salamangkero nga Judio, manalagna nga bakakon, nga ginganlan si Barjesus;

⁶And having passed through the whole island as far as Paphos, they found a certain man a magician, a false prophet, a Jew, whose name was Bar-jesus,

⁷Nga kauban sa gobernador nga si Sergio Paulo, usa ka tawo nga masinabuton. Kini nagpatawag ngadto kaniya kang Bernabe ug kang Saulo, ug naninguha siya sa pagpatalinghug sa pulong sa Dios.

⁷who was with the proconsul Sergius Paulus, an intelligent man. *He*, having called Barnabas and Saul to [him], desired to hear the word of God.

⁸Apan misukol kanila si Elimas, ang salamangkero nga malimbongon (kay mao kini ang iyang ngalan, kong hubaron), nga naninguha siya sa pagpasalaag sa pagtoo sa gobernador.

⁸But Elymas the magician (for so his name is by interpretation) opposed them, seeking to turn away the proconsul from the faith.

⁹Unya si Saulo, nga ginganlan usab si Pablo, nga napuno sa Espiritu Santo, mitutok kaniya,

⁹But Saul, who also [is] Paul, filled with [the] Holy Spirit, fixing his eyes upon him,

¹⁰Ug miingon: Ah, ikaw nga napuno sa tanang limbong, ug sa tanang pagluib, anak ikaw sa yawa, ug kaaway sa tanang pagkamatarung, dili ka ba moundang sa pagbalit-ad sa mga matul-id nga dalan sa Ginoo?

¹⁰said, O full of all deceit and all craft: son of [the] devil, enemy of all righteousness; wilt thou not cease perverting the right paths of [the] Lord?

¹¹Ug tan-awa karon, ang kamot sa Ginoo nagapaibabaw kanimo ug mabuta ka nga dili ka makakita sa adlaw sulod sa usa ka panahon. Ug sa gilayon nahulog kaniya ang usa ka gabon ug kangitngit: ug sa nagalibutlibut siya nangita kong kinsa ang magaagak kaniya sa kamot.

¹¹And now behold, [the] Lord's hand [is] upon thee, and thou shalt be blind, not seeing the sun for a season. And immediately there fell upon him a mist and darkness; and going about he sought persons who should lead him by the hand.

¹²Unya ang gobernador, sa nakita niya ang nahitabo, mitoo nga nahatingala sa pagtolon-an sa Ginoo.

¹²Then the proconsul, seeing what had happened, believed, being amazed at the teaching of the Lord.

¹³Ug si Pablo ug ang iyang mga kauban milayag gikan sa Papho, ug midunggo sila sa Perge sa Pamphylia. Apan si Juan mibulag kanila, ug mipauli sa Jerusalem.

¹³And having sailed from Paphos, Paul and his company came to Perga of Pamphylia; and John separated from them and returned to Jerusalem.

¹⁴Ug sa nahaagi sila sa Perge, naka-abut sila sa Antioquia sa Pisidia, ug mingsulod sila sa sinagoga sa adlaw nga igpapahulay ug milingkod.

¹⁴But they, passing through from Perga, came to Antioch of Pisidia; and entering into the synagogue on the sabbath day they sat down.

¹⁵Ug sa tapus ang pagbasa sa Kasugoan ug sa mga Manalagna, gipasugoan sila sa mga pangulo sa sinagoga: Kaigsoonan: kong kamo may mga pulong nga tambag alang sa katawohan isulti ninyo.

¹⁵And after the reading of the law and the prophets, the rulers of the synagogue sent to them, saying, Brethren, if ye have any word of exhortation to the people, speak.

¹⁶Unya mitindog si Pablo, ug sa nakasinyas sa iyang mga kamot, miingon: Magpatalinghug kamo, mga taga-Israel, ug kamo nga mga nangahadlok sa Dios.

¹⁶And Paul, rising up and making a sign with the hand, said, Israelites, and ye that fear God, hearken.

¹⁷Ang Dios niining katawohan sa Israel nagpili sa atong mga ginikanan; ug gibayaw niya ang lungsod samtang sila nagpuyo ingon nga dumuloong sa yuta sa Egipto, ug sila gipagula niya uban ang iyang makagagahum nga bukton.

¹⁷The God of this people Israel chose our fathers, and exalted the people in their sojourn in [the] land of Egypt, and with a high arm brought them out of it,

¹⁸Ug sa giantus niya ang ilang mga batasan sa may kap-atan ka tuig sa kamingawan,

¹⁸and for a time of about forty years he nursed them in the desert.

¹⁹Ug sa gilaglag niya ang pito ka mga nasud sa yuta sa Canaan, iyang gihatag kanila ang ilang yuta nga usa ka kabilin sa may upat ka gatus ug kalim-an ka tuig.

¹⁹And having destroyed seven nations in the land of Canaan, he gave them their land as an inheritance.

²⁰Ug sa human niini iyang gihatagan sila ug mga maghuhukom hangtud kang Samuel nga manalagna.

²⁰And after these things he gave [them] judges till Samuel the prophet, [to the end of] about four hundred and fifty years.

