1Ug nakaabut usab siya sa Derbe ug sa Listra. Ug ania karon, didto may usa ka tinon-an, nga ginganlan si Timoteo, anak sa usa ka babaye nga Judio nga mingtoo, apan ang iyang amahan Greciahanon.
1And he came to Derbe and Lystra: and behold, a certain disciple was there, by name Timotheus, son of a Jewish believing woman, but [the] father a Greek,
2Ug niini nagahatag ug maayong pagpamatuod ang mga igsoon sa Listra ug sa Iconio.
2who had a [good] testimony of the brethren in Lystra and Iconium.
3Buot ni Pablo nga siya mouban kaniya sa iyang paggikan, ug iyang gidala siya ug iyang gicircuncidahan tungod sa mga Judio nga didto niadtong mga dapita; kay hingbaloan sa tanan, nga ang iyang amahan Greciahanon.
3Him would Paul have go forth with him, and took [him and] circumcised him on account of the Jews who were in those places, for they all knew his father that he was a Greek.
4Ug samtang sila nagapadayon sa ilang panaw sa mga ciudad, ilang gihatag kanila ang mga pagbulut-an aron pagabantayan nila ang mga gikauyonan sa mga apostoles ug sa mga anciano nga nangadto sa Jerusalem.
4And as they passed through the cities they instructed them to observe the decrees determined on by the apostles and elders who were in Jerusalem.
5Tungod niini ang mga iglesia nangalig-on sa pagtoo, ug nagdugang ang gidaghanon sa adlaw-adlaw.
5The assemblies therefore were confirmed in the faith, and increased in number every day.
6Ug sa paglatas nila sa kayutaan sa Phrygia ug sa Galacia, gidid-an sila sa Espiritu Santo sa pagmantala sa pulong didto sa Asia.
6And having passed through Phrygia and the Galatian country, having been forbidden by the Holy Spirit to speak the word in Asia,
7Ug sa pag-abut nila sa Misia naninguha sila sa pag-adto sa Bitinia; apan wala sila tuguti sa Espiritu ni Jesus.
7having come down to Mysia, they attempted to go to Bithynia, and the Spirit of Jesus did not allow them;
8Ug sa miagi sila sa Misia, milugsong sila ngadto sa Troas.
8and having passed by Mysia they descended to Troas.
9Usa ka panan-awon nagpahayag kang Pablo sa kagabhion: May usa ka tawo nga taga-Macedonia, nga nagatindog sa pagpangaliyupo kaniya, ug nagaingon: Umari ka sa Macedonia, ug tabangi kami.
9And a vision appeared to Paul in the night: There was a certain Macedonian man, standing and beseeching him, and saying, Pass over into Macedonia and help us.
10Ug gilayon sa hingkit-an niya ang panan-awon, gipaninguha namo ang pag-adto sa Macedonia, kay gisabut namo nga gitawag kami sa Dios, aron igamantala namo kanila ang Maayong Balita.
10And when he had seen the vision, immediately we sought to go forth to Macedonia, concluding that the Lord had called us to announce to them the glad tidings.
11Sa milayag kami gikan sa Troas, mipadulong kami sa Samotracia, ug sa sunod nga adlaw, sa Napoles;
11Having sailed therefore away from Troas, we went in a straight course to Samothracia, and on the morrow to Neapolis,
12Ug gikan didto ngadto sa Filipos, nga mao ang kaulohang ciudad kaniadto sa ginsakpan sa Macedonia, usa ka colonia nga Romanhon. Ug mipuyo kami didto niadtong ciudara sa pila ka adlaw.
12and thence to Philippi, which is [the] first city of that part of Macedonia, a colony. And we were staying in that city certain days.
13Ug sa adlaw nga igpapahulay migula kami sa gawas sa ganghaan nga haduol sa usa ka suba, diin sa among paghunahuna may dapit sa pag-ampo. Ug milingkod kami ug nagpakigsulti sa mga babaye nga nagakatigum.
13And on the sabbath day we went outside the gate by the river, where it was the custom for prayer to be, and we sat down and spoke to the women who had assembled.
14Usa ka babaye nga ginganlan si Lidia, nga nagabaligya ug purpura, sa ciudad sa Tiatira, babaye nga nagasimba sa Dios, nagapatalinghug kanamo; kansang kasingkasing gibuksan sa Ginoo, aron sa pagpatalinghug gayud sa mga butang nga ginasulti ni Pablo.
