1Ug nahitabo sa misulod siya sa balay sa usa sa mga punoan sa mga Fariseo sa adlaw nga igpapahulay sa pagkaon ug tinapay, nga sila nagabantay kaniya.
1And it came to pass, as he went into the house of one of the rulers, [who was] of the Pharisees, to eat bread on [the] sabbath, that *they* were watching him.
2Ug ania karon, didto sa iyang atubangan may usa ka tawo nga nanghupong.
2And behold, there was a certain dropsical [man] before him.
3Ug si Jesus sa nagatubag kanila, misulti ngadto sa mga batid sa balaod ug sa mga Fariseo, nga nagaingon: Uyon ba sa balaod ang pag-ayo sa adlaw nga igpapahulay, kun dili?
3And Jesus answering spoke unto the doctors of the law and Pharisees, saying, Is it lawful to heal on the sabbath?
4Apan sila mihilum. Ug iyang gikuptan siya, ug giayo siya, ug gipalakaw siya.
4But they were silent. And taking him he healed him and let him go.
5Ug siya miingon kanila: Kinsa kaninyo nga kong may asno kun vaca nga mahulog sa usa ka atabay, ug dili dayon mokuha niini sulod sa adlaw nga igpapahulay?
5And answering he said to them, Of which of you shall an ass or ox fall into a well, that he does not straightway pull him up on the sabbath day?
6Ug sila wala na usab makatubag kaniya niining mga butanga.
6And they were not able to answer him to these things.
7Ug misulti siya ug usa ka sambingay kanila nga mga dinapit, sa namatngonan niya nga sila nagpili sa mga nahaunang lingkoranan, nga nagaingon kanila:
7And he spoke a parable to those that were invited, remarking how they chose out the first places, saying to them,
8Kong pagadapiton ikaw ni bisan kinsa sa usa ka kombira sa kasal, ayaw paglingkod sa nahaunang lingkoranan, tingali unya nakadapit siya ug usa ka tawo nga labi pang dungganan kay kanimo;
8When thou art invited by any one to a wedding, do not lay thyself down in the first place at table, lest perhaps a more honourable than thou be invited by him,
9Ug siya nga nagadapit kanimo ug ang dinapit, moanha ug magaingon kanimo: Hatagi kining tawo ug dapit; ug unya ikaw magasugod sa pagkuha sa labing ubos nga dapit uban ang kaulaw.
9and he who invited thee and him come and say to thee, Give place to this [man], and then thou begin with shame to take the last place.
10Apan kong ikaw pagadapiton, umadto ug lumingkod ka sa labing ubos nga dapit; aron kong siya nga nagadapit kanimo moduol, mag-ingon siya kanimo: Abyan umuswag pa ikaw sa ibabaw nga dapit. Unya paghimayaon ka sa atubangan sa tanan nga nagalingkod sa pagkaon uban kanimo.
10But when thou hast been invited, go and put thyself down in the last place, that when he who has invited thee comes, he may say to thee, Friend, go up higher: then shalt thou have honour before all that are lying at table with thee;
11Kay ang tagsatagsa nga nagapataas, pagapaubson; ug ang nagapaubos, pagapatas-on.
11for every one that exalts himself shall be abased, and he that abases himself shall be exalted.
12Ug siya miingon usab sa nagdapit kaniya: Kong ikaw magbuhat ug usa ka paniudto kun usa ka panihapon, ayaw pagdapita ang imong mga higala, kun ang imong mga igsoon, kun ang imong mga kabanayan, kun ang mga dato nga silingan; tingali unya sila usab magadapit kanimo, ug sila magabalus kanimo.
12And he said also to him that had invited him, When thou makest a dinner or a supper, call not thy friends, nor thy brethren, nor thy kinsfolk, nor rich neighbours, lest it may be they also should invite thee in return, and a recompense be made thee.
13Apan kong ikaw magabuhat ug usa ka kombira, dapita ang mga kabus, ang mga bakol, ang mga pi-ang, ang mga buta;
13But when thou makest a feast, call poor, crippled, lame, blind:
14Ug ikaw mabulahan kay sila walay sarang ikabalus kanimo; ug ikaw pagabalusan tungod niini sa pagkabanhaw sa mga matarung.
14and thou shalt be blessed; for they have not [the means] to recompense thee; for it shall be recompensed thee in the resurrection of the just.
15Ug sa nakadungog niining mga butanga ang usa kanila nga nagalingkod uban kaniya sa lamesa, miingon kaniya: Bulahan ang mokaon sa tinapay sa gingharian sa Dios.
15And one of those that were lying at table with [them], hearing these things, said to him, Blessed [is] he who shall eat bread in the kingdom of God.
16Apan siya miingon kaniya: May usa ka tawo nga nagbuhat ug usa ka dakung panihapon, ug nagdapit siya ug daghang mga tawo.
16And he said to him, A certain man made a great supper and invited many.
17Ug gisugo niya ang iyang ulipon sa takna sa tingpanihapon sa pag-ingon kanila nga mga gidapit: Umari kamo, kay ang tanang mga butang naandam na.
17And he sent his bondman at the hour of supper to say to those who were invited, Come, for already all things are ready.