²¹Ug unya nangayo sila ug hari; ug gihatag kanila sa Dios si Saulo, nga anak ni Cis, usa ka tawo sa banay ni Benjamin, sa may kap-atan ka tuig.

²¹And then they asked for a king, and God gave to them Saul, son of Kis, a man of the tribe of Benjamin, during forty years.

²²Ug sa iyang gikuha siya, gipatindog niya si David, aron mahimong hari nila; nga gipamatud-an niya usab nga nagaingon: Nakita ko si David nga anak ni Jesse, tawo nga ingon sa akong kasingkasing, nga magabuhat sa tanan nako nga kabubut-on.

²²And having removed him he raised up to them David for king, of whom also bearing witness he said, I have found David, the son of Jesse, a man after my heart, who shall do all my will.

²³Sa kaliwatan niini, ingon sa saad, ang Dios nagpatindog alang sa Israel usa ka Manluluwas nga si Jesus;

²³Of this man's seed according to promise has God brought to Israel a Saviour, Jesus;

²⁴Sa wala pa siya moanhi si Juan nagwali una sa bautismo sa paghinulsol sa tibook nga katawohan sa Israel.

²⁴John having proclaimed before the face of his entry [among the people] [the] baptism of repentance to all the people of Israel.

²⁵Ug sa nagtuman si Juan sa iyang katungdanan nag-ingon: Kinsa man ako sa inyong pagdahum? Dili ako mao siya. Apan ania karon, nagasunod ang usa sa akong ulahi, kansang sapin sa iyang mga tiil, dili ako takus makaghubad.

²⁵And as John was fulfilling his course he said, Whom do ye suppose that I am? *I* am not [he]. But behold, there comes one after me, the sandal of whose feet I am not worthy to loose.

²⁶Kaigsoonan, mga anak sa kaliwatan ni Abraham, ug kaninyo nga mga nagakahadlok sa Dios, kaninyo gipadala kining pulong sa kaluwasan.

²⁶Brethren, sons of Abraham's race, and those who among you fear God, to you has the word of this salvation been sent:

²⁷Kay ang mga nagapuyo sa Jerusalem, ug ang ilang mga punoan, tungod sa wala nila pagpakaila kaniya, bisan sa mga tingog sa mga manalagna nga ginabasa sa tanang adlaw nga igpapahulay, nagtuman sa mga tagna pinaagi sa pagsilot kaniya sa kamatayon.

²⁷for those who dwell in Jerusalem, and their rulers, not having known him, have fulfilled also the voices of the prophets which are read on every sabbath, [by] judging [him].

²⁸Ug bisan wala silay hingpalgan nga ikapasangil kaniya sa kamatayon, gipangayo nila kang Pilato nga pagapatyon siya.

²⁸And having found no cause of death [in him], they begged of Pilate that he might be slain.

²⁹Ug sa natuman nila ang tanang mga butang nga nahisulat mahatungod kaniya gihugos nila gikan sa kahoy, ug gibutang siya sa usa ka lubnganan.

²⁹And when they had fulfilled all things written concerning him, they took him down from the cross and put him in a sepulchre;

³⁰Apan gibanhaw siya sa Dios gikan sa mga minatay;

³⁰but God raised him from among [the] dead,

³¹Ug sa daghang mga adlaw siya nagpakita sa mga nanungas uban kaniya sa Galilea padulong sa Jerusalem, nga sila mao ang mga saksi niya sa atubangan sa katawohan.

³¹who appeared for many days to those who had come up with him from Galilee to Jerusalem, who are now his witnesses to the people.

³²Ug kami nagamantala kaninyo sa Maayong Balita sa saad nga nabuhat ngadto sa mga ginikanan,

³²And *we* declare unto you the glad tidings of the promise made to the fathers,

³³Nga gituman sa Dios sa atong mga anak sa gibanhaw niya si Jesus; ingon usab nga nahisulat sa ikaduha nga Salmo: Ikaw mao ang Anak ko; gipanganak ko ikaw karon.

³³that God has fulfilled this to us their children, having raised up Jesus; as it is also written in the second psalm, *Thou* art my Son: this day have *I* begotten thee.

³⁴Ug mahitungod sa pagbanhaw kaniya gikan sa mga minatay, aron dili na gayud siya pabalikon sa kadunot, namulong sa ingon niini: Igahatag ko kanimo ang balaan ug malig-ong mga panalangin ni David.

³⁴But that he raised him from among [the] dead, no more to return to corruption, he spoke thus: I will give to you the faithful mercies of David.

³⁵Tungod kay nagsulti siya usab sa laing Salmo: Dili mo itugot nga ang imong Balaan makakita ug kadunot.

³⁵Wherefore also he says in another, Thou wilt not suffer thy gracious one to see corruption.

³⁶Kay, si David, sa tapus siya makag-alagad sa iyang kaliwatan sumala sa kabubut-on sa Dios, natulog, ug giipon sa iyang mga ginikanan ug nakakita siya ug kadunot;

³⁶For David indeed, having in his own generation ministered to the will of God, fell asleep, and was added to his fathers and saw corruption.