14And a certain woman, by name Lydia, a seller of purple, of the city of Thyatira, who worshipped God, heard; whose heart the Lord opened to attend to the things spoken by Paul.
15Ug sa nabautismohan siya ug ang iyang panimalay nagpakilooy siya kanamo, nga nagaingon: Kong kamo nagahunahuna nga ako adunay pagtoo sa Ginoo, sumulod kamo ug pabilin sa akong balay. Ug iyang gipugos kami.
15And when she had been baptised and her house, she besought [us], saying, If ye have judged me to be faithful to the Lord, come into my house and abide [there]. And she constrained us.
16Ug nahitabo nga sa nagapadulong kami sa dapit sa pag-ampo, gisugat kami sa usa ka sulogoon nga babaye, nga adunay espiritu sa pagkamagtatagna, nga nagahatag ug daghang ganancia sa iyang mga agalon pinaagi sa pagtagna:
16And it came to pass as we were going to prayer that a certain female slave, having a spirit of Python, met us, who brought much profit to her masters by prophesying.
17Kini sa misunod kang Pablo ug kanamo, misinggit nga nagaingon: Kining mga tawohana mga ulipon sa Dios nga Hataas Uyamut, nga nagamantala kaninyo sa dalan sa kaluwasan.
17She, having followed Paul and us, cried saying, These men are bondmen of the Most High God, who announce to you [the] way of salvation.
18Ug gibuhat niya kini sa daghang mga adlaw. Apan sa gisamokan na si Pablo, milingi ug miingon sa espiritu: Gisugo ko ikaw, sa ngalan ni Jesucristo, nga gumula ka kaniya. Ug migula kini nianang taknaa.
18And this she did many days. And Paul, being distressed, turned, and said to the spirit, I enjoin thee in the name of Jesus Christ to come out of her. And it came out the same hour.
19Apan sa pagtan-aw sa iyang mga agalon, nga nawad-an sila sa kalauman sa ilang pangita, ilang gidakup si Pablo ug si Silas, ug ilang giguyod ngadto sa baligya-anan sa atubangan sa mga maghuhukom.
19And her masters, seeing that the hope of their gains was gone, having seized Paul and Silas, dragged [them] into the market before the magistrates;
20Ug sa ilang gidala sila ngadto sa mga maghuhukom, nanag-ingon sila: Kining mga tawohana nga mga Judio, nakagubot ug daku sa atong ciudad;
20and having brought them up to the praetors, said, These men utterly trouble our city, being Jews,
21Ug nagatudlo ug mga batasan nga dili angay kanamo nga mga Romanhon ang pagdawat, kun ang pagsugot.
21and announce customs which it is not lawful for us to receive nor practise, being Romans.
22Ug ang panon sa katawohan nanindog pagtingub batok kanila; gigisi sa mga maghuhukom ang ilang bisti, ug nagsugo nga puspusan kini sila sa mga puspus.
22And the crowd rose up too against them; and the praetors, having torn off their clothes, commanded to scourge [them].
23Ug sa napuspusan na sila sa makadaghan, gisulod sila sa bilanggoan, ug gitugon nila ang magbabantay sa bilanggoan nga bantayan sila sa malig-on:
23And having laid many stripes upon them they cast [them] into prison, charging the jailor to keep them safely;
24Kini, sa pagkadawat niya sa mao nga tugon, iyang gibutang sila sa sulod gayud nga bilanggoan, ug gilig-onan niya ang ilang mga tiil sa sepohan.
24who, having received such a charge, cast them into the inner prison, and secured their feet to the stocks.
25Apan sa may tungang gabii, si Pablo ug si Silas nagaampo ug nagaambahan sa Dios; ug nagapatalinghug kanila ang mga binilanggo.
25And at midnight Paul and Silas, in praying, were praising God with singing, and the prisoners listened to them.
26Ug sa kalit miabut ang usa ka makusog nga linog, sa pagkaagi nga nangauyog ang mga patukoranan sa bilanggoan; ug gilayon nangaabli ang tanang mga pultahan, ug nangahubad ang mga gapus sa tagsatagsa.