18Ug silang tanan, satingub, misugod sa pagpamalibad. Ang nahauna miingon kaniya: Nakapalit ako ug usa ka lunang yuta, ug kinahanglan moadto ako sa pagtan-aw; nagapangaliyupo ako nga imo akong pabalibaron.
18And all began, without exception, to excuse themselves. The first said to him, I have bought land, and I must go out and see it; I pray thee hold me for excused.
19Ug ang usa miingon: Nakapalit ako ug lima ka pares nga mga vaca, ug moadto ako sa pagsulay kanila; gipangaliyupo ko kanimo nga imo akong pabalibaron.
19And another said, I have bought five yoke of oxen, and I go to prove them; I pray thee hold me for excused.
20Ug ang usa miingon: Nangasawa ako, ug busa dili ako makaadto.
20And another said, I have married a wife, and on this account I cannot come.
21Ug ang ulipon mipauli ug misugilon sa iyang agalon niining mga butanga. Unya ang pangulo sa panimalay, sanglit nasuko, miingon sa iyang ulipon: Lumakaw ka gilayon sa mga kadalanan ug mga agianan sa lungsod, ug dad-a nganhi ang mga kabus, ug ang mga bakol, ug ang mga buta, ug ang mga pi-ang.
21And the bondman came up and brought back word of these things to his lord. Then the master of the house, in anger, said to his bondman, Go out quickly into the streets and lanes of the city, and bring here the poor and crippled and lame and blind.
22Ug ang ulipon miingon: Ginoo, ang tanan nga imong gisugo natuman, ug bisan pa, aduna gihapon ing dapit.
22And the bondman said, Sir, it is done as thou hast commanded, and there is still room.
23Ug ang agalon miingon: Umadto ka sa kadalanan ug sa mga siniklatan, ug pagapiliton mo sila sa pagpasulod, aron mapuno ang akong balay.
23And the lord said to the bondman, Go out into the ways and fences and compel to come in, that my house may be filled;
24Kay nagaingon ako kaninyo nga walay bisan kinsa niadtong mga tawo nga gidapit makatilaw sa akong panihapon.
24for I say to you, that not one of those men who were invited shall taste of my supper.
25Karon may nanguyog kaniya nga mga dagkung panon sa katawohan, ug siya milingi ug miingon kanila:
25And great crowds went with him; and, turning round, he said to them,
26Kong may bisan kinsa nga moanhi kanako, ug dili magdumot sa iyang kaugalingong amahan, ug inahan, ug asawa, ug mga anak, ug mga igsoong lalake, ug mga igsoong babaye, oo, ug sa iyang kaugalingong kinabuhi usab, dili siya mahimo nga akong tinon-an.
26If any man come to me, and shall not hate his own father and mother, and wife, and children, and brothers, and sisters, yea, and his own life too, he cannot be my disciple;
27Bisan kinsa nga dili magpas-an sa iyang kaugalingong cruz, ug magsunod kanako, dili siya mahimoong tinon-an ko.
27and whoever does not carry his cross and come after me cannot be my disciple.
28Kay kinsa kaninyo nga nagatinguha sa pagtukod usa ka torre, dili ba siya molingkod una ug mag-isip sa gasto, kong aduna ba siyay ikapahuman niini?
28For which of you, desirous of building a tower, does not first sit down and count the cost, if he have what [is needed] to complete it;
29Tingali unya, kong makabutang na siya ug patukoranan, ug dili makahimo sa paghuman, ang tanan nga magatan-aw magasugod sa pagbiaybiay kaniya,
29in order that, having laid the foundation of it, and not being able to finish it, all who see it do not begin to mock at him,
30Nga magaingon: Kining tawohana nagsugod sa pagtukod, ug wala makahimo sa paghuman.
30saying, This man began to build and was not able to finish?
31Kun, kinsa nga haria, nga sa moadto siya sa pagpakiggubat batok sa usa ka hari, dili ba molingkod una ug magtolotimbang kong makahimo ba siya sa pag-asdang uban ang napulo ka libo batok kaniya nga nagaabut uban ang kaluhaan kalibo?
31Or what king, going on his way to engage in war with another king, does not, sitting down first, take counsel whether he is able with ten thousand to meet him coming against him with twenty thousand?
32Kun sa laing pagkaagi, samtang ang usa atua pa sa halayo, siya magapadala ug usa ka sinugo, ug magapangayo ug mga pakigsabutsabut sa pakigdait.
32and if not, while he is yet far off, having sent an embassy, he asks for terms of peace.
33Busa, bisan kinsa diha kaninyo nga dili mobiya sa tanan nga anaa kaniya, dili siya mahimo nga tinon-an ko.
33Thus then every one of you who forsakes not all that is his own cannot be my disciple.
34Ang asin maayo: apan bisan pa ang asin kong mawad-an sa iyang lami, unsa pa may iasin?
34Salt [then] [is] good, but if the salt also has become savourless, wherewith shall it be seasoned?
35Kini dili magapulos alang sa yuta, bisan sa kasagbutan; ang mga tawo magsalibay niini sa gawas. Ang mga may igdulungog sa pagpatalinghug, magpatalinghug.
35It is proper neither for land nor for dung; it is cast out. He that hath ears to hear, let him hear.