³⁷Apan kadtong gibanhaw sa Dios, wala makakita ug kadunot.

³⁷But he whom God raised up did not see corruption.

³⁸Busa, hingbaloan ninyo, mga igsoon, nga pinaagi niining tawohana ginamantala kaninyo ang pagpasaylo sa mga sala.

³⁸Be it known unto you, therefore, brethren, that through this man remission of sins is preached to you,

³⁹Ug pinaagi kaniya ang tagsatagsa nga motoo, gipakamatarung gikan sa tanang mga butang, nga gikan niini wala kamo pakamatarunga pinaagi sa Kasugoan ni Moises.

³⁹and from all things from which ye could not be justified in the law of Moses, in him every one that believes is justified.

⁴⁰Busa, magmatngon kamo tingali unya mahatabo kaninyo ang gisulti sa mga Manalagna:

⁴⁰See therefore that that which is spoken in the prophets do not come upon [you],

⁴¹Tan-awa, kamong mga yubitan, ug kamo manghitingala, ug kamo; mangawala kay nagabuhat ako ug usa ka buhat sa inyong mga adlaw, usa ka buhat nga dili gayud ninyo pagtohoan, kong kini igasugilon sa uban kaninyo.

⁴¹Behold, ye despisers, and wonder and perish; for *I* work a work in your days, a work which ye will in no wise believe if one declare it to you.

⁴²Ug sa minggula sila, nagpakilooy sila nga isulti kanila kining mga pulong sa mosunod nga adlaw nga igpapahulay.

⁴²And as they went out they begged that these words might be spoken to them the ensuing sabbath.

⁴³Karon sa pagpamauli niadtong didto sa sinagoga, daghan sa mga Judio ug sa mga kinabig nga mga masinimbahon mingnunot kang Pablo ug kang Bernabe; nga, sa nagapakigsulti kanila, nagtambag kanila, sa pagpadayon sa gracia sa Dios.

⁴³And the congregation of the synagogue having broken up, many of the Jews and of the worshipping proselytes followed Paul and Barnabas, who speaking to them, persuaded them to continue in the grace of God.

⁴⁴Ug sa sunod nga adlaw nga igpapahulay hapit ang tibook nga ciudad mingdugok sa pagpatalinghug sa pulong sa Dios.

⁴⁴And on the coming sabbath almost all the city was gathered together to hear the word of God.

⁴⁵Apan sa pagkakita sa mga Judio sa mga panon sa katawohan, nangapuno sila sa kasina ug mingsupak sa mga butang nga giasoy ni Pablo, ug nanagpasipala sila.

⁴⁵But the Jews, seeing the crowds, were filled with envy, and contradicted the things said by Paul, [contradicting and] speaking injuriously.

⁴⁶Unya si Pablo ug si Bernabe nanagsulti sa dakung kaisug ug nanag-ingon: Kinahanglan nga ang pulong sa Dios igamantala pag-una kaninyo. Apan kay ginasalikway ninyo, ug ginahukman ninyo ang inyong kaugalingon nga dili takus sa kinabuhi nga walay katapusan, ania karon, mangadto kami sa mga Gentil.

⁴⁶And Paul and Barnabas spoke boldly and said, It was necessary that the word of God should be first spoken to you; but, since ye thrust it from you, and judge yourselves unworthy of eternal life, lo, we turn to the nations;

⁴⁷Kay mao kini ang gisugo sa Ginoo kanato: Gibutang ko ikaw nga kahayag sa mga Gentil, aron ikaw mamahimo nga alang sa kaluwasan hangtud sa kinatumyan sa yuta.

⁴⁷for thus has the Lord enjoined us: I have set thee for a light of the nations, that thou shouldest be for salvation to the end of the earth.

⁴⁸Ug sa pagkadungog sa mga Gentil, nangalipay sila, ug gihimaya nila ang pulong sa Dios, ug mingtoo kadtong tanan nga mga gipili nga daan alang sa kinabuhing walay katapusan.

⁴⁸And [those of] the nations, hearing it, rejoiced, and glorified the word of the Lord, and believed, as many as were ordained to eternal life.

⁴⁹Ug ang pulong sa Ginoo nasangyaw sa tibook nga kayutaan.

⁴⁹And the word of the Lord was carried through the whole country.

⁵⁰Apan gisugyotan sa mga Judio ang mga maampoong babaye nga mga dungganan sa kahimtang ug ang mga kadagkuan sa ciudad, ug nagpalihok sila ug usa ka paglutos batok kang Pablo, ug kang Bernabe, ug ilang giabug sila ngadto sa gawas sa ilang mga utlanan.

⁵⁰But the Jews excited the women of the upper classes who were worshippers, and the first people of the city, and raised a persecution against Paul and Barnabas, and cast them out of their coasts.

⁵¹Apan gitaktak nila ang abug sa mga tiil batok kanila, ug nanagpangadto sila sa Iconio.

⁵¹But they, having shaken off the dust of their feet against them, came to Iconium.

⁵²Ug ang mga tinon-an nangapuno sa kalipay ug sa Espiritu Santo.

⁵²And the disciples were filled with joy and [the] Holy Spirit.