26And suddenly there was a great earthquake, so that the foundations of the prison shook, and all the doors were immediately opened, and the bonds of all loosed.
27Ug sa nahimata ang magbabantay sa bilanggoan, ug hingkit-an niya nga nangaabli ang mga pultahan sa bilanggoan, gikuha niya ang iyang pinuti, ug buot maghikog, kay nagadahum siya nga nanagpangalagiw ang mga binilanggo.
27And the jailor being awakened out of his sleep, and seeing the doors of the prison opened, having drawn a sword was going to kill himself, thinking the prisoners had fled.
28Apan misinggit si Pablo sa hataas nga tingog, nga nagaingon: Ayaw pagdagmali ang imong kaugalingon, kay ania kami dinhi nga tanan.
28But Paul called out with a loud voice, saying, Do thyself no harm, for we are all here.
29Ug nangayo siya ug suga ug midali siya sa pagsulod, ug sa nagakurog tungod sa kahadlok, miyaub sa atubangan ni Pablo ug ni Silas.
29And having asked for lights, he rushed in, and, trembling, fell down before Paul and Silas.
30Ug iyang gidala sila sa gawas ug miingon kanila: Mga ginoo, unsay kinahanglan ko nga pagabuhaton, aron mamaluwas ako?
30And leading them out said, Sirs, what must I do that I may be saved?
31Ug sila miingon: Tumoo ka sa Ginoong Jesucristo, ug mamaluwas ka, ikaw ug ang imong panimalay.
31And they said, Believe on the Lord Jesus and thou shalt be saved, thou and thy house.
32Ug nanagsulti sila sa pulong sa Ginoo kaniya ug sa tanan nga diha sa iyang panimalay.
32And they spoke to him the word of the Lord, with all that were in his house.
33Ug iyang gikuha sila niadto gayud nga taknaa sa kagabhion, ug iyang gihunaran ang ilang mga samad; ug napabautismo gilayon siya ug ang tibook niyang panimalay.
33And he took them the same hour of the night and washed [them] from their stripes; and was baptised, he and all his straightway.
34Ug iyang gidala sila sa iyang balay, ug gidulotan ug pagkaon, ug nangalipay sa hilabihan gayud uban sa iyang tibook nga panimalay, kay mingtoo sila sa Dios.
34And having brought them into his house he laid the table [for them], and rejoiced with all his house, having believed in God.
35Ug sa nabuntag na, ang mga maghuhukom nagsugo ug mga sulogoon, nga nagaingon: Buhii kadtong mga tawohana.
35And when it was day, the praetors sent the lictors, saying, Let those men go.
36Unya ang magbalantay sa bilanggoan nagpahibalo niining mga pulonga kang Pablo: Ang mga maghuhukom nagpasugo nga pabuhian kamo: busa gumula kamo karon, ug manglakaw sa pakigdait.
36And the jailor reported these words to Paul: The praetors have sent that ye may be let go. Now therefore go out and depart in peace.
37Apan si Pablo miingon kanila: Kami gipamuspusan nila sa dayag gayud, sa wala pa kami paghukmi, nga mga tawo nga Romanhon, ug gibalhog kami sa bilanggoan, ug karon sa tago ba pagapagulaon kami? Dili mahimo; kondili nga paanhia sila gayud ug pabuhian kami.
37But Paul said to them, Having beaten us publicly uncondemned, us who are Romans, they have cast us into prison, and now they thrust us out secretly? no, indeed, but let them come themselves and bring us out.
38Ug ang mga sulogoon nagsugilon niining mga pulonga ngadto sa mga maghuhukom; ug nangahadlok sila sa pagkadungog nila nga mga Romanhon kini sila.
38And the lictors reported these words to the praetors. And they were afraid when they heard they were Romans.
39Ug ming-abut sila, ug nagpakilooy kanila: ug sa nabuhian sila, gihangyo sila nga mamahawa sila sa ciudad.
39And they came and besought them, and having brought them out, asked them to go out of the city.
40Ug minggula sila sa bilanggoan ug mingsulod sila sa balay ni Lidia; ug sa hingkit-an nila ang mga igsoon, ilang gilipay, ug nanglakaw sila.
40And having gone out of the prison, they came to Lydia; and having seen the brethren, they exhorted them and went away.